COPD with AE

ทฤษฏี

ยา

กรณีศึกษา

การรักษา

ข้อมูลที่ใช้ประกอบการวินิจฉัยโรค

อาการและอาการแสดง

การตรวจ

สาเหตุการเกิด

พยาธิสภาพ

การตรวจร่างกาย

ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ

อาการและอาการแสดง

ความเข้มข้นของเลือด

การตรวจสมรรถภาพของปอด

arterial blood gas (ABG)

การตรวจภาพรังสีทรวงอก

อื่นๆเช่น

การตรวจคลื่นไฟฟ้า

การย้อมและเพาะเชื้อจากเสมหะ

การติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง

ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อม

การสูบบุหรี่

มลภาวะทางอากาศ

กรรมพันธุ์

เชื้อแบคทีเรียที่พบบ่อย

เชื้อไวรัสที่พบบ่อย hinovirus

Streptococcus pneumonice

Haemophilus infuen-zoe

การรักษาขึ้นอยู่กับความรุนแรงของการกำเริบเฉียบพลันและวินิจฉัยของแพทย์

การรักษาแบบไม่ใช้ยา

การรักษาแบบใช้ยา

การรักษาโดยการผ่าตัดพิเศษ

การฉีดวัดซีน

การทำกายภาพฟื้นฟูสรรมถภาพปอด

การบำบัดด้วยออกซิเจน

เลิกสูบบุหรี่

การออกกำลังกายฝึกกล้ามเนื้อ การฝึกการหายใจ

PVC 13

PPSV 23

ยาขยายหลอดลม

ยาปฏิชีวนะ

ยาคอร์ติโคสเตอรอยด์

LABA

SABA

dexamethasone 5-10มก.

ICS

pred-nisolone ชนิดรับประทาน 30-40 มก./วัน

hydrocortisone ขนาด 100-200 มก.

การตรวจร่างกาย

การตรวจพิเศษ

ฟังเสียงหายใจ

ดูลักษณะการหายใจ และการขยายตัว

การเคาะปอด

สมรรถภาพปอด

การถ่าภาพรังสี

V/S

หายใจเหนื่อยหอบไอมีเสมหะ เหนียวข้น

อาการบวมทั่วตัวร่วมด้วย โดยเฉพาะบริเวณขา2 ข้าง

หายใจล้มเหลวร่วมด้วย จะมีอาการสับสน

ใช้กล้ามเนื้อช่วยหายใจ มีเสียงwheezingหรือcrepitation

ความดันเลือดสูงหรือต่ำกว่าปกติชีพงรเต้นเร็ว

เนื้อเยื่อปอดถูกทำลายทำให้ปอดเสียความยืดหยุ่น (clastic recoil) ในขณะเดียวกันหลอดเลือดฝอยและถุงลมในปอดก็ถูกทำลายด้วย ผลที่ตามมาคือ ลมดั่งในถุงลม มีการทำลายของเนื้อ เยื่อปอด ต่อมผลิตเยื่อมูกโตขึ้น และมีการสร้างเยื่อมูกมากขึ้น ทำให้มีเสมหะมาก มีการอักเสบเรื้อรังและเกิดพังผืด

ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล

และมีการอุดตันของเยื่อมูกบริเวณทางเดินหายใจส่วนปลายของหลอดลมการเพิ่มขนาดของกล้ามเนื้อเรียบของทางเดินหายใจด้วย อัตราส่วนของการระบายอากาศและการไหลเวียนเลือดลดลงทำให้เกิดภาวะขาดออกซิเจน และมีคาร์บอนไดออกไซด์ในร่างกายเพิ่มขึ้นเมื่อขาดออกซิเจนมากขึ้น

สาเหตุการเกิด

พยาธิสภาพ

การรักษา

ข้อมูลที่ใช้ประกอบการวินิจฉัยโรค

อาการและอาการแสดง

การตรวจ

การรักษาแบบไม่ใช้ยา

การรักษาแบบใช้ยา

dexamethasone 8 mg

berodual forte 2 dose

Acetar 1000 ml

ambroxol 1 tab

retained foley’s cath with bag

on NG tube for feed BD

ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ

การตรวจพิเศษ

ตรวจร่างกาย

เส้น A-P lateral diameter > 1 : 2

การตรวจภาพรังสีทรวงอก

การตรวจ EKG

Chest X-ray พบ ฝ้าขาวที่ปอดทั้ง 2 ข้าง

เคาะได้ hyperresonance

ฟังได้ crepitation both lung

WBC 12,000 cell/mm

Na 130 mEq/l ต่ำกว่าปกติ

pCO2 = 49 mmHg สูง

pH = 7.28 ต่ำ

การสูบบุหรี่

อาการและอาการแสดงของเคสกรณีศึกษา

ผลการตรวจ ร่างกาย ตรวจพิเศษ และทางห้องปฏิบัติการ

Respiratory rate 26 bpm SPO2 93% Temperature 37.7

การสูบบุหรี่ มา15 ปี

เป็นโรคถุงลมโป่งพอง มา 10 ปี

ไม่รับประทานยาอย่างต่อเนื่อง

on O2 cannular 3 lits/min

ต้องใช้กล้ามเนื้อช่วยในการหายใจ

ทรวงอกโป่งออกทั้งด้านหน้าและด้านหลัง

แรกรับ Respiratory rate 26 bpm SPO2 93% Temperature 37.7

หลังพ่นยาครบ มีหายใจเหนื่อยมากขึ้น Respiratory rate 28 bpm Temperature 37.9

มีไข้ ไอ มีเสมหะหายใจเหนื่อยหอบ

ET- tube No.7 mark 22 mode PCV FiO2 30 % PEEP 5 I:E 1:3 RR 16 on IV rate

เคาะได้ hyperresonance

ฟังได้ crepitation both lung

มี crepitation

เครื่องช่วยหายใจ

สารต้ารอนุมูลอิสระในควันบุหรี่ส่งผลให้เกิดเมตาบอลิซึมที่ไม่สมบูรณ์เป็นระยะเวลานานจนส่งผลให้เกิดการอักเสบเรื้อรังทำให้ร่างกายมีการตอบสนองโดยหลั่งไซโตคายน์ (cytokines) ไปกระตุ้นเซลล์เม็ดเลือดขาวให้มีจำนวนมากเกินไปจนส่งผลกระทบต่อหลอดลม

เนื่องจากเมื่อมีการอักเสบบริเวณหลอดลม ร่างกายจะตอบสนองโดยหลั่งสารเมือกออกมา และเมื่อมีการหลั่งสารเมือกมากเกินไป (mucus hypersecretion exudate) ก็จะ ส่งผลให้เกิดหลอดลมอุดตันนอกจากนี้แล้วจำนวนเซลล์เม็ดเลือดขาวที่มากเกินไป ยังส่งผลกระทบให้เนื้อ เยื่อปอดถูกทำลายกลายส่งผลต่อโรคถุงลมโป่งพอง

ambroxol

dexamethasone

berodual forte

hydrocortisone

Roxithromycin

ประเภท : ยาขยายหลอดลม

ข้อบ่งใช้ : ป้องกันการเกิดอาการหอบหืด และการทดเกร็งของหลอดลม

การออกฤทธิ์ : เป็น Pz-adrenergic agonist

ผลข้างเคียง : กระส่าย มึนงง กลัว เหนื่อยล้า หัวใจเต้นเร็ว แสบอก กล้ามเนื้อเป็นตาย

ประเภท : ยาละลายเสมหะตัวใหม่ ซึ่งเป็น Metabolite ตัวหนึ่งของ Bromhexine

ข้อบ่งใช้ : รักษาโรคทางเดินหายใจที่มีเสมหะผิดปกติ นอกจากนี้ยานี้ยังใช้ในทารกที่คลอดก่อนกำหนดเพื่อป้องกันหรือช่วยให้ทารกฟื้นตัวจาก Respiratory distress syndrome (RDS) เร็วขึ้น

การออกฤทธิ์ : เพิ่มการสร้างและการหลั่ง Surfactant และการกระจายของ Surfactant พอกจากนี้ยังมีผลทำให้ Mucus ลดความหนืดลง ทำให้ Cia ที่ถูกกระตุ้นทำงานได้ดีขึ้น การชับเสมหะออกจึงเป็นไปได้สะดวกและต่อเนื่อง

ผลข้างเคียง : หากให้ขนาดสูงๆ อาจพบอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ ขนาดปกติพบอากาน้อยมาก หากใช้ติดต่อกันนานๆ อาจพบอาการแน่นท้อง ท้องเสีย จุกเสียด

ข้อบ่งใช้ : รักษาอาการแพ้อย่างเฉียบพลัน Cerebral edema เนื่องจากเนื้องอกในสมองหรือ Head injury

การออกฤทธิ์ : ฤทธิ์ทาง Glucocorticoid มากกว่า Mineralocorticoid คล้าย Corticosteroยานี้เป็นทั้งยากคภูมิต้านทานและเป็นยาต้านการอักเสบ

ประเภท : สเตียรอด์ Antinflammation ,Immunosuppressant

ผลข้างเคียง : แพ้ชนิด Anaphylaxis หากให้ยาเร็ว หายใจลำบาก นอนไม่หลับ กระสับกระส่ายวิตกกังวล ซึมเศร้า ปวดศีรษะอารมณ์ แปรปรวน ชัก มีอาการทางจิต

การออกฤทธิ์ :ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย โดยยารอกซิโทรมัยซินจะนำมาใช้ในการรักษาโรคที่มาจากการติดเชื้อแบคทีเรีย

ประเภท : ยาปฏิชีวนะกลุ่มแมคโครไลด์ (Macrolides)

ข้อบ่งใช้ : รักษาการติดเชื้อแบคทีเรีย

ผลข้างเคียง : คลื่นไส้ อาเจียนปวดท้อง ท้องอืดท้องเสีย ท้องผูกผื่นคัน แดง

ประเภท : คอร์ติโคสเตียรอยด์

ข้อบ่งใช้ : รักษาการอักเสบ

ผลข้างเคียง : มีความผิดปกติในการมองเห็นหายใจไม่อิ่มตัวบวม หรือน้ำหนักเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วอาการชักไอเป็นเลือด อุจจาระปนเลือดหรือมีสีดำ

การออกฤทธิ์ : ยับยั้งการอักเสบ (anti-inflammatory) และผลในด้านการกดภูมิคุ้มกัน (immunosuppressive) ฤทธิ์ในการยับยั้งการอักเสบ

เหตุผลที่ได้รับยา : เนื่องจากการเกิด copd with ae สามารถเกิดได้จากการติดเชื้อได้

เหตุผลที่ได้รับยา :เนื่องจากผู้ป่วยเป็นโรค copd ซึ่งเกิดจากหลอดลมอักเสบ ร่วมกับถุงลมโป่งพอง เพื่อลดการอักเสบของหลอดลม

เหตุผลที่ได้รับยา : เนื่องจากผู้ป่วยหายใจหอบ ได้ยินเสียง crepitation

เหตุผลที่ได้รับยา : เนื่องจากผู้ป่วยเป็นโรค copd ซึ่งเกิดจากหลอดลมอักเสบ

เหตุผลที่ได้รับยา : เนื่องจากผู้ป่วยมีอาการหายใจเหนื่อยหอบ จากการอักเสบของหลอดลมร่วมกับเป็นถุงมโป่งพอง

ร่วมกับการไม่ทานยาต่อเนื่องส่งผลให้การอักเสบและการหลั่งสารเมือกไม่ลดลงส่งผลให้เกิดอาการกำเริบเฉียบพลัน

จะเกิดแรงต้านภายในหลอดเลือดของปอดเพิ่มมากขึ้น ส่งผลต่อการทำงานของหัวใจและอาจส่งผลให้เกิดภาวะหัวใจซีกขวาล้มเหลวและจะมีอาการเฉียบพลันเมื่อมีสิ่งกระตุ้นมากเกินที่ปอดจะกำจัดได้ร่วมกับไม่รับประทานยาต่อเนื่องทำให้มีการอักเสบและมีการสร้างมูกเพิ่มขึ้นทำให้การเเลกเปลี่ยนแก๊สลดลงส่งผลต่อระบบต่างๆ

3.เสี่ยงต่อภาวะปอดอักเสบจากการติดเชื้อเนื่องจากใส่เครื่องช่วยหายใจ

2.เสี่ยงต่อภาวะติดเชื้อทางเดินหายใจเนื่องจากเนื้อเยื่อปอดหลอดเลือดและหลอดลมมีการอักเสบจากพยาธิสภาพโรค COPD

4.การขับเสมหะไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากทางเดินหายใจอุดตัน

1.เสี่ยงต่อภาวะพร่องออกซิเจนเนื่องจากพยาธิสภาพของโรค COPD

7.ผู้ป่วยและญาติวิตกกังวลเนื่องจากความรู้เกี่ยวกับโรคที่เป็นอยู่และการปฏิบัติไม่เพียงพอ

การตรวจทางห้องปฏิบัติการ

นางสาว ณัฐมน กิจโชคประเสริฐ เลขที่ 21 ห้อง 2

5.ความอดทนต่อการทำกิจกรรมลดลงเนื่องจากอ่อนเพลีย หายใจหอบ

6.มีความวิตกกังวลเนื่องจากมีอาการหอบ