Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

โรคระบบสืบพันธุ์ - Coggle Diagram

- - - - แดง เจ็บ คันและระคายเคืองส่วนปลายอวัยวะเพศ
      - อวัยวะเพศมีกลิ่นเหม็น เจ็บขณะปัสสาวะ
      - มีหนองหรือน้ำสีเหลืองข้นไหลออกมาจากปลายอวัยวะเพศ
      - อาการรุนแรงอาจไม่สามารถร่นหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศขึ้นและลงได้แบบปกติ
    - - เป็นตั้งแต่กำเนิด
        
        บริเวณที่หนังหุ้ม Penis คลุมอยู่จะสกปรกเป็นที่สะสมสิ่งขับถ่ายและเกิดการติดเชื้อ
      - เกิดขึ้นภายหลัง
        
        สาเหตุจากการอักเสบหรือจากความบอบช้ำของหนังหุ้ม Penis ทำให้บริเวณรูเปิดเกิดบวมน้ำและเป็นผลให้รูเปิดตีบลง
  - - - • การบาดเจ็บอักเสบบวมของเซลล์เยื่อเมือกบุท่อ ปัสสาวะ เกิดได้จากหลายสาเหตุ
        • พบบ่อยที่สุด คือ จากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์โดยเฉพาะจากเชื้อแบคทีเรีย
      - สาเหตุจากการติดเชื้อ
        
        โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์แบ่งเป็น2กลุ่ม
        
        โรคหนองใน หรือโกโนเรีย (Gonococcal urethritis)
        เเละเชื้อที่ไม่ใช่หนองในเช่นโรคเริมโรคซิฟิลิส โรคหนองในเทียมจากprotozoa ชื่อ Trichomonasและจากการติดเชื้อไวรัส เอชไอวี
        
        การติดเชื้อที่ไม่ใช่จากเพศสัมพันธ์ เช่น E. coli, Staphylococcus,Pseudomonasติดต่อผ่านทาง ลำไส้ (ทางอุจจาระ) ทางไตหรือทางกระเพาะปัสสาวะ (ทางปัสสาวะ)
    - - เกิดเนื้อเยื่อพังผืดในท่อปัสสาวะหรืออยู่โดยรอบท่อปัสสาวะ ทำให้เกิดการอุดกั้นของน้ำปัสสาวะ ซึ่งต่อมาจะเกิดการอักเสบและการติดเชื้อตามมาในภายหลัง
      - สาเหตุ
        
        • อุบัติเหตุและภยันตรายต่อท่อปัสสาวะ
        • โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์โดยเฉพาะอย่างยิ่ง โรคหนองใน (gonorrhea)
        • การใส่สายสวนท่อปัสสาวะ
        • เกิดภายหลังการผ่าตัดต่อมลูกหมาก การผ่าตัดนิ่วในไต
  - - - เป็นตั้งแต่กำเนิด
        
        บริเวณที่หนังหุ้ม Penis คลุมอยู่จะสกปรกเป็นที่สะสมสิ่งขับถ่ายและเกิดการติดเชื้อ
      - เกิดขึ้นภายหลัง
        
        เกิดจากการอักเสบหรือความบอบช้ำของหนังหุ้ม Penis ทำให้บริเวณรูเปิดเกิดบวมน้ำและเป็นผลให้รูเปิดตีบลง
- - - - ส่งผลให้
        
        เมื่อเป็นประจำเดือนทำให้เลือดค้างในช่องคลอดเเละโพรงมดลูก
  - - - ส่งผลให้
        
        กิดเป็น 2 ช่องคลอด
  - - - ส่งผลให้
        
        พัฒนาทางเพศหญิงน้อย
  - - - การถูกกระเเทก
        
        เกิดบริเวณ vulva
      - การร่วมเพศ
        
        ฉีกขาดที่ hymen(ผนังช่องคลอด) โดยเฉพาะบริเวณ cervix (ปากมดลูก) หรือที่เรียกว่า fornix
      - การคลอด
        
        บริเวณปาดมดลูก ผนังช่องคลอด ปากช่องคลอด ได้รัล+บการเบ็ยหลังคลอด
        
        เกิดขึ้นภายหลัง
        
        การบาดเจ็บต่อเส้นเอ็นที่ยึดปากมดลูก หรือต่อกล้ามเนื้อ เเละพังผืดรอบๆช่องคลอด
    - - กระเพาะปัสสาวะหย่อนลงมาในช่องคลอด
      - ไส้ตรงปลิ้น
      - กระบังลมหย่อน
- - - - Endometrium หนาตัว เกินที่ Estrogen จะเจริญได้ จะหลุดออกและมีเลือดกระปิดประปรอย
  - - - ความผิดปกติของโครโมโซม Down's syndrome(คู่ที่ 21) พบบ่อย trisomy ที่ 13,16,18
      - มารดามีการติดเชื้อขณะตั้งครรภ์
      - มีความผิดปกติของต่อมไร้ท่อ เช่น เบาหวาน โรคต่อมไทรอยด์
      - ภาวะการขาดฮอร์โมน progesterone หรือภาวะ Luteal phase defect
      - ภาวะพร่องโภชนาการ (Malnutrition)
      - การสูบบุหรี่ เป็นผลทำให้หลอดเลือดที่รกเสื่อมสภาพ
    - - การแท้งคุกคาม (Threatened abortion)
        
        ภาวะที่มีเลือดออกจากโพรงมดลูก แต่ปากมดลูกยังปิด ยังคงตั้งครรภ์ต่อไปได้ ทารกมีความปลอดภัยสูง
      - การแท้งที่หลีกเลื่อยงไม่ได้ (Inevitable abortion)
        
        ภาวะที่มีเลือดออกจากโพรงมดลูก และมีการเปิดขยายของปากมดลูกร่วมด้วย ไม่มีผลิตภัณฑ์การตั้งครรภฺหลุดออกมา
      - การแท้งครบ (Spontaneous abortion)
        
        ภาวะที่มีเลือดออกจากโพรงมดลูกและมีผลิตภัณฑ์การตั้งครรภ์หลุดออกมา
      - การแท้งไม่ครบ (Incomplete abortion)
        
        ภาวะที่มีเลือด และผลิตภัณฑ์การตั้งครรภ์หลุดออกมาบางส่วน
      - การแท้งค้าง (Missed abortion)
        
        ภาวะที่ทารกเสียชีวิตอยู่ในครรภ์เป็นเวลาหลายวัน
        
        ภาวะนี้ส่งผลให้ติดเชื้อในกระแสเลือด เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิต
- - - - อัณฑะ ทำหน้าที่สร้างอสุจิและสร้างฮอร์โมน Testosterone
    - - เป็นบริเวณที่ทําให ้เซลล์อสุจิมีความสมบูรณ์เต็มที่ (sperm maturation) ใชร้ะยะเวลาประมาณ 14 วัน
    - - ท่อนําอสุจิ การทําหมันในเพศชายนิยมตัดท่อนําอสุจิ (vasectomy)
    - - ท่อฉีดอสุจิ ทำหน้าที่ ฉีดน้ำอสุจิ ขณะมีเพศสัมพันธ์ุ เกิดจากการรวมกันของท่อที่มาจาก seminal vesicle และ ampulla of vas deferens
    - - ถุงน้ำอสุจิ มีหน้าที่ แหล่งผลิต seminal fluid
        สารอาหารให้อสุจิ (น้ำตาล fructose)
        สร้างของเหลวที่มีคุณสมบัติเป็นด่าง
    - - ต่อมลูกหมาก หน้าที่สร้างของเหลว (milky fluid) ซึ่งประกอบด้วย
        citric acid ให้อสุจิใช้เป็นพลังงาน
        acid phosphatase ให้อสุจิเคลื่อนไหวได้ดี
        clotting enzyme ทำให้น้ำอสุจิเหนี่ยวขึ้น สามารถยึดกับปากมดลูกหรือช่องคลอดได้ง่าย
    - - ทำหน้าที่ สร้างน้ำเมือกใส มีฤทธิ์เป็นด่างช่วยหล่อลื่นท่อปัสสาวะที่อยู่ในองคชาตืและจะถูกหลั้งออกมาในช่วงแรกก่อนการฉีดอสุจิ
  - - - ถุงอัณฑะ คือ ผิวหนังบางๆ ที่ยืดมาจากผิหนังหน้าท้องลงมาหุ้มอัณฑะ มี 2 ข้าง ด้านนอกแยกจากกันโดย scrotal raphe ด้านในแยกจากกันโดย median septum ซึ่งช่วยป้องกันการลุกลามในกรณีที่มีการอักเสบ
    - - ทำหน้าที่ นำน้ำอสุจิจากเพศชายไปเพศหญิง และเป็นทางผ่านของน้ำปัสสาวะ
- - - - เป้นกลีบเล็กๆ อยู่ด้านในของแคมใหญ่ มีหน้าที่ป้องกันการติดเชื้อจากภายนอกเข้าสู่ช่องคลอด
    - - มีลักษณะเป็นเนื้อนูนสองกลีบ ปิดช่องคลอด และอวัยวะภายใน
    - - รูเปิดของท่อปัสสาวะคือ ช่องเล็กๆที่อยู่ใต้ปุ่มคลิตอริสและอยู่เหนือปากช่องคลอด เป็นที่ที่ปัสสาวะไหลออกมาจากกระเพาะปัสสาวะ และเป็นช่องที่นำไปสู่ท่อปัสสาวะ
    - - ไวต่อการสัมผัส และทำให้เกิดความรู้สึกทางเพศ
    - - ปากช่องคลอด หน้าที่ เป็นทางผ่านของประจำเดือนออกสู่ภายนอกร่างกาย เป็นทางผ่านขององคชาตขณะมีการร่วมเพศ และเป็นทางผ่านของทารกตอนคลอด
  - - - เป็นช่องอวัยวะภายในที่ตั้งอยู่ระหว่างช่องปัสสาวะกับช่องทวารหนัก ยาวประมาณ 7 – 8 เซนติเมตร เป็นช่องสำหรับผ่านของตัวอสุจิเพื่อเข้าไปปฏิสนธิกับไข่บริเวณปีกมดลูกหรือท่อนำไข่ รวมถึงเป็นทางออกของทารกในขณะคลอด
    - - รูปร่างคล้ายอัลมอนด์ ทำหน้าที่สร้างเซลล์สืบพันธ์ ได้แก่ เซลล์ไข่
        สร้างฮอร์โมนเพศ ได้แก่ ฮอร์โมนเอสโตรเจน โปรเจสเตอร์โรน และแอนโดรเจน
    - - เป็นทางเชื่อมต่อระหว่างรังไข่ทั้งสองข้างกับมดลูก ทำหน้าที่เป็นทางผ่านของไข่ที่ออกจากรังไข่เข้าสู่มดลูก ท่อนำไข่เป็นบริเวณที่อสุจิเข้าปฏิสนธิกับไข่
    - - รูปร่างคล้ายผลชมพู่ ตั้งอยู่ในอุ้งเชิงกราน และอยู่ระหว่างกระเพาะปัสสาวะกับทวารหนัก
        
        หน้าที่
        
        การมีประจำเดือน ที่เกิดจากการหลุดลอกของเยื่อบุมดลูก
        
        การตั้งครรภ์ เป็นที่ฝังของไข่ที่ปฏิสนธิแล้ว และพัฒนาเป็นตัวอ่อนจนกระทั้งเจริญเติบโตเป็นทารก
        
        การคลอด อันมาจากการครบกำหนดของการเติบโตของทารกในครรภ์ ขณะคลอดผนังมดลูกจะมีการหดตัวเป็นระยะๆ เพื่อให้ทารกคลื่นออกผ่านมาถึงช่องคลอด
    - - เป็นทางผ่านของระดูออกสู่ภายนอก และเป็นทางผ่านของตัว อสุจิเข้าไปปฏิสนธิกับไข่เป็นตัวอ่อน
- - - - อาการแทรกซ้อน เชื้ออาจลุกลามเข า Bartholin gland ที่
        แคมใหญ่เกิด Bartholinitis หรือเป็นฝี
      - อาจทำให้มดลูกอักเสบถ้าเชื้อลุกลาม
      - ติดต่อทางเพศสัมพันธ์
      - ถ าการอักเสบลุกลามไดปถึงท่อนำไข่และกระจายเข้าไปในอุ้งเชิงกราน เรียก Pelvic Inflammatory Disease (PID)
      - หากเป็นมากอาจทำให้มีหนองขังระหว่างfallopian
        tube กับ ovary เรียกว่า Pelvic abscess
      - หลังการอักเสบอาจมีพังผืดดึงรั้งท่อนำไข่เกิด
        การตีบตันทำให้เกิดภาวะมีบุตรยาก (infertility)
    - - ติดต่อโดยการร่วมเพศ เชื้อจะเข้าทาง
        รอยถลอกหรือบาดแผลเล็กน้อย
    - - เป็นเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้ เกิดโรค Treponema
      - สามารถรักษาให้หายขาดได้
        แต่ถ้าปล่อยนานอาจเกิดในระบบต่างๆ
      - พยาธิกำาเนิด
        
        ระยะที่ 2 หรือ ระยะเข้าข้อออกดอก (Secondary syphilis)
        
        ระยะที่ 3 หรือ ระยะทำลาย (Tertiary syphilis)
        
        ระยะที่ 1 หรือ ระยะเป็นแผล (Primary syphilis)
    - - เชื้อแบคทีเรียที่ก่อโรคคือ Hemophilus ducreyi
      - เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
      - หากไดม่รักษาจะเป็นสาเหตุให้
        เกิดการติดเชื้อ HIVได้ง่าย
  - - - รอยโรคเป็นตุ่มใสและแตกเป็นแผลที่บริเวณปาก
        ช่องคลอด
      - ติดต่อได้ทางเพศสัมพันธ์
    - - ทำให้เกิดรอยโรค Condyloma acuminatum
      - มีลักษณะขรุขระคลายหงอนไก่
- - - - มักเกิดากเชื้อเเบคทีเรีย ร่วมกับการอักเสบ ของ urethra เเละกระเพาะปัสสะ หรือจากใส่เครื่องมือเพือตรวจ urethra
    - - ต่อมลูกหมากอักเสบเรื้อรัง - อาการที่เกิดขึ้นและผ่านไปหลายเดือน เป็นประเภทที่พบบ่อยที่สุด
        
        ยาแก้ปวดเช่นพาราเซตามอลหรือไอบูโพรเฟน ยาที่เรียกว่า alpha-blocker หากคุณมีปัญหาในการฉี่ alpha blockersสามารถช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อในต่อมลูกหมากและฐานของกระเพาะปัสสาวะ ยาปฏิชีวนะ ยาระบายถ้าปวดฉี่จุดมุ่งหมายคือการลดอาการเพื่อให้พวกเขารบกวนกิจกรรมประจำวันน้อยลง
      - ต่อมลูกหมากอักเสบเฉียบพลัน Acute prostatitis - ซึ่งอาการรุนแรงและเกิดขึ้นอย่างกะทันหัน หายาก แต่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตและต้องได้รับการรักษาทันที
        
        ต่อมลูกหมากอักเสบเฉียบพลัน (ซึ่งมีอาการฉับพลันและรุนแรง) มักได้รับการรักษาด้วยยาแก้ปวดและยาปฏิชีวนะ 2-4 สัปดาหอาจจำเป็นต้องได้รับการรักษาในโรงพยาบาลหากคุณป่วยหนักหรือไม่สามารถฉี่ได้
    - - คือ พบในชายทีอายุ 50 ขึ้น ภาวะที่ต่อมลูกหมากมีขนาดใหญ่ผิดปกติ ซึ่งชาวตะวันตกมักเปรียบเทียบขนาดปกติของต่อมลูกหมากว่าเท่ากับขนาดของผลวอลนัท (walnut-size) ตำแหน่งของต่อมลูกหมากจะอยู่ในบริเวณใต้กระเพาะปัสสาวะ ต่อมลูกหมากทำหน้าที่สร้างสารที่เป็นของเหลวประมาณ 30% ของน้ำอสุจิ
        
        อาการ คือ ปัสสาวะบ่อยหรือต้องการปัสสาวะทันทีปัสสาวะนาน ปัสสาวะอ่อน ปัสสาวะสะดุด (ขัดเบา) ปัสสาวะเป็นหยดๆรู้สึกปวดขณะถ่ายปัสสาวะปัสสาวะหลายครั้งในตอนกลางคืนมีเลือดปนออกมาในปัสสาวะ
  - - - ส่วนใหญ่มักเกิดจากเชื้อโรคหนองใน(gonorrhea) ผลตามมาคือการอุดกั้นทางเดินของ sperm ทำให้เป็นหมันได้
    - - สาเหตุการอักเสบของลูกอัณฑะ : เกิดจากการติดเชื้อจากแบคทีเรีย
        
        ผู้ใหญ่มักเกิดจากเชื้อ Chlamydia trachomatis และ Neisseria gonorrhoeae
        
        ผู้สูงอายุมักเป็นชนิด E.coli และ Pseudomonas spp.
        
        เด็กมักพบเป็นชนิด gram-negative bacilli
        
        นอกจากนี้อาจเกิดผลตามมาจากโรคติดเชื้อในร่างกายบางชนิด เช่น โรคคางทูม
      - พยาธิสภาพ : พบลูกอัณฑะบวมโต หลอดเลือดที่อวัยวะและบริเวณใกล้เคียงขยายใหญ่และมีเลือดคั่ง เซลล์อักเสบจำพวก neutrophils, macrophages และ lymphocytes พบกระจัดกระจายทั่วไปและแทรกเข้าไปตามเนื้อเยื่อของอวัยวะเอพิดิไดมิส และลามไปในเนื้อเยื่อลูกอัณฑะ โดยเฉพาะเข้าไปในหลอดสร้างอสุจิ(seminiferous tubules) ทำให้บริเวณระหว่างเนื้อเยื่อของลูกอัณฑะเกิดบวมน้ำ ในกรณีอักเสบรุนแรงจะทำให้เกิดเป็นหนองฝี
    - - เป็นความผิดปกติเนื่องจากการคั่งของน้ำใน tunica vaginalis
    - - Seminoma : พบในผู้ใหญ่ไวต่อรังสี
      - Yolk sac tumor : พบบ่อยในเด็กเล็ก พบ alpha fetoprotein สูง
    - - เป็นกลุ่มหลอดเลือดดำของอัณฑะ(ไหลจากอัณฑะไปตามสายรั้งอัณฑะเข้าสู่ช่องท้อง)เกิดการพองตัวหรือขอด พบถุงอัณฑะข้างหนึ่งโตหรือมีอาการปวดหน่วงๆที่อัณฑะข้างหนึ่งเป็นครั้งคราว เป็นภาวะที่ไม่มีอันตรายร้ายแรงแต่อาจทำให้มีบุตรยาก
      - สาเหตุของโรคหลอดเลือดดำอัณฑะขอด : เกิดจากการเสื่อมของลิ้นในหลอดเลือดดำที่มีหน้าที่ช่วยในการไหลเวียนของหลอดเลือดจากอัณฑะ และถุงอัณฑะให้ไหลกลับสู่หัวใจผิดปกติหรือล้อเหลว เมื่อเลือดดำกลับเข้าสู่หัวใจได้น้อยหรือไม่ได้ เลือดจึงคั่งส่งผลให้เกิดการโป่งพองอัณฑะขยายใหญ่ขึ้น
    - - เป็นภาวะที่ testis ไม่เคลื่อนหรือเคลื่อนที่ลงมาใน scrotalsac ไม่สมสมบูรณ์
        
        ไม่ทราบสาเหตุของการเกิด พบว่า testis มี atrophy ทำให้เป็นหมัน นอกจากนั้นยังมีโอกาสเป็นมะเร็งของอัณฑะได้สู้งกว่าคนปกติ