Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Thị trường phái sinh, Thị trường quyền chọn - Coggle Diagram

- - - - Về bản chất, hợp đồng tương là một thỏa thuận giữa hai hai người dùng để mua và bán một tài sản cơ sở (bất động sản, vàng hoặc BTC) ở một mức giá nhất định (giá kỳ hạn) và tại một thời điểm nhất định trong tương lai.
      - Mặc dù các sàn giao dịch có thể chỉnh sửa một vài chi tiết trong hợp đồng nhưng bản chất hợp đồng tương lai vẫn luôn là hai bên chấp nhận một mức giá cho một giao dịch trong tương lai.
      - Để thuận tiện cho nhà đầu tư, khi hợp đồng tương lai đáo hạn, hầu hết các sàn giao dịch sẽ không đòi hỏi chủ sở hữu hợp đồng tương lai giao và nhận lại đúng tài sản đã nêu trong hợp đồng (ví dụ như vàng/ bất động sản). Thay vào đó, họ được khuyến khích thanh toán bằng tiền mặt.
      - Tuy nhiên, hợp đồng tương lai Bitcoin lại được khuyến khích thanh toán bằng chính BTC vì crypto này có độ thanh khoản (tính dễ giao dịch) và tính di động cao hơn hầu hết các loại tài sản cơ sở khác.
    - - Ở đây, chúng ta sẽ cùng nghiên cứu hợp đồng tương lai BTC trên thị trường tương lai hàng tuần của OKEx. Trên thị trường tương lai hàng tuần, người nắm giữ hợp đồng chính là đang đặt cược vào giá Bitcoin trong tuần sau đó. Bên cạnh sản phẩm này, OKEx cũng cung cấp các hợp đồng tương lai hai tuần, một quý và nửa năm.
      - Ví dụ
        
        Ví dụ trên thị trường tương lai hàng tuần, giá BTC hiện đang ở mức 48,000 USD và anh A tin rằng giá BTC sẽ tăng trong tuần tới, anh có thể mở một vị thế mua theo giá lên (mỗi hợp đồng tương lai đại diện cho 100 đô giá trị BTC) trên OKEx.
        
        Trong trường hợp này, anh A sẽ mở 480 hợp đồng dài (480x100 đô/ hợp đồng = 48.000 đô la). Theo đó, anh cam kết sẽ mua 1 BTC ở mức giá 48,000 đô trong tuần tới.
        
        Ở hướng ngược lại, anh B tin rằng giá Bitcoin giảm xuống dưới 48,000 USD và muốn bán khống để cắt lỗ. Theo đó, B cam kết sẽ bán 480 hợp đồng ở mức giá 48,000 USD (tương ứng với 1 BTC) vào ngày hợp đồng đáo hạn.
        
        Hợp đồng tương lai của A và B được sàn giao dịch khớp lệnh và trở thành hai bên ký kết: một bên cam kết sẽ mua 1 BTC với giá 48,000 đô và bên còn lại cam kết bán 1 BTC ở mức giá 48,000 đô khi hợp đồng tương lai đáo hạn.
        
        Giá Bitcoin sau khi hợp đồng đáo hạn sẽ xác định xem ai là người lãi và lỗ.
        
        Nếu ở thời điểm đó, giá BTC tăng lên 60,000 đô, A sẽ mua được 1 BTC ở giá 48,000 và hưởng lợi nhuận 12,000 USD trong khi B sẽ lỗ tương ứng 12,000 USD do đã cam kết bán 1BTC cho A ở mức giá 48,000 USD.
        Tùy theo việc A và B mở hợp đồng bằng USDT hay BTC mà OKEx sẽ thanh toán hợp đồng cho cả hai bằng USDT hoặc BTC.
      - Phản ánh thị trường
        
        Hợp đồng tương lai sẽ luôn phản ánh đúng kỳ vọng của nhà đầu tư về thị trường crypto. Dựa vào các chỉ số như tỷ lệ mua/bán BTC ta có thể nắm bắt được tâm lý chung của các nhà đầu tư. Nếu tỷ lệ này bằng một, lượng hợp đồng mua/bán sẽ nang bằng nhau (tâm lý thị trường trung lập). Tỷ lệ lớn hơn một (nhiều hợp đồng mua hơn hợp đồng bán) đồng nghĩa với thị trường có xu hướng đi lên, trong khi tỷ lệ nhỏ hơn 1 lại dự báo một thị trường đi xuống.
    - - Nhiều người có thể sẽ đặt câu hỏi: tại sao nhà đầu tư lại mua bán BTC thông qua hợp đồng tương lai chứ không giao dịch trực tiếp? Có hai lý do: một là để quản lý rủi ro, hai là để đầu cơ tài sản cơ sở.
        
        Quản lý rủi ro
        
        Như đã nhắc đến phía trên, nông dân đã sử dụng hợp đồng tương lai từ hàng nghìn năm trước nhằm giảm thiểu rủi ro và quản lý dòng tiền. Hợp đồng tương lai đảm bảo rằng nông sản chắc chắn sẽ bán được và nông dân sẽ có quyền tự quyết định giá trị nông sản. Trong thời kỳ thị trường có nhiều biến động, việc cam kết mua và bán trong tương lai là hoàn toàn cần thiết để đảm bảo giá trị của nông sản.
        
        Chính sự biến động của BTC cũng đòi hỏi nhà đầu tư phải chủ động quản lý rủi ro. Công việc này sẽ cực kỳ quan trọng đối với những cá nhân có nguồn thu nhập chính từ crypto, điển hình như thợ đào hay các nhà đầu tư chuyên nghiệp.
        
        Nhìn chung, doanh thu của thợ đào phụ thuộc khá lớn vào biến động giá Bitcoin và chi phí khai thác. Dù chi phí khai thác sẽ khá ổn định nhưng giá BTC chắc chắn sẽ luôn biến đông, khiến thu nhập của thợ đào cũng cực kỳ bấp bênh.
        
        Bên cạnh đó, cộng đồng thợ đào sẽ luôn cạnh tranh để đào được nhiều hơn, khiến thợ đào buộc phải nâng cấp phần cứng để đáp ứng độ khó khai thác ngày càng tăng. Với thợ đào, cách duy nhất để tồn tại trong môi trường như vậy với mức rủi ro tối thiểu là sử dụng các sản phẩm phái sinh như hợp đồng tương lai.
        
        Đầu cơ
        
        Đầu cơ chính là một trong hai lý do thôi thúc nhà đầu tư tìm đến hợp đồng tương lai Bitcoin, nhưng mục đích đầu cơ lại hoàn toàn trái ngược với quản lý rủi ro. Với đầu cơ, nhà đầu tư có thể lợi dụng biến động giá BTC để tối ưu hóa lợi nhuận.
        
        Hợp đồng tương lai Bitcoin bùng nổ trong thời gian gần đây vì chúng cho phép nhà đầu tư tiếp cận với một công cụ phái sinh siêu lợi nhuận: đòn bẩy. Với đòn bẩy, nhà đầu tư có thể mở các vị thế lớn nhiều lần số tiền ký quỹ miễn là họ có thể duy trì được giá trị tài sản ký quỹ. Đòn bẩy không ảnh hưởng gì đến tài sản cơ sở mà chỉ phục vụ cho việc khuếch đại phần thưởng (cũng như rủi ro) khi đầu tư.
  - - - Hợp đồng tương lai Bitcoin bùng nổ trong thời gian gần đây vì chúng cho phép nhà đầu tư tiếp cận với một công cụ phái sinh siêu lợi nhuận: đòn bẩy. Với đòn bẩy, nhà đầu tư có thể mở các vị thế lớn nhiều lần số tiền ký quỹ miễn là họ có thể duy trì được giá trị tài sản ký quỹ. Đòn bẩy không ảnh hưởng gì đến tài sản cơ sở mà chỉ phục vụ cho việc khuếch đại phần thưởng (cũng như rủi ro) khi đầu tư.
    - - Vì hợp đồng không bao giờ đáo hạn nên mục đích của chúng không nhằm mua bán crypto như hợp đồng tương lai tiêu chuẩn. Với hợp đồng tương lai vĩnh viễn, vị thế giao dịch của nhà đầu tư sẽ luôn mở miễn là tài khoản ký quỹ của họ có đủ BTC để duy trì.
      - Trái với hợp đồng tương lai tiêu chuẩn, hợp đồng tương lai vĩnh viễn và swap vĩnh viễn sử dụng một cơ chế đáo hạn khác để hợp nhất giá (giá trị hợp đồng với tài sản cơ sở) theo chu kỳ. Để duy trì hợp đồng vinh viễn, nhà đầu tư cần trả khoản phí funding rate (tỷ lệ tài trợ).
    - - Sự có mặt của funding rate sẽ giúp giữ giá của hợp đồng với giá trị tài sản cơ sở trên thị trường giao ngay, bất kể các nhân tố ảnh hưởng đến giá (thị trường, độ biến động, v.v).
        
        Cần lưu ý rằng bản chất tỷ lệ tài trợ là một khoản phí trực tiếp giữa hai bên giao dịch (bên mua và bên bán) chứ không phải phí cho sàn giao dịch. Lý do khá đơn giản: nếu giá trị tài sản cơ sở tỏng hợp đồng tương lai liên tục tăng, bên mua sẽ cần tạo động lực cho bên bán để họ giữ hợp đồng mở vô thời hạn. Động lực đó chính là tỷ lệ tài trợ. Tỷ lệ này được quyết định bởi sàn giao dịch nên sẽ có chênh lệch phí giữa các sàn giao dịch với nhau.
      - Nếu giá trị hợp đồng swap vĩnh viễn thấp hơn giá BTC trên thị trường giao ngay, tỷ lệ tài trợ sẽ là một số âm (để bù cho chênh lệch giá). Tỷ lệ tài trợ âm có nghĩa là nhà đầu tư đang giữ vị thế short sẽ phải trả tỷ lệ tài trợ cho những người nắm giữ vị thế long.
        
        Ngược lại, nếu giá trị hợp đồng vĩnh viễn cao hơn giá BTC trên thị trường giao ngay, tỷ lệ tài trợ sẽ dương, đồng nghĩa với nhà đầu tư giữ vị thế long sẽ phải trả phí tài trợ cho các vị thế short.
    - - Trên hầu hết các sàn giao dịch, tỷ lệ tài trợ sẽ được thanh toán mỗi 8 giờ miễn là tài khoản của chủ sở hữu hợp đồng vẫn còn đủ để giữ vị thế của mình ở trạng thái mở. Tuy nhiên, tổng lợi nhuận và thua lỗ lại chỉ được ghi lại vào thời điểm thanh toán hàng ngày và sẽ tự động thanh toán vào tài khoản của chủ sở hữu.
    - - Tương tự như hợp đồng tương lai, dữ liệu tỷ lệ tài trợ sẽ phải ánh đúng xu thế thị trường tại một thời điểm nhất định. Tỷ lệ tài trợ dương báo hiệu một thị trường tăng giá do giá trị hợp đồng swap cao hơn giá trị tài sản cơ sở trên thị trường giao ngay. Ngược lại, tỷ lệ tài trợ âm chính là dự báo cho xu thế đi xuống của thị trường, do giá trị hợp đồng swap thấp hơn giá trị tài sản cơ sở trên thị trường giao ngay.