Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบประสาท - Coggle Diagram
ระบบประสาท
ระบบประสาท เป็นระบบที่ควบคุมการทำงานของร่างกายในการตอบสนองต่อสิ่งเร้าที่มาจากภายนอกทั้งหมด
หน้าที่ของระบบประสาท
วิเคราะห์ข้อมูล
สั่งงานเเละควบคุมการทำงาน
รับความรู้สึก
เนื้อเยื่อประสาท
หน้าที่เเละส่วนประกอบ
ทำหน้าที่รับความรู้สึกเเละส่งกระเเสรับความรู้สึกไปยังส่วนต่างๆของร่างกาย
โครงสร้าง
ตัวเซลล์
เส้นใยประสาท
เส้นใยประสาท
เส้นใยเเอกซอน
ทำหน้าที่ ส่งกระเเสความรู้สึกไปยังเซลล์ประสาทถัดไป
เส้นใยเดรนไดรท์
ทำหน้าที่ รับความรู้สึกเข้าสู่ตัวเซลล์
ชนิดของเซลล์ประสาท
เซลล์ประสาทสองขั้ว (Bipolar neuron)
พบที่เซลล์จอตา
เซลล์ประสาทหลายขั้ว (Multipolar neuron)
พบที่สมองส่วนซีรีเบลลัม
เซลล์ประสาทขั้วเดียว (Unipolar neuron)
พบที่ประสาทไขสันหลังเเละปมประสาทอัตโนมัติ
โครงสร้างเเละหน้าที่ของเนื้อเยื่อเกี่ยวพันประสาท
มีลักษณะรูปร่างคล้ายเซลล์ประสาทเเต่ไม่มีเเอกซอน ไม่มีหน้าที่ในการนำกระเเสประสาทเเละกระเเสความรู้สึกต่างๆ
โอลิโกเดรนโดไซท์
สร้างเยื่อไมอิลีน
เเอสโตรไซท์
พยุงเเละเชื่อมปลายประสาทที่ชำรุด
ไมโครเกลีย
กำจัดสิ่งเเปลกปลอม
เซลล์อิเเพนไดมา
บุช่องในสมองเเละไขสันหลัง
เซลล์ชวันน์
บุอยู่รอบเเอกซอน สร้างเยื่อไมอิลีน
การทำงาน
ส่วนที่รวบรวมเเละเเปลผล
CNS
ส่วนที่ส่งสัญญาณออก
Effector cell
ส่วนที่รับสัญญาณเข้า
Sensory receptor
Cerebrospinal fluid (CSF)
เเหล่งสร้าง
60-70% สร้างจาก Ependymal cell
30-40% ได้่จากการซึมผ่านจากหลอดเลือดที่อยู่รอบโพรงน้ำสมอง
ส่วนประกอบ
น้ำ
โปรตีน
น้ำตาล
เซลล์เม็ดเลือดขาวเเละเเดง ในปริมาณน้อยมาก
ลักษณะ
มีสีขาวใส
หน้าที่
คงรูปร่างสมองเเละไขสันหลัง
กำจัดของเสียจากสมองเเละไขสันหลัง
ปกป้องสมองเเละไขสันหลังจากการกระทบกระเทือน
ช่วยให้สารหลายชนิดที่อยู่ในเลือดที่อาจเป็นอันตรายต่อสมองซึมเข้าสู่เนื้อเยื่อสมองไม่ได้ เรียกว่า Blood brain barrier
ระดับความรู้สึกตัว
Drowsiness ง่วงซึม ปลุกตื่นได้ง่ายเเละหลับอีก
Stupor ซึม หลับตลอดเวลา เเต่ตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้น
Confusion กระสับกระส่าย สับสน
Semicoma กึ่งหมดสติ ไม่รู้สึกตัว ตอบสนองเมื่อถูกกระตุ้นด้วยความเจ็บปวดรุนเเรง ยังมี Reflex
Alert รู้สึกตัวดี
Coma หมดสติ ไม่ตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้นที่รุนเเรงมากระตุ้น ไม่มี Reflex สัญญาณชีพเปลี่ยนเเปลง
Cerebral edema
ภาวะที่มีของเหลวส่วนเกินสะสมในสมอง
สาเหตุ
การบาดเจ็บเเละการเจ็บป่วยต่างๆ
เกิดขึ้นกับสมองบางส่วนหรือทั่วทั้งสมองจนทำให้สมองบวมเเละมีความดันในกระโหลกศรีษะเพิ่มขึ้น
ภาวะเพิ่มความดันในกระโหลกศรีษะ ส่งผลให้เนื้อสมองเคลื่อนที่ไปกดเส้นเลือดเเละเส้นประสาททำให้สมองขาดเลือดไปเลี้ยง
Cytotoxic edema หรือ Cellular edema
เป็นการบวมของของเหลวภายในเซลล์ เกิดภาวะ Hypo-osmotic ทำให้ Sodium Potassium pump เสื่อม
Hydrostatic edema
บวมรอบโพรงสมองจากเเรงดันน้ำในภาวะน้ำคั่งในโพรงสมอง
Vasogenic edema
เป็นผลจากกการเพิ่มของเหลวนอกเซลล์ สาเหคุจากเนื้องอก เซลล์ขาดเลือดเป็นระยะเวลานานเเละเกิดการติดเชื้อ
สมอง
ภาวะปกติค่าความดันในสมองเมื่อวัดในท่านอนประมาณ10-15มม.ปรอท
เซลล์ประสาทสมองเเผ่กระจายกระเเสไฟฟ้าอยู่ตลอดเวลา
ประกอบด้วยเซลล์ประสาทประมาณพันล้านเซลล์อยู่ในกระโหลกศรีษะ
กระโหลกศรีษะมีหน้าที่ป้องกันไม่ให้สมองได้รับการกระทบกระเทือน
เป็นอวัยวะที่ใหญ่ที่สุดในร่างกาย
การบาดเจ็บที่ศรีษะ
การบาดเจ็บที่กระโหลกศรีษะ Skull fracture
เกิดจากการกระเเทกอย่างรุนเเรง ส่งผลให้กระโหลกเเตก มักมีการบาดเจ็บของสมองร่วมด้วย ไม่ก่อให้เกิดความพิการทางสมอง
การบาดเจ็บที่สมองเเละหลอดเลือดสมอง
Cerebral Hemorrhage
เป็นภาวะที่มีเลือดออกในสมอง อาจเกิดจากหลอดเลือดในสมองหรือสาเหตุภายนอก ก้อนเลือดในสมองจะไปกดหลอดเลือดทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอจนสมองขาดเลือด
สาเหตุ
Arteriovenous malformation (AVM) ผิดปกติเเต่กำเนิด
ความดันโลหิตสูง
อุบัติเหตุ
หลอดเลือดโป่งพอง
โรคเลือด
โรคตับ
เนื้องอกในสมอง
รับประทานยาต้านเลือดเเข็ง
การบาดเจ็บที่หนังศรีษะ Scalp injury
ไม่ทำให้เกิดความพิการทางสมอง เว้นเเต่
มีการเสียเลือดมาก เกิดการฉีกขาดของเส้นเลือดที่เลี้ยงสมอง
เกิดการติดเชื้อลุกลามเข้าไปในสมอง
เกิดจากเเรงกระเเทกโดยตรง ทำให้เกิดรอยฟกช้ำหรือฉีกขาด
การบาดเจ็บต่อระบบประสาท
Depressed Fracture
พบในเด็กเล็กอายุน้อยกว่า 1 ปี กระโหลกเเตกยุบ เเต่ Periosteum ไม่ฉีกขาด
Skull base fracture ฐานกระโหลกศรีษะเเตก
Cerebrospinal fluid (CSF) leakage
Cranial nerve (CN) injury
Massive bleeding
Linear Fracture
เป็นเส้นตรงขอบคมชัด คงรูปร่างเดิม สามารถสมานเองได้
Cerebral Hemorrhage /Hematoma
Subdural hemorrhage
เป็นภาวะที่มีเลือดออกระหว่างเนื้อสมองกับเยื่อหุ้มสมองชั้น Dura
Intracerebralhematoma (ICH) / Cerebral contusion
เป้นภาวะที่มีเลือดออกในกระโหลกศรีษะในเนื้อสมองส่วนที่เป็นโพรงสมอง
Epidural hemorrhage
เป็นภาวะที่มีเลือดออกระหว่างกระโหลกเเละเยื่อหุ้มสมอง
Subarachnoid hemorrhage (SAH)
เลือดออกในชั้น arachnoid ในผู้ใหญ่
สมองขาดเลือดชั่วขณะ Cerebral ischemia
เกิดจาก
การอุดตันของหลอดเลือดเเดงที่เลี้ยงสมอง
สาเหตุ
ความดันโลหิตสูง ภาวะลิ่มเลือดอุดตัน ภาวะหลอดเลือดสมองตีบ ภาวะคอเรสเตอรอลสูง
อาจเป็นสัญญาณเตือนก่อนเกิดเส้นเลือดในสมองเเตกหรือตีบตันได้
กล้ามเนื้ออ่อนเเรง Myasthenia gravis (MG)
การออกเเรงซ้ำๆของกล้ามเนื้อมัดนั้นๆจะทำให้อ่อนเเรงมากขึ้น เช่น เกิดอาการหนังตาตก
สาเหตุ
ร่างกายสร้าง Ab ต่อโปรตีนชนิดหนึ่งที่ทำหน้าที่เป็นตัวรับสาร Acetylcholine
สาร Acetylcholine ไม่สามารถทำงานได้
กรรมพันธุ์
ความผิดปกติของหลอดเลือดสมอง
หลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน
เกิดจากมีลิ่มเลือดไปอุดตันหลอดเลือดสมอง
หลอดเลือดสมองเเตกหรือฉีกขาด
หลอดเลือดมีความเปราะร่วมกับภาวะความดันโลหิตสูง
สมองขาดออกซิเจน Cerebral Hypoxia
สาเหตุ
โรคหอบ สำลักควัน โดนบีบรัดคอ จมน้ำ เป็นต้น
ผลกระทบ
หายใจสั้นเเละถี่ หมดสติ ความจำเสื่อมชั่วคราว ชัก อาจถึงขั้นสมองตาย
ท่อน้ำสมอง
บรรจุน้ำหล่อสมองไขสันหลัง
เชื่อมระหว่างโพรงสมองที่3กับโพรงสมองที่4
Bell’s palsy ใบหน้าเบี้ยวครึ่งซีก
กล้ามเนื้อใบหน้าข้างนึงอ่อนเเรงชั่วคราว ตาหลับไม่สนิท ลืมตาไม่สุด มุมปากตก ปากเบี้ยว เมื่อรัปประทานหรือดื่มจะมีน้ำลายไหล
สาเหตุ
เนื้องอก
การติดเชื้อ (พบบ่อยที่สุด)
ได้รับอุบัติเหตุที่เส้นประสาท
Hydrocephalus
CSF คั่งในกระโหลกมากผิดปกติร่วมกับการมีความดันในกระโหลกเพิ่มขึ้น
สาเหตุ
ความผิดปกติเเต่กำเนิด พบบ่อยที่สุดคือ Aqueductal stenosis
โรคต่างๆ
โรคหลอดเลือดสมอง CVA
การติดเชื้อ CNS infection
บาดเจ็บที่ศรีษะ Traumatic brain injury
เนื้องอกสมอง Brain tumor
ภาวะความดันในกระโหลกศรีษะสูง Increased Intracranial Pressure (IICP)
เป็นผลจากการมีความพร่องของความสมดุลระหว่างปริมาตรเเละความดันในกระโหลก เมื่อความดันเพิ่มขึ้นจะทำให้เนื้อสมองได้รับอันตราย
Cerebral concussion
สมองเสียหน้าที่ไปชั่วครู่จากเเรงกระทบภายนอก มีอาการเช่น หมดสติไปครู่นึง จำเหตุการณ์ไม่ได้
โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke)
ภาวะที่สมองขาดเลือดไปเลี้ยง เนื่องจากกเกิดการตีบตันหรือการเเตกของหลอดเลือดในสมอง
เนื้อเยื่อสมองถูกทำลาย การทำงานของสมองหยุดชงัก