Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ภาวะแทรกซ้อนที่เกี่ยวข้องกับมดลูก - Coggle Diagram

- - - - มดลูกแตกชนิดสมบูรณ์ (complete rupture) หมายถึงการฉีกขาดของมดลูกที่ทะลุเข้าช่องท้องโดยมีการฉีกขาดของเยื่อบุมดลูก กล้ามเนื้อมดลูก เยื่อบุช่องท้องที่คลุมมดลูก หรือติดกับมดลูก ทารกมักจะหลุดจากโพรงมดลูกเข้าไปอยู่ในช่องท้อง
      - มดถูกแตกชนิดไม่สมบูรณ์ (Incomplete rupture) หมายถึงการฉีกขาคของผนังมดลูกชั้นเยื่อบุมดลูกและกล้ามเนื้อมดลูก endometrium และ myometrium ยกเว้นเยื่อบุช่องท้องที่ยังไม่ฉีกขาด ทารกยังอยู่ใน โพรงมดลูกและคลอดทางช่องคลอด
  - - - 1.1 การกระทบกระเทือนอย่างรุนแรงที่บริเวณมดลูกทางตรงหรือทางอ้อม เช่น หกล้ม ได้รับ
        อุบัติเหตุ
      - 1.2 การใช้เครื่องมือหรือวิธีทางสูติศาสตร์ เช่น การล้วงรก การขูดมดลูก การให้ oxytocin หรือprostaglandin ไม่ถูกต้อง การหมุนกลับท่าทารก การใช้ดีมช่วยคลอด การใช้เครื่องมือทำแท้งผิดกฎหมาย การทำคลอดไหล่ที่คลอดยากการกดดันบริเวณยอดมดลูก การคลอดท่าก้น หรือความผิดปกติของรก เช่น
        placenta increta เป็นต้น
  - - - ทำให้เกิดภาวะตกเลือด ช็อก ภาวะอักเสบของเยื่อบุช่องท้องและถ้าให้การช่วยเหลือไม่ทัน จะทำให้เสียชีวิต
      - ทางด้านจิต ใจ อาจเครียด วิตกกังวลเกี่ยวกับบุตรและมีประสบการณ์ที่ไม่ดีเกี่ยวกับการตั้งครรภ์และการคลอด
    - - เหตุการณ์นี้จะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วเพียง 2-3 นาทีเท่านั้นจากการช่วยคลอดด้วยสูติศาสตร์หัตถการอย่างเร่งด่วน
      - ทารกจะมีภาวะขาดออกซิเจนอย่างรุนแรง พบว่าหัวใจทารกเต้นช้าลงจนกระทั่งเสียงหัวใจทรกหยุดลง
  - - - แก้ไขภาวะช็อกโดยให้เลือด สารน้ำ Ringer's lactate และให้ออกซิเจนอย่างเพียงพอตามแผนการรักษา
      - ในรายที่มดลูกใกล้จะแตก จะผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง
        ถ้ามดลูกแตกแล้วจะเปิดหน้าท้องเอาทารกออก และตัดมดลูกทิ้ง และให้ยาปฏิชีวนะ เพื่อป้องกันการติดเชื้อภายในช่องท้อง
      - ในรายที่ต้องการมีบุตรอีก แพทย์จะพิจารณาลักษณะการฉีกขาดของผนังมดลูก การติดเชื้อและภาวะของผู้คลอด
  - - - ปวดท้องมาก เนื่องจากมดลูกหดรัดตัวอย่างรุนแรง อาจมีอาการกระสับกระส่าย
        ชีพจรเบาเร็วหายใจไม่สม่ำเสมอ หรือ คลื่นไส้ อาเจียน
      - ตรวจหน้าท้องพบมดลูกหดรัดตัวถี่ (tetanic contraction)
        หรือแข็งตึงตลอดเวลา (toniccontraction)
      - 3.แตะต้องบริเวณส่วนล่างของมดลูกไม่ได้
        เนื่องจากมดลูกส่วนบนพยายามดึงรั้งมดลูกส่วนล่างให้บางลงทุกที เพื่อผลักดันทารกให้คลอดออกมาได้ เมื่อทารกลงมาต่ำไม่ได้ มดลูกส่วนล่างจึงบางมาก และบริเวณมดลูกส่วนล่างนี้เองจะเป็นบริเวณที่มีการฉีกขาด
      - ตรวจพบ BandI's ring
      - อาจคลำพบ round ligament เนื่องจากยอดมดลูกอยู่สูง
      - อัตราการเต้นของหัวใจทารกผิดปกติหรือฟังเสียงหัวใจทารกไม่ได้เนื่องจากมดลูกแข็งตัวตลอดเวลา (พบ late or variable deceleration)
      - ตรวจทางช่องคลอด พบว่าการคลอดไม่ก้าวหน้า
        ปากมดลูกบวมและอยู่สูงเนื่องจากถูกดึงรั้งส่วนนำไม่เคลื่อนต่ำลงมา พบว่ามี molding และ caput succedaneum มาก
      - อาจมีเลือดสดออกทางช่องคลอดหรือไม่มีก็ได้
        ปริมาณเลือดที่ออกไม่สัมพันธ์กับอาการและอาการแสดงของการเสียเลือด
    - - มดลูกหยุดการหดรัดตัวทันทีจากการหดรัดตัวอย่างรุนแรง และอาการเจ็บครรภ์จะหายไปทันที
      - ต่อมาจะมีอาการท้องโป้งตึงและป วดท้องอย่างรุนแรง เนื่องจากเลือด น้ำหล่อทารก และตัวทารกไปทำให้เกิดการระคายเคืองต่อเยื่อบุในช่องท้อง
      - อาการหายใจลำบาก เจ็บหน้าอกร้าวไปที่ไหปลาร้าขณะหายใจเข้าปวดไหล่เนื่องจากเลือดในช่องท้องไปดันกระบังลม จึงปวดร้าวไปตามเส้นประสาท
      - ผู้คลอดจะรู้สึกหน้ามืด เป็นลม ซีด ตัวเย็น เหงื่อออกมาก ชีพจรเบาเร็ว ความดันโลหิตต่ำ และไม่รู้สึกตัวเกิดภาวะช็อก เนื่องจากมีเลือดออกในช่องท้องเลือดที่ออกทางช่องคลอดอาจมีเพียงเล็กน้อย
      - คลำส่วนของทารกได้ง่ายทางหน้าท้อง
        ถ้าเป็นการแตกอย่างสมบูรณ์ (complete rupture)
      - ตรวจทางช่องคลอดพบว่า ส่วนของทารกที่ติดแน่นอยู่
        ลอยสูงขึ้นไปหรือดลำส่วนนำไม่ได้
      - ทารกจะขาดออกซิเจนได้อัตราการเต้นของหัวใจผิดปกติ
        หรือฟังเสียงทารกไม่ได้ ถ้าทารกอาจตายแล้ว
- - - - เลือดออกมากหลังจากรกคลอดทันที
      - เจ็บปวดมากจะเป็นลม มีอาการปวดที่บริเวณท้องน้อยอย่างรุนแรง
      - ช็อก เนื่องจากรังไข่ ปีกมดลูก และ broad ligament ถูกดึงรั้ง
        ถูกกด และเสียดสี และเสียเลือดมาก จะตรวจพบชีพจรเร็ว ความดันโลหิตต่ำ ผู้ป่วยซีด
      - คลำหน้าท้องไม่พบยอดมดถูก แต่จะพบร่องบุ๋มแทน
      - 5.ตรวจทางช่องคลอด
        
        ในรายที่มดลูกปลิ้นทั้งหมด จะพบผนังมดลูกด้านเยื่อบุมดลูกด้านใน โผล่พ้นปากมดลูกออกมาอยู่ในช่องคลอดหรือบางรายโผล่พ้นปากช่องคลอดออกมา
        
        ในรายที่มดลูกปลิ้นเพียงบางส่วน จะคลำพบผนังมดลูก เยื่อบุมคลูกค้านในที่บริเวณปากมดลูก
  - - - จากอาการและอาการแสดงที่กล่าวข้างต้น
    - - เจาะเลือดตรวจภาวะซีด
    - - เกี่ยวกับการตั้งครรภ์และการคลอดครั้งก่อน
  - - - กดไล่รกที่บริเวณหัวหน่าวเวลาทำคลอดโดยวิธี Brandr-Andrew
      - เลี่ยงการทำคลอดรกโดยวิธีดึงสายสะดือ เมื่อมดลูกหย่อนตัวและรกลอกตัวไม่หมด
      - กรณีรกไม่คลอด ควรทำการล้วงรกอย่างถูกวิธี และหลังคลอด ควรพยายามทำให้มดลูกแข็งตัวอยู่เสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้คลอดที่มีอาการไอ จาม
    - - ในรายที่มีภาวะช็อกเกิดขึ้นแล้ว ควรแก้ไขอาการช็อกก่อน
      - ใช้ผ้าชุบน้ำเกลืออุ่นคลุมแล้วจึงทำการแก้ไขมดลูกภายหลัง ควรให้ยากลุ่ม Narcotic เช่น pethidine ฉีดเข้าทางเส้นเลือดดำ ช่วยระงับอาการปวด และอาการทรมานทุรนทุราย จากช็อกร่วมด้วย