Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้คลอดและทารกที่มีภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ในระยะคลอด - Coggle Diagram

- - - - ภาวะทารกเติบ โตช้าในครรภ์ หมายถึง ทารกที่มีน้ำหนักต่ำกว่าน้ำหนักปกติเมื่อเทียบกับน้ำหนักทารกในอายุครรภ์นั้น โดขตามACOG ปี2013ให้คำนิยามไว้ว่าหมายถึงน้ำหนักทารกในครรภ์ที่ประมาณน้ำหนัก < เปอร์เซนไตล์ที่ 10 เป็นเกณฑ์ในการวินิจฉัยภาวะทารกเติบโตช้าในครรภ์ ขณะที่ทารกแรกเกิดที่มีน้ำหนัก< เปอร์เซนไตล์ที่ 10 เมื่อเทียบกับอายุครรภ์นั้นเรียกว่า Small for gestational age SGA
    - - 1.สาเหตุจากหญิงตั้งครรภ์ ได้แก่โรคทางอายุรกรรม เช่นเบาหวาน ความดันโลหิตสูงฯภาวะแทรกซ้อนทางสูติศาสตร์เช่น ครรภ์แฝด การใช้สารเสพติดต่างๆ การ ได้รับยาที่เป็น teratogen เช่นขากันชัก warfarin ' ภาวะทุพโภชนาการ น้ำหนักก่อนและระหว่างตั้งครรภ์ ความผิดปกติของมดลูก
        
        2.สาเหตุจากทารก ได้แก่ ภาวะพันธุกรรมหรือโคร โมโซมผิดปกติ ความผิดปกติทางโครงสร้างแต่กำเนิด การติดเชื้อของมารดาขณะตั้งครรภ์เช่น หัดเยอรมัน ซิฟิลิส มาเลเรีย เป็นต้น
        
        3.สาเหตุจากรก ได้แก่ ความผิดปกติของรก เช่นรกขาดเลือด รกเกาะต่ำ รกลอกตัวก่อนกำหนดเรื้อรัง Placenta velamentosa
    - - ผลต่อมารดา
        
        เพิ่มอัตราการผ่าตัดกลอด และส่งผลกระทบต่อจิตใจ
      - ผลต่อทารก
        
        มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนหลายอย่างในระยะแรกเกิดได้ง่าย เช่นHypoglycemia เพราะทารกมีการสะสมไกลโคเจนในตับและ ไขมันใต้ผิวหนังน้อยกว่าปกติpolycyheniaจากการขาดออกซิเจนเรื้อรังขณะอยุ่ในครรภ์ทารกจึงต้องปรับตัวโดยการสร้าง RBCเพิ่มขึ้น hyperbilirubincnia จากการที่ RBC มีการแตกสลาย เสี่ยงต่อภาวะ meconium aspiratc syndromeเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อเพราะภูมิต้านทานต่ำ และมีโอกาสตายปริกำเนิดเพิ่มขึ้น
    - - ตรวจหาควบคุมและลดความรุนแรงของสาเหตุหรือปัจจัยเสี่ยง
        
        แนะนำการปฏิบัติตัว เช่นการรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง นอนตะแคงซ้ายและนอนพักผ่อนอย่างน้อยวันละ 8 ชม. การมาฝากครรภ์ตามนัด
        
        ตรวจการเจริญเติบโต และประเมินสุขภาพของทารกในครรภ์เป็นระยะ ๆ
        
        รับไว้ในโรงพยาบาลเมื่อหญิงตั้งครรภ์มีภาวะแทรกซ้อนหรือในกรณีที่ต้องทำให้การตั้งครรภ์สิ้นสุด
        
        วิธีการคลอดขึ้นกับสุขภาพของทารก ความรุนแรงของภาวะทารกเติบโตช้ในครรภ์ และโรคแทรกซ้อนของมารดา สภาพปากมดลูก เชิงกรานตลอดจนความพร้อมในการดูแลมารดาและทารกในครรภ์
        
        การดูแลระระคลอดงดน้ำและอาหารทางปาก ให้สารน้ำทางเส้นเลือดคำ เจาะถุงน้ำคร่ำ เพื่อดูปริมาณและสีน้ำคร่ำ ให้ขาระงับปวดด้วยความระมัดระวัง ติดตามสุขภาพทารกในครรภ์อย่างใกล้ชิด และใช้สูติศาสตร์หัตถการที่เหมาะสม
  - - - ทารกในครรภ์อยู่ในภาวะกับขัน หมายถึงภาวะที่ทารกในครรภ์ได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย หากได้รับการช่วยเหลือไม่ทันอาจเกิดอันตรายถึงเสียชีวิตได้
    - - ภาวะที่เลือดไหลเวียนไปรกไม่เพียงพอ (Uteroplacental insufficiency,UPI ซึ่งเกิดได้จากหลายสาเหตุเช่น มดลูกหดรัดตัวมากเกินไป ภาวะตกเลือดก่อนคลอด การตั้งครรภ์เกินกำหนด เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ฯ
        
        ภาวะผิดปกติของสายสะดือ เช่น สายสะดือถูกกดทับในรายที่เกิดน้ำคร่ำน้อย สาขสะดือพลัดต่ำฯ
    - - อัตราการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์ผิดปกติ ร่วมกับอาการผิดปกติอื่นๆ เช่นทารกจะมี
        recurrent late deceleration ,recurrent variable deceleration,sinusoidal pattern หรือจัดอยู่ในกลุ่มCategory III
      - ตรวจพบขี้เทาปนในน้ำคร่ำ (meconium stained) กรณีที่ทารกมีส่วนนำเป็นศีรษะ ซึ่งแสดงถึง
        ระดับการขาดออกซิเจนของทารกในครรภ์ มี 3 ลักษณะ
      - 2.เน้ำคร่ำมีสีเหลือง มีขี้เทาจำนวนน้อยปนในน้ำคร่ำ (mild meconium staining)
        
        2.2น้ำคร่ำมีสีเขียวปนเหลือง มีขี้เทาจำนวนมากปนในน้ำคร่ำ (moderate meconium staining)
        2.3น้ำคร่ำมีสีเขียวคล้ำ และเหนียวข้นมาก ((hick meconium staining)
      - เลือดของทารกมีภาวะเป็นกรด
        
        ทารกมีภาวะเลือดเป็นกรด
    - - ผลต่อมารดา เป็นผลด้านจิตใจมากกว่าจากความกลัวและวิตกกังวลเกี่ยวกับสุขภาพทารกในครรภ์ ส่วนร่างกาขอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนจากขา การรักษาที่ได้รับและหัตถการ ในการช่วยคลอดผลต่อทารก อาจทำให้เกิดขาดออกซิเจนแรกเกิด ภาวะทุพพลภาพอย่างถาวรหรือรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้
    - - การรักษาที่ดีที่สุด คือการทำให้ทารกคลอดโดขเร็วที่สุด แต่ต้องให้การช่วยเหลือในกรณีที่มีabnormal FHR pattem ตามสถานการณ์ด้วย เพื่อช่วยส่งเสริมการ ไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงรกและทารก ดังนี้
        
        จัดท่านอนตะแคงซ้าย
        
        แก้ไขผู้คลอดตามสถานการณ์ได้แก่ กรณีมีภาวะมดลูกหดรัดตัวมากเกินไป เช่น หยุดการให้ขากระตุ้นมดลูกให้สารน้ำเพิ่มการไหลเวียนของเลือด เป็นต้น
        
        ให้ออกซิเจน 4 ลิตร/นาทีทางcannula หรือ8-10ลิตร/นาทีทาง face mask
        
        ประเมิน FHS และบันทึกเสียงหัวใจทารกอย่างต่อเนื่อง ด้วย On electronic fetal monitoring