Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลทารกแรกเกิดที่มีภาวะเสี่ยงสูง, Perinatal asphyxia, การรักษา,…

- - - - ทารกที่มีน้ำหนักต่ำกว่า 1,500 กรัม (very low birth weight)
      - ทารกที่มีน้ำหนักต่ำกว่า 1,000 กรัม (extreme low birth weight)
- - - - อายุมารดาน้อยกว่า 18 ปีหรือมากกว่า 35 ปี
      - โรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดันโลหิต หัวใจ
      - มีประวัติคลอดก่อนกำหนด
      - มดลูกขยายตัวมากเกินไป เช่น ครรภ์แฝด ภาวะน้ำคร่ำมากกว่าปกติ
      - ติดเชื้อในร่างกาย
      - ดื่มสุรา สูบบุหรี่ ใช้ยาเสพติดขณะตั้งครรภ์
    - - โครโมโซมผิดปกติ
      - ติดเชื้อ
- - - - ทารกเกิดก่อนกำหนด วัดนาน 3 นาที ลึก 2.5 ซม.
      - ทารกครบกำหนด วัดนาน 3 นาที ลึก 3.0 ซม.
    - - ทารกเกิดก่อนกำหนด วัดนาน 5 นาที
      - ทารกครบกำหนด วัดนาน 8 นาที
  - - - จัดให้อยู่ในที่อุณภูมิเหมาะสม (NTE) 32 - 34 องศาเซลเซียส
      - วัดอุณหภูมิ Body temperature ทารก 36.8-37.2 องศาเซลเซียส
      - keep warm (warmer, incubator หรือผ้าห่มห่อตัว)
      - ระวัง "Cold stress"
      - ปรับอุณหภูมิห้องให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม (25-26 องศาเซลเซียส)
      - ป้องกันการสูญเสียความร้อนของร่างกายทารก 4 ทาง
      - ตรวจสอบอุณหภูมิร่างกายทุก 4 ชม.และปรับให้เหมาะสมกับสภาพของทารก
  - - - ปรับอุณหภูมิตู้อบเริ่มที่ 36 องศาเซลเซียส
      - ปรับอุณหภูมิตู้อบเพิ่มขึ้นครั้งละ 0.2 องศาเซลเซียส (max 38.0 องศาเซลเซียส )
      - ติดตามอุณหภูมิกายทุก 15 - 30 นาที
      - ถ้าวัดอุณหภูมิกายได้ 36.8 -37.2 องศาเซลเซียส 2 ครั้งติดกัน ให้ปรับอุณหภูมิตู้อบ
      - ตาม Neutral thermal environment (NTE) แล้วติดตามอุณหภูมิกายต่อทุก 15 -30 นาทีอีก2 ครั้งและต่อไปทุก 4 ชม.
    - - ติด skin probe บริเวณหน้าท้อง โดยหลีกเลี่ยงบริเวณตับและ bony prominence
      - ปรับอุณหภูมิตู้อบเริ่มที่ 36.5 องศาเซลเซียส
      - ปรับอุณหภูมิตู้อบเพิ่มขึ้นครั้งละ 0.1 องศาเซลเซียส (max 38.0 องศาเซลเซียส )
      - ติดตามอุณหภูมิกายทุก 15 - 30 นาที (max 38.0 องศาเซลเซียส )
      - ถ้าวัดอุณหภูมิกายได้ 36.8 -37.2 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 2 ครั้งติดกัน ให้ปรับอุณหภูมิตู้อบตาม Neutral thermal cnvironment (NTE) แล้วติดตามอุณหภูมิกายต่อทุก 15 -30 นาที อีก 2 ครั้งและต่อไปทุก 4 ชม.
- - - - การเปลี่ยนถ่ายเลือด (exchange transfusion)
      - การส่องไฟ (phototherapy)
    - - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ( CBC, Coombs'test, LFT, G6PD)
      - การตรวจร่างกาย ซีด เหลือง ตับ ม้ามโตหรือไม่มีจุดเลือดออกบริเวณใดหรือไม่
      - การซักประวัติ
        
        ประวัติการคลอดของทารก คะแนน Apgar การได้รับบาคเจ็บในระยะคลอด
        
        มารดามีโรคประจำตัวการได้รับยาการติดเชื้อในระหว่างตั้งครรภ์หรือไม่
        
        ประวัติมีบุคคลในครอบครัวมีโรคเม็คเลือดแดงแตกง่ายหรือไม่
    - - อาการระยะยาว: มีการเคลื่อนไหวผิดปกติของร่างกายและแขนขา มีความผิดปกติของการได้ยินและการเคลื่อนไหวลูกตา พัฒนาการช้า ระดับสติปัญญาลดลง
      - อาการระยะแรก: ซึม ดูดนมน้อขลง ตัวอ่อนปวกเปียก เกร็งหลังแอ่น ชัก มีไข้
    - - มีการดูดซึมของบิลิรูบินจากลำ ไ ส้มากขึ้นจากภาวะที่เกี่ยวข้องกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ (breastfeeding jaundice) เกิดจากได้รับน้ำนมช้า ไม่เพียงพอ การกำจัดขี้เทาช้า ทำให้มีการดูดซึมกลับของบิลิรูบิน พบในทารกอายุ 4-7 วัน
      - มีการสร้างบิลิรูบินเพิ่มมากขึ้นร่วมกับการกำจัดได้น้อยลง ได้แก่ การติดเชื้อ
      - มีการกำจัดบิลิรูบินได้น้อยลงจากท่อน้ำดีอุดตัน การขาดเอน ไซด์บางชนิดแต่กำเนิด
      - มีการดูดซึมของบิลิรูบินจากลำไส้มากขึ้น จากภาวะต่างๆ เช่น ภาวะลำไส้อุคดับ
      - มีการสร้างบิลลิรูบินเพิ่มขึ้นมากกว่าปกติ จากภาวะต่างๆที่มีการทำลายเม็ดเลือดแดง ได้แก่
        
        โรคธาลัสซีเมีย
        
        เม็ดเลือดแดงเกิน (polycytherhia ) จากการที่ทารกในครรภ์ขาคออกซิเจนเรื้อรัง
        
        มีเลือดออกในร่างกาย เช่น cephalhematoma ecchymosis hemangioma หรือมีเลือดออกในลำไส้
        
        มีความผิดปกติของเอนไซค์ในเมื่ดเลือดแดง เช่น G6PD deficiency
        
        มีความผิดปกติเยื่อหุ้มเม็ดเลือดแดง ทำให้เม็ดเลือดแดงแตกง่ายกว่าปกติ เช่น congenital spherocytosis
        
        มีการแตกทำลายของเม็ดเลือดแดงจากหมู่เลือดของแม่ลูกไม่เข้ากัน ที่พบบ่อย คือ ABO incompatability เช่น แม่มีเลือดกลุ่ม O ลูกมีเลือดกลุ่ม A หรือ B
    - - ภาวะตัวเหลืองจากพยาธิกาวะ ( Pathological jaundice) เป็นภาวะที่ทารกมีบิลลิรูบินในเลือดสูงมากผิดปกติและเหลืองเร็ว ภายใน 24 ชั่วโมงแรกหลังเกิดเกิดได้จากหลายสาเหตุ
      - ภาวะตัวเหลืองจากสรีรภาวะ (Physiological jaundice) เกิดจากมีการสร้างบิลิรูบินมากเพราะเม็ดเลือดแดงอายุสั้นกว่าและความ ไม่สมบูรณ์ในการทำงานของตับจึงทำให้กระบวนการในการขับบิริลูบินออกทำได้ช้าพบในช่วงวันที่ 2 - 4 วันหลังคลอด และหายไปเองใน 1 - 2 สัปตาห์
- - - - พบได้บ่อยในทารกคลอดก่อนกำหนดที่ GA <34-36 wks
      - น้ำหนักตัว < 1,500 gm.
      - อายุครรภ์ต่ำกว่า 28 wks น้ำหนัก <1,000 gm. มีโอกาสเกิดได้ใน 60-80%
    - - มารดามีเลือดออกทางช่องคลอดก่อนกำหนด
      - ทารกมีภาวะ hypothermia, Perinatal asphyxia
      - มารตาเป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์
      - ครรภ์ก่อนบุตรมีภาวะ RDS
    - - เกิดจากการขาดสารลดแรงตึงผิวที่ผิวของถุงลม
      - โครงสร้างของปอดมีพัฒนาการไม่เต็มที่
      - ซึ่งสาร surfactant ทำหน้าที่ให้ถุงลมคงรูปไม่แฟบขณะหายใจออก สร้างจาก aveolar call type'II ที่ผนังถุงลมเมื่ออายุครรภ์ประมาณ 20-24wksและสร้างมากขึ้นจนเพียงพอหลัง 35 wks
    - - มารดาที่มีความเสี่ยงจะคลอดก่อนกำหนดแต่ถุงน้ำคร่ำยังไม่แตก โดยเฉพาะอายุครรภ์ 24- 34 สัปดาห์ ควรได้ antenatal corticosteroids อย่างน้อย 24 ชั่วโมงก่อน คลอด เพื่อกระตุ้นให้มีการสร้งสารลดแรงตึงผิวและปอดมีความสมบูรณ์มากขึ้น ที่นิยมใช้ ในปัจจุบันมี 2 ชนิดคือ
        
        Betamethazone 12 mg ทางกล้ามเนื้อทุก 24 ชั่วโมงจนครบ 2 ครั้ง
        
        Dexamethazone 6 mg ทางกล้ามเนื้อทุก 12 ชั่วโมงจนครบ 4 ครั้ง
      - การป้องกันไม่ให้ทารกขาดออกซิเจนในระยะแรทิเกิด ซึ่งจะทำให้เลือดเป็นกรดขัดขวางการทำงานของการสร้างสารลดแรงตึงผิว
    - - เกิดภายใน 4-6 ชั่โมงหลังคลอด รุนแรงมากขึ้นภายใน24-36 ชั่วโมง
      - ระบบไหลเวียน โลหิตและระบบทางเดินหายใจ:
        
        หายใจ หน้าอกและหน้าท้องไม่สัมพันธ์กัน
        
        เสียงหายใจผิดปกติมีการกลั้นหายใจขณะหายใจอก (expiratory grunting)
        
        ซีด
        
        BP ต่ำ
      - 2.ระบบทรวงอก: หน้าอกปุ่ม (retraction) บริเวณ Intercostal, Subcostal และ Substernal retraction จากการหดตัวอย่างแรงของกล้ามเนื้อที่ช่วยหายใจ
      - 3.ระบบทางเดินอาหาร: ดูดนมไม่ดี อาเขียน ท้องอืด
      - ระบบประสาท: ซึม กระสับกระส่าย reflex ลดลง กระหม่อมโปร่งตึง
      - ระบบผิวหนัง: ตัวลาย ผิวหนังเย็น ตัวเหลือง มีจุดเลือดออก
      - เมตาบอลิซึม: Hypoglycemia ภาวะ acidosis
    - - การให้ออกซิเจนตามความต้องการของทารก เช่น การใช้เครื่องช่วยหายใจ
      - ป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนจากการได้รับออกซิเจน โดยการปรับลดความเข้มข้น และอัตราไหลของออกซิเจน ภาวะแทรกซ้อนจากการ ได้รับออกซิเจน เช่น ภาวะปอดอุดกั้นเรื้อรัง (BPD) ภาวะจอประสาทตาพิการจากการเกิดก่อนกำหนด (ROP)
      - ให้สารลดแรงตึงผิวเพื่อทำให้ความยืดหยุ่นของปอดดีขึ้น ลดความรุนแรงของภาวะหายใจลำบาก
  - - - เลือดขาดออกซิเจน(hypoxemia)
      - คาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดสูง (hypercapnia)
      - เลือดเป็นกรด เนื่องจากการระบายอากาศที่ปอด (ventilation) และการกำซาบของปอด (pulmonary perfusion) ไม่เพียงพอ
    - - ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการคลอด ได้แก่ ศีรษะทารกไม่ใด้สัดส่วนกับเชิงกรานมารดาคลอดติดไหล่ ความผิดปกติของสายสะคือ ครรภ์แฝด ทารกท่าผิดปกติ การคลอดโดยใช้หัตถการการคลอดที่ทำยากลำบาก
      - ปัจจัยทางค้านมารดา ได้แก่ ตกเลือด อายุมาก เบาหวาน รกเกาะต่ำ รกลอกตัวก่อนกำหนด ภาวะพิษแห่งครรภ์ ความดันเลือดต่ำ ครรภ์เกินกำหนด ซีดมาก ได้รับยาแก้ปวด
      - ปัจจัยเกี่ยวกับทารก ได้แก่ ทารกคลอดก่อนกำหนด ทารกเจริญเติบโตช้ในครรภ์ภาวะติดเชื้อในครรภ์ ความพิการโดยกำเนิด
    - - ระบบหัวใจและหลอดเลือด
        
        ศูนย์ควบคุมการทำงานของหัวใจถูกกดเป็นผลให้หัวใจเต้นช้าลง
        
        การขาดออกซิเจนและการลดลงของไกลโคเจนของหัวใจ ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจ ทำงานมีประสิทธิภาพลดลง หัวใจพองขยาย ความดัน โลหิตต่ำเกิดภาวะชื่อกจากหัวใจ
        
        การขาดออกซิเจนมากของหัวใจ ทำให้เกิดภาวะหัวใจวาย
        
        การมีเลือดไปเลี้ยงเนื้อเชื่อหัวใจลดลง ทำให้ลิ้นหัวใจ หลอดเลือดหัวใจถูกทำลายเกิด
        
        -ลิ้นหัวใจปีดไม่สนิท
      - ระบบหายใจ
        
        ศูนย์หายใจถูกกคทำให้หายใจช้ หรือหยุดหายใจ
        
        -เนื้อเยื่อปอดขาดออกซิเจนมาก ๆ ทำให้เซลล์ถุงลมไม่สามารถสร้างสารลดแรงตึงผิวได้ เกิดกลุ่มอาการหายใจลำบาก
        
        การรั่วของซีรั่มจากหลอดเลือดปอด จากเยื่อบุหลอดเลือดเสียหน้าที่ ทำให้เกิดภาวะปอดดั่งน้ำ
      - ระบบประสาทกลาง
        
        ทารกจะมีการเปลี่ยนแปลงระดับการรู้สติ หายใจไม่สม่ำเสมอ หยุดหายใจ รีเฟล็กซ์ลดลงกำลังกล้ามเนื้อลดลงหรืออาจชักได้
        
        เลือดออกในสมองจากหลอดเลือดของสมองเสียความคงทน แตกได้ง่าย
        
        ภาวะชักจากคอร์เท็กซ์ของสมองถูกทำลาย
        
        ภาวะสมองบวมจากการดั่งของสารน้ำทั้งภายในและภายนอกเซลล์ของสมอง
      - 4.ระบบการขับถ่าย
        
        ไตจะไวต่อภาวะขาดออกซิเจน การขาดออกซิเจนและเลือดไปเลี้ยงทำให้หลอดฝอยของไต หรือ เนื้อไตเกิดเนื้อตายเฉียบพลัน ปัสสาวะลดลง หรือไม่ปัสสาวะใน 48 ชั่วโมงหลังคลอดหรือปัสสาวะเป็นเลือด
      - ระบบทางเดินอาหาร
        
        -เลือดไปเลี้ยงระบบทางเดินอาหารลดลง ทำให้เกิดภาวะลำไส้เน่า
        
        ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ บิลิรูบินในเลือดสูง
    - - การสังเกตอาการอย่างใกล้ชิดและต่อเนื่อง
      - ให้ความอบอุ่นและควบคุมทารกให้อุณหภูมิปกติ
      - ให้ออกซิเจนที่เหมาะสม
      - งดอาหารทางปากชั่วคราว ให้สารน้ำและอาหารทางหลอดเลือด
      - ให้เลือด ถ้าความเข้มข้นของเลือดต่ำหรือเสียเลือด
      - หลังจาก 12 ชั่วโมง ให้ระวังอาการชัก
      - พิจารณาให้ยาปฏิชีวนะ
      - ระมัดระวังภาวะแทรกซ้อนต่างๆ
  - - - prematurity
      - infection
      - metabolic disorder
      - Impaired oxygenation
      - CNS problem
      - drug
      - Gastroesophageal reflux
    - - จัดท่านอนที่เหมาะสม
      - สังเกตอาการพร่องออกซิเจน
      - ดูแลให้ได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ
      - ดูดเสมหะเมื่อจำเป็น
      - ระวังการสำลัก
    - - เลือดออกในช่องสมอง (Intraventricular hermorrhage: IVH)
        
        คือภาวะเลือดออกในโพรงสมอง
        
        เป็นภาวะแทรกซ้อนที่เป็นปัญหาสำคัญที่พบในทารกคลอดก่อนกำหนด
        
        พบอุบัติการณ์ประมาณร้อยละ 25
        
        โดยอุบัติการณ์และความรุนแรงจะแปรผกผันกับอายุครรภ์และน้ำหนักเรกเกิด
        
        ปัจจัยเสี่ยง
        
        ช่วงก่อนคลอด: การคลอดทางช่องคลอด ภาวะทารกขาดออกซิเจนขณะอยู่ในครรภ์ ภาวะตกเลือดก่อนคลอด
        
        ช่วงหลังคลอด: RDS, prolonged neonatal resuscitation,acidosis, pneumothorax, NEC และภาวะชัก
        
        อาการ
        
        มักเกิดในทารกัดลอดก่อนกำหนดที่มี RDS รุนแรงและต้องใช้ เครื่องช่วยหายใจ ร้อยละ 90 จะมีเลือดออกภายใน 72 ชั่วโมงหลังเกิด และ ร้อยละ 50 เกิดตั้งแต่วันแรก ในรายที่มีเลือดออกปริมาณมากและเร็ว ทารกจะมีอาการทรุดลงอย่างรวดเร็ว หมดสติชัก เกร็ง หยุดหายใจ ซีด และกระหม่อมหน้าโป้งตึง แต่ถ้าเลือดออกไม่มาก ทารกอาจไม่มีอาการหรือเพียงแต่ซีดลงเท่านั้น บางรายอาจมีอาการซึม กล้ามเนื้ออ่อนแรงเป็นพักๆ
        
        การวินิจฉัย
        
        grade 1 : มีเลือดออกที่ germinal matrix
        
        grade 2: มีเลือดออกในโพรงสมอง และขนาดของโพรงสมองปกติ
        
        grade 3: มีเลือดออกในโพรงสมอง และขนาดของโพรงสมองใหญ่ขึ้น
        
        grade4: มีเลือดออกใน โพรง สมองร่วมกับเลือดออกในเนื้อสมอง
      - โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (Bronchopulmonary Dysplasia: BPD)
      - จอประสาทตาผิดปกติ (Retinopathy of Prematurity :ROP)
        
        เป็นความผิดปกติ ในทารกในทารกคลอดก่อนกำหนดที่มีน้ำหนักน้อยมีลักษณะสำคัญ คือ การงอกผิดปกติของเส้นเลือด (neovascularization) บริเวณรอยต่อระหว่างจอประสาทตาที่มีเลือดไปเลี้ยงและจอประสาทตาที่ขาดเลือด(หลอดเลือดจอประสาทดาเริ่มสร้างเมื่ออายุครรกั 16 สัปดาห์ โคยเริ่มดันที่ขั้วประสาทตา (optic dise) ไปขังบริเวณขอบด้านนอก หลอดเลือดจะเจริญจบถึงค้าน nasalเมื่ออายุครรภ์ 36 สัปดาห์ และถึงค้าน temporal เมื่ออายุครรภ์ 40 สัปดาห์)
        
        การวินิจฉัย
        
        ตรวจครั้งแรกเมื่อทารกอายุ 4 - 6 สัปคาห์ หรือ เมื่อทารกอายุครรภ์รวมหลังเกิด 32สัปดาห์
        
        ถ้าไม่พบการดำเนินของโรค ตรวจซ้ำทุก 4 สัปดาห์
        
        ถ้ำพบว่ามีารดำเนินของโรคอยู่ตรวจซ้ำทุกอาทิตย์
        
        ถ้าพบ ROP ควรนัดมาตรวจซ้ำทุก ๆ 1 - 2 สัปดาห์
        
        ความรุนแรง มี 5 ระยะ
        
        stage1 : Demarcation line between vascularized and avascular retina
        
        Stage 2: Ridge between vascularized and avascular retina
        
        Stage 3: Ridge with extraretinal fibrovascular proliferation
        
        Stage 4: Subtotal retinal detachment: (a) extrafoveal detachment (b) foveal detachment
        
        Stage 5: Total retinal detachment
  - - - หายใจเร็วกว่าปกติ
      - หน้าอกบุ๋ม (intercostal retraction)
      - O2ในเลือดต่ำกว่าปกติ
      - CO2ในเลือดดั่ง
      - ความดันในปอดสูง(pulmonary hypertension) ในรายที่รุนแรง
    - - ประวัติ
      - อาการและอาการแสดง
      - ภาพถ่ายรังสีปอด (มี 4 ระยะ)
        
        ระยะที่ 1 : ปอดขยายตัวไม่เต็มที่ มีจุดฝ้าขาวเล็กๆทั่วปอด (ground glass appearance)
        
        ระยะที่ 2 : มีฝ้าขาวทั่วปอด
        
        ระชะที่ 3 : เข้าสู่ระยะเรื้อรัง เห็นก้อนใบเนื้อปอด จากมี hyperaeration สลับกับ fibrosis
        
        ระยะที่ 4 : ระชะเรื้อรัง มีatelectasis และ hyperaeration กระจายในปอด จะมีความดันในเลือดสูง
    - - การคลอดก่อนกำหนด
      - การให้ 02 ความเข้มข้นสูงเป็นเวลานาน
      - การใช้ความดันของเครื่องช่วยหายใจสูงเป็นเวลานาน
      - ให้สารด้านอนุมูลอิสระ
    - - ตามสาเหตุ
      - ตามอาการ เช่น การให้ 02, ให้ยาขยายหลอดลม,รักษาภาวะแทรกซ้อน, ฟื้นฟูสมรรถภาพปอด
- - - - -preterm
      - ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนดนานเกิน 18 ชั่วโมง
      - การคลอดล่าช้า
      - มารดามีการติดเชื้อ น้ำคร่ำมีกลิ่น
      - เชื้อ Group B streptococci แกรมลu E.coli Klebsiella)
      - ทารกมีภาวะพร่องออกซิเจนในครรภ์
    - - ซักประวัติมารดาขณะตั้งครรภ์ ไข้ ผื่น ต่อม น้ำเหลืองโตสัมผัสผู้ป่วยติดเชื้อ
      - ตรวจร่างกาย
      - ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        Culture 24-48 hr.( blood, UA, CSF, Sputum)
        
        CBC , Plt count
        
        ESR ดูการตกของเม็ดเลือดขาว ทารกยังไม่เกิน 2 mm /hr
        
        CRP
        
        CXR
    - - ซึม ร้องนาน ไม่ดูดนม ซีดตัวลายเป็นจ้ำ (motting ผิวหนังเย็น หายใจเร็ว หายใจลำบาก ท้องอืด อาเจียนสั่น ชัก
    - - ให้ขาปฏิชีวนะที่เหมาะสมตาม Sensitivity
      - ส่วนมากให้ Ampicillin iv กับ Gentamycin iv
      - ถ้าไม่ได้ผลนิยมเปลี่ยนเป็น กลุ่ม Cephalosporins iv
- - - - การใช้ยาของมารดาขณะตั้งครรภ์ การคลอดก่อนกำหนด การเริ่มรับนมและเพิ่มปริมาณนมเร็ว ภาวะขาดออกซิเจน
    - - มารคาใช้สารเสพติคระหว่างตั้งครรภ์
      - ทารกติดเชื้อแบคที่เรียในกระแสเลือด
      - การเติบโตช้าในครรภ์
      - การคลอดก่อนกำหนดหรือมีปัญหาระหว่างทำคลอด เช่น รกลอกตัว ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนเ
      - ทารกเกิดภาวะขาดออกซิเจน(hypoxia)
      - ทารกเกิดภาวะเลือดขัน (polycythemia)
      - น้ำหนักตัวทารกน้อยกว่า 2,000 กรัม
      - ความพิการของหัวใจแต่กำเนิด ซึ่งส่งผลให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงลำไส้ได้ไม่เพียงพอ
      - การให้นมผสมที่เข้มข้นสูงผ่านทางเดินอาหาร
      - การใส่สายสวนหลอดเลือดทางสะดือ
    - - เชื่องซึม (lethargy) ดูคนมไม่ดี ตัวเหลือง ร้องกวน อุณหภูมิกายต่ำ หยุดหายใจ หัวใจเด้นช้ มีภาวะกรดเกิน โซเคียมต่ำและออกซิเจนต่ำ
      - อาการเฉพาะ ได้แก่ ท้องคืด ถ่ายอุขระเหลว อาเจียนเป็นสีน้ำดี มีเลือดออกในทางเดินอาหาร มีอาหารเหลือค้างในกระเพาะอาหาร อาจมีเขื่อบุช่องท้องอักเสบ
    - - -การตรวจเอกซเรย์ช่องท้อง เพื่อสังเกตเงาลมแทรกในผนังลำไส้
      - -การตรวจเอกซเรย์ด้านข้าง
      - -การตรวจช่องท้องด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง
      - -การเพาะตัวอย่างเลือด
    - - การระงับสิ่งกระตุ้นทำให้เกิดการอักเสบ ผ่านการพักการใช้ทางเดินอาหาร (NPO
      - ขาปฏิชีวนะชนิดสเปกตรัมก็ว้าง กรระงับการติดเชื้อตามระบบต่างๆ ของร่างกาย
      - การพยุงระบบไหลเวียน ด้วยการให้สารน้ำ สารอาหารทางหลอดเลือด
      - -ให้ยากลุ่มกระตุ้นความดันโลหิต (Vasopressor)
      - การเฝ้าติดตามการเปลี่ยนแปลงของผู้ป่วย ได้แก่ สัญญาณชีพ ปริมาณปัสสาวะ การเข็งตัวของเลือด การ เปลี่ยนแปลงของพยาธิสภาพในทางเดินอาหาร
      - วิธีรักษาภาวะลำไส้เน่าอักเสบโดยการผ่าตัดแบ่งออกได้ 2 วิธี ได้แก่
        
        1.การผ่าตัดแบบเปิดสำรวจช่องท้อง
        
        2.การใส่ท่อระบายช่องท้อง
  - - - ซึม ไม่ดูคนม มีสะดุ้งผวา อาการสั่น ซีดหรือเขียว หยุดหายใจ ตัวอ่อนปวกเปียก อุณหภูมิกายต่ำ ชักกระตุก
    - - การไม่ได้รับกลูโคสจากมารคาอีกต่อไป
      - glycogen ที่ตับสะสมไว้น้อยจึงสร้างกลูโคสได้จำกัด
      - การสร้างกลูโคส (glucogenesis) ได้น้อย
      - มีภาวะเศรียดทั้งขณะอยู่ในกรรภ์ ขณะคลอดและหลังคลอด เช่น การขาดออกซิเจนอุณหภูมิ กายต่ำทำให้มีการใช้น้ำตาลมาก
    - - ทารกที่มีอาการร่วมกับระดับน้ำตาลน้อยกว่า 40 มก./คล. ให้สารละลายกลูโคสทางหลอดเลือด(10% D/W)
      - ทารกไม่มีอาการ
        
        แรกเกิด-อายุ 4 ชั่วโมง ให้นมภายใน 1 ชั่วโมงแรก ติดตามระดับน้ำตาลในเลือด 30 นาทีหลังให้นมมื้อแรก
        
        ถ้าระดับน้ำตาลน้อยกว่า 25 มก/คล. ให้นมและติดตามระดับน้ำตาลในเลือด 1 ชั่วโมง
        
        ถ้ระดับน้ำตาลน้อยกว่า 25 มก/คล. ให้สารละลายกลูโคสทางหลอดเลือด*
        
        ระดับน้ำตาล 25-40 มก/คล. ให้นมหรือสารละลายกลูโกสทางหลอดเลือด*
  - - - มีแรงหายใจด้วยตนเองได้ดี
      - มีกำลังกล้ามเนื้อดี
      - อัตราการเต้นของหัวใจมากกว่า 100 ครั้งต่อนาที
    - - ปัจจัยด้านมารดา
        
        อายุครรภ์มากกว่า 42 Wks ส่งผลให้รกเสื่อมสภาพ
        
        2 . ความดัน โลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ ส่งผลให้ปริมาณเลือดที่ผ่านรกมาขังทารกน้อยลง
        
        มารดามีภาวะรกเกาะต่ำหรือรกลอกตัวก่อนกำหนด
        
        มารดามีภาวะน้ำคร่ำน้อยกว่าปกติ ทารกเคลื่อนไหวไม่สะดวก เกิดสายสะคือถูกกด
        
        มีภาวะถุงน้ำคร่ำอักเสบ น้ำคร่ำรั่วนานกว่า 18 ชม.
        
        ประวัดีใช้สารเสพตีด ส่งผลให้มีการหดรัดตัวของมดถูก
      - ปัจจัยด้านทารก
        
        เมื่อทารกในครรภ์มีภาระขาดออกซิเจน ร่างกายของทารกจะมีการปรับตัว เพื่อหาแหล่งของออกซิเจนมาใช้ แต่เมื่อรับออกซิเจนจากสายสะคือไม่ได้ ทารกจะเกิดภาวะเศรียด
    - - อาการรุนแรงน้อย ทารกมีอาการหายใจเร็วระยะสั้นๆ เพียง 24-72 ชั่วโมง ทำให้แรงดันลดลง และมีค่าความเป็นกรด-ด่างปกติ อาการมักหายไปใน 24-72 ชั่วโมง
      - อาการรุนแรงป่านกลาง อาการหายใจเร็วมีความรุนแรงมากขึ้น มีการดึงรั้งของช่องซี่โครงและมีความรุนแรงสูงสุดเมื่ออายุ 24 ชั่วโมง
      - อาการรุ่นแรงมาก ทารกจะมีระบบหายใจลื้มเหลวทันที หรือภายใน 2-3 ชั่วโมงหลังเกิด
    - - อาการแสดง: หายใจลำบาก ทรวงอกโป้ง(จากการมีลมดั่ง ไม่สามารถระบายออกได้)
      - ตรวจร่างกาย: น้ำคร่ำมีตะกอนขี้เทา ร่างกายทารกมีขี้เทาติด ฟังเสียงปอดไม่ได้ยินเสียงอากาศผ่าน
      - ภาพถ่ายรังสี: alveolar infiltration hyperaeration atelectasis
      - ABG: มีภาวะเลือดเป็นกรด มีคาร์บอนไดออกไซด์ดั่ง มีภาวะพร่องออกซิเจน
    - - ให้ทารกได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ
      - 2 . พิจารณาให้ยาตามอาการของทรก เพื่อให้ทารกพักผ่อน ลดการใช้ออกซิเจนในร่างกาย(กลุ่ม opioids, กลุ่ม muscle relaxants )
      - พิจารณาใช้ยาเพื่อขยายหลอดเลือดในปอด กรณีมีภาวะความดันในปอดสูง
      - ให้ขาปฏิชีวนะ ในกรณีมีภาวะหายใจล้มเหลว เพื่อลดการอักเสบเนื้อเยื่อปอ
      - ฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญ (ภาวะลมรั่วในช่องเชื่อหุ้มปอดและภาวะความดันในปอดสูง)
- - - - ใช้ผ้าอ้อมหรือผ้าห่มผืนเล็กม้วนวางรอบๆ กายของทารกเสมือนอยู่ในครรภ์มารดา (nesting)
      - ห่อตัวทารกให้แขบงอ มือสองข้างอยู่ใกล้ๆ ปาก (hand to mouth ) หลีกเลี่ยงการห่อตัวแบบเก็บแขน (mum my restraint) เพื่อให้ทารกสามารถปลอบโยนตนเองได้
      - หลีกเลี่ยงการเหยียดแขนขา (extension ) พยายามให้ทารกอยู่ในท่าแขน ขางอเข้าหากลางลำตัว (flexion) ไม่ว่าในขณะอุ้ม เคลื่อนย้ายและนอน ลำคอตรงไม่กัมหรือเงขมากเกินไป
  - - - เมื่อบิดามารดาเข้าเยี่ยมทารก ให้ช้อมูลเกี่ยวกับความเจ็บป่วย การรักษา พยาบาลที่ทารกได้รับในขอบเขตความรับผิดชอบของพยาบาลที่จะทำได้
      - สอนให้มารดาทราบ ถึงพฤติกรรมหรือสื่อสัญญาณของทารก กระตุ้นให้บิดามารดาอุ้มกอด หรือสัมผัสทารก ไม่บังคับหรือตำหนิถ้ามารดายังไม่พร้อมที่จะทำ
      - เปิดโอกาสให้บิดามารดาซักถาม ระบายความรู้สึก
      - ส่งเสริมการเลี้ยงทารกด้วขนมมารด1 น้ำนมของมารดาที่คลอดก่อนกำหนดเหมาะสมกับทารกที่เกิดก่อนกำหนดเพราะมี โปรตีนสูงกว่า การให้นมมารดาควรให้นมที่บีญออกมาภายหลัง(Hind milk) เพราะมีไขมันซึ่งให้พลังงานสูงกว่านมที่บีบออกมาช่วงแรก (Fore milk)