Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

โรคระบบต่อมไร้ท่อ - Coggle Diagram

- - - - Gigantism
        
        คือ การที่มี GH มากเกินความจำเป็น ทำให้ร่างกายมีความผิดปกติ เช่น สูงกว่าปกติ แขนขายาว
      - Dwarfism
        
        คือ การผลิต GH น้อยกว่าปกติ ส่งผลให้ร่างกายมีความผิดปกติ เช่น เตี้ยแคระแกรน
      - เด็กขาด growth hormone
        
        มีหน้าตาเด็กกว่าอายุ เด็กผู้ชายจะมีอวัยวะเพศเล็ก การขาด growth hormone ไม่ได้มีผลกับสติปัญญา
    - - หากมีการผลิต growth hormone มากเกินไป จะทำให้ร่างกายมีความผิดปกติ เช่น หน้าผากยื่น คางยื่น มือเท้าใหญ่ อวัยวะภายในใหญ่ เรียกว่า “Acromegaly”
- - - - Cortisal
        
        เป็นฮอร์โมนที่เกี่ยวกับความเครียด เมื่อมีเหตุการณ์คับขัน วิตกกังวลหรืออาการป่วยไข้ของร่างกาย ฮอร์โมนตัวนี้จะถูกกระตุ้นให้หลั่งมากขึ้นเพื่อนเตรียมพร้อมต่อการฟื้นฟูร่างกาย
        
        กระตุ้นการตอบสนองของเซลล์ต่อการอักเสบ ความ
        เจ็บปวด การติดเชื้อและกระตุ้นให้ตับสร้างน ้าตาลมากขึ้น
        
        ควบคุมระดับน ้าและเกลือแร่ในร่างกาย เพื่อรักษาระดับความดันโลหิตให้ทeงานปกติ
      - ฮอร์โมนกลูโคคอร์ติคอยด์ (glucocorticoid)
        
        ฮอร์โมนที่สำคัญในกลุ่มนี้ได้แก่ คอร์ติซอล (cortisol)
        
        เป็นฮอร์โมนที่จำเป็น (essential hormone) ที่มีความสำคัญต่อชีวิต
        
        หน้าที่เพิ่มระดับน้ำตาลในกระแสเลือด และเก็บสะสมไว้ในรูปไกลโคเจน แล้วเปลี่ยนจากไกลโคลเจนเป็นกลูโคส
      - Cushing's Syndrome
        
        เป็นกลุ่มอาการที่เกิดจากร่างกายมีฮอร์โมน Glucocorticoid (หรือ Cortisol) มากเกินปกติ
        
        Pathogenesis
        
        Iatrogenic disease เช่น ได้รับ Dexamethasone หรือ Prednisolone เป็นเวลานาน
        
        มีการหลั่งของ ACTH มากกว่าปกติ
        
        Adrenal cortical neoplasms
        
        Ectopic ACTH secretion
    - - Mineralocorticoid hormone
        
        ฮอร์โมนที่สำคัญในกลุ่มนี้ได้แก่ Aldosterone
        
        ทำหน้าที่ควบคุมความสมดุลของน้ำและเกลือแร่ในร่างกาย
        
        เพิ่มการดูดกลับของโซเดียมและการขับโปตัสเซียม
        
        ถ้ามีฮอร์โมนนี้มากเกินไป เช่น เนื้องอกทำให้เกิดภาวะโซเดียมในร่างกายมากเกินไป (hypernatremia) และทำให้โปตัสเซียมในร่างกายน้อย (hypokalemia)
        
        เกิดภาวะร่างกายเป็นด่าง (metabolic alkalosis) ปริมาณพลาสมาจะเพิ่มขึ้น ความดันโลหิตจะสูงขึ้น
        
        ถ้ามีฮอร์โมนนี้น้อยเกินไป เกิด Addison’s disease
    - - สร้างจาก corticotropic cell
        
        ควบคุมการทำางานของ adrenal cortex
        
        กระตุ้นให้สร้าง ฮอร์โมน Glucocorticoidsและ Mineralocorticoids
        
        ถ้าฮอร์โมนนี้น้อยเกินไปจะทeให้เกิดโรค เรียกว่า Addison’s disease
        
        มีอาการสูบผอม รับประทานอาหารไม่ได้ อาเจียนท้องเสีย
        
        สูญเสียการรักษาสมดุลของแร่ธาตุ ทำให้สับสนและถึงแก่ความตาย
  - - - ถ้ามีมากเกินไป เกิดจากเนื้องอกธรรมดาของ chromaffin cell จะทำให้เกิดโรค เรียก Pheochromocytoma
        
        หัวใจถูกกระตุ้นอย่างรุนแรง เกิดอาการใจสั่น คลื่นไส้อาเจียน แน่นหน้าอก ความดันโลหิตสูง ตาพร่ามัว ม่านตาขยาย มีการสลายไกลโคเจน ที่ตับมากขึ้น ทำให้น้ำตาลในกระแสเลือดเพิ่มมากขึ้น
        
        ถ้าอาการรุนแรงจะทำให้เส้นเลือดในสมองแตก หัวใจล้มเหลวและตายได้
- - - - เป็น Simple cuboidal epithelium (ส่วนใหญ่)
      - สร้างและหลั่ง iodine-containing hormone T4
        (thyroxine or tetraiodothyronine)
        และ T3 triiodothyronine
    - - แทรกอยู่กับ follicular cells
      - สร้างและหลั่ง Calcitonin
  - - - ลดระดับแคลเซียมและฟอสเฟตในกระแสเลือด โดยนำไปเก็บที่กระดูก
  - - - Toxic multinodular goiter
        
        เกิดจากก้อนของต่อมไทรอยด์ สร้างไทรอยด์ฮอร์โมนออกมาอย่างต่อเนื่องด้วยตัวเองโดยไม่ขึ้นกับระดับการกระตุ้นของฮอร์โมน TSH
      - Toxic nodule
      - Graves'disease
        
        ภาวะที่มีภูมิต้านทานไปกระตุ้นต่อมไทรอยด์สร้างฮอร์โมนออกมามาก ผู้ป่วยจะมีต่อมไทรอยด์โตทั้งต่อม
  - - - ไม่มีเซลล์ต่อมไทรอยด์ตั้งแต่กำเนิด หรือเซลล์ต่อมไทรอยด์สร้างฮอร์โมนไทรอยด์ได้น้อยแต่กำเนิด
      - การผ่าตัดต่อไทรอยด์
      - การกลืนแร่รังสีไอโอดีน(I131) ในการรักษาโรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ หรือการรักษาโรคมะเร็ง
    - - วัยเด็ก
        
        พัฒนาการทางด้านสติปัญญาด้อยมาก ปัญญาอ่อน อาจหูหนวกหรือเป็นใบ้ เรียกกลุ่มอาการนี้ว่า โรคเอ๋อ หรือ Cretinise
      - วัยผู้ใหญ่
        
        ผู้ที่ฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำ สารประกอบที่เป็นประเภทวุ้น เเช่น Hyaluronic acid และ chondroitin sulfate จะจับกับโปรตันใต้ผิวหนังมากขึ้น
        
        ผิวหนังบวมน้ำ หน้าบวม อ้วน น้ำหนักเพิ่ม ผมและผิวแห้ง สมองจะทำงานช้าลง ปฏิกิริยาโต้ตอบช้า ประจำเดือนผิดปกติ เรียกกลุ่มอาการนี้ว่า Myxedema
      - การทำงานของต่อมไทรอยด์ผิดปกติ
        
        เนื่องจาก Thyroiditis เกิดจาก autoimmune
        
        ทำให้ มีอาการเหมือนคนที่มีไทรอยด์ฮอร์โมนน้อยลง คืออ่อนเพลีย ไม่มีแรง ตาและปากแห้ง
        
        อาจมีอาการซึมเศร้าได้ เรียกโรคนี้ว่า Hashimoto's thyroiditis
- - - - โดยการกระตุ้นให้ตับเปลี่ยนน้ำตาลเป็น Glycogen เก็บที่ตับอ่อน
  - - - เกิดจากต่อมไร้ท่อที่ตับอ่อนปล่อยฮอร์โมนอินซูลินออกมาไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย
        
        การขาดอินซูลิน กลูโคสเข้าเนื้อเยื่อไม่ได้ เหมือนร่างกายขาดสารอาหาร ส่งผลให้ตับสลายไกลโคเจนมาที่หลอดเลือดส่งผลให้ระดับน้ำตาลยิ่งสูงขึ้น
    - - โรคเบาหวานชนิดพึ่งอินซูลิน
        
        พบน้อยแต่รุนเเรง ร่างกายสร้างอินซูลินได้น้อยหรืออาจจะไม่ได้เลย
        
        เชื่อว่าเป็น"โรคภูมิแพ้ต่อตนเอง" คือการต่อต้านตับอ่อนของตัวเองจนไม่สามารถสร้างอินซูนลินได้ เกิดภาวะ Ketosis
      - โรคเบาหวานชนิดไม่พึ่งอินซูลิน
        
        พบเป็นส่วนใหญ่ คนอายุ40ปีขึ้นไป ตับอ่อนยังสามารถสร้างอินซูลินได้แต่ไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย จึงทำให้มีน้ำตาลที่เหลือจากการใช้งาน ทำให้เป็นเบาหวานได้
        
        หากในบางครั้งมีน้ำตาลสูงมากๆจะต้องใช้การฉีดอินซูลินช่วย
- - - - ต่อมพาราไทรอยด์ไม่มีความผิดปกติ hysi สาเหตุที่พบบ่อย คือ ภาวะขาดวิตามินดี (vitamin D deficiency) และ Hypocalcemia
    - - ต่อมพาราไทรอยด์สร้างฮอร์โมนออกมามากโดยอัตโนมัติอย่างควบคุมไม่ได้ มักเกิดในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง
    - - ความผิดปกติของต่อมพาราไทรอยด์เอง เป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดในผู้ป่วยที่มีภาวะแคลเซียมในเลือดสูงเกิน (hypercalcemia)
    - - muscle weakness, tiredness (กล้ามเนื้ออ่อนแรงอ่อนเพลีย)
      - thirst and polyuria (กระหายน้ำและปัสสาวะมาก)
      - renal stones due to hypercalciuria
        (นิ่วในไตเนื่องจากภาวะแคลเซียมสูงในปัสสาวะ)
      - anorexia and constipation (เบื่ออาหารและท้องผูก)
  - - - Convulsions
      - Paresthesia (รู้สึกชาๆ เสียวแปลบๆ อาจคล้ายมีเข็มมาทิ่ม)
      - Tetany (spasm of the skeletal muscles)
      - Psychiatric disturbances
    - - Removal of the parathyroid gland during thyroidectomy
        (การกำจัดต่อมพาราไทรอยด์ในระหว่างการผ่าตัดต่อมไทรอยด์)
      - Idiopathic hypoparathyroidism (ไม่ทราบสาเหตุ)
      - Congenital deficiency (DiGeorge syndrome)
        (ความบกพร่องแต่กำเนิด)
    - - fall in plasma calcium levels (ระดับแคลเซียมในพลาสมาลดลง)
      - elevated plasma phosphate levels (ระดับฟอสเฟตในพลาสมาสูงขึ้น)