Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พยาธิสรีรวิทยาระบบทางเดินอาหาร - Coggle Diagram
พยาธิสรีรวิทยาระบบทางเดินอาหาร
โครงสร้างของทางเดินอาหาร
ส่วนที่เป็นทางเดินอาหาร
ต่อมที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของ GIT
ตับอ่อน / ตับ
ต่อมน้ำลาย
โรคของช่องปาก
ความพิการแต่กำเนิด
Hare Lip and Cleft palate
โรคปากแหว่งเพดานโหว่
เป็นได้ตั้งแตาอยู่ในครรภ์มารดาในช่วงเดือนที่2 เป็นความผิดปกติในการสร้างอวัยวะ
ปากแหว่ง
เกิดที่ด้านบนของริมฝี ปากในลักษณะช่องว่างเล็กๆ
สาเหตุจากการเชื่อมของขากรรไกรบนและส่วนของจมูกที่จะเป็นเพดานไม่สมบูรณ์
เพดานโหว่
แผ่นกระดูกของกระโหลกศีรษะของเพดานไม่เชื่อมติดกัน
แบ่งได้ 2 แบบ
ชนิดสมบูรณ์ คือมีรอยแยกบนเพดาน
ชนิดไม่สมบูรณ์ คือมีช่องอยู่ที่เพดานปาก
การอักเสบ
การอักเสบ
Dental caries
รอยโรคที่มีการทำลายสาร
enamel
และ
dentine
โรคแทรกซ้อนที่สำคัญ คือ
Osteomyelitis
และ
Cellulitis
Recurrent herpes labialis
เกิดจาก herpes simplex virus
ถ้าร่างกายมีความต้านทานลดลงจะเกิดรอยโรคซ้ำบริเวณเดิม
Periodonitis
มักเกิดที่เหงือกก่อนแล้วลุกลามทำลาย tissue
ถ้าอักเสบเรื้อรังอาจทำให้เหงือกร่น
อักเสบที่เนื้อเยื่อรอบฟัน
Aphthous ulcer (Canker sore)
เป็นแผลที่เกิดซ้ำในช่องปาก
คลุมด้วย exudate สีเทาและรอบๆเป็นสีแดง
มักหายภายใน 1 สัปดาห์
Gingivitis
เศษอาหารหมักหมม หรือหินปูน
Bacteria เจริญได้ดี
และเกิดการอักเสบ
Oral candidiasis (Thrush)
เกิดจากเชื้อรา Candida albicans
พบในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ
บริเวณอักเสบจะคลุมด้วย fibro-suppurative exudate ที่มีเชื้อปนอยู่
Tonsillitis
เกิดจากเชื้อ Streptococcus Staphylococcus
พบ tonsil บวมโต มี exudate สีขาวคลุมอยู่ที่ผิว
ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญคือ Peritonsillar abscess
ป่วยจะมีอาการไข้ เจ็บคอ อ้าปากลำบาก และเสียงเปลี่ยน ส่วนใหญ่จะเจ็บมากเพียงข้างเดียว
โรคของต่อมน้ำลาย
Mumps
เกิดจากการติดเชื้อไวรัส กลุ่ม Paramyxovirus
ติดต่อกันโดยทางน้ำลาย เสมหะ มักจะพบในเด็กอายุ 5-10 ปี
ชายจะเกิดอัณฑะอักเสบ (Orchitis)
หญิงจะเกิดรังไข่อักเสบ (Oophoritis)
อาจมีเยื่อหุ้มสมองและสมองอักเสบร่วมด้วย (Meningoencephalitis)
โรคของหลอดอาหาร
เป็นความพิการแต่กำเนิด
Esophageal atresia
เป็นภาวะที่ไม่มีส่วนใดส่วนหนึ่งของหลอดอาหาร
Esophageal stenosis
เป็นภาวะที่บางส่วนของหลอดอาหารตีบ
Achalasia
จำนวน myenteric ganglion cell ในผนังหลอดอาหาราหน้าที่ควบคุมการหดตัวเพื่อบีบไล่อาหารมีจำนวนน้อยลง
Esophageal varices
หลอดเลือดดำโป่งพองบริเวณหลอดอาหารEsophagusส่วนล่าง
สาเหตุ
สาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะเลือดออก คือ cirrhosis
Stomach
ความพิการแต่กำเนิด
Diaphragmatic hernia
ท าให้พบส่วนที่เป็นทางเดินอาหารอยู่ในทรวงอก
Congenital pyloric stenosis
ความผิดปกติของกระเพาะอาหาร
Peptic ulcer
เกิดจากความเสียสมดุลระหว่างปริมาณกรดที่หลั่งในกระเพาะอาหาร กับความต้านทานต่อกรด
ภาวะที่เยื่อบุกระเพาะอาหารถูกทำลายแล้วเกิดแผลขึ้น
Diverticular disease
Gastritis
เป็นการอักเสบของ gastric mucosa จากสารระคายเคืองและความบกพร่องกลไกป้องกัน
ชนิดกระเพาะอาหารอักเสบ
Acute gastritis
สาเหตุระคายเคืองจากอาหาร ยา แอลกอฮอล์และการติดเชื้อ
พยาธิสภาพเริ่มจากอาการเลือดคั่งและบวมของเยื่อบุกระเพาะอาหาร
อาจพบรอยโรคเรียก acute hemorrhagic erosive gastritis
Chronic gastritis
การท้นกลับน้ำดี การระคายเคืองเรื้อรัง การดื่มเหล้า ยาASA การติดเชื้อ Helicobacter pylori
เป็นแผลในกระเพาะอาหาร
โรคของลำไส้เล็ก
ความพิการแต่กำเนิด
Congenital atresia
เป็นภาวะที่ไม่มีส่วนใดส่วนหนึ่งของลำไส้เล็ก
Congenital stenosis
เป็นภาวะที่บางส่วนของลำไส้เล็กตีบ
Intussusception
ลำไส้เล็กส่วนต้นโดยกลืนโดยลำไส้เล็กส่วนปลาย
ส่วนที่กลืน เรียก intussuscipien ส่วนที่ถูกกลืนเรียก intussusceptum
พบในเฉพาะเด็กผู้ชาย
สาเหตุ
ยังไม่ทราบว่าอะไรเป็นสาเหตุ
โรคของลำไส้ใหญ่
ความพิการแต่กำเนิด
Hirschsprung’s disease
มักพบในเพศชาย
พยาธิสภาพพบที่ rectum และ sigmoid colon
ไม่มี ganglion cell ใน colon จึงไม่มี peristalsis ทำให้ content ผ่านไม่ได้
Imperforate anus
เกิดจากเนื้อเยื่อที่แยกระหว่าง rectum กับ Anus ที่ควรหายไปตั้งแต่ทารกในครรภ์อายุ 8 สัปดาห์
เกิดภาวะลำไส้อุดตันได้
Diverticular disease
การที่ mucosa มีลักษณะคล้ายถุงยื่นเป็นติ่งออกไปจาก muscle layer ของผนัง colon
ทำให้เกิดการหนาตัวของกล้ามเนื้อรอบๆติ่งทำให้ติ่งแตก
Hemorrhoid
-ริดสีดวงทวาร เกิดจากการโตขึ้นของกลุ่มเส้นเลือด และเนื้อเยื่อ บริเวณส่วนปลายของลำไส้ตรง ที่เรียกว่า hemorrhoidal tissue
สาเหตุ
1.เป็นความผิดปกติของหลอดเลือดบริเวณนั้น
2.เกิดจากการเพิ่มความดันในหลอดเลือดดำนานๆ
โครงสร้างและสรีรวิทยาของตับ
หน้าที่ของตับ
ควบคุมการสร้างและสลายโปรตีน
ควบคุมการสร้างและสลายไขมัน
ควบคุมการสร้างและสลายคาร์โบไฮเดรท
ควบคุมการสร้างและสลายวิตามิน
สร้างและหลั่งน้ำดี
ทำการเปลี่ยนโครงสร้างและขับสารพิษและยาออกจากร่างกาย
ความผิดปกติของตับ
Portal hypertention
Varices
splenomegaly
ascites
hepatic encephalopathy
Hepatitis
เป็นการอักเสบของตับเกิดจากการติดเชื้อ virus หรือ reaction จากยาและสารเคมี มีการทำลาย parenchymal cell
Ascites
มีการรบกวนการไหลเวียนเลือดจาก liver สู่ Hepatic vein
ภาวะ albumin ต่ำ
Cirrhosis
เป็นความผิดปกติของตับที่เกิดจากการอักเสบมี fibrosis และมี nodular regeneration ทำให้มีความผิดปกติทั้งโครงสร้างและหน้าที่ของตับ
ตับมีการบิดเบี้ยวพบเป็นก้อนแข็งๆและทำให้เกิดการอุดตัน
Jaundice
ระดับ Bilirubin ในเลือดสูง
Disorders of the gall bladder
โรคในระบบทางเดินน้ำดี
การอุดตันและการอักเสบ
นิ่วในทางเดินน้ำดี
แบ่งเป็น 2 ชนิด
นิ่วที่ประกอบด้วยโคเลสเตอรอล (Cholesterol stones)
2.นิ่วที่ประกอบด้วยบิลิรูบิน (Pigment or bilirubin stones)
ความผิดปกติในหน้าที่ตับอ่อน
ตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน (Acute pancreatitis)
เกิดจากท่อในตับอ่อนได้รับบาดเจ็บหรือมีการแตก น้ำย่อยจากตับอ่อนจะย่อยเนื้อเยื่อตนเอง
ตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง (Chronic pancreatitis)
การดื่มเหล้า สูบบุหรี่ ทานอาหารมันๆ
1. Chronic calcifying pancreatitis
มักพบในผู้ป่วยโรคพิษสุราเรื้อรัง
2. Chronic obstructive pancreatitis
ความสัมพันธ์กับการตีบของ Oddi sphinctor