ค่าความดันโลหิตที่สูง

การตรวจโดย urine dipstick นิยมใช้ในการคัดกรองเบื้องต้นในคลินิกฝากครรภ์ทุกครั้งที่ สตรีตั้งครรภ์มาตรวจครรภ์ แบ่งเป็น 5 ระดับ
Trace =มีเพียงเล็กน้อย(น้อยกว่า300มิลลิกรัม/ลิตร)
+1 = 30 มิลลิกรัม%
+2 = 100 มิลลิกรัม%
+3 = 300 มิลลิกรัม%
+4 = มากกว่า 1000 มิลลิกรัม% (1 กรัม)

3. ยกเลิกเกณฑ์การวินิจฉัยภาวะครรภ์เป็นพิษระดับรุนแรง (severe preeclampsia) โดยใช้
   เกณฑ์ proteinuria มากกว่า 5 กรัมในปัสสาวะ 24 ชั่วโมง รวมทั้งยกเลิกเกณฑ์ทารกเจริญเติบโตช้า ในครรภ์ (fetal growth restriction) ร่วมในการประเมินเพื่อวินิจฉัย

ภาวะครรภ์เป็นพิษระยะชัก (eclampsia) หมายถึงภาวะชักแบบ generalized convulsions หรือ grandmal seizures ที่มีลักษณะเป็นการชักเกร็งแบบชักกระตุก (tonic-clonic) ที่เกิดขึ้นใน preeclampsia หรือ gestational hypertension กิดได้ทั้งในผู้ที่มีความดันโลหิตสูงไม่มาก ไม่มี proteinuria ไม่มี อาการบวม และ patellar reflexes ปกติ จนถึงผู้ที่มีความดันโลหิตสูงมาก proteinuria 4+ บวม ทั้งตัว และ deep tendon reflex (DTR) 4+

จากการที่ปริมาณการไหลเวียนที่ไตลดลง ประกอบกับมีการ ทําลายของชั้นเยื่อบุหลอดเลือดในไต เกิด glomerular capillary endotheliosis ทําให้ glomerular infiltration rate ลดลง ส่งผลให้ปริมาณปัสสาวะลดลง และระดับ serum uric acid และ creatinine เพิ่มขึ้น เกิดการซึมผ่านของโปรตีน albumin และ globulin ออกทางปัสสาวะ เซลล์ร่างกายที่เสีย โปรตีนจะมีความดันภายในเซลล์ (oncotic pressure) ลดลง ทําให้เกิดการคั่งของน้ําในเนื้อเยื่อ interstitial space และเกิดอาการบวมน้ําของอวัยวะต่าง ๆ ภาวะนี้เพิ่มความเสี่ยงต่อการตกเลือดทั้ง ก่อนคลอดและหลังคลอด

ในภาวะครรภ์เป็นพิษที่รุนแรงจะมี plasma albumin ลดลง เนื่องมาจากเกิด proteinuria และการรั่วของ capillaries นี้ทําให้ colloid osmotic pressure ลดลง จึงมีความเสี่ยงต่อการเกิดน้ําท่วมปอด และสารน้ําในระบบไหลเวียนโลหิต จะรั่วออกไปคั่งตามเนื้อเยื่อต่าง ๆ (generalized edema) ส่งผลให้ intravascular volume ลดลง เลือดมีความหนืดมากขึ้น (hemoconcentration) มีค่า hematocrit สูงขึ้น

ทําให้เกิด intravascular hemolysis คือมีการแตกและการ ทําลายเม็ดเลือดแดง เนื่องจากเม็ดเลือดแดงเคลื่อนผ่านหลอดเลือดที่มีการหดเกร็งและมีขนาดเล็กลง ซึ่งนําไปสู่ภาวะ hemoglobulonemia และ hyperbillirubinemia

การเกิด generalized vasoconstriction ทําให้เกิด hepatic ischemia และส่งผลให้ ระดับเอนไซม์ aspartate aminotransferase (AST) หรือ serum glutamic oxaloacetic transaminase (SGOT) และ alanine aminotransferase (ALT) หรือ serum glutamic pyruvic transaminase (SGPT) สูงขึ้น ในบางรายอาจมีภาวะเลือดแข็งตัวผิดปกติร่วมด้วย

การที่เยื่อบุหลอดเลือดถูกทําลาย อาจทําให้ เกิดการแตกของหลอดเลือดฝอย มีเลือดออกมในสมองเป็นจุดเลือดเล็ก ๆ หรือเป็นก้อนใหญ่ และผลจากหลอดเลือดหดเกร็ง ทําให้เกิด cortical brain spasm และเกิด cerebral ischemia ส่งผลให้มีสมองบวม อาจพบอาการปวด ศีรษะ ระดับความรู้สึกตัวเปลี่ยนแปลง

จากการหดรัดตัวของหลอดเลือดที่จอตา (retinal arteriolar vasospasm) ทําให้เกิด retinal edema เกิดอาการตาพร่ามัว การมองเห็นผิดปกติ และอาจทําให้เกิดการหลุดของจกตา

การหดรัดตัวของหลอดเลือด spiral arteriole ใน decidual ร่วมกับมี acute atherosis ทําให้หลอดเลือดตีบตัน ปริมาณเลือดที่ไหลผ่านระหว่างรกและ มดลูก (uteroplacental perfusion) ลดลง และมีการแตกทําลายของเม็ดเลือดและการจับตัวของ เกล็ดเลือด ทําให้เกิดการตายของเนื้อรกและผนังมดลูก การทําหน้าที่ของรกเสื่อมลง เกิดภาวะ uteroplacental insufficiency มีผลให้เกิดภาวะทารกโตช้าในครรภ์

1.1 ซักประวัติเพื่อค้นหาปัจจัยเสี่ยงต่างๆ เช่น ความดันโลหิตสูง โรคไต โรคเบาหวาน

1.2 ประวัติอาการและอาการแสดงของภาวะ preeclampsia

มี 5 ระดับ
ระดับ 0 = ไม่มี reflex หรือ ไม่มีการตอบสนอง
ระดับ 1 = มี reflex ลดลงหรือน้อยกว่าปกติ
ระดับ 2 = มี reflex ปกติ
ระดับ 3 = มี reflex ไวกว่าปกติ บ่งชี้ว่าอาจมีภาวะโรค
ระดับ 4 = มี reflex ไวมาก hyperactive มีการชักกระตุก บ่งชี้ว่ามีภาวะโรค

ระดับของอาการบวม มี 4 ระดับ ดังนี้
1+ = บวมเล็กน้อยบริเวณเท้าและหน้าแข้ง
2+ = บวมที่ขาทั้ง 2 ข้างบริเวณ lower extremities ค่อนข้างมาก
3+ = บวมชัดเจนบริเวณใบหน้า มือ ผนังหน้าท้องส่วนล่างและบริเวณ sacrum
4+=บวมชัดเจนทั่วทั้งตัว

1+ = บุ๋มจากผิวหนังประมาณ 2 มิลลิเมตรและหายไปอย่างรวดเร็ว
2+ = บุ๋มจากผิวหนังประมาณ 4 มิลลิเมตรและหายไปภายใน 10-15 วินาที
3+ = บุ๋มจากผิวหนังประมาณ 6 มิลลิเมตรและหายไปใช้เวลา > 1 นาที
4+ = บุ๋มจากผิวหนังประมาณ 8 มิลลิเมตรและหายไปใช้เวลา 2-3 นาที

ได้แก่ CBC, platelet count, liver function test, renal functiontest และตรวจ cogulation profile

4.1 Angiotensin sensitivity test เป็นการทดสอบโดยฉีดสาร angiotensin II เข้าทาง IV และวัดระดับความดันโลหิต ในสตรีที่มีโอกาสเกิดภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ จะพบว่าความดันโลหิตสูงขึ้น

4.2 Roll over test เป็นการทดสอบที่ทําเมื่ออายุครรภ์อยู่ระหว่าง 28-32 สัปดาห์ วัดความดันโลหิตขณะอยู่ในท่านอนตะแคงซ้าย 15 นาที จากนั้นให้เปลี่ยนมาอยู่ในท่านอนหงายนาน 1 นาที ถ้าค่า diastolic pressure ขณะนอนหงายสูงกว่าขณะนอนตะแคงซ้าย 20 mmHg หรือมากกว่า หมายถึงผลเป็น positive จะมีภาวะครรภ์เป็นพิษ

4.3 Isometric exercise เป็นการทดสอบโดยให้สตรีตั้งครรภ์เกร็งกล้ามเนื้อแขน หากความดันโลหิตสูงขึ้นแสดงว่ามีความเสี่ยงเกิดภาวะครรภ์เป็นพิษ

4.4 Doppler velocimetry เป็นการใช้คลื่นเสียงความถี่สูงตรวจการไหลเวียนเลือดของ หลอดเลือดแดงในมดลูก เพื่อช่วยทํานายผลการตั้งครรภ์ที่ไม่ดี ภาวะครรภ์เป็นพิษจาก uterine arteries

4.5 Specific blood testing เช่น การตรวจหาระดับ angiogenic factors, placental growth factor (PIGF), soluble fms-like tyrosine kinase-1 receptor (sFlt-1) จากเลือดมารดา

4.6 Mean arterial blood pressure (MAP) ถ้าพบว่ามีค่าเฉลี่ยมากกว่า 90 mmHg. แสดงว่าสตรีตั้งครรภ์รายนั้นมีความเสี่ยงสูง

1.1 bed rest ในท่านอนตะแคงซ้าย

1.2 ประเมินสัญญาณชีพ โดยเฉพาะBPทุก 4 ชั่วโมง

1.3 ดูแลและติดตามประเมินผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษ

1.5 ดูแลให้รับประทานอาหารธรรมดา บันทึกสารน้ําเข้าและออกจากร่างกาย และชั่งน้ําหนัก

1.7 ประเมินและให้การประคับประคองสภาวะทางอารมณ์ และจิตใจอย่างเหมาะสม

2.1absolute bed rest

2.5 ดูแลให้ยาป้องกันชัก MgSO4 ตามแผนการรักษา และให้การดูแลภายหลังให้ยา

2.6 ดูแลให้ยาลดความดันโลหิตตามแผนการรักษา

2.7 ดูแลและส่งเสริมการขับสารน้ําออกจากร่างกาย โดยให้นอนตะแคงซ้าย บันทึกปริมาณ สาน้ําเข้าและออกจากร่างกาย สังเกตอาการบวม ชั่งน้ําหนัก และดูแลการได้รับยาขับปัสสาวะตาม แผนการรักษา

2.8 ติดตามประเมินระดับ oxygen saturation ดูแลให้ได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ