Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การเปลี่ยนแปลงทางสรีวิทยาของมารดาในระยะตั้งครรภ์ sac - Coggle Diagram

- - - - ไปยับยั้งต่อมใต้สมอง(pituitary)
        
        หยุดการหลั่ง FSH (follicular stimulating hormone)
        
        รังไข่จะหยุดการสร้างและตกไข่ มูกปากมดลูกจะข้นเหนียวแน่น
        
        ทำให้เชื้ออสุจิไม่สามารถผ่านเข้าไปได้อีก
  - - - ทำให้ปากมดลูกอ่อนนุ่ม (Goodell’s sign) ผลิตมูก (mucous plug)อุดที่cervical canal ช่วยป้องกันไม่ให้แบคทีเรียจากช่องคลอดเข้าไปยังโพรงมดลูกเมื่อเข้าสู่ระยะคลอดปากมดลูกจะเปิดขยาย (cervical dilatation)
        
        ทำให้ mucous plug หลุด ออกมาทางช่องคลอดพร้อมกับ มีเลือดซึมปนออกมาเล็กน้อย เรียกว่าmucous bloody show เยื่อบุช่องคลอดมี สีคล้ำ เกือบม่วงแดง (Chadwick’s sign) ประมาณอายุครรภ์6-10 สัปดาห์
  - - - ขนาดของมดลูกเพิ่มขึ้น(hypertrophy)
  - - - ผนังช่องคลอดมีสารคัดหลั่งมากขึ้น
        
        สารคัดหลั่งจะมีสีขาว มีความเป็นกรด pH 3.5–6.0
        
        ช่วยป้องกันการแบ่งตัวของเชื้อแบคทีเรียในช่องคลอด
  - - - อิทธิพลของ estrogen
        
        ทำให้มีการเจริญของท่อน้ำนม (duct)
      - อิทธิพลของ progesterone
        
        ทำให้มีการเจริญต่อมน้ำนม (areola)
    - - ทำให้เห็นเส้นเลือดชัดเจนขึ้น ลานนมมีสีเข้มขึ้น Montgomery tubercles ใหญ่ขึ้้น
- - - - จะมีการสะสมโปรตีนในร่างกายเพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการสร้างน้ำ นมในระยะหลังคลอด
      - เพื่อการสร้างรก การเจริญเติบโตของทารก การขยายตัวของมดลูก ต่อมน้ำนม และเลือดของมารดาโดยเฉพาะในครึ่งหลังของการตั้งครรภ์
  - - - ทำให้ไขมันในเลือดสูงขึ้น ในระยะครึ่งแรกของการตั้งครรภ์
      - สตรีมีครรภ์ที่แพ้ท้องและมีอาการคลื่นไส้อาเจียนจะมีการนำไขมันมาใช้เป็นพลังงานทดแทนขณะที่ในครึ่งหลังของการตั้งครรภจะมีการนำไขมันที่สะสมไว้มาใช้เป็นพลังงานทดแทนกลูโคสมากขึ้น
        
        ทำใหเ้กิดภาวะketosis หากเว้นระยะเวลาระหว่างมื้ออาหารนานเกินไปโดยเฉพาะในเวลากลางคืน
  - - - ทำให้มีการดูดซึมกลับของโซเดียมและน้ำ
        
        ระดับโปรตีนในเลือดที่ต่ำลง
        
        ส่งผลให้osmotic pressureลดลง
        
        น้ำจะสะสมในร่างกายมากขึ้น เมื่อครบกำหนดคลอดมีการสะสมน้ำ ประมาณ 6.5ลิตรโดยเป็นส่วนของน้ำคร่ำประมาณ 3.5ลิตร
- - - - ความดันโลหิตลดลง 5-10 มิลลิเมตรปรอทในไตรมาสที่สองความดันโลหิตจะกลับสู่ค่าปกติในไตรมาสที่สาม
    - - มดลูกกดทับเส้นเลือดในอุ้งเชิงกราน
        
        การไหลกลับของเลือดดำจากขาสู่หัวใจช้าลง
        
        เท้าบวม เกิดริดสีดวงทวารหรือ เกิดเส้นเลือดขอด (varicosities) บริเวณขาได้ง่าย
  - - - ปริมาณเลือดที่ออกจากหัวใจใน 1 นาที (cardiac output) เพิ่มมากขึ้น
        
        cardiac output เพิ่มขึ้นตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์และเพิ่มสูงสุดประมาณร้อยละ 30-50 ในสัปดาห์ที่ 30-32 ของการตั้งครรภ์ ทำให้มีปริมาณเลือดไหลเวียนมากขึ้นในอวัยวะอื่นๆ ของร่างกาย
  - - - ทำให้มีการสร้างเม็ดเลือดแดงเพิ่มขึ้น
        
        ปริมาณที่เพิ่มขึ้นนของพลาสมามากกว่าเม็ดเลือดแดงทำให้มีค่าฮีโมโกลบิน (Hb) ต่ำลงเล็กน้อย เรียกว่าเป็นภาวะโลหิตจางของการต้ังครรภ์(physiological anemia)
- - - - ทำให้เส้นเลือดฝอยในทางเดินหายใจมีเลือดคั่ง (vascular congestion) และมีอาการบวมของทางเดินหายใจส่วนบน
        
        ทำให้รู้สึกคัดจมูก มีเลือดออกทางจมูก(epistaxis) และมีการติดเชื้อระบบทางเดินหายใจส่วนบนได้ง่าย
    - - ทำให้เกิดการคลายตัวของกล้ามเนื้อเรียบของหลอดลมฝอย (bronchiole smooth muscle)
        
        การแลกเปลี่ยนก๊าซดีขึ้น
      - ทำให้เกิดการคลายตัวของกล้ามเนื้อและกระดูกอ่อนในบริเวณทรวงอก
- - - - ท่อไตถูกกดและบีบตัวลดลง
        
        มีน้ำปัสสาวะคั่งในกรวยไตและท่อไต
        
        เกิดการติดเชื้อที่ไตและกรวยไตได้ง่าย
  - - - มีการสร้าง aldosterone เพิ่มขึ้น
        
        ทำให้มีการดูดซึมกลับของ sodium และน้ำเพิ่มขึ้น
    - - อาจพบน้ำตาลในปัสสาวะเล็กน้อย
      - มีการขับโปรตีน amino acid และ urea สูงกว่าปกติเล็กน้อย
        
        อาจตรวจพบ albuminuria ได้เป็นครั้งคราวในปริมาณน้อย (trace ถึง+1) โดยไม่ถือว่าเป็นความผิดปกติ
      - มีการเพิ่มปริมาณขับออกamino acid, vitamin หรือ folic acid
  - - - ไตรมาสสาม
    - - มดลูกที่มีขนาดใหญ่ขึ้น มีความตึงตัวน้อยลง
        
        จะมีอาการปวดปัสสาวะบ่อย
        
        ไตรมาสแรก
- - - - การที่มีน้ำดีคั่งค้างยังอาจทำให้เกิดอาการ คันที่ผิวหนัง (pruritus)
  - - - มีเหงือกบวมนุ่มจากการมีเลือดคั่ง มีเลือดออกง่าย เหงือกที่บวมจะดูคล้ายก้อนเนื้องอก (epulis)
      - หากรักษาอนามันช่องปากได้ไม่ดีจะทำให้เกิดเหงือกอักเสบ (gingivitis)ได้ง่าย
      - ไม่สุขสบายขณะเคี้ยวอาหารน้ำลายมีความเป็นกรดมากขึ้น และไหลมากกว่าปกติ(ptyalism)
  - - - กล้ามเนื้อหูรูด cardiac sphincter หย่อนตัวจะทำให้อาหารและกรดไหลย้อนจากกระเพาะอาหารขึ้นไปยังหลอดอาหาร gastroesophageal reflux
        
        ปวดแสบยอดอก (heart burn)กระเพาะอาหารจะหลั่งกรดและ pepsin ลดลงโดยเฉพาะใน 6 เดือนแรกของ การตั้งครรภ์เนื่องจากอิทธิพลของ estrogen และกลับสู่สภาพปกติในไตรมาสที่สาม การที่กระเพาะอาหารมีความเป็นกรดลดลงทำให้การย่อยอาหารที่กระเพาะอาหารลดลงด้วย
    - - สตรีมีครรภ์อาจมีอาการคลื่นไส้อาเจียน (nausea and vomiting)
    - - ทำให้ระยะเวลาในการดูดซึมสารอาหารและแร่ธาตุที่ลำไส้เล็กมีมากขึ้น ร่วมกับ ขนาดของ duodenal villi ที่เพิ่มขึ้นทำให้ความสามารถในการดูดซึมที่ลำไส้เล็กเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะการดูดซึมแคลเซียม เหล็ก โซเดียม คลอไรด์และน้ำ
      - สตรีมีครรภ์จะมีอาการท้องอืด (Flatulence) ได้ง่ายจากการที่มีการสะสมก๊าซในลำไส้ เนื่องจากการเคลื่อนไหวของระบบทางเดินอาหารลดลงและการที่ลำไส้ถูกกดเบียด
      - สำหรับที่ลำไส้ใหญ่ อิทธิพลของ progesterone ทำให้เกิดท้องผูก (constipation) เนื่องจากการเคลื่อนไหวที่ช้าลงของลำไส้จะส่งผลให้มีการดูดซึมน้ำจากกากอาหารเพิ่มขึ้น
        
        ถ้ามีอาการท้องผูกบ่อยอาจเกิดริดสีดวงทวารได้เนื่องจากเส้นเลือดดำขยายตัวและมีแรงดันในเส้นเลือดดำสูงเกิดการดูดซึมกลับของน้ำได้มากขึ้น
- - - - ทำให้มีการเผาผลาญ (basal metabolic rate) สูงขึ้น ทารกและรกต้องการใช้ออกซิเจนเพิ่มขึ้้น
        
        ทำให้ฮอร์โมน thyroxin สูงขึ้น
        
        ถ้าหากหญิงตั้งครรภ์ได้รับ iodine ไม่เพียงพอก็จะทำให้เกิดคอพอก
  - - - ทำให้การดูดซึมแคลเซียมในลำไส้ดีขึ้น เพื่อให้เพียงพอกับความต้องการของทารกในครรภ์
  - - - insulin จะไปทำให้ลดลง lactogen ทำหน้าที่เป็น insulin antagonist ทำให้ระดับ น้ำตาลในเลือดสูงขึ้น (hyperglycemia) เพื่อให้การส่งน้ำตาลสู่ทารกได้มากขึ้น
  - - - ควบคุมการเผาผลาญคาร์โบไฮเดรตและไขมัน
  - - - จะหลั่งฮอร์โมน prolactin เพื่อช่วยให้มีการพัฒนาการของเต้านมในระยะต้ังครรภ์เตรียมสำหรับการสร้างน้ำนม
    - - จะหลั่งฮอร์โมน oxytocin และ vasopressin
        
        vasopressin ทำให้เส้นเลือดหดรัดตัวซึ่งจะทำ ให้ความดันโลหิตสูงและมีบทบาทในการปรับสมดุลน้ำในร่างกาย
        
        oxytocin จะกระตุ้นการหด รัดตวัของกลา้มเนื้อมดลูกเมื่อมีการเจ็บครรภค์ลอด และการหลั่งน้ำนม
    - - จะไปยับยั้ง follicle-stimulating hormone (FSH) และ luteinizing hormone (LH)
        
        ไม่มีการตกไข่ระหว่างตั้งครรภ์
- - - - บริเวณลานนม หัวนม รักแร้ อวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกและเส้นแนวกลางหน้าท้องมีสีคล้ำขึ้น (linea nigra)
      - มีฝ้าบริเวณใบหน้า (chloasma หรือ melasma) ในบริเวณหน้าผาก โหนกแก้ม และจมูก
- - - - ทำให้ pelvic cartilagesอ่อนนุ่ม ข้อต่อ sacroiliac และ sacrococcygeal joint มีการเคลื่อนไหวเพิ่มข้ึน
        
        กระดูกsymphysis pubis จะแยกออกได้ประมาณ 3-4 มิลลิเมตร
        
        ทำให้รู้สึกเดินลำบากจนดูคล้ายเดินกระโพลกกระเพลก
      - เมื่อมดลูกมีขนาดโตขึ้นจะดึงร้ัง round ligament ที่ยึดมดลูกกับช่องเชิงกราน
        
        ทำให้รู้สึกเจ็บแปล๊บเมื่อขยับตัวรวดเร็ว
        
        ทำให้ไปกดเบียดเส้นประสาทและเส้นเลือดที่มาเลี้ยงในอุ้งเชิงกราน รู้สึกปวดถ่วงในอุ้งเชิงกราน การวางท่าทางที่ทำให้เลือดไหลเวียนไม่สะดวก
        
        ส่งผลให้มีอาการชาและตะคริวที่ขา
  - - - ทำให้จุดศูนย์ถ่วงเลื่อนมาขว้างหน้าเพื่อรักษาสมดุลของ การทรงตัว กระดูกสันหลังมีการโค้งงอ(lordosis) หลังจึงแอ่น
        
        เคลื่อนไหวไม่สะดวก ท่าเดินคล้ายเป็ด อาจเดินเซหรือหกล้มได้ง่าย