Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพบาบาลทารกเเรกเกิดที่มีภาวะเสี่ยงสูง - Coggle Diagram

- - - - Foramen ovale ปิดสมบูรณ์
      - Ductus arteriosus จะหดตัวเเละปิดกลายเป็นเอ็น
      - Ductus venosus ปิดเมื่อสายสะดือตัดกลายเป็นเอ็นทีตับ
  - - - ให้ยาควบคุมอาการถ้ามีภาวะหัวใจวายในการรักษาทั่วไป
      - ใช้ยา เพื่อช่วยยับยั้งการสร้าง prostaglandin ในการรักษาจำเพาะ
        
        Indomethacin เเละ Ibuprofen
  - - - การเเตกทำลายของเม็ดเลือดเเดงจากหมู่เลือดเเม่ลูกไม่เข้ากัน
      - มีความผิดปกติเยื่อหุ้มเม็ดเลือดเเดง ทำให้เม็ดเลือดเเดงเเตกง่ายกว่าปกติ
      - มีความผิดปกติของเอนไซด์ในเม็ดเลือดเเดง
      - มีเลือดออกในร่างกาย เม็ดเลือดเเดงเกิน เเละธาลัสซีเมีย
      - ถ้าระดับบิลลิรูบินในเลือดสูง จะทำให้เข้าไปจับกับเนื้อสมองด้านใน ทำให้เกิดอาการผิดปกติทางสทอง เรียกว่า Kernicterus
    - - ภาวะตัวเหลืองจากสรีรภาวะ
        
        เกิดจากมีการสร้างบิลิรูบินมากเพราะเม็ดเลือดเเดงอายุสั้นกว่าเเละความไม่สมบูรณ์ในการทำงานของตับจึงทำให้กระบวนการในการขับบิริลูบินออกทำได้ช้า
      - ภาวะตัวเหลืองจากพยาธิภาวะ
        
        เป้นภาวะที่ทารกมีบิลลิรูบินในเลือดสูงมากผิดปกติเเละเหลืองเร็ว ภายใน 24 ชั่วโมงเเรกหลังเกิดเกิดได้จากหลายสาเหตุ
    - - อาการระยะยาว มีการเคลื่อนไหวผิดปกติของร่างกายเเละเเขนขา มีความผิดปกติของการได้ยินเเละการเคลื่อนไหวลูกตาพัฒนาการช้า ระดับสติปัญญาลดลง
    - - การส่องไฟ (phototherapy) เเละ การเปลี่ยนถ่ายเลือด (exchange transfusion)
- - - - Early onset Sepsis คือ ติดเชื้อในระยะก่อน/ระหว่างการคลอด เเสดงอาการภายใน 2-3 วัน เเรกหลังคลอดภายใน 72 ชั่วโมง
      - Late onset Sepsis คือ ติดเชื้อที่เเสดงอาการ หลังคลอด 72 ชั่วโมง ถึง 1เดือน
    - - ถุงน้ำคร่ำเเตกก่อนกำหนดนานเกิน 18 ชั่วโมง การคลอดล้าช้า มารดามีการติดเชื้อ น้ำคร่ำมีกลิ่น ทารกมีภาวะพร่องออกซิเจนในครรภ์ พบเชื้อ Group B streptococci เเกรมลบ E.coli Klebsiella
    - - ให้ยาปฏิชีวนะที่เหมาะสมตาม sensitivity ส่วนมากให้ Ampicillin iv กับ Gentamycin iv ถ้าไม่ได้ผลนิยมเปลี่ยนเป็นกลุ่ม Cephalosporins iv
    - - ประเมินภาวะติดเชื้อในร่างกาย ดูเเลให้ได้รับยาปฏิชีวนะ เเละสังเกตอาการข้างเคียงของยา ควบคุมอุณหภูมิกายให้อยู่ในระดับปกติ ดูเเลวามสะอาดร่างกายเเละสิ่งเเวดล้อม ติดตามผลทางห้องปฏิบัติการ เเละเเยกทารก
- - - - ปัจจัยเสี่ยงคือ มารดามีเลือดออกทางช่องคลอดก่อนกำหนด ทารกมีภาวะhypothermia เเละ Perinatal asphyxia เเละมารดาเป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์
    - - การรักษา
        
        การให้ออกซิเจนตามความต้องการของทารก
        
        ป้องกันไม่ให้กิดภาวะเเทรกซ้อนจากการได้รับออกซิเจน เช่นภาวะปอดอุดกั้นเรื้อรัง ภาวะจอประสาทพิการจากการเกิดก่อนกำหนด
        
        ให้สารลดเเรงตึงผิวเพื่อทำให้ความยืดหยุ่นของปอดดีขึ้น ลดความรุนเเรงของภาวะหายใจลำบาก
    - - หายใจเร็วมากกว่า 60 ครั้งต่อนาที หรือหายใจลำบาก ห้าอกกับหน้าท้องไม่สัมพันธ์กัน ซีด ความดันต่ำ หน้าอกบุ๋ม ดูดนมไม่ดี อาเจียน ท้องอืด ซึมกนะหม่อมโปร่งตึง ตัวลาย ผิวหนังเย็น ตัวเหลือง มีจุดเลือดออก มีHypoglycemia ภาวะ acidosis
  - - - เลือดขาดออกซิเจน
      - คาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดสูง
      - เลือดเป็นกรด เนื่องจากการระบายอากาศที่ปอดเเละการกำซาบของปอดไม่เพียงพอ
    - - ปัจจัยเกี่ยวข้องกับการคลอด
        
        ศีรษะทารกไม่ได้สัดส่วนกับเชิงกรานมารดา คลอดคิดไหล่ ความผิดปกติของสายสะดือ
      - ปัจจัยทางด้านมารดา
        
        ตกเลือด อายุมาก เบาหวาน รกเกาะต่ำ รกลอกตัวก่อนกำหนด
      - ปัจจัยเกี่ยวกับทารก
        
        คลอดก่อนกำหนด เจริญเติบโตช้า ติดเชื้อในครรภ์
    - - No asphyxia : 8-10 คะเเนน
      - Mild asphyxia : 5-7 คะเเนน
      - Moderate asphyxia : 3-4 คะเเนน
      - Severe asphyxia : 0-2 คะเเนน
    - - ระบบหัวใจ
        
        หัวใจเต้นช้า กล้ามเนื้อหัวใจทำงานมีประสิทธิภาพลดลง ภาวะหัวใจวาย ลิ้นหัวใจปิดไม่สนิท
      - ระบบหายใจ
        
        หายใจช้าหรือหยุดหายใจ ภาวะปอดคั่งน้ำ
      - ระบบประสาทกลาง
        
        หายใจไม่สม่ำเสมอ กำลังกล้ามเนื้อลดลงหรืออาจชักได้ ภาวะชักจากคอร์เท็กซ์ของสมองถูกทำลาย ภาวะสมองบวมจากการคั่งของสารน้ำทั้งภายในเเละภายนอกเซลล์ของสมอง
      - ระบบการขับถ่าย
        
        เนื้อไตเกิดเนื้อตายเฉียบพลัน ปัสสาวะลดลง ปัสสาวะเป็นเลือด
      - ระบบทางเดินอาหาร
        
        ภาวะลำไส้เน่า ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ บิลิรูบินในเลือดสูง
    - - สังเกตอาการอย่างใกล้ชิดเเละต่อเนื่อง ให้ความอบอุ่นเเละควบคุมทารกให้อุณหภูมิปกติ ดูเเลให้ออกซิเจนให้เหมาะสม NPO ให้สารน้ำเเละสารอาหารทางหลอดเลือดดำ ให้เลือด ระวังภาวะเเทรกซ้อน
  - - - central apnea
        
        ภาวะหายใจที่ไม่มีการเคลื่อนไหวของทรวงอกหรือกระบังลม เเละไม่มีอากาศไหลผ่านรูจมูกโดยมีสาเหตุมาจากศูนย์การหายใจที่บริเวณก้านสมองทำงานได้ไม่ดี
      - obstruction apnea
        
        ภาวะหยุดหายใจที่มีการเคลื่อนไหวของทรวงอกหรือกะบังลม เเต่ไม่มีอากาศไหลผ่านรูจมูก เกิดจากการงอหรือการเหยียดลำคอเกิน ทำให้ช่องภายในหลอดคอ ไม่เปิดกว้าง เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจ
    - - การติดเชื้อ ผลจากยา เเละCNs problem
    - - จัดท่านอนที่เหมาะสม สังเกตอาการพร่องออกซิเจนอย่างเพียงพอ ดูดเสมหะเมื่อจำเป็น ระวังการสำลัก
        
        ต้องระวังภาวะเเทรกซ้อนจากการให้ออกซิเจน
        
        เลือดออกในช่องสมอง โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง จอประสาทตาผิดปกติ
  - - - ความรุนเเรง
        
        Grade 1 มีเลือดออกที่ germinal matrix
        
        Grade 2 มีเลือดออกในโพรงสมอง เเละขนาดของโพรงสมองปกติ
        
        Grade 3 มีเลือดออกในโพรงสมอง เเละขนาดของโพรงสมองใหญ่ขึ้น
        
        Grade 4 มีเลือดออกในโพรงสมอง ร่วมกับเลือดออกในเนื้อสมอง
  - - - stage 3 : Ridge with extraretinal fibrovascular proliferation
      - stage 4 : Subtotal retinal detachment : (a) extrafoveal detachment (b) foveal detachment
      - stage 2 : Ridge between vascularized and avascular retina
      - stage 5 : Total retinal detachment
      - stage 1: Demarcation line between vascularized and avascular retina
    - - ดูเเลให้ทารกรับออกซิเจนเท่าที่จำเป็น เเละติดตามค่าออกซิเจนในเลือดให้อยู่ระหว่าง 88-92% ดูเเลให้ได้รับยาวิตามินอีตามเเผนการรักษา ดูเเลให้ได้รับการตรวจ screening ROP
  - - - ให้ออกซิเจน ให้ยาขยายหลอดลม รักษาภาวะเเทรกซ้อน ฟื้นฟูสมรรถภาพปอด
- - - - การใช้ยาของมารดาขณะตั้งครรภ์ การคลอดก่อนกำหนด การเริ่มรับนมเเละเพิ่มปริมาณนมเร็ว ภาวะขาดออกซิเจน
    - - มารดาใช้สารเสพติด ทารกติดเชื้อเเบคทีเรียในกระเเสเลือด ทารกมีภาวะขาดออกซิเจน ทารกมีภาวะเลือดข้น ทารกมีน้ำหนัดน้อยกว่า 2000 กรัม การให้นมผสมที่เข้มข้น เเละการใส่สายสวนหลอดเลือดทางสะดือ
    - - NPO ให้ยาปฏิชีวนะชนิดสเปกตรัมกว้าง ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ ให้ยากลุ่มกระตุ้นความดันโลหิต การเฝ้าติดตามการเปลี่ยนเเปลงของผู้ป่วย
      - การผ่าตัดเเบบเปิดสำรวจช่องท้อง เเละการใส่ท่อระบายช่องท้อง เป็นการผ่าตัดอีกวิธี
  - - - การไม่ได้รับกลูโคสจากมารดาอีกต่อไป การสร้างกลูโคสได้น้อย เเละ glycogen ที่ตับสะสมไว้น้อยจึงสร้างกลูโคสได้น้อย หรือมีภาวะเครียดทั้งขณะอยู่ในครรภ์
    - - ทารกที่มีอาการให้สารละลายกลูโคสทางหลอดเลือด (10% D/W)
      - ทารกที่ไม่มีอาการ ให้ติดตามระดับนำตาลในเลือดทุก 30 นาที
        
        ให้กินนมหรือสารละลายกลูโคส ถ้ากินไม่ได้จะให้สารละลายกลูโคสทางหลอดเลือดดำ
      - ควบคุมอุณหภูมิห้องเเละดูเเลให้ความอบอุ่นเเก่ทารก
      - สังเกตอาการเปลี่ยนเเปลง
  - - - ด้านทารกคือ ทารกมีภาวะเครียด
        
        เนื่องจากทารกมีภาวะขาดออกซิเจน ร่างกายจะปรับตัวเพื่อหาเเหล่งออกซิเจน เเต่เมื่อรับออกซิเจนจากสายสะดือไม่ได้ ก็เลยเครียด
    - - รุนเเรงน้อย ทารกจะมีอาการหายใจเร็วระยะสั้นๆ มีค่าความเป็นกรด-ด่างปกติ อาการมักหายไปใน 24-72 ชั่วโมง
      - รุนเเรงปานกลาง ทารกมีอาการหายใจเร็วมีความรุนเเรงมากขึ้น มีการดึงรั้งของช่องซี่โคร่ง มีความรุนเเรงสูงสุดเมื่ออายุ 24 ชั่วโมง
      - รุนเเรงมาก ทารกจะมีระบบหายใจล้มเหลวทันที หรือภายใน 2-3 ชั่วโมงหลังเกิด
    - - ให้ได้รับออกซิเจนที่เพียงพอ ให้ยาตามอาการเพื่อให้ผ่อนคลาย ให้ยาขยายหลอดเลือดในปอด กรณีมีภาวะความดันในปอดสูง ให้ยาปฏิชีวนะในกรณีทีภาวะหายใจล้มเหลว เพื่อลดการอักเสบเนื้อเยื่อปอด เเละเฝ้าระวังภาวะเเทรกซ้อนที่สำคัญ สังเกตอาการติดเชื้อ