Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 5 การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาระบบประสาทและกล้ามเนื้อ, image, image,…

- - - - การรักษา
        
        การรักษาโดยการผ่าตัด
        
        • ทำ Shunt 1. Ventriculo Peritoneum Shunt (V-P
        Shunt)
        
        Ventriculo Atrium Shunt (V-A
        Shunt)
        3 ส่วนส าคัญ ventricular catheter,
        valve, distal catheter
- - - - อาจเกิดการติดเชื้อหรือมีภาวะแทรกซ้อน เนื่องจากการผ่าตัดใส่ Shunt 2. อาจเกิดภาวะขาดสารน้ำและอาหาร เนื่องจากดูดกลืนลำบาก อาเจียน 3. ท่อ Shunt อาจเกิดการอุดตัน เนื่องจากการกดหรือการผ่าตัด 4. อาจท้าให้พัฒนาการล่าช้าเนื่องจากความเจ็บป่วย 5. บิดามารดามีความวิตกกังวล เนื่องจากขาดความเข้าใจในการดูแลบุตร
- - - - ทารก
        
        Birth injury
        
        ความผิดปกติของเมตาโบลิซึม
        -BS ต่ำ, Ca ต่ำ
      - เด็กเล็ก
        
        Genetic
        
        Congenital anormalies
        
        อันตรายหลังคลอด
      - เด็กโตและวัยรุ่น
        
        เนื้องอกในสมอง
        
        Genetic
        
        โรคหลอดเลือดสมอง
      - อาการ :
        
        เกิดจากมีความผิดปกติ
        ของประจุไฟฟ้าในสมอง ทำให้เซลล์มีความไวต่อการกระตุ้น
      - สาเหตุของอาการชักที่พบบ่อยในเด็ก
        
        ภาวะติดเชื้อที่กะโหลกศีรษะ เช่น เยื่อหุ้มสมองอักเสบ สมองอักเสบ
        
        ภาวะเลือดออกในกะโหลกศีรษะ
        
        ภาวะผิดปกติทาง metabolism เช่น Hypocalcemia, Hypoglycemia
        
        ภาวะผิดปกติทางไต เช่น Uremia
        
        เนื้องอกในกะโหลกศีรษะ
        
        โรคบาดทะยัก
        
        ภาวะไข้สูงในเด็กเล็ก
        
        ความผิดปกติของสมองโดยกำเนิด เช่น Hydrocephalus
        
        โรคลมบ้าหมู/โรคลมชัก (Epilepsy)
    - - 1.1 Simple partial seizure ผู้ป่วยไม่เสียการรู้ตัวขณะที่มีอาการชัก อาจ
        แบ่งเป็นกลุ่มตามอาการผิดปกติ
        • ด้านการเคลื่อนไหว เช่น jerking, rigidity, spasm, head turning
        • การรับความรู้สึก คือมีความรู้สึกผิดปกติ เช่น มีการได้กลิ่นแปลกๆ ได้ยินเสียง การมองเห็น กานได้กลิ่น รส
        • ระบบประสาทอัตโนมัติ เช่น มีอาการคลื่นไส้อาเจียน หน้าแดง เหงื่อออก ขนลุก
        • ด้านอารมณ์จิตใจ (psychic symptom) เช่นรู้สึกกลัวหรือโกรธ มองเห็น
        หรือได้ยินเสียงทั้งที่ไม่มีอยู่จริง (hallucination) รู้สึกคุ้นเคยทั้งที่ไม่เคยไป
      - 1.2 Complex partial seizure ผู้ป่วยจะเสียการรู้ตัวขณะที่มีอาการชัก โดยผู้ป่วยอาจรู้ตัวดีมาก่อนและตามด้วยอาการไม่
        รู้ตัว หรือมีการเสียการรู้ตัวตั้งแต่แรก
      - อาการชักทั้งตัว (Generalized seizure)
        
        2.1 Generalized tonic-clonic seizure ผู้ป่วยจะมีอาการหมดสติเกร็งทั้งตัวตามด้วยการกระตุกเป็นจังหวะ
        2.2 Absence ผู้ป่วยมีอาการเหม่อ ตาลอย อาการจะเกิดขึ้นและสิ้นสุดอย่างรวดเร็ว
        2.3 Myoclonic มีลักษณะกระตุกเป็นระยะเวลาสั้นๆ เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วคล้ายสะดุ้ง (sudden, brief muscle contraction)
        2.4 Clonic มีลักษณะกระตุกเป็นจังหวะ
        2.5 Tonic มีลักษณะกล้ามเนื้อเกร็งอย่างรุนแรง
        2.6 Atonic มีลักษณะสูญเสียความตึงตัวของกล้ามเนื้อที่เกิดขึ้นทันที
      - Unclassified epileptic seizure
        
        Unclassified epileptic seizure เป็นการชักที่ไม่สามารถจัดกลุ่มได้เนื่องจากข้อมูลไม่พอเพียงหรือเนื่องจากการไม่สมบูรณ์ของสมอง เช่นการชักชนิด subtle ใน neonatal seizure เป็นต้น
- - - - 1.การซักประวัติ: - ชนิดและสาเหตุของการชัก
        -อายุ
        
        การมีไข้
        
        การติดเชื้อในระบบต่างๆของร่างกาย
        -ประวัติเกี่ยวกับสมอง
        -ประวัติการชัก
        -ประวัติการตั้งครรภ์และการคลอด
        
        ประวัติการเจริญเติบโตและพัฒนาการ
      - การตรวจร่างกาย
        
        ตรวจบันทึกการเปลี่ยนแปลงทางด้านจิตใจ หน้าที่ของเส้นประสาทสมอง
        -ตรวจก าลังกล้ามเนื้อ การรับความรู้สึก รีเฟลกช์การทรงตัว อาการชักที่เกิดในระหว่างตรวจร่างกาย
        
        สังเกตการกลอกตา การหันศีรษะ
        
        ระดับความรู้สติ ขนาดรูม่านตา
        
        การขับถ่าย อุจจาระ ปัสสาวะ
        อาการหลังชัก เมื่อผู้ป่วยฟื้นควรประเมินสภาพร่างกายและจิตใจด้วย เช่น
        อาการปวดศีรษะ แขนขาอ่อนแรง สับสน ความจำ หรืออาการพูดไม่ได้
    - - ผ่าตัด กรณีเนื้องอก 2. ใช้ยา - DZP
        
        Phenobarbital
        
        Dilantin - Paraldehyde
        จนกว่าจะหยุดชัก 2 ปี การลดยาต้องค่อยๆลด
        ห้ามหยุดยาเอง
- - - - – เชื้อ bact. Virus รา ปรสิต เจริญและแบ่งตัวที่ subarachnoidspace
      - อาการและอาการแสดง
        
        1.อาการแสดงการระคายเคืองเยื่อหุ้มสมอง
        2.อาการแสดงของภาวะ IICP
        3.Poor feeding
        4.Fever
        
        อาการและอาการแสดง
        ในเด็กแรกเกิดอายุไม่เกิน 1 เดือน อาการที่พบบ่อยคือ
        
        -มีไข้ มักมีไข้สูง แต่อาจมีไข้ต่ำได้
        -เด็กกระสับกระส่าย ร้องโยเย ร้องไห้เสียงสูง
        -ไม่ดูดนม อาจมีอาเจียน
        -อาจชัก
        -บริเวณกระหม่อมโป่งนูนจากการเพิ่มความดันในสมอง
        
        การวินิจฉัยโรค
        
        -การซักประวัติ
        -การตรวจร่างกาย
        -การท้า CT scan
        -การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        -การเจาะหลัง
        
        การรักษา
        
        1.การรักษาเฉพาะ
        -ยาปฏิชีวนะ
        -ยาลดการหลั่งสารที่ท้าให้อักเสบ : Dexamethasone
        2.การรักษาประคับประคอง
        -ลดไข้
        -ให้ออกซิเจน
        3.ให้ยาระงับชัก
        -สารน้ำและเกลือแร่ 75-80%
        -NPO ถ้าไม่รู้สึกตัว
    - - ฉีดวัคซีนป้องกันเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
        
        การป้องกันโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบที่สาคัญที่สุด คือ การป้องกันการติดเชื้อซึ่งคือ การรักษาสุขอนามัยพื้นฐาน
        
        -หลีกเลี่ยงการคลุกคลีกับผู้ป่วย
        -รู้จักใช้หน้ากากอนามัย
        -ล้างมือให้สะอาดบ่อยๆ โดยเฉพาะก่อนกินอาหารและขหลังจากเข้าห้องน้ำ
        -กินอาหารมีประโยชน์ 5 หมู่ และออกกำลังกายตามควร
- - - - การรักษา
        
        ระยะแรก
        
        -ลดภาวะสมองบวม -จำกัดน้ำ ให้ยาขับปัสสาวะ
        -ให้ steroid, ATB
        -ให้ยาควบคุมการชัก
        -ให้ยาลดไข้
        -ventilator
        
        ระยะหลัง
        
        -Rehabilitation
        -รักษา ควบคุมอาการชัก
        -แก้ไขความพิการ
        -ดูแลภาวะปัญญาอ่อน
      - การป้องกัน
        
        -ฉีดวัคซีนป้องกันไข้สมองอักเสบ Japaness Encephalitis B (JE) 3 เข็ม เริ่มตอนเด็กอายุ 1 ปี
        -ไม่ให้ยุงราคาญกัด
        -ไม่เลี้ยงสัตว์พวกหมูไว้ใต้ถุนบ้าน
        
        ความพิการที่หลงเหลือ
        
        -ปัญญาอ่อน -ชัก -Motor dysfunction -พฤติกรรม ปป.
    - - พบมากในเด็กอายุ 5-15 ปี
    - - -ปวดศีรษะ -อาเจียน -มีไข้ต่้าๆ -มีพฤติกรรม ปป. -ไม่มีแรง -คอแข็ง -ชัก อาการทางประสาทเฉพาะที่ Coma= Death
- - - - ระยะตั้งครรภ์ มารดา ทารก เช่น ขาดสารอาหาร ได้รับรังสีช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ ติดเชื้อ ครรภ์เป็นพิษ HT เป็นต้น
      - 2.ระยะคลอด เช่น ได้รับอันตรายจากการคลอด คลอดยาก สมองขาดO2 สำลักน้ำคร่ำ การอุดกั้นทางเดินหายใจ เป็นต้น
      - 3.ระยะหลังคลอด เช่น ได้รับการกระทบกระเทือนที่ศีรษะ ชัก น้ำตาลหรือ
        Ca ในเลือดต่ำ
      - พยาธิสภาพ
        
        ส่วนใหญ่สมองมีขนาดเล็ก สมองฝ่อ โพรงสมองใหญ่ขึ้นเนื่องจากสมองน้อย
      - การวินิจฉัย
        
        การซักประวัติอาจพบปัจจัยเสี่ยงที่ทาให้เกิดสมองพิการตั้งแต่ระยะก่อนคลอด ขณะคลอด และหลังคลอด
        
        การตรวจร่างกายพบความผิดปกติของท่าทางและการเคลื่อนไหว
        
        การตรวจพิเศษ เช่น ultrasound, CT scan, MRI
        
        การรักษา
        
        การลดความตึงตัวและการเกร็งของกล้ามเนื้อ
        
        การทากายภาพบำบัดของกล้ามเนื้อแขน ขา หรือลาตัวอย่างสม่ำเสมอ
        
        การกระตุ้นเพื่อให้สมองส่วนต่าง ๆ ได้พัฒนาทั้งการมองเห็น การได้ยิน การพูด การสัมผัส และการรับประทานอาหาร
        
        การแก้ไขภาวะผิดปกติของการรับรู้ที่สำคัญ เช่น การมองเห็น การได้ยิน
        
        การแก้ไขความผิดปกติของระบบประสาท เช่น การแก้ไขการชัก ควบคุมพฤติกรรมที่ผิดปกติเองในการทากิจวัตรประจาวัน