Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลทารกที่มีภาวะเสี่ยงสูง - Coggle Diagram

- - - - ทารกเกิดก่อนกำหนด วัดนาน 3 นาที ลึก 2.5 ซม.
      - ทารกครบกำหนด วัดนาน 3 นาที ลึก 3.0 ซม.
    - - ทารกเกิดก่อนกำหนด วัดนาน 5 นาที
        ทารกครบกำหนด วัดนาน 8 นาที
  - - - มือเท้าเย็น ตัวซีค ผิวหนังลายจากเส้นเลือดขยายตัว
      - ซึม ดูดนมช้า ดูดนมน้อยลง หรือไม่ดูดนม อาเจียน ท้องอืด น้ำหนักไม่ขึ้น
      - น้ำหนักลด
  - - - หงุดหงิดเมื่อร้อนขึ้น มีการเคลื่อนไหวลดลง
      - หายใจเร็วและแรง หรือหยุดหายใจ ซึม สัมผัสผิวหนังพบว่าอุ่นกว่าปกติ
  - - - ปรับอุณหภูมิตู้อบเริ่มที่ 36 องศาเซลเชียส
      - ปรับอุณหภูมิตู้อบเพิ่มขึ้นครั้งละ 0.2 องศาเซลเซียส
      - ติดตามอุณหภูมิกายทุก 15 - 30 นาที
      - ถ้าวัดอุณหภูมิกายได้ 36.8 -37.2 องศาเซลเซียส 2 ครั้งติดกัน ให้ปรับอุณหภูมิตู้อบ
        ตาม Neutral thermal environment (NTE)
    - - ติด skin probe บริเวณหน้าท้อง โดยหลีกเลี่ยงบริเวณตับและ bony prominence
      - ปรับตู้อบเริ่มที่36.5องศาเซลเซียส
      - ปรับอุณหภูมิตู้อบเพิ่มขึ้นครั้งละ 0.1 องศาเซลเซียส
      - ติดตามอุณหภูมิกายทุก 15 - 30 นาที (max 38.0 องศาเซลเซียส)
      - ถ้าวัดอุณหภูมิกายได้ 36.8 -37.2 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 2 ครั้งติดกัน ให้ปรับ
        อุณหภูมิตู้อบตาม NTE
- - - - หายใจเร็ว
      - หอบเหนื่อย รับนมได้น้อย ท้องอืด
      - น้ำหนักไม่ขึ้น
    - - การรักษาทั่วไป ให้ยาควบคุมอาการถ้ามีภาวะหัวใจวาย
      - การรักษาจำเพาะ
        
        โดยใช้ยา
        
        prostaglandin
        Indomethacin ขนาดที่ให้ 0.1-0.2 มก/กก.ทุก 8 ชม
        
        ข้อห้ามใช้
        
        BUN > 30 mg/dl , Cr > 1.8 mg/dl
        
        Plt. < 60,000 /mm3
        
        urine < 0.5 cc/Kg/hr. นานกว่า8 hr.
        
        มีภาวะ NEC
        
        Ibuprofen
        
        ข้อห้ามใช้
        
        BUN > 20 mg/dl , Cr > 1.6 mg/dl
        
        การผ่าตัด PDA ligation
  - - - ภาวะตัวเหลืองจากสรีรภาวะ (Physiological jaundice) เกิดจากมีการ
        สร้างบิลิรูบินมากเพราะเม็ดเลือดแดงอายุสั้นกว่าและความไม่สมบูรณ์ในการทำงานของตับ
      - ภาวะตัวเหลืองจากพยาธิภาวะ ( Pathological jaundice) เป็นภาวะที่
        ทารกมีบิลลิรูบินในเลือดสูงมากผิดปกติและเหลืองเร็ว ภายใน 24 ชั่วโมงแรกหลังเกิด
    - - มีการสร้างบิลลิรูบินเพิ่มขึ้นมากกว่าปกติ
        
        มีการแตกทำลายของเม็ดเลือดแดงจากหมู่เลือดของแม่ลูกไม่เข้ากัน
        
        มีความผิดปกติเยื่อหุ้มเม็ดเลือดแดง ทำให้เม็ดเลือดแคงแตกง่ายกว่าปกติ
        
        มีความผิดปกติของเอนไซด์ในเม็ดเลือดแดง
        
        มีเลือดออกในร่างกาย
        
        เม็ดเลือดแดงเกิน (polycythemia )
        
        โรคธาลัสซีเมีย
      - มีการดูดซึมของบิลิรูบินจากลำไส้มากขึ้น
      - มีการกำจัดบิลิรูบินได้น้อยลงจากท่อน้ำดีอุดตัน
      - มีการสร้างบิลิรูบินเพิ่มมากขึ้นร่วมกับการกำจัดได้น้อยลง
      - มีการดูดซึมของบิลิรูบินจากลำไส้มากขึ้น
    - - ซึม ดูดนมน้อยลง ตัวอ่อนปวกเปียก เกร็งหลังแอ่น ชัก มีไข้
    - - มีการเคลื่อนไหวผิดปกติของร่างกายและแขนขา
      - มีความผิดปกติของการได้ยินและการเคลื่อนไหวลูกตา
      - พัฒนาการช้า ระดับสติปัญญาลดลง
    - - การซักประวัติ
        
        ประวัติมีบุคคลในครอบครัวมีโรคเม็ดเลือดแดงแตกง่ายหรือไม่
        
        มารดามีโรคประจำตัวการ ได้รับยาการติดเชื้อในระหว่างตั้งครรภ์หรือไม่
        
        ประวัติการคลอดของทารก คะแนน Apgar การได้รับบาดเจ็บในระยะคลอด
      - การตรวจร่างกาย ซีด เหลือง ตับ ม้ามโตหรือไม่มีจุดเลือดออกบริเวณใดหรือไม่
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ( CBC, Coombs'test, LFT, G6PD)
    - - การส่องไฟ
        
        ภาวะแทรกซ้อน
        
        Increases metabolic rate
        
        Increased water loss / dehydration
        
        Diarrhea
        
        Retinal damage
        
        Bronze baby/tanning
        
        การพยาบาล
        
        ปิดตาทารกด้วยผ้าปิดตา
        
        เช็ดทำความสะอาดตาและตรวจตาของทารกทุกวัน
        
        ควรเปิดตาทุก 4 ชม.และเปลี่ยนผ้าปิดตาทุก 8-12 ชม.
        
        ระหว่างให้นมควรเปิดผ้าปิดตาเพื่อให้ทารกได้สบตากับมารดา
        
        ถอดเสื้อผ้าทารกออกและจัดให้ทารกอยู่ในท่านอนหงาย หรือนอนคว่ำและเปลี่ยนท่านอนทุก 2-4ชม.เพื่อให้ผิวทุกส่วนได้สัมผัสแสง
        
        V/S ทุก 4 ชม.
        
        สังเกตลักษณะอุจจาระ ระหว่างการส่องไฟทารก
        
        บันทึกลักษณะและจำนวนอุจจาระอย่างละเอียด
        
        ดูแลให้ทารกได้รับการตรวจเลือดหาระดับบิลิรูบิน ในเลือดอย่างน้อยทุก 12 ชม.
        
        สังเกตภาวะแทรกซ้อนจากการ ได้รับการส่องไฟรักษา
      - การเปลี่ยนถ่ายเลือด
        
        การพยาบาล
        
        อธิบายให้บิดามารดาทราบเตรียมอุปกรณ์ช่วยฟื้นคืนชีพให้พร้อม
        
        ดูแลให้ร่างกายทารกอบอุ่นในขณะเปลี่ยนถ่ายเลือดต้องบันทึกปริมาณเลือดเข้า-ออก
        
        ตรวจวัดสัญญาณชีพสังเกตภาวะแทรกซ้อน เช่น หัวใจวาย
        
        ภายหลังการเปลี่ยนถ่ายเลือดตรวจวัดสัญญาณชีพ ทุก 15 นาที ทุก 30 นาที จนกระทั่งคงที่
- - - - Prematurity
      - Infection
      - Metabolic disorder
      - Impaired oxygenation
      - CNS problem
      - Gastroesphageal reflex
    - - จัดท่านอนที่เหมาะสม
      - สังเกตุการพร่องออกซิเจน
      - ดูแลให้ได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ
      - ดูดเสมหะเมื่อจำเป็น
      - ระวังการสำลัก
    - - เลือดออกในช่องสมอง Intraventricular hemorrhage:IVH
      - โรคปอดอุดกันเรื้อรังBornchopulmonary Dysplasia:BPD
      - จอประสทาตาผิดปกติRetinopathy of Prematurity:ROP
  - - - ช่วงก่อนคลอด: การคลอดทางช่องคลอด ภาวะทารกขาดออกซิเจนขณะอยู่ในครรภ์ภาวะตกเลือดก่อนคลอด
      - ช่วงหลังคลอด: RDS, prolonged neonatal resuscitation,acidosis, pneumothorax, NEC และภาวะชักIntraventricular hemorrhage(IVH)
    - - grade 1 : มีเลือดออกที่ germinal matrix
      - grade 2: มีเลือดออกในโพรงสมอง และขนาดของโพรงสมองปกติ
      - grade 3: มีเลือดออกในโพรงสมอง และขนาดของโพรงสมองใหญ่ขึ้น
      - grade4: มีเลือดออกในโพรง สมองร่วมกับเลือดออกในเนื้อสมอง
  - - - ตรวจครั้งแรกเมื่อทารกอายุ 4 - 6 สัปดาห์ หรือเมื่อทารกอายุครรภ์รวมหลังเกิด 32สัปดาห์
      - ถ้าไม่พบการดำเนินของโรค ตรวจซ้ำทุก 4 สัปดาห์
      - ถ้าพบว่ามีการดำเนินของโรคอยู่ตรวจซ้ำทุกอาทิตย์
      - ถ้าพบ ROP ควรนัดมาตรวจซ้ำทุก ๆ 1 - 2 สัปดาห์
    - - stage1 : Demarcation line between vascularized andavascular retina
      - Stage 2: Ridge between vascularized and avascular retina
      - Stage 3: Ridge with extraretinal fibrovascular proliferation
      - Stage 4: Subtotal retinal detachment:
        (a) extrafoveal detachment (b) foveal detachment
      - Stage 5: Total retinal detachment
    - - ดูแลให้ทารกรับออกซิเจนเท่าที่จำเป็น
      - ในทารกที่ได้รับออกซิเจน ติดตาม O2 saturationดูแลให้ทารกมีระดับO2saturation อยู่ระหว่าง 88-92 %
      - ดูแลให้ทารกได้รับยาวิตามินอีตามแผนการรักษา
      - ดูแลให้ทารกได้รับการตรวจ screening ROP
      - ดูแลให้ทารกมีภาวะ ROP รุนแรงและอยู่ในเกณฑ์บ่งชี้ให้ได้รับการรักษาโดย ใช้แสงเลเซอร์
    - - การคลอดก่อนกำหนด
      - การให้ 02 ความเข้มข้นสูงเป็นเวลานาน
      - การใช้ความดันของเครื่องช่วยหายใจสูงเป็นเวลานาน
      - ให้สารต้านอนุมูลอิสระ
    - - ตามสาเหตุ
      - ตามอาการ เช่น การให้ 02, ให้ยาขยายหลอดลม,รักษาภาวะแทรกซ้อน,
        ฟื้นฟูสมรรถภาพปอด
  - - - มารดามีเลือดออกทางช่องคลอดก่อนกำหนด
      - ทารกมีภาวะ hypothermia, Perinatal asphyxia
      - มารดาเป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์
      - ครรภ์ก่อนบุตรมีภาวะ RDS
    - - ขาดสารลดแรงตึงผิวที่ผิวของถุงลม
      - โครงสร้างของปอดมีพัฒนาการไม่เต็มที่
      - สาร surfactant ทำหน้าที่ให้ถุงลมคงรูปไม่แฟบขณะหายใจออก
    - - อายุครรภ์24- 34 สัปดาห์ ควรได้ antenatal corticosteroids อย่างน้อย 24 ชั่วโมงก่อน
      - ปัจจุบันมี 2 ชนิด
        
        Betamethazone 12 mg
        
        Dexamethazone 6 mg
      - การป้องกันไม่ให้ทารกขาดออกซิเจนในระยะแรกเกิด
    - - ระบบไหลเวียนโลหิตและระบบทางเดินหายใจ
        
        หายใจเร็ว มากกว่า 60 ครั้ง / นาที
        
        หน้าอกและหน้าท้องไม่สัมพันธ์กัน
        
        เสียงหายใจผิดปกติมีการกลั้นหายใจขณะหายใจออก
        
        ซีด BP ต่ำ
      - ระบบทรวงอก
        
        หน้าอกปุ่ม จากการหดตัวอย่างแรงของกล้ามเนื้อที่ช่วยหายใจ
      - ระบบทางเดินอาหาร
        
        ดูดนมไม่ดี อาเจียน ท้องอืด
      - ระบบประสาท
        
        ซึม กระสับกระส่าย reflex ลดลง กระหม่อมโปร่งตึง
      - ระบบผิวหนัง
        
        ตัวลาย ผิวหนังเย็น ตัวเหลือง มีจุดเลือดออก
      - เมตาบอลิซึม
        
        Hypoglycemia ภาวะ acidosis
    - - ให้ออกซิเจนตามความต้องการของทารก
      - ป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนจากการได้รับออกซิเจน
      - ให้สารลดแรงตึงผิวเพื่อทำให้ความยืดหยุ่นของปอดดีขึ้น
  - - - เลือดขาดออกซิเจน
      - คาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดสูง
      - เลือดเป็นกรด เนื่องจากการระบายอากาศที่ปอด (ventilation)
        และการกำซาบของปอด (pulmonary perfusion) ไม่เพียงพอ
    - - ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการคลอด
      - ปัจจัยทางด้านมารดา ได้แก่ ตกเลือด อายุมาก เบาหวาน รกเกาะต่ำ
      - ปัจจัยเกี่ยวกับทารก ได้แก่ ทารกคลอดก่อนกำหนด ทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ภาวะติดเชื้อในครรภ์ ความพิการ โดยกำเนิด
    - - No asphyxia คะแนนแอพการ์ 8-10
      - Mild asphyxia คะแนนแอพการ์ 5- 7
      - Moderate asphyxia คะแนนแอพการ์ 3 - 4
      - Severe asphyxia คะแนนแอพการ์ 0-2
    - - ระบบหัวใจและหลอดเลือด
        
        ศูนย์ควบคุมการทำงานของหัวใจถูกกดเป็นผลให้หัวใจเต้นช้าลง
        
        กล้ามเนื้อหัวใจทำงานมีประสิทธิภาพลดลง หัวใจพองขยาย ความดัน โลหิตต่ำเกิดภาวะช็อกจากหัวใจ
        
        การขาดออกซิเจนมากของหัวใจ ทำให้เกิดภาวะหัวใจวาย
        
        ลิ้นหัวใจ หลอดเลือดหัวใจถูกทำลายเกิดลิ้นหัวใจปิดไม่สนิท
      - ระบบหายใจ
        
        ศูนย์หายใจถูกกดทำให้หายใจช้า
        
        เนื้อเยื่อปอดขาดออกซิเจนมาก ๆ ทำให้เซลล์ถุงลมไม่สามารถสร้างสารลดแรงตึงผิวได้
        
        การรั่วของซีรั่มจากหลอดเลือดปอด จากเยื่อบุหลอดเลือดเสียหน้าที่
      - ระบบประสาทกลาง
        
        หยุดหายใจ รีเฟด็กซ์ลดลงกำลังกล้ามเนื้อลดลงหรืออาจชัก
        
        เลือดออกในสมองจากหลอดเลือดของสมองเสียความคงทน
        
        ภาวะชักจากคอร์เท็กซ์ของสมองถูกทำลาย
        
        ภาวะสมองบวมจากการคั่งของสารน้ำ
      - ระบบการขับถ่าย
        
        หลอดฝอยของเนื้อไตเกิดเนื้อตายเฉียบพลัน ปัสสาวะลดลง หรือไม่ปัสสาวะใน 48 ชั่วโมงหลังคลอด
      - ระบบทางเดินอาหาร
        
        ภาวะลำไส้เน่า
        
        ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ บิลิรูบินในเลือดสูง
    - - การสังเกตอาการอย่างใกล้ชิดและต่อเนื่อง
      - ให้ความอบอุ่นและควบคุมทารกให้อุณหภูมิปกติ
      - ให้ออกซิเจนที่เหมาะสม
      - ให้เลือด ถ้าความเข้มข้นของเลือดต่ำหรือเสียเลือด
      - พิจารณาให้ยาปฏิชีวนะ
      - หลังจาก 12 ชั่วโมง ให้ระวังอาการชัก
  - - - หายใจเร็วกว่าปกติ
      - หน้าอกบุ๋ม (intercostal retraction)
      - 02ในเลือดต่ำกว่าปกติ
      - CO, ในเลือดคั่ง
      - ความดันในปอดสูง(pulmonary hypertension) ในรายที่รุนแรง
    - - ประวัติ
      - อาการและอาการแสดง
      - ภาพถ่ายรังสีปอด (มี 4 ระยะ)
        
        ระยะที่ 1 : ปอดขยายตัวไม่เต็มที่ มีจุดฝ้าขาวเล็กๆทั่วปอด (ground glass appearance)
        
        ระยะที่ 2 : มีฝ้าขาวทั่วปอด
        
        ระยะที่ 3 : เข้าสู่ระยะเรื้อรัง เห็นก้อนในเนื้อปอด จากมี hyperaeration สลับกับ fibrosis
        
        ระยะที่ 4 : ระยะเรื้อรัง มีatelectasis และ hyperaeration กระจายในปอด จะมีความดันในเลือดสูง
- - - - การใช้ยาของมารดาขณะตั้งครรภ์ การคลอดก่อนกำหนด การเริ่มรับนม
      - เพิ่มปริมาณนมเร็ว ภาวะขาดออกซิเจน
        Necrotizing Enterocolitis
    - - มารดาใช้สารเสพติดระหว่างตั้งครรภ์
      - ทารกติดเชื้อแบคทีเรียในกระแสเลือด
      - การเติบโตช้าในครรภ์
      - การคลอดก่อนกำหนดหรือมีปัญหาระหว่างทำคลอด
      - ทารกเกิดภาวะขาดออกซิเจน(hypoxia)
      - ทารกเกิดภาวะเลือดข้น(polycythemia)
      - น้ำหนักตัวทารกน้อยกว่า 2,000 กรัม
      - ความพิการของหัวใจแต่กำเนิด ซึ่งส่งผลให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงลำไส้ได้ไม่เพียงพอ
      - การให้นมผสมที่เข้มข้นสูงผ่านทางเดินอาหาร
      - การใส่สายสวนหลอดเลือดทางสะดือ
    - - เชื่องซึม (lethargy) ดูดนมไม่ดี ตัวเหลือง ร้องกวน
      - อุณหภูมิกายต่ำ หยุดหายใจ หัวใจเต้นช้า มีภาวะกรดเกิน โซเดียมต่ำและออกซิเจนต่ำ
      - อาการเฉพาะ
        
        ท้องอืด
        
        ถ่ายอุจาระเหลว
        
        อาเจียนเป็นสีน้ำดี
        
        มีเลือดออกในทางเดินอาหาร
        
        มีอาหารเหลือค้างในกระเพาะอาหาร
        
        อาจมีเยื่อบุช่องท้องอักเสบ
    - - การระงับสิ่งกระตุ้นทำให้เกิดการอักเสบ ผ่านการพักการใช้ทางเดินอาหาร (NPO)
      - ยาปฏิชีวนะชนิดสเปกตรัมกว้าง การระงับการติดเชื้อตามระบบต่างๆ ของร่างกาย
      - การพยุงระบบไหลเวียน ด้วยการให้สารน้ำ สารอาหารทางหลอดเลือด
      - ให้ยากลุ่มกระตุ้นความดันโลหิต (Vasopressor)
      - การเฝ้าติดตามการเปลี่ยนแปลงของผู้ป่วย ได้แก่ สัญญาณชีพ ปริมาณปัสสาวะ การแข็งตัวของเลือด การ เปลี่ยนแปลงของพยาธิสภาพในทางเดินอาหาร
    - - การผ่าตัดแบบเปิดสำรวจช่องท้อง
      - การใส่ท่อระบายช่องท้อง
  - - - มีแรงหายใจด้วยตนเองได้ดี
      - มีกำลังกล้ามเนื้อดี
      - อัตราการเต้นของหัวใจมากกว่า 100 ครั้งต่อนาที
      - ได้รับการประเมินว่าไม่ตื่นตัวเรียกว่า non vigorous
    - - ด้านมารดา
        
        อายุครรภ์มากกว่า 42 wks ส่งผลให้รกเสื่อมสภาพ
        
        ความดัน โลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ ส่งผลให้ปริมาณเลือดที่ผ่านรกมายังทารกน้อยลง
        
        มารดามีภาวะรกเกาะต่ำหรือรกลอกตัวก่อนกำหนด
        
        มารดามีภาวะน้ำคร่ำน้อยกว่าปกติ ทารกเคลื่อนไหวไม่สะดวก เกิดสายสะดือถูกกด
        
        มีภาวะถุงน้ำคร่ำอักเสบ น้ำคร่ำรั่วนานกว่า 18 ชม.
        
        ประวัติใช้สารเสพติด ส่งผลให้มีการหดรัดตัวของมดลูก
      - ด้านทารก
        
        เมื่อทารกในครรภ์มีภาวะขาดออกซิเจน ร่างกายของทารกจะมีการปรับตัว เพื่อหาแหล่งของออกซิเจนมาใช้ แต่เมื่อรับออกซิเจนจากสายสะดือไม่ได้ ทารกจะเกิดภาวะเครียด
        
        มีการคลายตัวของหูรูดลำไส้ของทารก
        ทารกมีการถ่ายขี้เทาปนในน้ำคร่ำมารดา
    - - ลักษณะทางพยาธิสรีรวิทยาปกติ ที่เกิดจากการเคลื่อนตัวของลำไส้ที่พัฒนาสมบูรณ์แล้วของทารกในครรภ์
      - ลักษณะความผิดปกติทางพยาธิสภาพของรกและทารกในครรภ์ที่ตอบสนองต่อความเครียด
    - - อาการแสดง: หายใจลำบาก ทรวงอกโป้ง(จากการมีลมคั่ง ไม่สามารถระบายออกได้)
      - ตรวจร่างกาย: น้ำคร่ำมีตะกอนขี้เทา ร่างกายทารกมีขี้เทาติด ฟังเสียงปอดไม่ได้ยินเสียงอากาศผ่าน
      - ภาพถ่ายรังสี: alveolar infiltration hyperaeration
        atelectasis
      - ABG: มีภาวะเลือดเป็นกรด มีคาร์บอนไดออกไซด์ดั่ง มีภาวะพร่องออกซิเจน
    - - ให้ทารกได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ
      - พิจารณาให้ยาตามอาการของทารก เพื่อให้ทารกพักผ่อน ลดการใช้ออกซิเจนใน(กลุ่ม opioids, กลุ่ม muscle relaxants )
      - พิจารณาใช้ยาเพื่อขยายหลอดเลือดในปอด กรณีมีภาวะความดันในปอดสูง
      - ให้ยาปฏิชีวนะ ในกรณีมีภาวะหายใจล้มเหลว เพื่อลดการอักเสบเนื้อเยื่อปอด
      - เฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญ (ภาวะลมรั่วในช่องเยื่อหุ้มปอดและภาวะความดันในปอดสูง)
    - - เป้าหมายที่สำคัญเพื่อให้ทารกได้รับออกซิเจนเพียงพอ เฝ้าระวังการติดเชื้อ
      - ดูแลให้ได้รับออกซิเจน ติดตามอาการแสดงของการขาดออกซิเจน ได้แก่ หายใจเร็ว อกบุ๋ม ปีกจมูกบาน ใช้กล้ามเนื้อช่วยในการหายใจมากขึ้น เขียว
      - วัดความดัน โลหิตทุก2- 4 ชั่วโมง เฝ้าระวังการเกิดความดันต่ำจาก PPHN
      - รบกวนทารกให้น้อยที่สุด
      - สังเกตอาการติดเชื้อ
    - - ช่วงเวลาที่อยู่ในครรภ์มารดาซึ่งมีความเหมาะสมต่อพัฒนาการด้านต่าง ๆ มีน้อย
      - ความเจ็บป่วยของทารกทำให้ได้รับการรักษาที่ส่งผลต่อพัฒนาการ
      - สิ่งแวดล้อมในหอผู้ป่วยไม่เหมาะสม เช่น แสง เสียง ที่มากเกินไป
      - พยาบาลควรให้การดูแลเพื่อส่งเสริมพัฒนาการ โดยการดูแล ดังนี้
        
        การจัดท่า
        
        การจับต้องทารกเท่าที่จำเป็น จัดกิจกรรมการพยาบาลต่างๆ ให้อยู่ในเวลาเดียวกัน (cluster nursing care)
        
        จัดสภาพแวดล้อมในหอผู้ป่วยให้มีการกระตุ้นทางแสงและเสียงน้อยที่สุด
        
        ส่งเสริมการดูดของทารก โดยใช้หัวนมหลอก (Non-nutritive sucking ในกรณีที่สภาพทารกไม่เหมาะที่จะดูดนมส่งเสริมให้ดูดเอง
        
        ส่งเสริมพัฒนาการด้านประสาทสัมผัสของทารกในขณะให้การ รักษา พยาบาล
    - - ทารกมีอาการดีขึ้น ไม่มีปัญหาการหายใจหรือภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ
      - สามารถดูดนมได้เอง
      - น้ำหนักเพิ่มขึ้นสม่ำเสมอและเมื่อารกมีน้ำหนักมากกว่า 1,800 กรัม
      - พยาบาลต้องมีการวางแผนการจำหน่ายทารกตั้งแต่แรกเริ่ม
      - สอนมารดาเกี่ยวกับเรื่องการให้นมมารคาแก่ทารก การทำความสะอาดร่างกาย การสังเกตอาการผิดปกติ
      - การสังเกตพฤติกรรมหรือสื่อสัญญาณของทารก
      - ทารกเกิดก่อนกำหนดมีพัฒนาการของระบบประสาทส่วนกลางและระบบประสาทสัมผัสที่ไม่สมบูรณ์ จึงไม่สามารถแสดงสื่อสัญญาณได้ชัดเจนเหมือนในทารกครบกำหนด
      - สอนมารคาเกี่ยวกับการคิดอายุจริงของทารก /Corrected age) เพื่อใช้ในการประเมินและส่งเสริมพัฒนาการของทารกต่อไป
  - - - ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำกว่า 40 mg% (term)
      - ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำกว่า 35 mg% (preterm)
    - - ซึม ไม่ดูคนม มีสะดุ้งผวา อาการสั่น ซีดหรือเขียว หยุดหายใจ ตัวอ่อนปวกเปียก
    - - การไม่ได้รับกลูโคสจากมารดาอีกต่อไป
      - glycogen ที่ตับสะสมไว้น้อยจึงสร้างกลูโคสได้จำกัด
      - การสร้างกลูโคส (glucogenesis) ได้น้อย
      - มีภาวะเครียดทั้งขณะอยู่ในครรภ์ ขณะคลอดและหลังคลอด เช่น การขาดออกซิเจนอุณหภูมิกายต่ำทำให้มีการใช้น้ำตาลมาก
    - - ทารกที่มีอาการร่วมกับระดับน้ำตาลน้อยกว่า 40 มก.ดล.
        ให้สารละลายกลูโคสทางหลอดเลือด(10% D/W)
      - ทารกไม่มีอาการ
        
        แรกเกิด-อายุ 4 ชั่วโมง ให้นมภายใน 1 ชั่วโมงแรก ติดตามระดับน้ำตาลในเลือด 30นาทีหลังให้นมมื้อแรก
        
        ถ้าระดับน้ำตาลน้อยกว่า 25 มก/คล. ให้นมและติดตามระดับน้ำตาลในเลือด 1 ชั่วโมง
        
        ถ้าระดับน้ำตาลน้อยกว่า 25 มก/ดล.ให้สารละลายกลูโคสทางหลอดเลือด
        
        ระดับน้ำตาล 25-40 มก/ดล. ให้นมหรือสารละลายกลูโคสทางหลอดเลือด
        Hypoglycemiaอายุ 4-24 ชั่วโมง ให้นมทุก 2-3 ชั่วโมง ติดตามระดับน้ำตาลในเลือดก่อนมื้อนม
        
        ถ้าระดับน้ำตาลน้อยกว่า 35 มก/คล. ให้นมและติดตามระดับน้ำตาลในเลือด 1 ชั่วโมง ถ้าระดับน้ำตาลน้อยกว่า 35 มก/คล. ให้สารละลายกลูโคสทางหลอดเลือด
        
        ถ้าระดับน้ำตาล 35-45 มก/คล. ให้นมหรือสารละลายกลูโคสทางหลอดเลือด 10% D/W 2 mg kg,และ/หรือ glucose infusion rate (GIR)5-8 มก/กก/นาที โดยให้ระดับน้ำตาลในเลือด อยู่ในช่วง 40-50 มก.ดล
        
        กรณีทรกเสี่ยงต่อระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ จะต้องตรวจหาระดับน้ำตาล ภายใน 1-2 ชม.หลังคลอด และติดตามทุก 1-2 ชม.ใน 6-8 ชม.แรกหรือจนระดับน้ำตาลจะปกติ
        
        รีบให้5,10 %D/W ทางปาก หรือ NG tube ใน 1-2 มื้อแรก แล้วให้นม
        
        กรณีที่มีน้ำตาลในเลือดต่ำ ตรวจติดตามทุก 30 นาที
        
        ในรายไม่แสดงอาการ ให้กินนมหรือสารละลายกลูโคส ถ้ากินไม่ได้ให้สารละลายกลูโคสทางหลอดเลือดดำ
        
        ควบคุมอุณหภูมิห้องและดูแลให้ความอบอุ่นแก่ทารก
        
        สังเกตอาการเปลี่ยนแปลง
- - - - preterm
      - ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนดนานเกิน 18 ชั่วโมง
      - การคลอดล่าช้า
      - มารดามีการติดเชื้อ น้ำคร่ำมีกลิ่น
      - เชื้อ Group B streptococci แกรมลบ E.coli Klebsiella)
      - ทารกมีภาวะพร่องออกซิเจนในครรภ์
    - - ซักประวัติมารดาขณะตั้งครรภ์ ไข้ ผื่น ต่อม น้ำเหลืองโตสัมผัสผู้ป่วยติดเชื้อ
      - ตรวจร่างกาย
      - ตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        Culture 24-48 hr.( blood, UA, CSF, Sputum)
        
        CBC , Plt count
        
        ESR ดูการตกของเม็ดเลือดขาว ทารกยังไม่เกิน 2 mm /hr
        
        CRP
        
        CXR
    - - ซึม
      - ร้องนาน
      - ไม่ดูดนม
      - ซีด
      - ตัวลายเป็นจ้ำ (motting)
      - ผิวหนังเย็น
      - หายใจเร็ว หายใจลำบาก
      - ท้องอืด อาเจียน
      - สั่น ชัก
    - - ให้ยาปฏิชีวนะที่เหมาะสมตาม sensitivity
        ส่วนมากให้ Ampicillin iv กับ Gentamycin iv
      - ถ้าไม่ได้ผลนิยมเปลี่ยนเป็น กลุ่ม Cephalosporins iv
    - - ประเมินภาวะติดเชื้อในร่างกาย
      - ดูแลให้ได้รับยาปฏิชีวนะ และสังเกตอาการข้างเคียงของยา
      - ควบคุมอุณหภูมิกายให้อยู่ในระดับปกติ
      - ดูแลความสะอาดร่างกายและสิ่งแวดล้อม
      - ติดตามผลทางห้องปฏิบัติการ
      - แยกทารก
- - - - น้ำหนักน้อย คือ ทารกที่มีน้ำหนักแรกเกิดต่ำกว่า 2,500 กรัม
      - น้ำหนักปกติ คือ ทารกที่มีน้ำหนักแรกเกิด 2,500 - 4,000 กรัม
    - - คลอดก่อนกำหนด คือ ทารกที่มีอายุครรภ์ 37 สัปดาห์เต็มหรือต่ำกว่านี้
      - ครบกำหนด คือ ทารกที่มีอายุครรภ์มากกว่า37 สัปดาห์ ถึง 41 สัปดาห์เต็ม
      - เกิดเกินกำหนดคือ ทารกที่เกิดเมื่ออายุครรภ์มากกว่า41 สัปดาห์
  - - - มารดา
        
        อายุมารดาน้อยกว่า 18 ปีหรือมากกว่า 35 ปี
        
        โรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดันโลหิต หัวใจ
        
        มีประวัติคลอดก่อนกำหนด
        
        มดลูกขยายตัวมากเกินไป
        
        ติดเชื้อในร่างกาย
        
        ดื่มสุรา สูบบุหรี่ ใช้ยาเสพติดขณะตั้งครรภ์
      - ทารกในครรภ์
        
        โครโมโซมผิดปกติ
        
        ติดเชื้อ
    - - น้ำหนักน้อยรูปร่าง แขนขามีขนาดเล็ก
      - ศีรษะมีขนาดใหญ่เมื่อเทียบกับลำตัว กะโหลกศีรษะนุ่ม
      - รอยต่อกะโหลกศีรษะและขม่อมกว้าง
        เปลือกตาบวมและนูนออกมา ตามักปิดตลอดเวลา
      - ใบหูอ่อนนิ่มเป็นแผ่นเรียบ งอพับได้ง่าย
      - พบขนอ่อน (Lanugo hair) ที่บริเวณใบหน้า หลังและแขน ส่วนผมมีน้อย
      - ลายฝ่ามือฝ่าเท้ามีน้อยและเรียบ
      - กล้ามเนื้อ และไขมันใต้ผิวหนัง น้อย ผิวหนังเหี่ยวย่น
      - กล้ามเนื้อระหว่างกระดูกซี่โครงยังเจริญไม่ดี
      - ขณะหายใจอาจถูกกระบังลมดึงรั้งเข้าไปเกิด intercostal retraction
        หายใจไม่สม่ำเสมอ มีการกลั้นหายใจเป็นระยะ
      - เขียวและหยุดหายใจได้ง่าย
      - ความตึงตัวของกล้ามเนื้อไม่ดี
      - ทารกมักจะเหยียดแขนและขาขณะนอนหงาย
      - มีการเคลื่อนไหวน้อย การเคลื่อนไหวสองข้างไม่พร้อมกันและมักเป็นแบบกระตุก
      - เสียงร้องเบาและร้องน้อยกว่าทารกแรกเกิดครบกำหนด
      - หัวนมมีขนาดเล็ก หรือมองไม่เห็นหัวนม
      - ท้องป่องเพราะกล้ามเนื้อหน้าท้องไม่แข็งแรง
      - ขนาดของอวัยวะเพศค่อนข้างเล็ก ในเพศชายลูกอัณฑะยังไม่ลงในถุงอัณฑะ รอยย่นบริเวณถุงมีน้อย ในเพศหญิงเห็นแคมเล็กชัดเจน