Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้คลอดและทารกที่มีภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ในระยะคลอด - Coggle Diagram

- - - - โดยทั่วไปรกและเยื่อหุ้มจะคลอดออกมาหลังจากทารกเกิด 5-เ5 นาที แต่บางครั้งไม่สามารถ
        คลอดออกมาได้ ซึ่งถ้าไม่คลอดภายหลังเกิด 30 นาที เรียกว่ารกค้าง (retained placenta)
    - - 1.การทำคลอดรกไม่ถูกต้อง ส่วนใหญ่เกิดจากการคลึงมดลูกก่อนที่รกจะลอกตัว หรือการให้ยาmethergin ก่อนทำคลอดรก ทำให้เกิดการหดเกร็งของมดลูก (constriction) หรือปากมดลูกแข็งเกร็ง(cervical cramp)
        
        มดลูกหดรัดตัวไม่ดี อาจเนื่องมาจากการคลอดล่าช้า ผู้คลอดได้รับยาแก้ปวดมากเกินไปอ่อนเพลีย การ ได้รับยาสลบ กระเพาะปัสสาวะเต็ม รกจึงไม่ลอกตัวหรือลอกตัวไม่สมบูรณ์
        
        รกมีความผิดปกติ เช่นมีรกน้อย รกมีขนาดใหญ่และแบน รกเกาะแน่น หรือรกฝังตัวลึกกว่าปกติ
        
        มดลูกมีลักษณะผิดปกติ เช่นมีผนังกั้นภายในโพรงมดลูก (bicomuate uterus)
        
        สายสะคือขาดเนื่องจ ากการทำคลอดรกผิดวิธี
    - - 1.การซักประ วัติ ประวัติการแท้งและการขูดมดลูก การตกเลือด หรือรกค้างในครรภ์ก่อน
        
        2.การตรวจร่างกาย ได้แก่การตรวจการหดรัดตัวของมดลูก การตรวจสอบกระเพาะปัสสาวะจำนวนเลือดที่เสียจากการคลอด ระยะเวลาที่รอรกคลอด สัญญาณชีพ การตรวจรก
        
        3.การตรวจทางห้องปฏิบัติการการตรวจพิเศษ ได้แก่การใช้อัลตร้าซาวน์ตรวจสอบมดถูกภายหลังรกคลอดในกรณีที่สงสัยว่ารกไม่ครบ การตรวจเลือดดูภาวะซีด
    - - ทำให้ตกเลือด และ Hypovolemic shock
    - - กรณีที่มีรกค้างแพทย์จะตัดสินใจล้วงรก
    - - รกลอกตัวไม่สมบูรณ์ การที่รกลอกตัวจากผนังมดลูกเพียงบางส่วนจะมีเลือดออกจากบริเวณนั้นอีกส่วนหนึ่งของรกที่ไม่ลอกตัวจะทำให้การหดรัดตัวและการคลายตัวไม่ดี จะมีเลือดไหลออกมาเรื่อย ๆจนกว่ารกลอกตัวหมดและคลอดออกมา
        
        รกลอกตัวสมบูรณ์ แต่คลอดไม่ได้เพราะอาจเนื่องจากการห ครัดตัวที่ผิดปกติของมดถูก เช่นconstriction ring และปากมดลูกแข็งเกร็ง (cervical cramp) เป็นต้น
        
        รกติดแน่นจากการฝั่งตัวลึกกว่าปกติ (Placenta adherens) ซึ่งจะแบ่งเป็น 3 ระดับ
        
        3.1 Placenta accrcta villi จะฝั่งตัวลงไปในชั้นเชื่อบุมคถูกแต่ไม่ผ่านลงไปในชั้นกล้ามเนื้อ
        
        3.2 Placenta increta vili จะฝังตัวลงไปในชั้นกล้ามเนื้อมดลูก
        
        3.3 Placenta percreta vill จะฝั่งตัวลงไปในชั้นกล้ามเนื้อมดลูกจนทะลุผนังมดลูกและอาจงอกเข้าไปในอวัยวะอื่นในอุ้งเชิงกรานที่อยู่ติดกับมดลูกด้วย
  - - - ภาวะที่เนื้อเยื่อต่าง ๆ ทั่วร่างกายได้รับเลือดไปเลี้ยงไม่เพียงพอ ทำให้เซลล์ต่างๆขาดออกซิเจนจนไม่สามารถทำหน้าที่ได้ตามปกติ เนื่องมาจากสาเหตุต่าง ๆ ที่ทำให้ระบบไหลเวียนโลหิตล้มเหลว ในทางสูติศาสตร์แบ่งชนิดของภาวะช็อก
        
        ภาวะช็อกจากปริมาณเลือดน้อย (hypovolemic shock) เป็น ภาวะที่เกิดจากปริมาณเลือดพลาสม่าหรือน้ำในร่างกายลดลง ซึ่งมักเกี่ยวข้องกับการตั้งครรภ์นอกมดลูก
        
        ภาวะช็อกจากประสิทธิภาพการบีบตัวของของหัวใจลดลง (cardiogenic shock) เป็นภาวะที่เกิดจากทำงานล้มเหลวของหัวใจด้านซ้ายทำให้กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรงไม่สามารถบีบตัวได้แรงพอเกิดเลือดคั่งที่หัวใจซีกซ้ายและปอด ซึ่งมักเกี่ยวข้องกับภาวะ coaulation defects, pulmonary embolism,thrombophlebitis และ amniotic fluid embolism
        
        ภาวะช็อกจากการเปลี่ยนแปลงความตึงตัวของหลอดเลือด (vasogenic shock) เป็นภาวะที่เกิดจากการขยายตัวของหลอดเลือดมีผลให้เพิ่มความจุของหลอดเลือดและแรงต้านทานของหลอดเลือดส่วนปลายลดลง ทำให้ระบบไหลเวียนในร่างกายผิดปกติและเกิดภาวะช็อกได้หลายรูปแบบได้แก่
        
        3.1 ภาวะช็อกจากการติดเชื้อในเลือด ( bacteriemic shock or Septic shock)
        
        3.2 ภาวะช็อกจากระบบประสาท (neurogenic shock
        
        33 ภาวะช็อกจากปฏิกิริยาแพ้อย่างรุนแรง (Anaphylactic shock)
      - อาการและอาการแสดง
        
        ชีพจรเบาเร็วประมาณ 100-120 ครั้งนาที ในรายที่รุนแรงมากจะเร็วกว่า 120 ครั้ง/นาที
        
        ความดันโลหิตลดลง pulse pressure แคบเข้า
        
        มีการเปลี่ยนแปลงของการหายใจ การหายใจระยะแรกจะหายใจตื้น ต่อมาเมื่ออาการรุนแรงจะหายใจลึกและหอบ เกิดอาการขาดออกซิเจน
        
        อาการซีดจะสังเกตสีหน้าซีดเผือด เยื่อบุต่าง ๆ ซีดขาว ผิวหนังเย็นซีด และเหงื่อแตก อุณหภูมิต่ำมีอาการกระสับกระส่าย กระหายน้ำ ปัสสาวะน้อย ถ้ารุนแรงมากอาจไม่มีปัสสาวะ แต่ภาวะจากการติดเชื้อ (septic shock) จะมีปัสสาวะออกมาก อุณหภูมิสูงเนื่องจากมีการติดเชื้อ นอกจากอาการรุนแรงมากปัสสาวะจะเริ่มออกน้อยลง
        
        มีอาการเปลี่ยนแปลงของระดับความรู้สึกตัว ถ้าเป็นมากระดับความรู้สึกตัวลดลง เลอะเลือน
      - ผลต่อมารดาและทารก
        
        ผลต่อมารดา หากได้รับการช่วยเหลือไม่ถูกต้อง อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงและเป็นอันตรายต่อชีวิต เช่น ระบบหัวใจและการไหลเวียน โลหิตล้มเหลว ระบบหายใจล้มเหลว ไตวาย สมองบวมรวมถึงการทำงานของอวัยวะต่างๆส้มเหลวด้วย และอาจส่ งผลถึงหลังคลอดเกิด Shechan'syndrome จากเนื้อเยื่อของต่อม pituitary ตายผลต่อทารก กรณีที่มารดาเกิดภาวะช็อกก่อนคลอด ทารกในครรภ์อาจเกิดภาวะ fetal distress ได้และถ้ามารดาเกิดหลังคลอดส่งผลต่อการสร้างสัมพันธภาพระหว่างมารดาและทรก ไม่สามารถดูดนมแม่ได้เพราะน้ำนมมีน้อย
      - การรักษา
        
        1.ภาวะช็อกจากการเสียเลือดและน้ำ ควรรักษาสมดุลของปริมาณการไหลเวียนของเลือดให้เพียงพอ เช่น การให้สารละลายทางหลอดเลือดดำ เป็นต้น
        
        2.ภาวะช็อกจากประสิทธิภาพการบีบตัวของของหัวใจลดลง ควรเพิ่มการทำงานของหัวใจเพื่อเพิ่มปริมาณเลือดที่ออกจากหัวใจและป้องกันหัวใจเต้นผิดจังหวะ เช่นให้ออกซิเจน ให้ยากระตุ้น การทำงานของหัวใจ เป็นต้น
        
        3.ภาวะช็อกจากการติดเชื้อในเลือด ควรให้ยาปฏิชีวนะที่เหมาะสม
        
        4.ภาวะช็อกจากการเปลี่ยนแปลงของระบบประสาทที่ควบคุมการทำงานของหลอดเลือดในสมองควรเพิ่มปริมาณการไหลเวียนของเลือด เช่นให้ขาที่ส่งเสริมการหดรัดตัวของเส้นเลือด เป็นต้น