Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะอาเจียนรุนแรงในระยะตั้งครรภ์ (Hyperemesis gravidarum), images, morning…
ภาวะอาเจียนรุนแรงในระยะตั้งครรภ์ (Hyperemesis gravidarum)
โดยอาจพบตั้งแต่ไตรมาสแรก และต่อเนื่องไปตลอดการตั้งครรภ์ส่งผลให้ไม่สามารถรับประทานอาหารได้ตามปกติ
สาเหตุ
ปัจจัยด้านมารดา
(estrogen) สูง หรือมีระดับ human chorinoic gonadotropin (hCG) เพิ่มมากกว่าปกติ
สภาพจิตใจ ความเครียด ความวิตกกังวล
กระเพาะอาหารมีการเคลื่อนไหวลดลงจากการเพิ่มขึ้นของ(progesterone) ขณะตั้งครรภ์ ทำให้หลั่งกรดไฮโดรคลอริค (hydrochloric acid: HCI) ลดลง
ปัจจัยด้านทารก
ทารกมีความผิดปกติเกี่ยวกับโครโมโซม triploidy, trisomy 21 และ ทารกบวมน้ำ (hydrops fetalis)
อาการและอาการแสดง
มีอาการอาเจียน 5-10 ครั้งต่อวัน หรือมากกว่า เป็นเวลาหลายวัน
ภาวะขาดสารน้ำ(dehydration)
อ่อนเพลีย ความดันโลหิตลดลง เวียนศีรษะ หน้ามืด
เกิดความไม่สมดุลของร่างกาย เกิดภาวะ acidosis และ alkalosisความไม่สมดุล(electrolyte imbalance)
ปากคอแห้ง กระหายน้ำ กล้ามเนื้อกระตุกหรืออ่อนแรง
ผลกระทบต่อการตั้งครรภ์
ผลกระทบต่อมารดา
ทำให้ร่างกายเกิดการขาดน้ำ ทำให้อุณหภูมิสูงขึ้น ชีพจรเบาเร็วและความดันโลหิตต่ำลง
เกิดภาวะขาดสารอาหาร มีผลกระทบต่อตับ ค่า SGOT เพิ่มขึ้น มีอาการของการขาดวิตามิน
ผลกระทบต่อทารกในครรภ์
ทารกในครรภ์เติบโตช้า และน้ำหนักแรกคลอดน้อยกว่าปกติ
หากสตรีตั้งครรภ์อาการรุนแรงมาก
เกิดภาวะ Wernicke’s encephalopathy
การวินิจฉัย
การซักประวัติ ตรวจร่างกาย ประเมินจากอาการและอาการแสดงของ การอาเจียนรุนแรง
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การตรวจเลือด
BUN สูง โซเดียมต่ำ โปแตสเซียมต่ำคลอไรด์ต่ำ SGOT สูง LFT สูง และโปรตีนในเลือดต่ำ
การตรวจปัสสาวะ
ไข่ขาวในปัสสาวะเพิ่มขึ้น พบคีโตนในปัสสาวะ
แนวทางการรักษา
หากอาการไม่รุนแรงสามารถรับประทานอาหารได้ แนะนำให้รับประทานอาหารที่ช่วยทดแทนเกลือแร่ที่สูญเสียไปกับการอาเจียน
น้ำตะไคร้ น้ำใบเตย น้ำผลไม้ น้ำกระเจี๊ยบ
หากอาการรุนแรงมาก ควรงดอาหารและน้ำทางปาก และรีบแก้ไขภาวะขาดน้ำ ความไม่สมดุลของเกลือแร่ และความเป็นกรด-ด่างของเลือด
การรักษาด้วยยา
ยาแก้คลื่นไส้อาเจียน
Metoclopramide 5-10 mg. ฉีดเข้าทางกล้ามเนื้อทุก 6-8 ชั่วโมง
วิตามิน ได้แก่ วิตามินบี 6
วิตามินบี 6 (Pyridoxine) 10-25 mg. 1 เม็ด รับประทาน 3-4 ครั้งต่อวัน
ยาคลายกังวล และยานอนหลับ
Diazepam 2 mg. 1 เม็ด ครั้งต่อวัน รับประทาน 2 ครั้งต่อวัน
อาการแพ้ท้องรุนแรงดีขึ้น ให้คำแนะนำ
รับประทานอาหารที่มีส่วนประกอบของขิงสามารถช่วยลดอาการคลื่นไส้ได้ เช่น น้ำขิง
หลีกเลี่ยงสิ่งแวดล้อม และสิ่งกระตุ้นที่ทำให้คลื่นไส้อาเจียน เช่น กลิ่น ความร้อน ความชื้น
การพยาบาลสตรีตั้งครรภ์ที่ได้รับการรักษาแบบผู้ป่วยนอก
แนะนำวิธีการป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียน
แนะนำวิธีการรับประทานยาแก้อาเจียนตามแผนการรักษา โดยยาแก้อาเจียนควรรับประทานก่อนอาหารประมาณ 30 นาที
ให้คำปรึกษาในการปรับแบบแผนการรับประทานอาหาร เพื่อให้ได้พลังงานและสารอาหารที่เพียงพอ 2,000 กิโลแคลอรี่ต่อวัน
แนะนำให้รับประทานผลไม้ เช่น ลูกพรุน มะละกอสุก ส้มเพื่อเพิ่ม โพแทสเซียม
การรับประทานอาหารครั้งละน้อยๆ แต่บ่อยครั้ง ไม่ควรให้กระเพาะอาหารว่าง เพราะอาจทำให้กระเพาะบีบรัดตัวมาก ทำให้คลื่นไส้อาเจียน
การพยาบาลสตรีตั้งครรภ์ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล
ดูแลให้งดอาหารและน้ำทางปาก (Nothing Per Oral: NPO) อย่างน้อย 24-48 ชั่วโมง เพราะเป็นสิ่งที่กระตุ้นให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน
ดูแลให้ยาลดอาการคลื่นไส้อาเจียน ตามแผนการรักษา
ติดตามชั่งน้ำหนัก เพื่อประเมินว่าได้รับสารน้ำและสารอาหาร
ดูแลด้านจิตใจโดยการอยู่เป็นเพื่อน ให้กำลังใจ เปิดโอกาสให้ซักถามข้อสงสัย
ปรึกษาและส่งต่อไปยังผู้เชี่ยวชาญด้านการให้คำปรึกษา เพื่อแก้ไขปัญหาด้านจิตใจที่อาจส่งผลให้เกิดอาการแพ้ท้องอย่างรุนแรง
ดูแลความสะอาดของช่องปากและฟัน ขณะที่ NPO หรือหลังจากอาเจียน เพราะปากและฟันที่ไม่สะอาดจะทำให้คลื่นไส้ อาเจียน และไม่อยากรับประทานอาหาร
การพยาบาลสตรีตั้งครรภ์เมื่อกลับไปอยู่บ้าน
แนะนำการรับประทานอาหาร โดยปรับเปลี่ยนแบบแผนการรับประทานอาหารครั้งละน้อยแต่บ่อยครั้ง เป็นอาหารที่ย่อยง่าย หรือมีโปรตีนสูง
ขนมปังปิ้ง ขนมปังกรอบ แครกเกอร์
แนะนำการออกกำลังกายหรือกายบริหารเบาๆ อย่างสม่ำเสมอ เพื่อช่วยให้ผ่อนคลาย
แนะนำให้เห็นความสำคัญของการมาตรวจตามนัดอย่างสม่ำเสมอ และสังเกตอาการผิดปกติที่ควรมาพบแพทย์ก่อนวันนัด
แนะนำให้ดื่มน้ำอุ่นทันที่ตื่นนอนประมาณครึ่งแก้ว แล้วนอนต่ออีกประมาณ 15 นาที ก่อนที่จะลุกขึ้นปฏิบัติกิจวัตรประจำวัน
เพื่อไม่ให้ท้องว่างซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดอาการคลื่นไส้
