Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะแท้ง - Coggle Diagram
การพยาบาลหญิงตั้งครรภ์ที่มีภาวะแท้ง
ความหมาย
การสิ้นสุดการตั้งครรภ์ก่อน ในช่วงเวลาที่ทารกไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้
สาเหตุของการแท้ง
ด้านมารดา
อายุน้อยกว่า 20 ปี และมากกว่า 40 ปี
การติดเชื้อ
ความผิดปกติของต่อมไร้ท่อ
ภาวะทุพโภชนาการ
ความผิดปกติของอวัยวะสืบพันธุ์
แรงกระทบกระเทือน
ภาวะทางด้านอารมณ์
การได้รับสารพิษหรือยางบางชนิด
สารเสพติดบางชนิด
ด้านทารก/รก
กลุ่มที่มีความผิดปกติของจำนวนโครโมโซม ส่วนใหญ่แท้งก่อนอายุครรภ์ 12 สัปดาห์ พบจำนวนโครโมโซมบางคู่เกินมา 1 คู่
กลุ่มที่มีจำนวนโครโมโซมปกติ ส่วนใหญ่แท้งภายหลังอายุครรภ์ 12 สัปดาห์ และพบบ่อยในสตรีที่มีอายุมากกว่า 35 ปี
ด้านบิดา
บิดาที่มีอายุมากกว่า 40 ปี
ชนิดของการแท้ง
การแท้งที่เกิดขึ้นเอง
การแท้งคุกคาม (threatened abortion)
เลือดออกจากโพรงมดลูกก่อนอายุครรภ์ 20 สัปดาห์
อาการและอาการแสดง
มีเลือดแดงสดหรือคล้ำปริมานน้อย อาจปวดท้องร่วมด้วย อาจปวดหลังหรือปวดหน่วงอุ้งเชิงกราน คลำมดลูกโตเท่ากับอายุครรภ์
การรักษา
แนะนำให้นอนพักผ่อน ห้ามลุกจากเตียง 24-48 ชั่วโมง
ถ้าปวดท้อง อาจให้ยาระงับปวด
กรณีตั้งครรภ์ไตรมาสแรกอาจตรวจปัสสาวะเพื่อทดสอบการตั้งครรภ์
อาจใช้โพเจสเตอโรนรักษา รายที่พบว่าบกพร่องของคอร์ปัสลูเทียม
การแท้งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ (inevitable/imminent abortion)
อาการและอาการแสดง
มีเลือดออกทางช่องคลอดมากกว่าแท้งคุกคาม ปวดท้องเกร็ง อาจมีประวัติถุงน้ำคร่ำแตก ตรวจภายในพบปากมดลูกเปิด อาจคลำขนาดมดลูกเท่าอายุครรภ์หรือเล็กกว่าขึ้นอยู่กับชิ้นส่วนของรกที่หลุดมา
การรักษา
รับผู้ป่วยไว้ในรพ.
ถ้าปวดท้องมากให้ยาแก้ปวด เช่น มอร์ฟีน
ทำให้การตั้งครรภ์สิ้นสุดลง ถ้าอายุครรภ์น้อยกว่า 12 สัปดาห์ ใช้วิธีการขยายปากมดลูกหรือใช้เครื่องดูดสูญญากาศ
การแท้งไม่ครบ/การแท้งไม่หมด (incomplete abortion)
แท้งที่พบชิ้นส่วนการตั้งครรภ์ออกมา โดยบางส่วนเป็นชิ้นส่วนทารกและบางส่วนเป็นชิ้นส่วนรก
อาการและอาการแสดง
ปวดท้องน้อย มีเลือดออกมากทางช่องคลอด ตรวจภายในมักพบปากมดลูกเปิดและอาจพบชิ้นส่วนเนื้อเยื่อของการตั้งครรภ์
การรักษา
ขูดมดลูก กรณีที่พบว่ามีชิ้นส่วนองรกหรือเยื้อหุ้มทารกค้างอยู่ในมดลูก
ายที่มีเลือดออกน้อย เหน็บยา misoprostol ทางช่องคลอด
การแท้งครบ/การแท้งหมด (complete abortion)
แท้งที่รก ทารกออกมาครบ
อาการและอาการแสดง
เลือดออกทางช่องคลอดลดลง มีเยื้อหุ้มการตั้งครรภ์หลุดออกมาครบ อาการปวดหายไป อาจมีเลือดออกกระปริบกระปรอย 2-3 วัน ตรวจภายในพบปากมดลูกปิด
การรักษา
ภายหลังแท้งครบไม่จำเป็นต้องขูดมดลูก แนะนำให้พัก ให้ยาวิตตามินและยาเสริมธาตุเหล็กบำรุงร่างกาย ถ้าแท้งภายหลังอายุครรภ์ 20 สัปดาห์ อาจให้ระงับการหลั่งนม
การแท้งค้าง (missed abortion)
การแท้้งที่ทารกเสียชีวิต แต่รกและทารกยังค้างอยู่ในโพรงมดลูกหลายวัน
อาการและอาการแสดง
มีประวัติขาดประจำเดือน
อาการคลื่นไส้อาเจียน คัดตึงเต้านมหายไปหลังจากที่เคยมีอาการเหล่านี้มาก่อน มดลูกเล็กลง เด็กเคยดิ้นแล้วหยุดดิ้น
อาจมีหรือไม่มีเลือดออกทางช่องคลอด
ฟังเสียงหัวใจทารกไม่ได้ยิน
ตรวจภายในพบปากมดลูกปิด
การวินิจฉับโรค
จากประวัติอาการและอาการแสดง
ฟังเสียงหัวใจทารกไม่ได้ยิน
ตรวจด้วยคลื่นเสี่ยงความถี่สูง พบถุงน้ำเล็กกว่าอายุครรภ์ มีการเกยกันของกะโหลกศีรษะ
ภาวะแทรกซ้อน
ติดเชื้อ และ การแข็งตัวของเลือดบกพร่อง
การรักษา
ตรวจเลือดหาระยะเวลาการแข็งตัวของเลือด
ให้สารน้ำหรือเลือด กรณีเสียเลือด
เมื่อตรวจพบว่าการแข็งตัวของเลือดปกติ ทำให้สิ้นสุดการตั้งครรภ์ รายที่อายุครรภ์น้อยกว่า 12 สัปดาห์ เหน็บยาโพรสตาแกลนดิน
การแท้งซ้ำเป็นอาจิณ/การแท้งเป็นนิจ (habitual abortion)
สาเหตุ
ความผิดปกตอของฮอร์โมน
ความผิดปกติของโครโมโซม พ่อแม่
การติดเชื้อ การอักเสบเรื้อรังของช่องคลอด
ความผิดปกติของระบบภูมิคุมกัน
ความผิดปกติของมดลูก
การทำแท้ง
การทำแท้งเพื่อการรักษา (therapeutic/legal abortion)
การทำแท้งบุตรได้โดยไม่ผิดกฎหมายตามมาตรา301และ302 ในกรณีวินิจฉัยว่าการตั้งครรภ์นั้นเป็นอันตรายร้ายแรงต่อสุขภาพของผู้ตั้งครรภ์ เช่น โรคหัวใจ โรคเลือด หรือสตรีตั้งครรภ์ที่เป็นโรคจิต หรือการตั้งครรภ์จากการข่มขืน และผู้เยาว์ต่ำกว่า 13 ปี
วิธีการทำแท้ง
ยุติการตั้งครรภ์ด้วยยา
ช่วงอายุครรภ์ก่อน 9 สัปดาห์ หลังมีประจำเดือนครั้งสุดท้าย = รับประทานยา mifepristone 200มลก. 1 เม็ด จากนั้น 24-48 ชม.ใช้ยา misoprostol 800 มคก. สอดเข้าช่องคลอด
ช่วงอายุครรภ์ 9-24 สัปดาห์ = ทานยาmifepristone 200มลก. จากนั้นประมาน 36-48 ชม.ใช้ยา misoprostol 800 มคก. สอดเข้าช่องคลอด ตามด้วยmisoprostol 2 เม้ดอมใต้ลิ้นทุก 3 ชม.ไม่เกิน 5 ครั้ง
ให้ออกซิโตซินหยดเข้าหลอดเลือดดำ การให้จำนวนมากต้องระวังการเกิดภาวะไตวาย
การฉีดสารน้ำความเข้มข้นสูงเข้าในโพรงมดลูก
ยุติการตั้งครรภ์ด้วยวิธีการทำหัตถการ
การทำแท้งผิดกฎหมาย
เป็นการทำแท้งที่ไม่ใช่แพทย์
อันตรายของการทำแท้งผิดกฎหมาย
อาจเกิดอันตรายถึงแก่ชีวิต การตกเลือด มดลูกทะลุ การติดเชื้อ ช็อกจากการเสียเลือด
การแท้งติดเชื้อ
เป็นภาวะแทรกซ้อนจากการทำแท้งผิดกฎหมาย
อาการและอาการแสดง
มีประวัติการขาดประจำเดือน
มีเลือดออกทางช่องคลอด
มีไข้สูง หนาวสั่น
ปวดท้อง กดเจ็บทั่วท้อง
ภาวะแทรกซ้อนการแท้งติดเชื้อ
เกิดภาวะไตวายเฉียบพลัน
การแข็งตัวของเลือดบกพร่อง
การรักษา
ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
ใรกรณีที่ปวดท้องมาก ให้มอร์ฟีน
ถ้าเสียเลือดมากและฮีโมโกบินน้อยกว่า 10 กรัท/เดซิลิตร ให้เลือด
ในรายที่เกิดภาวะช๊อก จัดให้นอนราบ ให้ออกซิเจนและวัดความดันของเส้นเลือดดำ
ให้ยาปฏิชีวนะตามผลการเพาะเชื้อ
ให้ยากันบาดทะยัก
ถ้ารักษาแล้วอาการไม่ดีขึ้น พิจารณาตัดปีกมดลูกทั้งสองข้าง
ข้อบ่งชี้การตัดมดลูก
มดลูกมีขนาดโตกว่า 12-14 สัปดาห์ของการตั้งครรภ์
มีหนองหรือน้ำมีกลิ่นเหม็นไหลออกจากตัวมดลูก
ขูดมดลูกแล้วไม่ได้เนื้อเยื่อจากโพรงมดลูก
เกิดภาวะช็อกจากการติดเชื้อ
มดลูกเท่าจากการทำแท้งโดยใช้สารพิษฉีดเข้าไปในโพลงมดลูก
มดลูกทะลุ