Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลสตรีที่มีภาวะแทรกซ้อนหลังคลอด (ภาวะตกเลือดหลังคลอด Pospartum…
การพยาบาลสตรีที่มีภาวะแทรกซ้อนหลังคลอด (ภาวะตกเลือดหลังคลอด Pospartum hemorrhage : PPH)
ความหมาย
มารดาหลังคลอดมีเลือดออกหลังคลอดบุตรทางช่องคลอดแล้ว ปริมาณมากกกว่า 500 มมล. ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ระยะ
การตกเลือดหลังคลอดระยะแรก (early or immediate or primary pospatum hemorrage)
การตกเลือดภายใน24 ชม.แรกหลังคลอด
การตกเลือดหลังคลอดระยะหลัง ( late or secondary pospatum hemorrage)
การตกเลือดเกิดหลังคลอด 24 ชม.-6สัปดาห์หลังคลอด
สาเหตุ
Tone = การหดรัดตัวของมดลูกไม่ดีหรือ uterine atony จึงทำให้เลือดออกมามาก
การคลอดยาวนาน
การยืดขยายของกล้ามเนื้อมดลูกมากเกินไป
การคลอดบุตรหลายครั้ง
การชักนำการคลอดหรือการเร่งคลอด
ผลของยา
ภาวะเลือดออกก่อนคลอดจากภาวะรกเกาะต่ำ
Trauma = มีการฉีกขาดของหนทางคลอด ปัจจัยเสริมได้แก่
การทำคลอดและช่วยคลอดที่ไม่ถูกต้องรวมถึงการคลอดเฉียบพลัน
การตัดฝีเย็บไม่ถูกวิธี
การใช้สูติหัตถการช่วยคลอดขณะที่ปากมดลูกยังเปิดไม่หมด
Tissue = การมีรก เศษรก หรือเยื่อหุ้มทารกค้างอยู่ในโพรงมดลูก ภายหลังทารกคลอดลแล้ว รกจะลอกตัวภายใน 30 นาที ถ้ารกไม่คลอดต้องรีบช่วยเหลือทันที ปัจจัยเสริมได้แก่
การทำคลอดไม่ถูกวิธี
ความผิดปกติของรกหรือการฝังตัวของรก
Thrombin = ความผิดปกติของการแข็งตัวของเลือด เกิดจาก
Disseminated intravascular coagulation (DIC) = ภาวะที่กลไกการแข็งตัวของเลือดทำงานผิดปกติ
โรคเลือดต่างๆ
อาการและอาการแสดง
มีเลือดออกทางช่องคลอด
มดลูกหดรัดตัวไม่ดี คลำพบมดลูกอยู่สูงและขนาดโตขึ้น อาจเหนือระดับสพดือ
บริเวณที่มีการบวมเลือดทำให้มีการปวดอย่างรุนแรงภายใน 12 ชม.แรกหลังคลอด
เลือดไหลหยุดช้าจากระดับไฟบริโนเจนในเลือดต่ำ
ผลกระทบของการตกเลือดหลังคลอด
ทำให้ปริมานเลือดในร่างกายลดลง เกิดภาวะ hypovolemia มีผลต่อการไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงไตลดลง จึงทำให้ขับปัสสาวะลดลง หากขาดเลือดไปเลี้ยงไตนาน อาจทำให้ไตล้มเหลวได้ และอาจทำให้เซลล์ของต่อมใต้สมองตายเป็นผลทำให้การสร้างฮอร์โมนลดลง กลุ่มอาการนี้เรียกว่า Sheehan's syndrome คือ น้ำนมไม่ไหล เต้านมมีขนาดเล็กลง
การป้องกันภาวะตกเลือดหลังคลอด
ระยะตั้งครรภ์
ค้นหาปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดการตกเลือดหลังคลอด เช่น เคยมีประวัติตกเลือดหลังคลอด ทารกตัวโต เป็นต้น และหญิงตั้งครรภ์ทุกรายควรได้รับการให้สุขศึกษา
ระยะคลอด
การดูแลการคลอดระยะที่3แบบ active management จาก cocheane review
prophylactic oterotonics drug โดยให้ oxytocin หลังทารกคลอดไหล่หน้า โดยหยดทางหลอดเลือดดำ 100-150 มลล./ชม. ผสมน้ำเกลือ 10-20 ยุนิต/ลิตร
ทำคลอดรกด้วยวิธี controlled cord traction หนีบสายสะดือใกล้ฝีเย็บ
หลังรกคลอด ตรวจรกให้สมบูรณ์
นวดคลึงมดลูกให้หดรัดตัวดี ตรวจการหดรัดตัว/การแข็งตัวของมดลูกทุก 15 นาที
ระยะหลังคลอด
เฝ้าระวังและสังเกตุการตกเลือดหลังคลอดอย่างใกล้ชิด ในรายที่ให้ oxytocin เมื่อทารกคลอดแล้วควรให้ต่อไปอย่่างน้อย 1 ชม. สังเกตุการหดรัดตัวของมดลูก วัดสัญญาณชีพทุก 15-30 นาที ดูแลกระเพาะปัสสาวะให้ว่าง
แนวทางการรักษา
มดลูกหดรัดตัวไม่ดี
คลึงมดลูก เมื่อมดลูกแข็งตัวให้กดยอดมดลูกเพื่อไล่ก้อนเลือดที่ค้างอยุ่
ดูและให้สารน้ำและยา ให้ oxytocin
ให้ยาร่วม คือ methergin
ให้ prostaglandin
ใส่สายสวนปัสสาวะคาไว้
ประเมินสัญญาณชีพเป็นระยะ
พิจารณาการใช้วิธี bimanual compression
เศษรกค้างหรือเยื้อหุ้มเด็กค้างในโพรงมดลูก
ตรวจดูรกหลังคลอดเสร็จ
การฉีกขาดของหนทางคลอด
ตรวจการฉีกขาดของปากมดลูก
มดลูกแตก
ถ้ารอยแตกไม่สามารถเย็บซ่อมมดลูกได้ ให้ตัดมดลูกทันที