Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ภาวะโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ (Hypertensive disorders of pregnancy) …

- - - - เกณฑ์การวินิจฉัยเกี่ยวกับโปรตีนในปัสสาวะ
        
        ใช้วิธีตรวจวัดโดยการเก็บปัสสาวะ 24 ชั่วโมงเป็นหลัก แต่กรณีที่ต้องการผลเร็วให้ใช้การตรวจ urine protein/creatinine ration แทน ส่วนการตรวจด้วย urine dipstick มีความคลาดเคลื่อนสูง จึงควรใช้สองวิธีข้างต้นแทน
      - ยกเลิกเกณฑ์การวินิจฉัยภาวะครรภ์เป็นพิษระดับรุนแรง (severe preeclampsia)
        
        โดยใช้เกณฑ์ proteinuria มากกว่า 5 กรัมในปัสสาวะ 24 ชั่วโมง รวมทั้งยกเลิกเกณฑ์ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ (fetal growth restriction) ร่วมในการประเมินเพื่อวินิจฉัย
      - เกณฑ์การวินิจฉัยเกี่ยวกับความดันโลหิตสูง
        
        การพิจารณาค่าความดันโลหิตที่สูง การพบโปรตีนในปัสสาวะ เกล็ดเลือดต่ำ การทำงานของไตผิดปกติ การทำงานของตับผิดปกติ อาการทางสมอง อาการทางตา และภาวะน้ำท่วมปอด
    - - ครรภ์เป็นพิษที่มีลักษณะไม่รุนแรง (preeclampsia without severe features)
      - ครรภ์เป็นพิษที่มีลักษณะรุนแรง (preeclampsia with severe features)
- - - - เกิดความผิดปกติของการฝังตัวของรก (abnormal placentation) โดยเกิดความผิดปกติของ endovascular trophoblastic remodeling โดยเกิดความล้มเหลวของการปรับเปลี่ยนจาก epithelial to endothelial phenotype คือมี incomplete transformation ของ spiral arteries ของเซลล์ cytotrophoblast ทำให้หลอดเลือดตีบแคบและมีความต้านทานสูง และเกิดผนังหลอดเลือดตีบแข็งเฉียบพลัน (acute atherosis) ส่งผลให้เกิด placental infarction, placental ischemia และ placental hypoxia ทำให้ placental perfusion ลดลง
    - - รกที่ขาดออกซิเจนจะมีการหลั่งสารต่าง ๆ ออกมาในกระแสเลือด ที่สำคัญคือ proinflammatory และ antiangiogenic factors ทำให้เซลล์บุโพรงหลอดเลือดบาดเจ็บ และขาดเลือด เกิดความผิดปกติในการทำหน้าที่ของเนื้อเยื่อบุโพรงหลอดเลือด (endothelial dysfunction) กระตุ้นให้เกิดภาวะ oxidative stress ซึ่งภาวะนี้เป็นจุดเริ่มต้นของการปล่อย placental factors ต่าง ๆ เข้าไปในในระบบไหลเวียนของมารดา รวมทั้งสารสำคัญที่เชื่อว่าเป็นต้นกำเนิดของภาวะครรภ์เป็นพิษ
- - - - 5.1 Hemolysis (H) คือ การแตกหรือสลายของเม็ดเลือดแดง วินิจฉัยจากระดับ serum lactate dehydrogenase (LDH) > 600 IU/L และ/หรือ มี schistocytes ใน peripheral blood smear และ/หรือ serum billirubin ≥ 1.2 mg/dL.
      - 5.2 Elevated liver enzymes (EL) คือ การเพิ่มของเอนไซม์ตับ วินิจฉัยจากค่า serum AST สูงกว่า 70 หรือ ALT สูงกว่า 50 IU/L
      - 5.3 Low platelet (LP) คือเกล็ดเลือดต่ำ ค่า platelet cout ≤ 100,000 ต่อไมโครลิตร
- - - - 1 Patellar หรือ knee-jerk พบว่า reflex หายไป
      - 2 อัตราการหายใจ ≤ 14 ครั้ง/นาที
      - ปัสสาวะ ≤ 100 มิลลิลิตร ต่อ 4 ชั่วโมง หรือ ≤ 25 มิลลิลิตร ต่อชั่วโมง
- - - - ยามีฤทธิ์ทำให้เกิดการขยายตัวของ หลอดเลือด เพิ่มการไหวเวียนเลือดไปเลี้ยงที่มดลูกและไต ทำให้ความดันโลหิตลดลงได้บ้าง แต่ส่งผลให้ความถี่ และความแรงของการหดรัดตัวของมดลูกลดลงด้วย
      - ผลข้างเคียง
        
        MgSO4 ออกฤทธิ์ทำให้กล้ามเนื้อเรียบคลายตัว จึงทำให้กล้ามเนื้อมดลูกหดรัดตัวตามธรรมชาติไม่ดีเมื่อเข้าสู่ระยะคลอด หรือเมื่อต้องการให้ยุติการตั้งครรภ์ ดังนั้นในการยุติการตั้งครรภ์ มักใช้ยา oxytocin ช่วยกระตุ้นการหดรัดตัว
        
        MgSO4 ขับออกทางไต ในกรณีที่หลอดเลือดทั่วร่างกายมีการหดรัดตัวจนปัสสาวะออกน้อยลง อาจทำให้เกิดการสะสมของ magnesium ในกระแสเลือด ส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้ คือ magnesium toxicity หรือ ภาวะ hypermagnessemia
        
        ผลข้างเคียงอื่น ๆ ได้แก่ อาการร้อนวูบวาบทั้งตัว เซื่องซึมและง่วงนอน
  - - - ยาออกฤทธิ์โดยตรงที่กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือด ทำให้หลอดเลือดคลายตัวมีผลทำให้ความดันโลหิตลดลง cardiac output มากขึ้น และเลือดไหลเวียนไปเลี้ยงรกดีขึ้น เนื่องจากยาออกฤทธิ์ที่กล้ามเนื้อหลอดเลือดโดยตรง จึงไม่มีผลข้างเคียงต่อทารกในครรภ์ ยานี้จะใช้เมื่อสตรีตั้งครรภ์มีความดันโลหิตสูงมาก
      - ผลข้างเคียง
        
        ปวดศีรษะ วิงเวียนศีรษะคล้ายจะเป็นลม คลื่นไส้ อาเจียน ใจสั่น หัวใจเต้นผิดปกติ จังหวะการเต้นของหัวใจไม่สม่ำเสมอ จุกเสียดยอดอกซึ่งอาจทำให้สับสนกับอาการที่เกิดขึ้นจากพยาธิสภาพของ preeclampsia with severe features
    - - ห้ามใช้ในรายหอบหืด หัวใจล้มเหลว หัวใจเต้นช้าอย่างรุนแรง heart block และภาวะที่มีความดันโลหิตต่ำรุนแรงและยาวนาน
      - ออกฤทธิ์ยับยั้งระบบประสาท syspathetic ส่วนปลาย มีผลลดความต้านทานของหลอดเลือดส่วนปลาย เป็นยาที่ควบคุมความดันโลหิตสูงจากการตั้งครรภ์ได้ดี ผลข้างเคียงต่ำกว่า hydralazine
      - ผลข้างเคียง
        
        ความดันโลหิตต่ำ เวียนศีรษะ คลื่นไส้ คัดจมูก หายใจลำบาก เหนื่อยล้า ปฏิกิริยาภูมิไวเกิน ภาวะหัวใจล้มเหลว
      - ข้อควรระวัง
        
        ควรหลีกเลี่ยงไม่ให้ลุกขึ้น ควรนอนพักอย่างน้อย 3 ชั่วโมงหลังได้รับยา เฝ้าระวังและติดตามอัตราการเต้นของหัวใจ การหายใจ และเฝ้าระวัง neonatal bradycardia ในทารกแรกเกิด
    - - ออกฤทธิ์ในการลดความดันโลหิตโดยการป้องกัน calcium เข้าสู่เซลล์กล้ามเนื้อหัวใจและหลอดเลือด ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจทำงานน้อยลง อัตราการเต้นของหัวใจลดลง และออกฤทธิ์ทำให้หลอดเลือดส่วนปลายคลายตัว
      - ผลข้างเคียง
        
        ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ ใจสั่น คลื่นไส้ เหงือกอักเสบ ท้องผูก สิ่งที่ควรระวังมากที่สุดคือการที่ค่าความดันโลหิตลดต่ำลงอย่างรวดเร็ว หากใช้ยานี้ร่วมกับ MgSO4 จะเสริมฤทธิ์กัน ทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงทารกในครรภ์ไม่เพียงพอ
      - ข้อควรระวัง
        
        ควรระวังในการใช้ยานี้ในสตรีตั้งครรภ์ไตรมาสที่ 1 และ 2 เนื่องจากยามี teratogenic effects นอกจากนี้ยายังสามารถผ่านน้ำนมได้ จึงควรพิจารณาอย่างระมัดระวังในมารดาหลังคลอดที่ต้องการเลี้ยงบุตรด้วยน้ำนมมารดา