Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะอาเจียนรุนแรงในระยะตั้งครรภ์ (Hyperemesis gravidarum) - Coggle Diagram
ภาวะอาเจียนรุนแรงในระยะตั้งครรภ์
(Hyperemesis gravidarum)
1.อาการแพ้ท้องอย่างรุนแรง
มีอาการ
คลื่นไส้อย่างรุนแรง
ส่งผลให้ไม่สามารถรับประทานอาหารได้ปกติ
พบตั้งแต่ไตรมาสแรก
2.สาเหตุ
ปัจจัยด้านมารดา
1.estrogen สูง ,hCG เพิ่มมากกว่าปกติ
2.มีประวัติการแพ้ท้องอย่างรุนแรง
3.บริโภคอาหารไม่เหมาะสม
4 มีความผิดปกติของระบบทางเดินอาหาร
ตับอ่อนอักเสบ
ลำไส้อุดตัน
ถุงน้ำดีอักเสบ
กระเพาะอาหารหรือลำไส้อักเสบ
5.กระเพาะอาหารมีการเคลื่อนไหวลดลง
progesterone เพิ่ม
HCI ลดลง
6.สภาพจิตใจ ความเครียด ความวิตกกังวล
ปัจจัยด้านทารก
ทารกมีความผิดปกติเกี่ยวกับโครโมโซม
ทารกบวมน้ำ hydrops fetalis
3.อาการและอาการแสดง
1.มีอาการคลื่นไส้อาเจียนอย่างรุนแรง
2.น้ำหนักจะลดลง ไม่มีอาการขาดน้ำและสารอาหาร
หากอาการอาเจียนรุนแรงมากขึ้น คือมีอาการอาเจียน 5-10 ครั้งต่อวัน
ขาดสารอาหาร
น้ำหนักลดลงมาก
เกิดความไม่สมดุลของร่างกาย
alkalosis
acidosis
ไม่สมดุล
ของเกลือแร่
ลมหายใจมีกลิ่นอะซิโตน
Wenicke’s encephalopathy
แสดงทางด้านจิตใจ
4.ผลกระทบต่อการตั้งครรภ์
ผลกระทบต่อมารดา
ร่างกายเกิดการขาดน้ำ
เกิดภาวะความเป็นกรดในร่างกาย
ร่างกายเสียสมดุลของอิเลคโตรลัยท์
เกิดภาวะขาดสารอาหาร
ผลกระทบต่อทารกในครรภ์
สตรีตั้งครรภ์มีน้ำหนักลดลงมาก
ทารกในครรภ์เติบโตช้า
น้ำหนักแรก
คลอดน้อยกว่าปกติ
สตรีตั้งครรภ์อาการรุนแรงมาก
Wernicke’s encephalopathy
อาจทำให้แท้ง
คลอดก่อนกำหนด
Fetal anomalies
5.การวินิจฉัย
การซักประวัติตรวจร่างกาย ประเมินจากอาการและอาการแสดง
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
การตรวจปัสสาะ
การตรวจเลือด
การตรวจพิเศษ
การตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง
การเจาะตรวจน้ำคร่ำ
6.แนวทางการรักษา
ควรวินิจฉัยแยกโรคภาวะอาเจียนอย่างรุนแรงจากอาการของโรคอื่นๆ
หากอาการไม่รุนแรงสามารถรับประทานอาหารได้
หากอาการรุนแรงมาก ควรงดอาหารและน้ำทางปาก
การรักษาด้วยยา ได้แก่
ยาแก้คลื่นไส้อาเจียน
วิตามิน
ยาคลายกังวล และยานอนหลับ
เมื่ออาการแพ้ท้องรุนแรงดีขึ้น
ให้รับประทานอาหารอ่อนน้อยแต่บ่อยครั้งทุก 2-3 ชั่วโมง
ขิงสามารถช่วยลดอาการคลื่นไส้ได้
หลีกเลี่ยงสิ่งแวดล้อม และสิ่งกระตุ้นที่ทำให้คลื่นไส้อาเจียน
7.การพยาบาล
การพยาบาลสตรีตั้งครรภ์ที่ได้รับการรักษาแบบผู้ป่วยนอก
1 อธิบายให้สตรีตั้งครรภ์เข้าใจถึงสาเหตุของการเกิดภาวะอาเจียนรุนแรง
2 แนะนำวิธีการป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียน
งดอาหารไขมัน
รับประทานอาหารเหลว
รับประทานอาหารครั้งละน้อยๆ แต่บ่อยครั้ง
หลังรับประทานอาหารไม่ควรนอนทันที
หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด มีกลิ่นแรง
ดูแลความสะอาดของปากและฟัน
พักผ่อนอย่างน้อยวันละ 6-8 ชั่วโมง
6 รับประทานผลไม้
มะละกอสุก
ส้ม
ลูกพรุน
กล้วย
7 แนะนำวิธีการรับประทานยาแก้อาเจียนตามแผนการรักษา
3 แนะนำให้จิบเครื่องดื่มอุ่นๆ
น้ำขิง
5 รับประทานอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตเชิงเดี่ยว
น้ำหวาน
นม
น้ำผลไม้
4 รับประทานอาหารแข็งที่ย่อยง่าย
ขนมปังปิ้ง
ขนมผิง
ข้าวแตน
8 สอนวิธีการประเมินโภชนาการ
10 ช่วยประคับประคองด้านจิตใจ
9 ปรับแบบแผนการรับประทานอาหาร
11 แนะนำให้มาพบแพทย์เมื่อมีอาการคลื่นไส้อาเจียนมากขึ้น
การพยาบาลสตรีตั้งครรภ์ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล
1 NPO อย่างน้อย 24-48 ชั่วโมง
2 หลีกเลี่ยงสิ่งที่จะกระตุ้นให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน
3 ดูแลความสะอาดของช่องปากและฟัน
4 ดูแลให้ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ
5 ดูแลให้ยาลดอาการคลื่นไส้อาเจียน
6 บันทึกปริมาณสารน้ำเข้าออกจากร่างกาย
7 จัดสิ่งแวดล้อมให้สะอาด เงียบสงบ
8 เมื่ออาการดีขึ้น ให้เริ่มรับประทานอาหารมื้อละน้อยแต่บ่อยครั้ง
9 ในรายที่มีอาการรุนแรงมาก จำเป็นต้องให้อาหารทางสายยาง
10 ติดตามชั่งน้ำหนัก
11 ติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ
12 แนะนำให้คู่สมรสหรือบุคคลในครอบครัวมีส่วนร่วมในการดูแล
13 ดูแลด้านจิตใจโดยการอยู่เป็นเพื่อน
14 ส่งต่อไปยังผู้เชี่ยวชาญด้านการให้คำปรึกษา
การพยาบาลสตรีตั้งครรภ์เมื่อกลับไปอยู่บ้าน
1 ปรับเปลี่ยนแบบแผนการรับประทานอาหาร
ครั้งละน้อยแต่ บ่อยครั้ง
ขนมปังกรอบ
แครกเกอร์
ขนมปังปิ้ง
2 แนะนำให้ดื่มน้ำอุ่นทันที่ตื่นนอนประมาณครึ่งแก้ว
3 แนะนำให้พักผ่อนอย่างเพียงพอ
8 ชั่วโมงในเวลา
กลางคืน
กลางวันอย่างน้อย 1 ชั่วโมง
4 แนะนำการออกกำลังกายหรือกายบริหารเบาๆ
5 แนะนำให้หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นให้เกิดความเครียด
6 อธิบายให้คู่สมรสและครอบครัวเข้าใจถึงภาวะที่เกิดขึ้น
7 แนะนำให้เห็นความสำคัญของการมาตรวจตามนัดอย่างสม่ำเสมอ