Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (Urinary Tract Infection) - Coggle Diagram
โรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ
(Urinary Tract Infection)
สาเหตุ
ส่วนใหญ่มักเป็น
แบคทีเรีย
โดยเฉพาะในกลุ่ม E.coli ซึ่งอาศัยอยู่ในลำไส้ นอกจากนั้นอาจเป็นแบคทีเรียกลุ่มอื่น เช่น Klebsiella, Proteus, Pseudo-manas เป็นต้น นอกจากนี้ยังพบการติดเชื้อ
ไวรัส เชื้อรา หรือเกิดจากพยาธิขนาดเล็กๆ
เช่น พยาธิเส้นด้ายที่เคลื่อนที่จากทวารหนักเข้าสู่ท่อปัสสาวะ เชื้อโรคอาจเข้าสู่ระบบทางเดินปัสสาวะได้ 3 ทาง
แพร่กระจายขึ้นโดยตรง (Ascending infection)
ทางกระแสเลือด (Hematogenous route)
ทางน้ำเหลือง (Lymphatic route)
ปัจจัยส่งเสริมให้เกิดการติดเชื้อ
เพศ
เพศหญิงมีโอกาสมากกว่าเพศชาย เนื่องจากผู้หญิงมีท่อปัสสาวะสั้น และอยู่ใกล้ทวารหนักมากกว่าเพศชาย ทำให้เชื้อโรคผ่านเข้าไปได้ง่าย
อายุ
ความผิดปกติของทางเดินปัสสาวะ
การสวนปัสสาวะ
การเจ็บป่วยเรื้อรัง
ภาวะที่มีการอุดกั้นของทางเดินปัสสาวะ
เช่น นิ่ว หรือท่อปัสสาวะตีบตัน
การมีปัสสาวะคั่งค้างในกระเพาะปัสสาวะนานๆ
พฤติกรรม
การทำความสะอาดที่ไม่ถูกต้อง
อาการท้องผูก
ความหมาย
การติดเชื้อจุลชีพของอวัยวะต่างๆ ในระบบทางเดินปัสสาวะ ตั้งแต่ไต กรวยไต ท่อไต กระเพาะปัสสาวะ ท่อปัสสาวะ
ชนิดของการติดเชื้อ
แบ่งตามตำแหน่งของการติดเชื้อ
การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะส่วนบน (Upper Urinary Tract Infection)
การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง (Lower Urinary Tract Infection)
แบ่งตามลักษณะของโรค
การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะชนิดไม่ซับซ้อน (Uncomplicated UTI)
การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะชนิดซับซ้อน (Complicated UTI)
อาการและอาการแสดง
การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะส่วนบน
เด็กอายุน้อยกว่า 1 เดือน
ไข้ หรืออุณหภูมิกายต่ำ ซีดเหลือง ซึม กระวนกระวาย และมักมีอาการชัก ส่วนใหญ่เด้กจะมีน้ำหนักตัวต่ำกว่าเกณฑ์ อาการผิดปกติของทางเดินปัสสาวะพบน้อย
2.เด็กอายุ 1 เดือน - ปี
มีปัญหาเกี่ยวกับการกิน น้ำหนักตัวน้อย ถ่ายเหลว อาเจียน มีไข้ อาจชักจากไข้สูงละปัสสาวะมีกลิ่นผิดปกติ อาการทางระบบปัสสาวะพบน้อย หากมีอาการผิดปกติของทางเดินปัสสาวะมักมีอาการปัสสาวะบ่อย กะปริดกะปรอย ปัสสาวะไม่พุ่ง ต้องเบ่งเวลาถ่ายปัสสาวะ
เด็กอายุ 3-5 ปี
อาการชัดเจนมากขึ้น ในรายที่มีการติดเชื้อที่ไต จะมีไข้ หนาวสั่น ปวดท้อง ปวดบั้นเอวด้านหลัง เมื่อยตามตัว
เด็กอายุ 5 ปีขึ้นไป
มีอาการคล้ายคลึงกับเด็กโต มักพบว่ามีอาการไข้สูง หนาวสั่น คลื่นไส้ อาเจียน ปัสสาวะขุ่น ทุบเจ็บบริเวณบั้นเอว บางรายอาจมีปัสสาวะบ่อยและแสบขัดร่วมด้วย
การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ ในเด็กเล้กอาจมีปัสสาวะรดที่นอน ถ่ายปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะเล้ดหรือราด ร้องไห้เวลาปัสสาวะ ในเด็กโตบ่นเจ้บแสบเวลาถ่ายปัสสาวะ ปวดบริเวณท้องน้อย ปัสสาวะบ่อย กะปริดกะปรอย ปัสสาวะขุ่น มีเลือดปน
การวินิจฉัย
การตรวจปัสสาวะ
การทำ urinalysis
การเพาะเชื้อ urine culture
การทำ nitrite test
การตรวจเลือด
การเพาะหาเชื้อจากเลือด hemoculture
การตรวจเลือดทางชีวเคมี blood chemistry
การตรวจทางรังสี และการตรวจอื่นๆ
เด็กที่มีอายุ < 2ปี ทุกรายควรได้รับการตรวจเพิ่มทางรังสีวินิจฉัย เพื่อค้นหาความผิดปกติของทางเดินปัสสาวะที่อาจเป็นปัจจัยเสริมให้มีการติดเชื้อ ส่วนเด็กที่มีอายุ > 2ปี ให้พิจารณาเป็นรายๆไป
อัลตราซาวน์
Voding cystourethrogram (VCUG)
การตรวจทาง Nuclear medicine
การรักษา
การรักษาทั่วไป
การให้น้ำ
ให้อาหารอย่างเพียงพอ และลดอาการคลื่นไส้ อาเจียน
ให้ยาลดไข้ ยาแก้ปวด
การรักษาจำเพาะ
การรักษาด้วยยา
2.การรักษาด้วยการผ่าตัด
การพยาบาล
เสี่ยงต่อการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะซ้ำ
เสี่ยงต่อภาวะไม่สมดุลของสารน้ำ อิเล็คโตรไลต์ และสารอาหาร เนื่องจากมีอาการคลื่นไส้อาเจียน