Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การเงินการคลังสุขภาพ (Health Care Financing) - Coggle Diagram
การเงินการคลังสุขภาพ
(Health Care Financing)
แนวคิดทางการเงินการคลังในระบบสุขภาพ
กระบวนการสนับสนับสนุนด้านการเงินให้กับสถานบริการสาธารณสุข (Process of funding health service) เพื่อใช้ตามพันธกิจหลักและพันธกิจรอง โดยมีเป้าหมาย (Gold) คือ สถานะสุขภาพของประชาชนดีขึ้นสูงสุด (Maximisehealth) อย่างถ้วนหน้า (Health for all)
เป้าหมายของการคลังสุขภาพ
1.ทำให้มีเงินเพียงพอในการจัดบริการสุขภาพ
2.จัดระบบกลไกให้ใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างจำกัดให้เกิดประโยชน์สูงสุด
3.ให้ประชาชนเข้าถึงบริการสุขภาพที่มีประสิทธิภาพเท่าเทียมกัน
แหล่งการเงินการคลังในระบบบริการสาธารณสุข
แหล่งเงินจากภาครัฐ
งบประมาณภาครัฐ
รายจ่ายจากองค์การปกครองส่วนท้องถิ่น
สวัสดิการข้าราชการ
แหล่งการคลังอื่นๆ
เงินช่วยเหลือจากต่างประเทศ
เงินอื่น ๆ
แหล่งเงินจากภาคเอกชน
รายจ่ายโดยตรงจากครัวเรือน (Out of pocket)
รายจ่ายจากระบบประกันสุขภาพโดยสมัครประกันสุขภาพโดยสมัคร
ข้อดีและข้อเสีย
แหล่งเงินจากภาครัฐ : มีเสถียรภาพมากได้จากการเก็บภาษี (Taxation) ,ขึ้นอยู่กับนโยบายทางการเมือง
แหล่งการคลังอื่นๆ : ไม่แน่นอนขึ้นอยู่กับสภาพความรุนแรงของปัญหาภายในประเทศ
แหล่งเงินจากภาคเอกชน : ขาดเสถียรภาพง่ายขึ้นอยู่กับภาวะวิกฤตเศรษฐกิจ (การถูกเลิกจ้างงาน รายจ่ายเพิ่มขึ้น) ,หาบริการอื่นทดแทนได้
สภาพปัญหาการคลังในระบบบริการสาธารณสุข
ปัจจัยที่มีผลต่อสมดุลทางการเงิน
การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากร
การเปลี่ยนแปลงด้านเศรษฐกิจ
การเปลี่ยนแปลงการอภิบาลระบบ
การเปลี่ยนแปลงสถานภาพและกระบวนการรักษา
ความไม่สมมาตรของข้อมูล (Asymmetric Information)
กรณีที่มีความไม่สมบูรณ์ของข้อมูล กล่าวคือ ข้อมูลที่ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในตลาดแต่ละฝ่ายมีนั้นไม่เท่ากัน
ผู้ขายอาจจะมีข้อมูลเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์มากกว่าผู้ซื้อ จึงทำให้เกิดความล้มเหลวของการตลาด
Moral hazard
ปัญหา moral hazard อธิบายง่ายๆ คือ หลังจากผู้เอาประกันท าสัญญาประกันแล้ว มีพฤติกรรมเปลี่ยนไป เพราะเกิดความรู้สึกว่า “ฉันจะท าอะไรก็ได้ เดี๋ยวประกันก็มาจ่าย” และ “ฉันต้องใช้ประกันให้คุ้มเพราะจ่ายเงินค่าเบี้ยประกันไปตั้งเยอะแล้ว”
พฤติกรรมเหล่านี้ทำให้บริษัทประกันต้องรับมือกับการจ่ายค่าสินไหมทดแทนบ่อยขึ้นโดยไม่จำเป็น
กรณีประกันสุขภาพ หลายกรณีผู้ป่วยขอให้หมอจ่ายยาแพง เพราะเชื่อว่ายาแพงมีคุณภาพดีกว่า หรือขอให้หมอตรวจโน่นตรวจนี่เพิ่มขึ้นทั้งที่ไม่จ าเป็น ท้ายที่สุด ราคาเบี้ยประกันก็ต้องเพิ่มขึ้นเพื่อสะท้อนต้นทุนส่วนเกินเหล่านี้
moral hazard ที่เกิดหลังป่วย(ex post) คือ ถ้าไม่มีประกันสุขภาพ ถ้าเราเจ็บป่วยเล็กน้อย เราจะรอดูอาการก่อนจนหายเอง
moral hazard ที่เกิดก่อนป่วย(ex-ante) คือ เมื่อเรารู้ว่าไม่ต้องจ่ายค่ารักษาพยาบาลเอง เราอาจไม่ระวังรักษาสุขภาพ อาจสูบบุหรี่ ดื่มเหล้ามากขึ้น
Adverse
ปัญหา adverse selection กลุ่มหนึ่งมีความเสี่ยงสูง อีกกลุ่มหนึ่งมีความเสี่ยงต่ำ และผู้เอาประกันทั้งสองกลุ่มต่างรู้ดีแก่ใจว่าตนอยู่ในกลุ่มความเสี่ยงสูงหรือกลุ่มความเสี่ยงต่ำ แต่บริษัทประกันไม่ทราบ เพราะไม่สามารถประเมินความแตกต่างจากการดูภายนอกอย่างผิวเผินได้
การเงินและการเจ็บป่วยในระบบสุขภาพ
องค์ประกอบในระบบประกันสุขภาพ
ประเภทของการประกันสุขภาพ ( Type of health insurance)
การสร้างหลักประกันสุขภาพจากระบบภาษี (Tax-based healthinsurance) หรือ (Beveridge model)
การประกันสุขภาพแบบบังคับ (Compulsory health insurance) หรือ(Bismarck model)
การประกันสุขภาพแบบสมัครใจ (Voluntary health insurance)
รูปแบบหลักประกันสุขภาพในประเทศไทย
สวัสดิการสังคม (public welfare)
กองทุนเงินทดแทน (workmen’s compensation)
ประกันสังคม ภาคบังคับ(Social Security Scheme SSS)
ประกันสุขภาพสมัครใจ (บัตรสุขภาพ)
สวัสดิการข้าราชการ(Civil Servant Medical Benefit Scheme : CSMBS)
ประกันผู้ประสบจากรถ(Traffic Accident Protection Scheme :TAPS)
ประกันสุขภาพเอกชน
รูปแบบหลักประกันสุขภาพในประเทศไทย
การจ่ายเงินให้สถานบริการ (Payment to provider)
จ่ายย้อนหลังตามบริการ (Retrospective reimbursement)
จ่ายเงินล่วงหน้าตามข้อตกลง (Prospective payment)
จ่ายเงินแบบผสม (Mixed payment)
ปัญหาระบบสุขภาพในประเทศไทย
การเลือกและการให้สิทธิกับผู้มีรายได้น้อย
อัตราการคืนทุนต่ าในบัตรสุขภาพ (low cost recovery)
ผู้ป่วยเลือกซื้อบัตรสุขภาพเป็นส่วนใหญ่ (adverse selection)
การให้บริการน้อยกว่าที่ควรในประกันสังคม (เอกชน)
ค่าใช้จ่ายของสวัสดิการข้าราชการสูงมาก
ความไม่เท่าเทียมของบริการและค่าใช้จ่ายระหว่างระบบ