Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Biliary Atresia, Meconium Aspiration Syndrome ; MAS, Persistent Pulmonary…

Biliary Atresia

สาเหตุ

พบบ่อยที่สุดในทารก ยังไม่ทราบสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคที่ชัดเจน แต่พบว่าในโรคนี้จะเกิดการอักเสบส่งผลทำให้เกิดพังผืดของระบบทางเดินน้ำดีทำให้เกิดการตีบตันของทางเดินน้ำดีทั้งในตับและนอกตับอย่างถาวร เกิดภาวะน้ำดีคั่งเนื่องจากน้ำดีซึ่งสร้างจากเซลล์ตับไม่สามารถไหลลงสู่ลำไส้เล็กส่วนต้นได้

การประเมินทั่วไป

แพทย์ควรประเมินอาการทั่วไปของทารกว่า มีอาการหนักที่ต้องการการดูแลรักษาอย่างฉุกเฉินหรือไม่ ได้แก่ ไข้ ซึม ชัก ไม่กินนม อาเจียน เลือดออกผิดปกติ เป็นต้น ซึ่งอาการดังกล่าวควรคิดถึงภาวะติดเชื้อหรือตับวายเฉียบพลัน โรคตับเมแทบอลิก  โรคต่อมไร้ท่อ  หากมีอาการดังกล่าว ควรรีบให้การดูแลรักษาเบื้องต้น และพิจารณาส่งต่อผู้เชี่ยวชาญตามความเหมาะสม

อาการทางคลินิก

เด็กทารกมักจะมีอาการตัวเหลืองประมาณ 2 ถึง 3 สัปดาห์หลังคลอดและอาการเหลืองจะมากขึ้นเรื่อยๆ บางรายอาจมีไข้ต่ำๆและไม่ค่อยดูดนม ลักษณะอุจจาระจะเป็นสีซีดเหมือนปูนขาว อาจพบ steatorrhea ร่วมด้วย ปัสสาวะสีเหลืองเข้ม ตับโต แข็ง ผิวและขอบเรียบ ม้ามมักไม่โตยกเว้นมีภาวะ cirrhosis ร่วมด้วยแล้ว

ปัจจุบันแบ่งโรคทางเดินน้ำดัตีบตันได้ 2 รูปแบบ
1. ```
Postnatal form พบได้มาก
```
2. ```
Fetal หรือ embryonic form พบได้น้อย
```

Meconium Aspiration Syndrome ; MAS

การประเมินทั่วไป

แพทย์ควรประเมินอาการทั่วไปของทารกว่า มีอาการหนักที่ต้องการการดูแลรักษาอย่างฉุกเฉินหรือไม่ ได้แก่ ไข้ ซึม ชัก ไม่กินนม อาเจียน เลือดออกผิดปกติ เป็นต้น ซึ่งอาการดังกล่าวควรคิดถึงภาวะติดเชื้อหรือตับวายเฉียบพลัน โรคตับเมแทบอลิก  โรคต่อมไร้ท่อ  หากมีอาการดังกล่าว ควรรีบให้การดูแลรักษาเบื้องต้น และพิจารณาส่งต่อผู้เชี่ยวชาญตามความเหมาะสม

อาการทางคลินิก

รุนแรงน้อย

 หายใจเร็วระยะสั้นๆใน 24-72 ชั่วโมง

 ABG มี pH ปกติ PaCo2 ลดลง

รุนแรงปานกลาง

 หายใจลำบากมากขึ้นมีการดึงรั้งของช่องซี่โครง

ABG มี PaCo2 สูงกว่าปกตื

```
Metabolic acidosis
```

รนแรงมาก

ขาดออกซิเจนรุนแรงระบบหายใจล้มเหลว

ภาวะหัวใจวายทันทีหลังคลอดภายใน 2-3 ชั่วโมงหบัวคลอด

อาการและอาการแสดง

ผิวหนังแห้งลอก เล็บยาว สายสะดือมักจะติดสีเหลืองเขียวของขี้เทา

ฟังปอดได้ยินเสียง Rhonchi และ Crepitation

```
Barrel Chest
```

ตัวเขียว หายใจเร็ว ปีกจมูกบาน

การวินิจฉัย

อาการหายใจลำบากที่ไม่ใช่เกิดจากโรคปอดอื่น หน้าอกโป่งมากกว่าปกติ

ประวัติมีขี้เทาน้ำคร่ำ

```
X-ray chest found infiltration.
```

ตรวจพบขี้เทาโดยการทำ tracheal suction

Persistent Pulmonary Hypertension of The New Born ; PPHN

การวินิจฉัย

Hyperoxia test การอัด oxygen ให้ทารกเข้าไปเต็มที่ อาจใช้ round mask seal บริเวณใบหน้าให้แน่น เปิด oxygen flow เยอะ ๆ หวังให้ทารกได้ 100% oxygen เป็นเวลา 10 นาที แล้ววัดค่า PaO2

```
Hyperoxia-Hyperventilation test
```

เปรียบเทียบ Preductal และ Postductal oxygenation

```
Echocardiography
```

คำนิยาม

เป็นภาวะที่เกิดเนื่องจากทารกมีความต้านทานของหลอดเลือดปอดสูงหลังเกิด ทารกแรกเกิดมีอาการเขียวเนื่องจากมีการลัดเลือดจากหัวใจ atrium right ไป left atrium ผ่าน ductus arteriosus และ foramen ovale ซึงยังเปิดอยู่เหมือนตอนอยู่ในครรภ์โดยไม่มีความพิการของหัวใจ

ชนิดของ PPHN

Primary PPHN

   แสดงอาการให้เห็นทันทีหลังเกิดตัวเขียวและ Hypoxemia

Secondary PPHN

เกิดขึ้นเป็นผลจากมีโรคปอดเกิด Pulmonary Vasoconstriction , Metabolic acidosis เป็นต้น

อาการและอาการแสดง

เขียว (cyanosis) และจะรุนแรงหากถูกรบกวนหรือเมื่อร้อง

```
บางรายพบ murmur
```

อาจพบการติดเชื้อ hypothermia , polycythemia , hypoglycemia ร่วมด้วย

การรักษา

การรักษาภาวะขาดออกซิเจน

การรักษาแบบประคับประคองตามสาเหตุ

การรักษาด้วยสารที่ทำให้หลอดเลือดคลายตัว เช่น Tolazoline , Mgso4 หรือสารลดแรงตึงผิว

```
ECMO
```

สาเหตุ

ภาวะขาดออกซิเจนตั้งแต่ในครรภ์

โรคของปอดเช่น RDS , pneumonia , MAS

โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ

ภาวะติดเชื้อทั้งจากแบคทีเรียและไวรัส

ความผิดปกติทางเมตาบอลิก

Transient Tachypnea of the newborn ; TTNB

การวินิจฉัย

ส่งตรวจ CBC เพื่อหาสาเหตุของการเกิดภาวะหายใจเร็วของทารก

```
ส่งตรวจ chest x-ray 
```

หากมีอาการรุนแรงหรือคงอยู่หลายชั่วโมง ควรทำการส่งตรวจ H/C

เกณฑ์การวินิจฉัยภาวะหายใจเร็วชั่วคราวในทารกแรกเกิด

```
การตรวจ chest x-ray
```

เริ่มมีอาการหาใจเร็วภายในระยะเวลา 6  ชั่วโมงหลังคลอด

ไม่มีสาเหตุความผิดปกติของระบบทางเดินหายมาก่อน โดยอาการทั่วไปของ**หายใจเร็วชั่วคราว**นี้จะคงอยู่เพียงชั่วคราว 48-72 ชั่วโมง

อาการหาย**ใจเร็วคงอยู่นาน**อย่างน้อย 12 ชั่วโมง และไม่สามารถดูดนมได้

สาเหตุ

 ภาวะหายใจเร็วชั่วคราวในทารกแรกเกิด มีสาเหตุจากการที่ทารกไม่สามารถขับน้ำภายในปอดออกมาได้หมด ทําให้การหายใจในระยะแรกเกิดไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากขณะอยู่ในครรภ์มารดา ปอดของทารกเต็มไปด้วยนํ้าและไม่มีการแลกเปลี่ยนก้าซที่ปอด  แต่เมื่อเข้าสู่ระยะคลอดทารกจะเตรียมการหายใจครั้งแรกผ่านกระบวนการดูดซึมน้ำในปอดกลับเข้าสู่ระบบน้ำเหลืองและระบบไหลเวียนเลือด โดยในระยะ 2-3 สัปดาห์ ก่อนถึงกำหนดคลอดจะมีการหลั่งสาร catecholamines เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะ epinephrine และ isoproterenol สารเหล่านี้จะกระตุ้นให้เกิดการดูดกลับนํ้าในปอดผ่านทางเยื่อบุผิวทางเดินหายใจปอดของทารกจึงจะมีพื้นที่ในการแลกเปลี่ยนก๊าซและพร้อมสําหรับการหายใจเมื่อแรกคลอด แต่หากกระบวนการขจัดนํ้าออกจากปอดของทารกถูกรบกวน เช่น การคลอดก่อนกําหนด หรือเกิดการคลอดโดยที่ยังไม่มีกระบวนการคลอดเกิดขึ้น ทําให้นํ้าคงเหลืออยู่ในปอดทารก ส่งผลให้ทารกหายใจอย่างไม่มีประสิทธิภาพ เกิดภาวะหายใจเร็วชั่วคราวในทารกแรกเกิดได้

คำนิยาม

หมายถึงภาวะที่มีการหายใจเร็วระยะแรกเกิดที่ปรากฎอาการภายหลังคลอดทันทีหรือภายใน 6 ชั่วโมงหลังคลอดเกิดจากมีน้ำ เหลืออยู่ในปอดมากกว่าปกติทำให้ใช้เวลาดูดซึมออกจากปอดนานขึ้นจึงทำให้ทารกมีอาการหายใจลำบาก

อาการทางคลินิก

ลักษณะอาการที่สำคัญ คือ tachypnea > 60 bpm

x-ray พบมีน้ำในปอดและเยื่อหุ้มปอด

ตรวจ ABG พบ respiratory acidosis

ตรวจร่างกายพบว่ามีผิวสีคล้ำ หายใจมีการดึงรั้งของผนังทรวงอก

การรักษา

ในรายที่ภาวะความดันในปอดสูง อาจจะต้องใช้เครื่องพยุงปอดอย่าง ECMO

ในรายที่อาการคงอยู่นานเกิด 48  ชั่วโมงขึ้นไป ควรได้รับการตรวจการติดเชื้อองปอด และให้ยาปฏิชีวินะเพื่อป้องกันภาวะปอดอักเสบ

observe ภาวะแทรกซ้อน เช่น ภาวะหายใจเร็วในทารกเเรกเกิดมีภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อยคือ ภาวะความดันในปอดสูง ซึ่งจะทำให้เกิดความผิดปกติของระบบไหลเวียนจากการที่ ductus arteriosus ไม่ปิด เกิดการไหลลัดของเลือดจาก right artrium to left atrium ได้โดยไม่ผ่านปอด อาจจะทำให้การ compilcate ตามมา

ให้ oxygen ความเข้มข้นตั้งแต่ 40% ขึ้นไปซึ่งทั่วไปก็จะใช้ canular or oxygen box แต่บางรายรุนแรงมากอาจต้องใช้ CPAP หรือใส่ tube ซึ่งแล้วแต่พิจารณาของแพทย์

พยาธิสภาพ

เกิดจากการที่มีสารน้ำสะสมอยู่ในถุงลมปอดและเนื้อเยื่อนอกถุงลมปอด (extra-alveolar interstitium) ทำให้หลอดลมตีบแคบอย่างรุนแรง เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจมีผลทำให้อากาศถูกกดและปอดมีการขยายตัวมากขึ้นด้วยการขาดออกซิเจนจากการที่ถุงลมมีการกำซาบ (perfusion) แต่มีการระบาย (ventilation) ออกไม่เพียงพอทำให้คาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดสูง