Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Đoàn thuyền đánh cá- Huy Cận 26/05/2021 - Coggle Diagram
Đoàn thuyền đánh cá- Huy Cận
26/05/2021
A.Cảnh ra khơi
1.KHỔ 1
:Ra khơi trong k/c hoàng hôn kì vĩ
a.Hai câu đầu
Thời gian: hoàng hôn (tgian nghệ thuật- nỗi buồn da diết)
Bài thơ: thời điểm đó:
cảm xuc phấn chấn
"Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa"
Mặt trời nhân hóa ("xuống"+ ss" hòn lửa)
-> vầng thái dương-> một hòn than bé nhỏ đỏ rực trong bếp hồng ->lặn xuống đáy đại dương => nồng ấm, rực rỡ.
=> Kì vĩ, huy hoàng, tráng lệ.
Câu thơ thứ hai (cấu trúc sóng đôi)-> nhịp nhàng
+/
Nhân hóa và ẩn dụ:
sóng- then, đêm- cánh cửa khổng lồ -> mặt trời xuống= cánh cửa kéo
=>Vũ trụ bao la = ngôi nhà lớn của nhân loại, gần gũi, đầm ấm, thân quen.
b.Hai câu sau
“ Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi”
Hai câu này >< hai câu trước (h/a, nhạc điệu):
khí thế và nhiệt tình của người lao động
“lại”
Con người (lao động)><thiên nhiên(nghỉ ngơi)
Hành động có tính quy luật, công việc quen thuộc
“Câu hát căng buồm cùng gió khơi”
Kết quả của
sự thăng hoa cảm xúc và trí tưởng tượng trên cơ sở thực tế.
Câu hát vốn vô hình -> hữu hình ->góp gió căng buồm ->thuyền ra khơi.
=> ÂDCĐCG + phóng đại: hiện thưc lãng mạn <-> cánh buồm +gió biển +mây trời
2.KHỔ 2
:Tiếng hát ->tâm tư +tâm hồn
Lời hát mong ước trời yên biển lặng để chuyến đi đánh cá
bình an và bội thu.
ngợi ca vẻ đẹp và sự giàu có của biển khơi ->
liệt kê tên các loài cá quý: cá bạc, cá thu.
So sánh: “cá thu đoàn thoi”
: đàn cá đông đúc bơi lội ngang dọc trên mặt biển lấp lánh ánh sáng và sắc màu. Biển đêm - khung cửi khổng lồ, “thoi” luồng cá thu lấp lánh ánh trăng.
Nhân hóa “dệt biển”, “dệt lưới”
: giàu có, thân thiện của biển khơi.
Câu cuối(CCK) l
à lời mời gọi người ->cá -> niềm yêu mến, thái độ thân thiện với thiên nhiên.
B.Cảnh đánh cá
1.KHỔ 3
: Cảnh đánh cá trong đêm trăng
“Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng”
Trăng lên cao+gió lồng lộng ->thổi căng cánh buồm nhuốm đầy ánh trăng-> thuyền lướt nhanh
Ân dụ và nói quá
: con thuyền nhỏ bé -> con thuyền kì vĩ, khổng lồ
“lái, lướt”
con thuyền băng băng trên mặt biển
“Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.”
Công việc đánh cá ->thế trận giữa con người với thiên nhiên.
Đậm đặc những động từ mạnh-> sự luân chuyển mau lẹ, nhịp nhàng của đoàn thuyền, người ngư dân.
Người ngư dân- người nghệ sĩ trong công việc đánh cá:
điểm sáng, là linh hồn của cảnh.
2.Khổ 4
: Bức tranh kì thú về sự giàu có của quê hương
Kể tên 3 loài cá:
cá nhụ, cá chim, cá đé
(vận dụng thành ngữ): ca ngợi sự giàu có của biển
“Cá song lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.”
H/a những chú cá song có chấm, vạch dọc+ HC hình dung ra lễ hội rước đuốc -> biển đêm lung linh
Đuôi quẫy-> trăng vàng hơn -> sự hòa hợp trăng-cá
=> Bức tranh sơn mài nhiều màu sắc như xứ sở cổ tích
Nhân hóa
: nhịp sống của thiên nhiên vũ trụ ->biển cả như sinh thể sống động
Sao lùa nước Hạ Long
: sóng đu đưa lùa ánh sao-> h/a lạ-> biển HL lung linh
3.Khổ 5
: Tiếng hát gọi cá vào lưới
“Ta hát bài ca gọi cá vào
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao.”
Bài hát-> công việc nhọc-> niềm vui phơi phới
Qua trí tưởng tượng của thi nhân thì không phải con người mà là trăng cao gõ.Vầng trăng in xuống mặt nước sóng xô bóng trăng gõ vào mạn thuyền-> nhịp điệu cho bài ca lao động.
=> Công việc đánh cá nặng nhọc-> bài ca đầy niềm vui.
“ Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào”
=> Con người trinh phục thiên nhiên nhưng
đầy lòng biết ơn-> câu thơ ấm áp, tình nghĩa
4.Khổ 6
: Cảnh kéo lưới bắt cá chân thực, lãng mạn
“Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng”
Trên bầu trời sao đã thưa đêm sắp tàn, người dân chài khẩn trương kéo lưới.
"kéo xoăn tay"
: h/a kéo lưới căng, mạnh mẽ-> độ nặng của mẻ lưới
“ chùm cá nặng”
: thành quả lao động
“Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng"
Bức tranh cuộc sống vui tươi, sống động
H/a mẻ cá được kéo luc bình minh -> ca ngợi sự giàu có của biển cả
"Lóe rạng đông"
màu bạc vẩy cá +màu hồng bình minh-> vẻ đẹp huy hoàng
chính cá trong khoang -> bình minh cho biển cả
Câu thơ cuối ngắt 2/2/3 + 3ĐT: công việc tuần tự, khẩn trương để trở về với sự vận hành của vũ trụ
C.Cảnh trở về
Khổ dầu cuối hô ứng-> 2 cảnh đối xứng-> nhịp lao động của con người tuần hoàn cùng vũ trụ
Cuộc chạy đua cùng mặt trời:
"Câu hát căng buồm cùng khơi"
-> H/a câu hát theo suốt
ra khơi, làm việc, trở về trong tiếng hát
Tiếng hát sau một đêm lao động đầy hào hứng và say mê
nhà thơ phác họa được cái hồn của người dân chài
"Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời"
-> sức dồi dào hăng say, mạnh mẽ của người dân chài sau một đêm lao động vất vả
“Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.”
“ Mặt trời đội biển”
là mặt trời của bình minh báo hiệu ngày mới. Đó cũng là hình ảnh khởi đầu cho niềm vui
"Mắt cá huy hoàng"
H/a chỉ những con cá tươi rói trong khoang như muôn triệu mặt trời bé con
Tương lai tươi sáng trên quê hương làng chài khi miền Bắc đang XDCNXH