Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Urolithiasis นิ่วในทางเดินปัสสาวะ :no_entry:, นางสาวอาริยา หมายใยกลาง รหัส…

- - - - Hypercalciuria
      - Hyperoxaluria
      - Hyperuricosuria
      - Hypocitrauna
  - - - ดื่มน้ำน้อยโดยเฉพาะผู้ที่เสียเหงื่อมากหรืออยู่ในสภาพอากาศร้อนทำให้มีปริมาณปัสสาวะน้อยบ
      - บริโภคอาหารที่ให้ความเป็นกรดสูง เช่น การบริโภคโปรตีนมากหรือน้ำอัดลมที่มีฟอสโฟลิก แอซิด
      - บริโภคอาหารที่มีโซเดียมสูงหรือมีรสเค็ม
      - ได้รับแคลเซียมน้อยบริโภคอาหารหรืออาหารเสริมที่มีปริมาณออกซาเลตสูง เช่น ยอดผัก :check:ผักโขม:check: ผักกระเฉด:check: ถั่ว:check: ชาช็อกโกแลต:check: ผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลือง:check: เป็นต้น
  - - - ลักษณะของผู้ป่วยและนิ่ว ได้แก่ อายุเพศอาชีพและชนิดของนิ้ว
      - โรคประจำตัวเช่นเบาหวานโรคอ้วนเก๊าท์หรือมีความผิดปกติของ
      - ปัจจัยส่งเสริมการเกิดนิ่ว เช่น ดื่มน้ำน้อยรับประทานอาหารเค็ม / โปรตีนสูงหรือยาบางชนิด
      - ความรุนแรงของโรคนิ้วมีขนาดใหญ่หรือเกิดไตวายร่วม
      - ประวัติในครอบครัวและโรคทางพันธุกรรม
- - - - 2.1นิ่วแคลเซียมออกซาเลต
        
        -ใช้ยาขับปัสสาวะกลุ่ม thiazide
        
        -ไม่แนะนำการให้โซเดียมไบคาร์บอเนตเพราะทำให้มีการขับแคลเซียมทิ้งมากขึ้น
        
        -การให้แคลเซียมเสริมจะพิจารณาให้ในผู้ป่วยที่ได้รับแคลเซียมจากอาหารต่ำมากโดยให้ 500 มิลลิกรัมรับประทานพร้อมอาหารหรือหลังอาหารทันที
        
        -การให้วิตามินอีเพื่อต้านอนุมูลอิสระอาจเป็นทางเลือกหนึ่งเนื่องจากการเกิดนิ้วจะทำให้มีการทำลายของเซลล์และออกซาเลตเป็นสารที่ทำให้เกิดอนุมูลอิสระ
    - - 2.2นิ่วยูริก
        
        -การให้ allopurinol ช่วยลดปริมาณยูริกในปัสสาวะ
        
        -การใช้ซิเตรตหรือไบคาร์บอเนตจะช่วยป้องกันการเกิดนิ่วยูริกได้
  - - - 3.1 การสลายนิ่วด้วยคลื่นกระแทก (Extracorporeal Shock Wave Liyhotripsy : ESWL) เป็นการใช้คลื่นเสียงความถี่ต่ำที่มีพลังงานสูงส่งผ่านผิวหนังโดยควบคุมให้พุ่งตรงไปยังก้อนนิ่วเพื่อกระแทกให้นิ่วแตกสลายเป็นชิ้นเล็กๆจนกลายเป็นถุงเพื่อให้หลุดไหลออกมากับปัสสาวะ
      - 3.2 การผ่าตัดนิ่วในท่อไตโดยวิธีการส่องกล้อง (Ureterorenoscope Litholapaxy : URSL)
      - เป็นการผ่าตัดนิ่วในท่อไตโดยใช้กล้องส่องผ่านทางท่อปัสสาวะ เข้าไปในกระเพาะปัสสาวะจนถึงท่อไต เพื่อดูความผิดปกติและสามารถเอานิ่วออกมาได้โดยไม่มีบาดแผลผ่าตัด ถ้าไม่มีภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด ผู้ป่วยสามารถกลับบ้านได้ภายใน 1-2 วัน
      - 3.3 การส่องกล้องผ่านท่อปัสสาวะ (Cystolitholapaxy) โดยใช้กล้องส่องผ่านทางท่อปัสสาวะเพื่อขบนิ่วให้แตกเป็นชิ้นเล็กๆแล้วให้หลุดไหลออกมากับน้ำปัสสาวะ
      - 3.4 การผ่าตัดใช้ในกรณีที่ก้อนนิ่วมีขนาดใหญ่หรือเป็นนิ้วเขากวางที่มีกิ่งก้านหลายกิ่งจนไม่สามารถเอาออกด้วยวิธีอื่นได้
  - - - -ให้ calcium channel blocker (nifedipine) เพื่อคลายกล้ามเนื้อที่ท่อไตและท่อทางเดินปัสสาวะ
      - -ให้เพรดนิโซโลนขนาดต่ำประมาณ 5 วันช่วยลดการอักเสบและการบวมรอบ ๆ ท่อทางเดินปัสสาวะ
      - -ในกรณีที่มีการติดเชื้อควรให้ยาปฏิชีวนะที่เหมาะสมแก่ผู้ป่วย
      - -ให้ paracetamat เพื่อแก้ปวดซึ่งควรให้ก่อนเป็นลำดับแรก แต่ถ้าอาการปวดรุนแรงอาจพิจารณาให้ morphine usa pethidine
      - -ยาในกลุ่มกกร teroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) ลดอาการอักเสบ
- - - - ตรวจดูอาการนำก่อนที่จะมีอาการตกเลือดจากการตรวจวัดสัญญาณชีพและสังเกตลักษณะของปัสสาวะที่ถ่ายออกมา
      - ในรายที่มีสายยางจากกระเพาะปัสสาวะทางหน้าท้อง (Suprapubic cystostormy tube) และต่อลงถุงรองรับปัสสาวะถ้าน้ำปัสสาวะไหลไม่สะดวกแผลจะหายช้าและอาจทำให้แผลที่เย็บไว้นั้นแยกได้
      - หลังผ่าตัดถ้าไม่มีความจำเป็นใด ๆ จะไม่มีการสวนล้างกระเพาะปัสสาวะเลยเพื่อป้องกันการนำเชื้อโรคเข้าไปในกระเพาะปัสสาวะ
      - ภายหลังเอา Suprapubic Cystostomy tube ออกแล้วโดยมากแผลจะหายเองโดยไม่ต้องเย็บเพราะแผลเล็กมากในระยะแรกอาจมีน้ำปัสสาวะซึมออกมาบ้างต้องทำความสะอาดแผลจนกว่าแผลจะแห้งและติดสนิทดี สำหรับในรายที่มีปัสสาวะซึมออกมาทางหน้าท้องมากแพทย์จะใส่สายสวนปัสสาวะทางท่อปัสสาวะไว้ก่อน
  - - - ดื่มน้ำสะอาดวันละ 2-3 ลิตรเพื่อให้ปัสสาวะเจือจางถ้าหากดื่มน้ำที่มาจากแม่น้ำลำธารควรทำให้ตกตะกอนโดยการแกว่งสารส้มและต้มให้สุกก่อนดื่ม
      - ควรรับประทานอาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่ในสัดส่วนที่เหมาะสมโดยเน้นรับประทานผักมาก ๆ และหลีกเลี่ยงหรืองดการรับประทานเนื้อสัตว์ถ้าจะรับประทานเนื้อสัตว์ควรรับประทานเนื้อปลา
      - ไม่ควรรับประทานอาหารอย่างเดิมซ้ำกันนาน ๆ
      - ผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสเค็มของหมักของดองเพราะอาหารเหล่านี้ทำให้ไตทำงานหนักและทำให้ไตทำงานสุดลง
      - ควรออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมออย่างน้อย 5 – 30 นาทีทุกวันเพื่อป้องกันการตกตะกอนให้เกิดนิ้ว
  - - - การพยาบาลผู้ป่วยโดยทั่วไปเหมือนกับการผ่าตัดนิ่วในไต แต่การผ่าตัดเอานิ่วออกจากท่อไตไม่จำเป็นต้องเย็บปิดปกติท่อใตถึงไม่เย็บปิดก็ปิดได้เองต้องใส่ท่อระบายข้างท่อไตไว้เพื่อระบายปัสสาวะและเลือดไม่ให้ขังอยู่ภายในซึ่งจะเป็นสาเหตุของการติดเชื้อได้การผ่าตัดท่อไตแพทย์จะใส่ท่อ Double J-stent ไว้เพื่อรักษารูปทรงของท่อไตไว้ให้เหมือนเดิมและรอการหายของแผล
    - - การใส่เครื่องมือ Lithotrite เข้าไปในกระเพาะปัสสาวะแล้วขบนิ่วออกเมื่อทำเสร็จแล้วจะคาสายสวนปัสสาวะไว้เพราะหลังผ่าตัดจะมีปัสสาวะเป็นเลือดถ้าเลือดออกมากต้องใส่สายสวนปัสสาวะ 3 หางแล้วต่อ continuous irrigation
      - การผ่าตัดบริเวณเหนือหัวเหน่าเข้าไปในกระเพาะปัสสาวะแล้วเอานิ้วออก (Suprapubic cystolithotomy) เมื่อเย็บปิดกระเพาะปัสสาวะจะคาสายยางทางหน้าท้องไว้เพื่อระบายปัสสาวะรอจนกว่าแผลหน้าท้องหายสนิทแล้วจึงเอาสายยาง
- - - - การตรวจทางห้องปฏิบัติการการตรวจเลือดดูปัจจัยเสี่ยงของการเกิดนิ่วและโรคแทรกซ้อน เช่น ไตวาย
      - CBC กรณีที่มีการติดเชื้อหรือมีภาวะซีดจากโรคไตเรื้อรัง
      - BUN, Cr ค่าจะสูงขึ้นในกรณีไตทำงานผิดปกติหรือสูญเสียหน้าที่
      - การตรวจปัสสาวะดูลักษณะของผลึกการติดเชื้อความเป็นกรด-ด่าง
      - UA พบ Hematuria, Pyuria กรณีที่มีการขูดหรือการกดเนื้อเยื่อของก้อนนิ่วในไตและทางเดินปัสสาวะหรือในบางครั้งอาจพบผลึกของนิ่วปนออกมากับน้ำปัสสาวะ
      - การตรวจปัสสาวะ 24 ชั่วโมงเพื่อดูปริมาตรปัสสาวะต่อวันส่งตรวจแคลเซียมยูริกซิเตรทแมกนีเซียมโซเดียมและออกซาเลต
  - - - การตรวจภาพทางรังสีของทางเดินปัสสาวะ (Plain KUB)
        
        Ultrasonography
        
        Intravenous pyelogram
        
        Retrograde pyelography
        
        Computed Tomography