Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบประสาท (Nervous System) - Coggle Diagram
ระบบประสาท (Nervous System)
หน้าที่ของระบบประสาท รับความรู้สึก (Sensory) วิเคราะห์ข้อมูล (Processing information) สั่งงานและควบคุมการทำงาน (Motor system)
Cerebrospinal fluid: CSF - มีสีขาว
หน้าที่ - ปกป้องสมองและไขสันหลังจากการ กระทบกระเทือน
-ช่วยคงรูปร่าง
ระดับความรู้สึกตัว(Level of Conscious); LOC
Alert รู้เรื่องดี • Confusion กระสับกระส่าย • Drowsiness ง่วงซึม • Stupor ซึม • Semicoma กึ่งหมดสติ • Coma หมดสติไม่ตอบสนองต่อสิ่งเร้า
โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง Myasthenia gravis (MG)
เกิดจากความผิดปกติของสารสื่อประสาท ชื่อ อะซีทิลโคลีน (acetylcholine) สาเหตุ
ผู้ป่วยจะมีโปรตีนตัวรับ สารอะซิติลโคลีนน้อยกว่าคนปกติถึงหนึ่งในสาม สารอะซิติลโคลีน ไม่สามารถทำงานได้ กรรมพันธุ์
การอักเสบและการติดเชื้อ
Brain abscess (ฝีในสมอง)
•Brain abscess
•Epidural Abscess
•Subdural Abscess
ฝี ในสมอง (Brain abscess) เชื้อจะเข้าสู่สมองทางตรง ทางกระเเสเลือด การปนเปื้อน
Acute purulent meningitis เยื่อหุ้มสมองอักเสบเฉียบพลันมีหนองจากเชื้อแบคทีเรียStreptococcus,
ฝี ในสมอง
Epidural Abscess เกิดระหว่างเยื่อหุ้มสมองกับกะโหลกศรีษะ
Subdural Abscess ติดเชื้อใต้เยื่อหุ้มสมอง
Poliomyelitis เกิดจาก Enterovirus
Fungal infection เกิดจาก Cryptococcus neoformans ก่อให้เกิดโรคระบบ
ทางเดินหายใจ
การอักเสบจากหนอนพยาธิหรือโปรโตซัว พบบ่อย ได้แก่ เชื้อ malaria
Spinal Cord Injury บาดเจ็บไขสันหลัง การบาดเจ็บที่ไขสันหลังรวมถึงรากประสาทที่อยู่ในโรงไขสันหลัง
Cerebral Hemorrhage
Arteriovenous malformation (AVM) เป็น ผิดปกติแต่กำเนิดของหลอดเลือดดำต่อกับหลอดเลือดแดง
Cerebral concussion คือการที่สมองเสียหน้าที่ไปชั่วครู่จากแรง กระทบภายนอก อาการเช่น หมดสติครู่หนึ่ง
เป็นภาวะที่มีเลือดออกในสมอง เกิดจากหลอดเลือดในสมอง หรือเกิดจาก สาเหตุภายนอก เช่นอบุตัเิหตุ
Cerebral Hemorrhage /Hematoma เป็นภาวะ ทมี่เีลอืดออกระหว่างกะโหลกและเยื่อหุ้มสมอง
สาเหตุIntracerebralhemorrhage เกิดจากการกระทบกระเทือนรุนแรงต่อโพรงสมอง โดยตรง เช่น อุบตัเิหตุรุนแรงที่ศีรษะ
Subarachnoid hemorrhage สาเหตุทพี่บบ่อยที่สุดคือAneurysm Lumbar puncture พบเลือดใน CSF
ภาวะความดันในกะโหลกศีรษะสูง (IICP) •เป็นผลจากการมีความพร่องของสมดุลระหว่าง ปริมาตรและความดันภายในกะโหลกศีรษะ
การบาดเจ็บที่ศีรษะ
•การบาดเจ็บที่หนังศีรษะ(scalp injury) เกิดจากแรงกระแทกโดยตรง
การบาดเจ็บต่อระบบประสาท Fracture skull
เนื้อเยื่อประสาท (Nervous tissue)
เนื้อเยื่อประสาททำหน้าที่รับความรู้สึกและส่งกระแส ความรู้สึกไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกาย
เนื้อเยื่อประสาทประกอบด้วย 2 ส่วน คือ
เซลล์ประสาท (nerve cell หรือ neuron)
เซลล์เนื้อเยื่อเกี่ยวพันประสาท (neuroglia)
โครงสร้างของเซลล์ประสาท
ตัวเซลล์ (cell body) เป็นส่วนที่มีนิวเคลียสและไซโตพลาสซึม
2.เส้นใยประสาท (nerve fiber) คือส่วนที่ เป็นแขนงของไซโตพลาสซึม (cytoplasmic process) ที่ยื่นออกจากตัวเซลล์
เส้นใยประสาท มี 2 ชนิด คือ1. เส้นใยแอกซอน (axon fiber) ยื่นออกจากตัว เซลล์ ทำหน้าที่นำกระแสความรู้สึกส่งไปยัง เซลล์ประสาทถัดไป
เส้นใยเดนไดรท์ (dendrite fiber) ทำหน้าที่ รับความรู้สึกเข้าสู่ตัวเซลล์
ชนิดของเซลล์ประสาท
เซลล์ประสาทแบ่งโดยพิจารณารูปร่างได้ 3 ชนิด คือ
โครงสร้างและหน้าที่ของเซลล์เนื้อเยื่อเกี่ยวพันประสาท
ได้แก่
เซลล์ประสาทขั้วเดียว
(unipolar neuron)
เซลล์ประสาทสองขั้ว (bipolar neuron)
เซลล์ประสาทหลายขั้ว (multipolar neuron)
แอสโตรไซท์ (astrocyte) ช่วยพยุงและเชื่อมปลาย ประสาทที่ชำรุด
โอลิโกเดนโดรไซท์ (oligodendrocyte) ช่วยสร้างเยื่อ ไมอีลิน(myelin sheath)
ไมโครเกลีย (microglia) ก าจัดสิ่งแปลกปลอม
เซลล์อิแพนไดมา (epandyma cell) บ ุช่องในสมอง และไขสันหลัง
เซลล์ชวันน์ (schwann cell)
การทำงานของระบบประสาท จะประสานงานกัน 3 ส่วน
1.ส่วนที่รับสัญญาณเข้า (sensory input) จาก sensory receptor
2.ส่วนที่รวบรวมและแปลผล (integration center): CNS
3.ส่วนที่ส่งสัญญาณออก (motor output) ไปยัง effector cells
สมอง (Brain) -เป็นอวยัวะทใี่หญ่ทสีุ่ดในร่างกาย
-ประกอบด้วยเซลล์ประสาทประมาณพันล้านเซลล์อยู่ในกะโหลกศีรษะ
Cerebral edema
ภาวะที่มีของเหลวส่วนเกินสะสมในสมอง สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการบาดเจ็บและอาการ เจ็บป่วยต่าง ๆ
Vasogenic edema สาเหตุจากเนื้องอก
Cytotoxic edema เกิดจากภาวะ hypo -osmotic เช่นภาวะน้ำเป็นพิษ
3.Hydrostatic edema
มีการบวมรอบโพรงสมองจากแรงดันน้ำ
Hydrocephalus - ภาวะที่ CSF คั่งในกะโหลกมากผิดปกติ ร่วมกับการมีความดันในกะโหลกศีรษะ เพิ่มขึ้น สาเหตุ
•ความผิดปกติแต่กำเนิด
ท่อน้ำสมอง (cerebral aqueduct) • เป็นท่อที่บรรจุน้ำหล่อสมองไขสันหลัง (CSF) อยู่ภายใน สมองส่วนกลาง สาเหตุ บาดเจ็บที่ศีรษะ โรคหลอดเลือดสมอง
หลอดเลือดเลี้ยงสมอง แบ่งออกเป็น 2 ระบบ
1.Carotid system เป็นหลอดเลือดเลี้ยงสมองที่เริ่มจากหลอดเลือด common carotid artery 2 เส้น MCA
• เป็นแขนงที่เกิดอุดตันค่อนข้างบ่อย
2.Posterior or vertebro-basilar system ประกอบด้วยหลอดเลือด
Cerebral Vascular disease
Cerebral ischemia สมองขาดเลือดชั่วขณะ เกิดการอุดตันของหลอดเลือดในสมอง ภาวะนี้อาจเป็ นสัญญาณเตือนก่อนเส้นเลือดในสมองแตกหรือตีบตันได้ สาเหตุ ความดันโลหิตสูง
โรคหลอดเลือดสมอง (stroke) ภาวะที่สมองขาดเลือดไปเลี้ยงเนื่องจากหลอดเลือดตีบหรืออุดตัน
สมองขาดออกซิเจน (Cerebral Hypoxia) อาการที่สมองได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอต่อความต้องการ สาเหตุมาจากหลายปัจจัยเช่น โรคหอบ หรือจมน้ำ
Bell’s palsy (ใบหน้าเบี้ยวครึ่งซีก)
กล้ามเนื้อใบหน้าข้างหนึ่งอ่อนแรงชั่วคราว
สาเหตุ
-การได้รับอุบัติเหตุที่เส้นประสาท
-เนื้องอก
-การติดเชื้อ พบบ่อยที่สุด
ความผิดปกติของหลอดเลือดสมอง อุดตันจากลลิ่มเลือด
ปัจจัยเสี่ยงของโรคหลอดเลือดสมอง
ปัจจัยเสี่ยงที่ป้องกันไม่ได้
อายุมากขึ้น
เพศชายเสี่ยงกว่าเพศหญิง
ปัจจัยเสี่ยงที่ป้องกันได้
ความดันโลหิตสูง
เบาหวาน
ไขมันในเลือดสูง
โรคหัวใจ
การสูบบุหรี่
กลไกการเกิดโรค
เส้นประสาทคู่ที่7ซึ่งวางอยู่ในช่องเล็กของกระดูกศีรษะ เชื่อว่าเมื่อเส้นประสาทบวมเนื่องจากการอักเสบ หรือได้รับอุบัติเหตุจะทำให้เกิดการกดทับและขาดเลือดไปเลี้ยงที่สมอง