Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

CHƯƠNG III : CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ - Coggle Diagram

- - - - Định nghĩa
        
        Theo các nhà triết học: là tập hợp những người có cùng chức năng xã hội, cùng lối sống hoặc mức sống, cùng địa vị uy tính xã hội.
        
        Theo Lenin: Là những tạ đoàn người có địa vị kinh tế - xã hội khác nhau tong một hệ thông sản xuất xã hội nhất định trong lịch sử.
        
        Thưc chất của quan hệ giai cấp là quan hệ giữa bóc lột và bị bốc lột, là tập đoàn người này chiếm đoạt lao động của tập đoàn người khác do đối lập về địa vị trong một chế đọ kinh tế - xã hội nhất định.
      - Kết cấu xã hội giai cấp
      - Nguồn gốc giai cấp
        
        Là một hiện tượng xã hội xuất hiện lâu dài trong lịch sử gắn với những điều kiện sản xuất vật chất nhất định của xã hội
        
        Nguyên nhan sâu xa: sự xuất hiện "của dư" tạo khả năng khách quan , tiền đề cho tập đoàn người này chiếm đoạt lao động của tập đoàn người khác
    - - Đấu tranh giai cấp của giai cấp vô sản khi chưa có chính quyền
        
        Chia làm hai giai doạn cơ bản: trước khi dành chính quyền và khi dành chính quyền.
        
        Gồm ba hình thức đấu tranh:
        
        Đấu tranh kinh tế: Là một rong những hình thức cơ bản đấu tranh của giai cấp vô sản. Bảo vệ lợi ích hằng ngày của công nhân như tăng lương, rút ngăn thời gan lao động, cải thiện điều kiện sống......
        
        Đấu tranh chính trị: Là hình thức đấu tranh cao cấp của giai cấp vô sản. Mục tiêu là đánh đổ ách thống trị cua giai cấp tư dản, phản động, dành chính uyền về tay giai cấp vô sản.
        
        Đấu tranh tư tưởng: Có mục đích đạp tan hệ tư tưởng giai cấp vô sản, khắc phục những ảnh hưởng tư tưởng, tâm lý, tập quán lạc hậu trong phong trào cách mạng
        
        Ba hình thức đấu tranh cơ bản của giai cấp vô sản có quan hệ chặt chẽ với nhau, hỗ trợ nhau, nhưng có vai trò không ngang bằng.
      - Đấu tranh giai cấp trong thời kì quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội
        
        Ba hình thưc đấu tranh cơ bản của giaia cấp vô sản có quan hệ chặt chẽ với nhau, hỗ trợ nhau, nhưng có vai trò không ngang bằng.
        
        Đấu tranh giai cấp vô sản sau khi giành được chính quyền được diễn ra trong điều kiện mới với những thuận lợi rất cơ bản, song có không ít các khó khăn đặt ra.
        
        Khác với cuộc đấu tranh giai cấp trước khi giành chính quyền, cuộc đấu tranh giai cấ vô sản trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội có nội dung mới.
        
        Cuộc đấu tranh giai cấp vô sản diễn ra trong những điều kiện mới, với một nội dung mới ất nhiên phải có những hình thức mới.
        
        Hình thứ mới của đấu tranh giai cấp còn được biểu hiện các nhiệm vụ cụ thể của sự nghiệp cách mạng.
      - Đặc điểm đấu tranh giai cấp trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
        
        Nội dung : là thực hiện thắng lợi mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hộ, xây dựng một xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
        
        Diễn ra nhiều hình thức đa dạng phong phú
    - - Tính tất yếu và thực chất
        
        Là tất yếu do sự đối lập về đối lập căn bản không thể điều hòa được giữa các giai cấp.
        
        Là cuộc đấu tranh của các tập người đoàn to lớn có lợi ích căn bản đối lập nhau trong một phương thức sản xuất xã hội nhất định.
        
        Là cuộc đấu tranh của các tập người đoàn to lớn có lợi ích căn bản đối lập nhau trong một phương thức sản xuất xã hội nhất định.
        
        Trong đấu tranh giai cấp, liên minh giai cấp là tất yếu.
      - Vai trò
        
        Là phương thức, động lực cơ bản của sự tiến bộ, phát triển xã hội tong điều kiện xã hội có sự phân hóa thành đốikháng giai cấp.
        
        Là phương thức, động lực cơ bản của sự tiến bộ, phát triển xã hội tong điều kiện xã hội có sự phân hóa thành đốikháng giai cấp.
        
        Là phương thức cơ bản của sự tiến bộ và phát triển xã hội trên mọi lĩnh vực của đời sống.
  - - - Thị tộc: Là thiết chế chung cho tất cả dân dã man, cho tận đến khi họ bước vào thời đại văn minh, và thậm chí còn sau nữa.
      - Bộ lạc : là cộng đồng bao gồm thị tộc có quan hệ cùng quyết thống hoặc các thị tộc có quan hệ hôn nhân liên kết với nhau.
      - Bộ tộc : là hình thức cộng đồng người hình thành khi xã hội có sự phân chia thành giai cấp.
    - - Khái niệm dân tộc : là một cộng đồngngười ổ định được hình thành trong lịch sử trên cơ sở một lãnh thổ thống nhất, ngôn ngữ thống nhất, kinh tế thống nhất, nền văn hóa và tâm lý, tính cách thống nhất, với nhà nước và pháp luật thống nhất.
      - Quá trình hình thành các dân tộc ở Châu Á và đặc thù sự hình thành dân tộc ở Châu Á
        
        Lịch sử cho thấy: dân tộc có thể hình thành từ một bộ tộc phát triển lên
        
        Quá trình hình thành, phát triển diễn ra lâu dài, đa dạng và phức tạp.
        
        Tính đặt thù của sự hình thành dân tộc Việt Nam: được hình thành sớm trong lịch sử gắn liền với nhu cầu dựng nước và giữ nước.
  - - - Giai cấp quyết định dân tộc
      - Vấn đề dân tộc có ảnh hưởng quan trọng đến vấn đề giai cấp
        
        Đấu tranh giải phóng dân tộc là điều kiện, tiên đề cho đấu tranh giải phóng giai cấp.
    - - Giai cấp, dân tộc và nhân loại có mối quan hệ biện chứng với nhau.
      - Trong xã hội có giai cấp, lợi ích nhân loại không tách rời với lợi ích giai cấp, lợi ích dân tộc và bị chi phối bởi lợi ích giai cấp và dân tộc.
      - Sự tồn tại của nhân loại là tiền đề, là tất yếu thường xuyên của sự tồn tại dân tộc và giai cấp.
      - Sự phát triển về mọi mặt của nhân loại tạo ra những điều kiện thuận lợi cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và giai cấp.
  - - - Giai cấp quyết định dân tộc
      - Vấn đề dân tộc có ảnh hưởng quan trọng đến vấn đề giai cấp
    - - Giai cấp, dân tộc và nhân loại có mối quan hệ biện chứng với nhau.
      - Trong xã hội có giai cấp, lợi ích nhân loại không tách rời với lợi ích giai cấp, lợi ích dân tộc và bị chi phối bởi lợi ích giai cấp và dân tộc.
      - Sự tồn tại của nhân loại là tiền đề, là tất yếu thường xuyên của sự tồn tại dân tộc và giai cấp.
      - Sự phát triển về mọi mặt của nhân loại tạo ra những điều kiện thuận lợi cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và giai cấp.
- - - - Do sự phát triển của lực lượng sản xuất dẫn đến sự dư thừa tương đối về của cải, xuất hiện chế độ tư hữu
      - Do mâu thuẫn giai cấp trong xã hội gay gắt không thể điều hòa được.
    - - Quản lý cư dân trên vùng lãnh thổ nhất định.
      - Có hệ thống các cơ quan quyền lực chuyên nghiệp mang tính cưỡng chế đối với mọi thành viên.
      - Có hệ thống thuế khóa để nuôi bộ máy chính quyền.
    - - Có bốn kiểu nhà nước
        
        Chủ nô quý tộc
        
        Phong kiến
        
        Tư sản
        
        Vô sản
      - Hình thức nhà nước là khái niệm dùng để chỉ cách tổ chức, pương thức thực hiện quyền lực của giai cấp thống trị.
  - - - Cách mạng xã hội là một hiện tượng lịch sử, nó có nguồn gốc sâu xa.
      - Khi mâu thuẫn trở nên gay gắt quyết liệt đòi hỏi phải giải quyết, thì sẽ nổ ra cách mạng xã hội
    - - Chỉ sự thay đổi căn bản về chất toàn bộ lĩnh vực đời sống xã hội.
      - Là cuộc đấu tranh lật đổ chính quyền, thiết lập một chính quyền mới tiến bộ hơn.
    - - Bạo lực
      - Hòa bình
- - - - con người phải dựa vào giới tự nhiên, gắn bó với tự nhiên, hòa hợp với tự nhiên mới có thể tồn tại và phát triển
      - Khác với con vật, con người chỉ có thể tồn tại và phát triển trong xã hội loài người
  - - - Con người, xét cả về thực thể sinh học lẫn thực tế xã hội, vừa mang bản chất loài lẫn tính đặt thù cá thể
      - Con người là một hệ thống chỉnh thể thống nhất cá thể - loài, mang thuộc tính cá thể, đơn nhất lẫn thuộc tính chung, phổ biến của loài, bản chất của nó là tổng hòa các quan hệ xã hội.
      - Cá nhân và xã hội không tách rời nhau
      - Sự thống nhất cá nhân - xã hội còn thể hiện một gốc độ khác trong quan hệ con người giai cấp và con người nhân loại.
      - Tính giai cấp và tính nhân loại trong mỗi con người vừa thống nhất vừa khá biệt, thẫm chí mâu thuẫn nhau.
- - - - Tâm lý xã hội: Có tình cảm, tâm trạng truyền thống,....nảy sinh từ tồn tại xã hội và phản ánh tồn tại xã hội ở giai đoạn phát triển nhất định.
      - Hệ tư tưởng xã hội thì quan trọng nhất là các quan điểm, các học thuyết và các tư tưởng
    - - Ý thức chính trị
      - Ý thức pháp quyền
      - Ý thức đạo đức
      - Ý thức nghệ thuật hay ý thức thẩm mỹ
      - Ý thức tôn giáo
      - Ý thức khoa học
      - Ý thức triết học
    - - Ý thức xã hội thường lạc hậu hơn tồn tại xã hội
        
        Do tác động mạnh mẽ và nhiều mặt trong hoạt dộng thực tiễn
        
        Do sức mạnh của thói quen, tập quán, truyền thống và do cả tính bảo thủ của hình thái ý thức xã hội
        
        Do ý thức xã hội gắn liền với lợi ích của tập đoàn người, các giai cấp nào đó trong xã hội
      - Ý thức xã hội có thể vượt trước tồn tại xã hội
      - Ý thức xã hội có tính kế thừa
      - Sự tác động qua lại giữa các hình thái ý thức