Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การคลอดยากเนื่องจากช่องทางคลอดที่ผิดปกติ (abnormality of passage) - Coggle…
การคลอดยากเนื่องจากช่องทางคลอดที่ผิดปกติ (abnormality of passage)
เชิงกรานเป็นช่องทางที่ทารกคลอดผ่านนออกมา มีความสำคัญเป็นอย่างมากในการคลอดเพราะเป็นส่วนที่แข็งและยืดขยายไม่ได้ ถ้าเชิงกรานมีรูปร่างผิดรูปไปหรือมีขนาดแคบเกินไปจะเป็นสาเหตุให้เกิดการคลอดยาก
เชิงกรานแท้แบ่งออกเป็น 3 ระดับ
แต่ละระดับของเชิงกรานก็จะมีขนาดและรูปร่างแตกต่างกันไป
ช่องภายในเชิงกราน
ช่องออกเชิงกราน
ช่องเข้าเชิงกราน
ความผิดปกติของช่องทางคลอด แบ่งได้เป็น 2 ส่วน
ส่วนที่เป็นกระดูก(Bone passage)
มีสาเหตุจากเชิงกรานแคบหมายถึง เชิงกรานในระดับช่องเข้า ช่องกลาง หรือช่องออกมีเส้นผ่าศูนย์กลางแคบที่ส่วนใดส่วนหนึ่งหรือหลายส่วน
โดยมีขนาดสั้นกว่าเกณฑ์ปกติ 1 เซนติเมตรหรือมากกว่าทำให้ทารกที่มีขนาดที่ปกติคลอดยากหรือคลอดไม่ได้ช่องเชิงกรานที่ผิดปกติที่พบได้มาก
แบ่งออกเป็น 4 ชนิดตามระดับของเชิงกราน
เชิงกรานแคบที่ช่องเข้า (inlet contraction)
ตรวจพบเส้นผ่านศูนย์กลางตรงของช่องเข้าน้อยกว่า 10 เซนติเมตร เส้นผ่านศูนย์กลางขวางน้อยกว่า 12 เซนติเมตร ถ้าแคบจะทำให้ศีรษะทารกไม่สามารถเกิด Engagement ได้หรือเกิดได้ยาก
ส่วนมากจะตรวจพบในขณะที่มาฝากครรภ์ในระยะใกล้คลอดและอายุครรภ์มากกว่า 36 สัปดาห์
ในครรภ์แรกที่ทารกมีศีรษะเป็นส่วนนำจะตรวจพบว่าระดับส่วนนำไม่มี Engagement หรือไม่มีอาการเจ็บครรภ์คลอดเมื่ออายุครรภ์ครบกำหนดตรวจหน้าท้องพบทารกมีขนาดใหญ่และสิ้นสุดการตั้งครรภ์โดยวิธีการผ่าท้องคลอด
เชิงกรานแคบที่ช่องกลาง(midpelvic contraction)
ช่องกลางของเชิงกรานอยู่ที่ระดับ ischial spine ระยะห่างระหว่าง ischial spine ทั้งสองข้างน้อยกว่า 9.5 เซนติเมตรเนื่องจากปุ่ม ischial spine ยื่นแหลมออกมามากจะทำให้เส้นผ่าศูนย์กลางตามแนวขวางแคบลง ซึ่งมักจะทำให้เกิด Transverse arrest of fetal head ในตำแหน่งนี้เป็นจุดที่จะทำให้ทารกในครรภ์เกิด internal rotation ของศีรษะ ถ้าแคบจะทำให้ศีรษะทารกหมุนเป็นท่า occiput anterior ได้ยาก
มักจะพบว่าการคลอดล่าช้า ยาวนานในระยะที่หนึ่งและระยะที่สองของการคลอดไม่มีการหมุนของศีรษะทารก ลักษณะที่ตรวจพบภายในคือ Sagittal suture จะอยู่ในแนวขวางและสิ้นสุดการคลอดด้วยสูติศาสตร์หัตถการ
เชิงกรานแคบที่ช่องออก (Outlet contraction)
ระยะระหว่าง ischial tuberosity น้อยกว่า 8 เซนติเมตร มุมใต้กระดูกหัวเหน่าแคบน้อยกว่า 85 องศา ถ้าเชิงกรานช่องกลางแคบจะพบเชิงกรานแคบที่ช่องออกด้วยซึ่งจะทำให้คลอดยากเพิ่มขึ้น
จะพบเมื่อปากมดลูกเปิดหมดและเบ่งคลอดศีรษะของทารกจะเคลื่อนต่ำลงมา มองเห็นศีรษะทารกได้ชัดเจนแต่ศีรษะของทารกจะถอยกลับขึ้นไปทุกครั้งที่หยุดเบ่งบางรายอาจจะคลอดปกติได้บางรายอาจจะช่วยคลอดด้วยวิธีสูติศาสตร์หัตถการ
เชิงกรานแคบทุกส่วน(Generally contracted pelvis)/กระดูกเชิงกรานแคบหรือผิดสัดส่วน(pelvic contraction)
ส่วนที่เป็นกล้ามเนื้อและเอ็นยึด
(solf passage)
เนื้องอกของมดลูก (myoma uterine) มีถุงน้ำที่รังไข่ (ovarian cyst)
มะเร็งที่ปากมดลูก หรือเกิดจากมดลูกผิดปกติแต่กำเนิด เช่น มดลูกมีผนังกั้น เป็นต้น
ปากมดลูกผิดปกติเช่น ปากมดลูกมีการตีบตัน แข็งและไม่ยืดอาจจะเป็นมาแต่กำเนิดหรือเคยมีการฉีกขาด และเคยทำผ่าตัดที่ปากมดลูกมาก่อน หรือตีบตันจากการจี้ไฟฟ้า เนื่องจากการมีเนื้องอกประเภทหงอนไก่ (condyloma) ทำให้เปิดขยายไม่ได้และการคลอดติดขัด
ช่องคลอดผิดปกติเช่นแคบหรือตีบมาแต่กำเนิดหรือเกิดขึ้นภายหลังเช่นเคยผ่าตัดและเกิดผังผืดในช่องคลอดหรือมีเนื้องอกของช่องคลอด
มดลูกอยู่ผิดที่ (Uterine displacement)
มดลูกคว่ำหน้า(ante flextion)ซึ่งเกิดจากผนังหน้าท้องหย่อน เมื่อมีการหดรัดตัวของมดลูกขณะคลอดแรงดันจะไม่ลงตรงไปที่ปากมดลูกทำให้ปากมดลูกเปิดขยายช้าหรือไม่เปิด ส่วนนำจึงไม่เคลื่อนต่ำลงไป
มดลูกคว่ำหลัง(retro flextion)เมื่อมีการหดรัดตัว
ของมดลูกขณะคลอดปากมดลูกจะไม่ค่อยเปิดขยายหรือเปิดขยายช้า
ปากช่องคลอดและฝีเย็บผิดปกติ เช่น แข็งและไม่ยืดอาจเป็นมาแต่กำเนิดหรือภายหลังการทำผ่าตัด การจี้ด้วยไฟฟ้าเนื่องจากเป็นเนื้องอกประเภทหงอนไก่หรือเกิดจากการติดเชื้อ
ปากมดลูกบวม(cervical edema)เนื่องจากส่วนนำของทารกเคลื่อนลงมากดกับส่วนของปากมดลูกที่ยังเปิดไม่หมด
กระเพาะปัสสาวะเต็มหรือมีอุจจาระมากจะขัดขวางการเคลื่อนต่ำของทารกเข้าสู่อุ้งเชิงกราน