ปัญหาสุขภาพและสาธารณสุขของชาติ
นโยบาย แผนพัฒนาสุขภาพและการปฏิรูประบบสุขภาพ
ปัญหาสุขภาพและการสาธารณสุขของชาติ
จากรายงานสุขภาพคนไทย 2563 ของสถาบันวิจัยประชากรสังคมมหาวิทยาลัยมหิดล
(2563)รายงานสถานการณ์เด่นด้านสุขภาพของคนไทย 10 ประเด็น ดังนี้
การปฏิรูปประเทศไทยด้านสาธารณสุข
- ภาวะซึมเศร้าของเด็กและเยาวชน
3.วิกฤตขยะพลาสติกในทะเล ปลุกคนไทยลดขยะพลาสติก
- นโยบายกัญชาเสรี
- การแบนสามสารเคมีการเกษตร
- การควบคุมโรงพยาบาลเอกชน
- ฝุ่นละออง PM2.5
- บุหรี่ไฟฟ้า
(PM2.5) เป็นฝุุนที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 2.5 ไมครอน เกิดจากการเผาไหม้ทั้งจากยานพาหนะ การเผา
วัสดุการเกษตร ไฟป่า และกระบวนการอุตสาหกรรม สามารถเข้าไปถึงถุงลมในปอดได้ เป็นผลทำให้เกิดโรค
ในระบบทางเดินหายใจ
แนวทางการป้องกัน
สำหรับประเทศไทย ได้ออกมาตรการเบื้องต้นหลาย มาตรการ เช่น
การห้ามปิ้งย่าง การพ่นละอองน้ำ
ในอากาศ หรือการรณรงค์ให้สวมหน้ากากลดความเสี่ยงจาก PM 2.5
“ให้มีการแบน 3 สารพิษ ได้แก่ ไกลโฟเซต พาราควอต
คลอร์ไพริฟอส
-ตั้งแต่วันที่ 1 ธันวาคม 62 เป็นต้นไป” มีมติการประชุมอีกครั้ง ให้เลื่อนกำหนดห้าม
ใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช 2 ชนิด คือพาราควอตและคลอร์ไพริฟอสไปอีก 6 เดือน
พบขยะพลาสติกจำนวนหลาย กิโลกรัมในท้องของกวางป่าที่เสียชีวิตที่อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ จ. นครราชสีมา
และอุทยานแห่งชาติขุนสถาน จ. น่าน
เมื่อปี 2562 มีมาตรการงดแจกถุงพลาสติกหู
หิ้วของ ห้างสรรพสินค้า ซูเปอร์มาร์เก็ตและร้านสะดวกซื้อทั่วประเทศ
ภาวะซึมเศร้า เป็นปัญหาใหญ่ของเยาวชนทั่วโลกมีโอกาสเกิดได้บ่อยในเด็กและเยาวชนที่อายุ
ระหว่าง 10-18 ปี ภาวะซึมเศร้านั้นเป็นสาเหตุสำคัญของการ
นำไปสู่การฆ่าตัวตายในวัยรุ่น
ปี 2562 คณะรัฐมนตรีมีมติให้ยา เวชภัณฑ์ และบริการทางการแพทย์เป็นสินค้าและบริการควบคุม
ผลของ มติคณะรัฐมนตรีดังกล่าวท าให้กระทรวงพาณิชย์เข้าไปควบคุมดูแลเรื่องราคายา เวชภัณฑ์และบริการ
ทางการ แพทย์ได้
- รับมือสังคมสูงวัย
บุหรี่ไฟฟ้ามีพิษและอันตรายมากกว่าบุหรี่แบบธรรมดา องค์การอนามัยโลกจึงประกาศว่า บุหรี่ไฟฟูา
ไม่ใช่อุปกรณ์ หรือเครื่องมือสำหรับการเลิกบุหรี่ความเป็นจริงคือ วิธีเลิกสูบบุหรี่โดยใช้บุหรี่ไฟฟ้านี้ได้ผลต่ำ
กว่าการใช้วิธีอื่น และ ยังทำให้ติดทั้งสองอย่างอีกด้วย
- กระแสนิยมเดิน-วิ่งเพื่อสุขภาพ
- อีสปอร์ต
องค์การอนามัยโลก WHO ให้คำจำกัดความผู้ที่เข้าข่าย เป็นโรคติดเกมว่า มีพฤติกรรมการเล่นเกมคอมพิวเตอร์ ที่ไม่ สามารถควบคุมตนเองได้อาทิไม่สามารถแบ่งเวลาหรือจำกัดระยะเวลาที่ใช้ในการเล่นเกม รวมถึงไม่สามารถหยุดเล่นเกมได้แม้จะได้รับผลลัพธ์ที่ไม่ดี เช่น ปัญหา สุขภาพ
ได้กำหนดนโยบายทิศทาง เป้าหมาย
ยุทธศาสตร์ที่จะพัฒนาสู่ความเป็นเลิศ 4 ด้าน
(แผนยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี)
แผนพัฒนาสุขภาพและการปฏิรูประบบสุขภาพ นโยบายสาธารณสุข
ปี พ.ศ. 2562 เน้น 5 เรื่องสําคัญ
ความสําคัญของการสาธารณสุข การสาธารณสุขมี ความสําคัญและเป็นกิจกรรม ที่จําเป็นต่อสังคม
- ทำให้ประชาชนมีสุขภาพดี
- เมื่อประชาชนสุขภาพดีจะมีชีวิตยืนยาวและมีความสุข
- การมีสุขภาพดีจะท าให้ประชาชนมีสมรรถนะทาง
สติปัญญา สามารถศึกษา หาความรู้ สามารถประกอบอาชีพ สร้างรายได้ และผลิตสมาชิกที่มีคุณภาพ - ประชาชนที่มีคุณภาพ มีความรู้ มีรายได้ จะช่วยพัฒนา
ประเทศได้ดี
- การพัฒนาระบบบริการปฐมภูมิ คลินิกหมอครอบครัว
และรพ.สต.ติดดาว มีทีมหมอครอบครัวดูแลใกล้ชิด - การใช้ยาอย่างสมเหตุผล (RDU) เพื่อลดค่าใช้จ่ายด้านยา
ลดการเสียชีวิตจากเชื้อดื้อยา - การพัฒนาโครงการเฉลิมพระเกียรติและพื้นที่เฉพาะรักษาวัณโรคปอดรายใหม่
- การพัฒนาระบบบริหารจัดการกำลังคนด้านสุขภาพ (HRH Transformation)
- การพัฒนาระบบข้อมูลสารสนเทศด้านสุขภาพ (Digital Transformation)
แผนพัฒนาสุขภาพและการปฏิรูประบบสุขภาพ
แผนพัฒนาแห่งชาติ ฉบับที่ 12
วิสัยทัศน์และพันธกิจ
วิสัยทัศน์: ระบบสุขภาพไทยเข้มแข็งเป็นเอกภาพเพื่อคนไทยสุขภาพดีสร้างประเทศให้มั่นคงมั่งคั่งและยั่งยืน
พันธกิจ: เสริมสร้างสนับสนุนและประสานให้เกิดการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนทั้งภาครัฐเอกชนนักวิชาการและภาคประชาสังคมในการอภิบาลและพัฒนาระบบสุขภาพไทยให้เข้มแข็งรองรับกับบริบทของการเปลี่ยนแปลงในอนาคต
เป้าประสงค์ (Goals)
1.ประชาชนชุมชนท้องถิ่นและภาคีเครือข่ายมีความรอบรู้ด้านสุขภาพเพิ่มมากขึ้นส่งผลให้การเจ็บป่วยและตายจากโรคที่ป้องกันได้ลดลง
- คนไทยทุกกลุ่มวัยมีสุขภาวะที่ดีลดการตายก่อนวัยอันควร
- เพิ่มขีดความสามารถของระบบบริการสุขภาพทุกระดับให้ประชาชนสามารถเข้าถึงบริการได้อย่างสะดวกเหมาะสม
- มีบุคลากรด้านสุขภาพที่ดูแลประชาชนในสัดส่วนที่เหมาะสม
- มีกลไกการอภิบาลระบบสุขภาพแห่งชาติที่เหมาะสมมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล
องค์ประกอบในการจัดบริการสาธารณสุข
องค์ประกอบในการจัดบริการสาธารณสุข
- การส่งเสริมสุขภาพ (Health Promotion)
- การป้องกันการเจ็บป่วยและการป้องกันโรค (Illness | Disease Prevention)
- การรักษาพยาบาล (Curation)
- การจำกัดความพิการ (Disability Limitation)
- การฟื้นฟูสมรรถภาพ (Rehabilitation)
หลักการในการจัดบริการสาธารณสุข
- มีความเพียงพอ (Availability)
- เข้าถึงได้ (Accessibility)
- มีบริการอย่างต่อเนื่อง (Continuity)
- มีคุณภาพเป็นที่ยอมรับ (Acceptability)
- มีประสิทธิภาพ (Efficiency)
- มีความเสมอภาค (Equity)
มาตรการทางสาธารณสุข
- มาตรการทางการศึกษา (Educational approach)
หมายถึง วิธีการให้สุขศึกษา (Health education)ซึ่งเป็นกระบวนการให้ความรู้ ด้านสุขภาพอนามัยแก่ประชาชน
- มาตรการทางกฎหมาย (Regulatory approach)
การใช้กฎหมายหรือ ระเบียบข้อบังคับเพื่อใช้
ปฏิบัติในการควบคุมป้องกันโรคหรือสิ่งต่าง ๆที่จะก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพ มาตรการทางกฎหมายเป็นวิธีการควบคุมพฤติกรรมสุขภาพของบุคคล
- มาตรการทางการบริการสุขภาพ (Health service approach)
โดยรัฐจัดบริการอนามัยด้านต่างๆให้แก่ประชาชนเพื่อส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค ให้การรักษาเมื่อเจ็บป่วยและฟื้นฟูสุขภาพเพื่อให้สามารถ
ดำรงชีวิตในสังคมได้ตามปกติ
2.ระบบบริการ (Service excellence)
จัดแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว 6500 คน ภายใน 10 ปีดูแลคนไทย 65 ล้านคน และภายใน 2560 คนไทย 1 ล้านครอบครัวจะมีแพทย์เวชศาสตร์ดูแล จัดระบบดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงในพื้นที่ตำบล
-6แผนงาน 23 โครงการ
3.การพัฒนาคน(people excellence)
การแก้ไขปัญหาขาดแคนพยาบาลวางแผนอัตรากำลังคน
-1แผนงาน 4 โครงการ
1.การส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรค (P&P excellence)
-บูรณาการกระทรวงต่างๆ ดูแล ผู้สูงอายุและเด็ก ลดการบาดเจ็บจากการจราจร ลดกลุ่มเสี่ยงโรคเรื้อรัง มะเร็ง
-4 แผน 12 โครงการ
4.ระบบบริหารจัดการ(Governance excellence)
อภิบาลระบบสาธารณสุข สร้าง ต้นแบบ
-5 แผนงาน 9 โครงการ
-ประเทศไทยจะเป็นชาติแรกในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มีกฎหมายกัญชาทางการแพทย์ ที่อนุญาต
ให้นำกัญชา และกระท่อมไปศึกษาวิจัยเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์และรักษาโรค
-ปี 2562 พรรคการเมืองบางพรรค
ได้ชู “นโยบายกัญชาเสรี” โดยผลักดันให้พืชกัญชาสามารถปลูกได้อย่างเสรีทั่วทุกบ้าน
-แต่การควบคุมกัญชา
ไม่ให้เอามาใช้ในทางเสพติด เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องมีมาตรการควบคุม ไปกับการอนุญาตใช้พืชกัญชาทางการแพทย์อย่างมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง
ปี 2563 ประเทศไทยมีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไป ประชากรทั้งหมดประเทศไทยจะกลายเป็นสังคมสูงอายุระดับสุดยอดประเทศไทยจึงส่งเสริมความร่วมมือด้าน
การสูงวัยอย่างมีศักยภาพ (Active Ageing) ในภูมิภาคอาเซียน
จำนวนคนไทยที่ออกกำลังกายและ เล่น
กีฬาด้วยกิจกรรมการเดิน-วิ่งเพื่อสุขภาพ เพิ่มขึ้นร้อยละ 24.4 ในปี 2561ประมาณเกือบ 1 ใน 4 ของคน
ไทย (16.03 ล้านคน) เลือกที่จะมีกิจกรรมทางกาย ออกกำลังกายและเล่นกีฬาด้วยวิธีการเดิน-วิ่งเพื่อสุขภาพ
1) ยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
2) ยึดคนเป็นศูนย์กลางการพัฒนาเพื่อให้คนไทยมีสุขภาวะที่ดี
3) ยึดเป้าหมายอนาคตประเทศไทยปี ๒๕๗๙ ควบคู่กับกรอบเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs)
4) การปรับโครงสร้างประเทศไทยไปสู่ประเทศไทย ๔.๐
5) ประเด็นการปฏิรูปประเทศด้านสาธารณสุข
6) ธรรมนูญว่าด้วยระบบสุขภาพแห่งชาติฉบับที่ ๒
7) กรอบแนวทางแผนระยะ ๒๐ ปีด้านสาธารณสุขเพื่อวางฐานรากของระบบสุขภาพในระยะ ๕ ปีให้เข้มแข็งเพื่อคนไทยมีสุขภาพแข็งแรงสามารถสร้างความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศไทยได้ทั้งทางตรงและทางอ้อม
นางสาวธิติมา สังรวมใจ เลขที่ 6 ห้อง B