Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ถุงน้ำที่ตับอ่อนจากตับอ่อนอักเสบ Pancreatitis with pseudocyst - Coggle…
ถุงน้ำที่ตับอ่อนจากตับอ่อนอักเสบ
Pancreatitis with pseudocyst
กรณีศึกษา
ผู้ป่วยชายไทย วัย 65 ปี มาโรงพยาบาลด้วยอาการปวดท้องจุกแน่นใต้ลิ้นปี่ ท้องโตและได้รับประทานยาสมุนไพร เพื่อลดอาการแน่นท้องแต่อาการไม่ดีขึ้นก่อนมาโรงพยาบาล
โรงพยาบาลได้ทำการตรวจ Computed Tomography พบ Pancreatitis with multiple complicate pseudocyst 3-9 cm with right pleural effusion (ตับอ่อนอักเสบร่วมกับตับอ่อนกลายเป็นถุงน้ำแทรกอยู่หลายก้อนขนาด 3-9 เซนติเมตรร่วมกับภาวะน้ำในช่องเยื่อหุ้มปอดขวา)
ผู้ป่วยเพศชาย วัยสูงอายุ รู้สึกตัวดี สามารถช่วยเหลือตนเองได้ E4V5M6 มีลักษณะตาเหลือง ผิวคล้ำ รูปร่างสมส่วนแต่มีท้องบวมโต จุกแน่นท้องใต้ลิ้นปี ปวดท้อง pain score = 5 คลำท้องพบ Guarding มีอาการอ่อนเพลีย มือซ้ายสั่นเมื่อเหยียดแขนทั้งสองข้างในแนวราบเท่าๆกัน Motorpower = 5 bowel sound = 7 ครั้ง/นาที ผู้ป่วย On 02 cannula 5 ลิตรต่อนาที ผู้ป่วยได้รับ Pethidine 50 mg. Vein q 6 hr. และ 20% Albumin 50 ml + Lasix 40 mg Vein drip in 1 hr. 9 12 hr. ค่าสัญญาณชีพ BP= 131/87 mmHg. T= 37 C P=94 ครั้ง/นาที R=22 ครั้ง/นาที
ผู้ป่วยดื่มเหล้าขาววันละ 1 ขวดเป็นเวลามากกว่า 10 ปี การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ ทำให้พิษของแอลกอฮอล์เข้าไปทำลายเซลล์ของตับอ่อนโดยตรง
ประวัติการเจ็บป่วย
ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต
10 ปีก่อนมาโรงพยาบาล เป็นโรคความดันโลหิตสูง (Hypertension: HT) หยุดยามา 5 เดือนก่อนมาโรงพยาบาล
5 ปีก่อนมาโรงพยาบาล เป็นโรคไตวายเฉียบพลัน (Acute kidney injury: AKI)
ประวัติการเจ็บป่วยในครอบครัว
มารดาและพี่น้องทุกคน เป็นโรคความดันโลหิตสูง(Hypertension : HT)
และโรคไขมันในเลือดสูง (Dyslipidemia : DLP)
พยาธิสภาพ
อาจจะเกิดเนื่องจากมีการกระตุ้นการหลั่งเอ็นไซม์โปรทีโอไลติก และไลโปไลติก เพนเนเรียติก (Proteolytic and lipolytic panereatic enzyme) จากอะซินอลเซลล์ (Acinal cell) ก่อนเวลาปกติเอ็นไซม์เหล่านี้จะออกฤทธิ์ในล่าไส้เล็ก
อาจจะเกิดจากการไหลกลับของน้ำดีจากลำไส้เล็กส่วนต้น (Duodenum) เข้าไปในท่อต้บอ่อนหรือจากการที่ท่อตับอ่อน มีการอุดตัน ผลที่เกิดขึ้น คือ มีการย่อยทำลายของเนื้อเยื่อตับอ่อน (Autodigestion)ตั้งแต่ตับอ่อนเริ่มมีการอักเสบ การทำลายเนื้อเยื่อของตับอ่อนก็จะเพิ่มขึ้น
ในผู้ป่วยตับอ่อนอักเสบเรื้อรัง จะมีโปรตีนเกิดขึ้นในท่อตับอ่อนทำให้เกิดการอุดตันขึ้นในท่อ ท่อจะขยายโตขึ้นเบียดให้อะซินอลเซลล์เหี่ยวลง และมีเนื้อเยื่อผังผืดเข้าแทนที่เนื้อเยื่อที่ตาย
อาการและอาการแสดง
อาการปวดท้องรุนแรงและเกิดขึ้นทันทีทันใดอาการปวดมักจะเกิดที่บริเวณใต้ลิ้นปี (Epigastrium) หรือใต้ชายโครงด้านซ้าย (leftupper guadrant) อาการปวดนี้จะเกิดขึ้นตลอดเวลา
อาเจียน ผู้ป่วยร้อยละ 70-90 จะอาเจียน การอาเจียนจะช่วยบรรเทาอาการปวดในระยะแรกแต่ระยะต่อมาจะทำให้อาการปวดท้องเป็นมากขึ้น
มีอาการช็อค เนื่องจากเลือดและพลาสม่าจำนวนมากเข้าไปสะสมอยู่ด้านหลังของเยื่อบุช่องท้อง (Retroperitoneal Space) และช่องว่างของเยื่อบุช่องท้อง (Peritoneal spaces)
ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
ปวดท้องเนื่องจากการอักเสบติดเชื้อของตับอ่อน
มีภาวะซีดเนื่องจากประสิทธิภาพการทำงานของไตลดลง
เสี่ยงต่อภาวะเสียสมดุลของสารน้ำและเกลือแร่เนื่องจากไตวายเฉียบพลัน
เสี่ยงเกิดภาวะ alcohol withdrawal syndromes
มีโอกาสเกิดอันตรายจากการขาดยาความดันโลหิตสูง
ส่งเสริมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลสุขภาพให้เหมาะสม
มีความวิตกกังวลเนื่องจากคิดถึงครอบครัว
การรักษา
LRS 1000 ml Vein 150 cc/hr
ตรวจ Electrolyte พบ
Sodium 134 mmol/L, Potassium 4.59 mmol/L, Chloride 97.3 mmol/L
Meropenem 1 gm Vein q 8 hr.
ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการพบ
-WBC 16,900 cell/cu.mm
-%Neutrophil 86.5 %
Omeprazole 40 mg Vein Stat
-ท้องบวมโต
-จุกแน่นท้องใต้ลิ้นปี่
Pethidine 50 mg. Vein q 6 hr.
ปวดท้อง pain score = 5 คะแนน
Packed red cell 3 unit vein drip unit ละ 4 ชั่วโมง
-RBC 1,530,000 mill/cu.mm
-HB 4.7 g/dL
-Hct 14.3%
การวินิจฉัย
การตรวจร่างกาย
Lung : Reticular lesion and alveolar process pf posterior both lower lungs
หน้าท้อง: guarding at Right upper region, bowel sound = 7 Once/min
(กดเจ็บบริเวณหน้าท้องด้านขวาส่วนบนและการเคลื่อนไหวของลำไส้ 7 ครั้ง/นาที
ทำ CT Abdomen
ตับอ่อนอักเสบร่วมกับตับอ่อนกลายเป็นถุงน้ำหลายก้อน มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 3-9 เซนติเมตร มีซีสต์ที่เยื่อบุแขวนลำไส้และเนื้องอก ที pneumonia ที่ปอดล่างด้านขวาและมีน้ำที่ปอดด้านซ้ายเล็กน้อย
ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ
Amylase 183 U/L สูงกว่าปกติ
ALP 197 U/L สูงกว่าปกติ
GFR 47 ต่ำกว่าปกติ
SGPT (ALT) 20 U/L ปกติ
SGOT (AST) 8 - 46 50 U/L สูงกว่าปกติ
สาเหตุของโรค
สาเหตุทั่วไป
ดื่มสุราเรื้อรัง
นิ่วในถุงน้ำดี
การติดเชื้อ
ระดับไขมันในเลือดสูง
อุบัติเหตุหน้าท้อง
การผ่าตัดซึ่งทำให้เลือดไปเลี้ยงตับอ่อนลดลง
ผู้ที่มีความเสี่ยง
ดื่มสุราเรื้อรัง
เคยได้รับการผ่าตัด
โรคทางเดินน้ำดี
พบมากในช่วงอายุ 35-65 ปี
สูบบุหรี่