Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

โรคระบบทางเดินหายใจ (Diseases of the Respiratory System) - Coggle Diagram

- - - - ตั้งแต่ nasal cavity-terminal bronchiole
      - หน้าที่
        
        ให้ความชื้นกับอากาศที่จะไปปอด
        
        อุ่นอากาศที่จะไปปอด
        
        เป็นทางเดิน/ทางผ่านของอากาศ
        
        ทำความสะอาดอากาศ
    - - ตั้งแต่ respiratory bronchiole-alveoli
      - หน้าที่
        
        แลกเปลี่ยนแก๊ส
- - - - พบ Eosioophill:ในเลือดสูง
      - ในน้ำมูกพบ Eosinophil มากกว่า30%ของเม็ดเลือดขาวที่พบ
      - ตรวจ Mast cell / Basphill ที่เยื่อบุโพรงจมูกจะพบมากกว่าคนปกติ
  - - - การติดเชื้อที่จมูก
      - โรคภูมิแพ้
      - ภาวะอื่นๆ ได้แก่ mucopolysaccharide,การแพ้ยา,การอุดตัน
  - - - เป็นหนอง : empyema
      - เป็น mucous : mucoele
    - - ติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจตอนบน URI ระยะแรกเกิดจากเชื้อไวรัสต่อมามีการติดเชื้อแบคทีเรียร่วม
      - การติดเชื้อของฟันโดยเฉพาะฟันกรามน้อยและฟันกรามแถวบน
      - โรคติดเชื้ออื่น
      - เกิดจากการสำลักน้ำเข้าไปในจมูกและไซนัสได้ อาจมีเชื้อโรค
      - การกระทบกระแทกอย่างแรงบริเวณใบหน้า/มีสิ่งแปลกปลอมในจมูก
  - - - ที่เป็นน้ำหรือมูกใส:Catarrhal inflammation
      - ลักษณะข้นหรือเป็นหนอง:Purulent inflammation
- - - - มีไข้สูง เจ็บคอ ครั่นเนื้อครั่นตัว
      - ตรวจพบคอแดง ต่อมทอมซิลจะมีหนองลิ้นไก่บวม ต่อมน้ำเหลืองโต
      - ไม่มีน้ำมูกหรือไอหรือน้ำตาไหล
- - - - ติดเชื้อไวรัส/แบคทีเรีย
      - โรคภูมิแพ้
      - การได้รับสารเคมี เช่น ควันบุหรี่
      - ใช้เสียงมากเกินไป
      - การเกิดกรดไหลย้อนในกระเพาะอาหาร
    - - Laryngoepiglottitis พบในเด็ก เกิดจากเชื้อ Hemophilus influenza
      - Croup/Laryngotracheobronchitis มักพบในเด็ก เกิดจากเชื้อไวรัส ทำให้ทางเดินหายใจตีบ เวลาหายใจจะมีเสียง Stridor
      - เยื่อบุ Epiglottis และ vocal cord อาจบวมมากจนหายใจไม่ออก
      - หายใจเสียงดังครุ๊ป ขณะหายใจเข้าเกิดจาก upper airway obstruction
- - - - หัวใจซีกซ้ายล้มเหลว ทำให้ไม่สามารถบีบไล่เลือไปปอดได้
      - การบาดเจ็บต่อเนื่องของเนื้อปอด/ระบบหลอดเลือดของปอด
  - - - เกิดจากการติดเชื้อเรื้อรัง ภูมิแพ้ ฝุ่นละออง
      - เยื่อบุหลอดลมหนา มีmucous secreting gland มากขึ้น
  - - - Extrinsic asthma:เกิกจากการแพ้สารภายนอก
      - Intrinsic asthma:เกิดจากองค์ประกอบที่เป็นเหตุในร่างกายปริมาณ IgE ไม่สูงมักเกิดจากการติดเชื้อของทางเดินหายใจ
    - - เยื่อบุหลอดลมจะหนาขึ้นกว่าปกติ เนื่องจากมีการติดเชื้อส่วนใหญ่เป็น Eosinophil และ Neutrophil
      - มีเสมหะเป็นมูกเหนียวและมี eosinophil จำนวนมาก
      - มีการหดตัวของกล้ามเนื้อเรียบทางหลอดลม
  - - - มักเกิดจากการติดเชื้อของปอด
      - การอุดกั้นของหลอดลม
    - - มีไอเรื้อรัง เสมหะเป็นหนองจำนวนมากและมีกลิ่นเหม็น
      - จะได้ยินเสียง crepitation และเสียง rhonchi
      - อาการนิ้วปุ้ม/นิ้วกระบอง (clubbing of fingers):การเปลี่ยนแปลงรูปแบบการเจริญเติบโตและการสร้างเนื้อเยื่อเล็บ จากสาร VEGF ที่เพิ่มขึ้นทำห้ปลายนิ้วพองเหมือนกระบอง
  - - - Lobar pnrumococci:ปอดบวมที่กลีบใดกลีบหนึ่ง มักเกิดจากเชื้อ Pneumococci
      - Bronchopneumonia:เป็นรอบๆหลอดลมส่วนใดส่วนปลายแะกระจายไปมากกว่ากลีบใดกลีบหนึ่งของปอด
    - - เชื้อไวรัส ได้แก่ respiratory syncytial virus/parainfluenza/influenza/adenovirus
      - เชื้อแบคทีเรีย
        
        ในเด็กอายุน้อยกว่า 3 เดือนส่วนใหญ่เกิดจาก Streptococcus pneumoniae/enteric bacilli
        
        เด็ก 3 เดือน-5 ปี:ส่วนเป็น Streptococcus pneumoniae/Haemophilus influenza
      - ปอดบวมจากการสำลัก(aspirated pneumonia) ถ้าเป็นการสำลักจนเกิดอาการปอดบวมอย่างรุนแรง เรียก Mendelson's syndrome
  - - - เกิดจากเชื้อ Mycobacterium tuberculosis
      - เชื้อในเสมหะกระจายโดยการหายใจ
      - สามารถเกิดพยาธิสภาพกับทุกอวัยวะในร่างกาย
    - - รอยโรคมักเกิดบริเวณ Apex/subapical ของกลีบปอดบนเนื่องจากออกซิเจนสูง
      - รอยโรคมักไม่มีกรกระจายไปหลอดน้ำเหลือง=ไม่เห็นหลอดน้ำเหลืองที่ขั้วปอดโต
      - เกิดโรคหลังได้รับเชื้อมาก่อนส่วนใหญ่เกิดจากเชื่อที่สงบอยู่ในอวัยวะต่างๆ เกิดการแบ่งตัวมากขึ้น ส่วนน้อยเกิดจากการรับเชื้อใหม่
      - ลักษณะของรอยโรค=tubercle/caseation
    - - บริวณที่เชื้อเข้าไปทำให้เกิดรอยโรคเป็นบริเวณที่อากาศถ่ายเทได้มากที่สุด คือ ส่วนล่างของกลีบปอดบนและส่วนบนของกลีบปอดล่าง
      - เมื่อเชื้อเข้าไปจะถูกจับกินโดย alveolar macrophageแต่ถ้าเชื้อไม่ตายจะมีกรเพิ่มจำนวนมากขึ้นอาจเกิดการอักเสบเฉียบพลัน
      - เกิดในรายที่รับเชื้อวัณโรคครั้งแรก
      - มี macrophage เข้าทำปฏิกิริยารวมกลุ่มเกิดเป็น Tubercle เรียกรอยโรคที่เนื้อปอดว่า Primary focus/Ghon focus เล็กกว่า 1cm ประกอบด้วยเนื้อตายและcaseous รอยโคนี้ส่วนใหญ่หายได้เอง
      - ต่อมน้ำเหลืองที่ขั้วปอดจะเกิดโรคด้วยทำให้ต่อมน้ำเหลืองโตและมีเนื้อตาย caseous
      - บริเวณเนื้อตายมีขนาด 0.5-2 cm อาจสงบด้วยการมี fibrous tissue ล้อมรอบเป็นลักษณะ fibrocaseous
      - มีแคงเซียมบริเวณเนื้อตายเป็น fibrocalcific
  - - - นำคาร์บอนไดออกไซด์ออกจากเลือดและนำออกซิเจนเข้าสู่เลือด
      - มีรูปร่างใหญ่ ลักษณะหยุ่นคล้ายฟองน้ำ
- - - - น้ำในเยื่อหุ้มปอดที่เป็นของเหลวใส (Transudative pleural effusion) เกิดจากหัวใจล้มเหลว ไตวาย ตับแข็ง
      - น้ำในเยื่อหุ้มปอดที่เป็นของเหลวขุ่น เกิดจากการอักเสบ เช่น การติดเชื้อในปอด วัณโรค มะเร็งปอด
  - - - Open pneumothorax
        
        เยื่อหุ้มปอดมีบาดแผลแบบ sucking chest wound ทำให้ช่องเยื่อหุ้มปอดติดต่อกับอากาศโดยตรง
        
        ถ้าแผลมีขนาดรูใหญ่ผู้ป่วยจะหายใจลำบาก และมีภาวะขาดออกซิเจนเกิดอย่างรวดเร็ว
        
        ภาวะลมค้่งในช่องท้อง
        
        ลมเข้าได้และออกได้ ไม่มี mediastenal shift
      - Tension pneumothorax
        
        ลมเข้าได้ออกไม่ได้
        
        บาดแผลมีลักษณะเฉียง/ขอบแผลกระรุ่งกระริ่ง ปากแผลทำหน้าที่คล้ายลิ้น ที่เป็น one way valve ทำให้ปอดแฟบ mediastinum
        
        มี mediastenal shift
        
        เกิดจากแผลฉีกขาดที่ผนังอกทะลุเข้าสู่ช่องเยื่อหุ้มปอด