Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
diseases of urinary system, image, image, image, image, image, image,…
diseases of urinary system
ระบบขับถ่ายปัสสาวะ
ระบบขับถ่ายปัสสาวะส่วนบน
ไต(kidney) = อวัยวะที่กรองเอาน้ำและของเสียออกจากโลหิตเป็นน้ำปัสสาวะ
หน่วยไต (nephron) = สร้างปัสสาวะ
โครงสร้าง
renal corpuscle
renal capsule
กรวยไต (renal pelvis) ส่งมาตามท่อไต
ท่อไต (ureter) = นำน้ำปัสสาวะออกจากไตไปสู่กระเพาะปัสสาวะ
ระบบขับถ่ายส่วนล่าง
กระเพาะปัสสาวะ (urinary bladder) = เก็บน้ำปัสสาวะไว้ชั่วคราว และหดตัวบีบน้ำปัสสาวะไปสู่ท่อปัสสาวะ
ท่อปัสสาวะ (urethra) = ทางผ่านของน้ำปัสสาวะ
ความผิดปกติของไต
ความผิดปกติในปริมาณเนื้อไต
ไตฝ่อ (renal agenesis)
ภาวะไม่มีเนื้อไต อาจจะเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง ร่วมกับแอดไม่เจริญ แขนขาผิดรูปร่าง
potter's syndrome = เกิดจากทารกในครรภ์ขาดน้ำคร่ำ ทำให้ถูกกด แบ่งเซลล์ผิดปกติ ทำให้รูปร่างผิดปกติ โก่ง บิด
potter's facies = หูติดต่ำ ผิวหนังย่น จมูกงุ้ม คางเล็ก มีสันนูนเด่นที่หัวคิ้ว
hypoplasia
ภาวะที่ไตมีขนาดเล็กกว่าปกติ
จำนวน renal lobule และ calyx ลดลง
supernumerary kidney
ภาวะที่มีไตมากกกว่าสอง=สามไต
ไตที่เกินจะแยกออกจากไตปกติหรือเป็นภาวะไตแฝด
ความผิดปกติในตำแหน่ง รูปร่าง และ orientation
ectopia
ภาวะที่ไตอยู่ตำแหน่งที่ผิดปกกติ อาจจะเป็นข้างเดียวหรือสองขาง
malrotation
ภาวะไตมี renal pelvis และ ureter อยู่ด้านหน้า
Fusion of kidneys or Horseshoe kidney
การเชื่อมกันตรงกลางระหว่างเนื้อไตทั้งสองข้าง
renal cystic diseases
โรคที่อาจเป็นพันธุกรรม
การเจริญผิดปกติ
ก่อให้เกิดปัญหาในการวินิจฉัย
polycystic kidney disease = โรคถุงน้ำที่ไตจำนวนมาก
adult type = ถ่ายทอดทางพันธุกรรม ไตจะมีขนาดใหญ่ขึ้น ผิวนอกตะปุ่มตะป่ำ มี cyst ขนาดใหญ่
infantile type = พบได้ตั้งแต่ทารกแรกคลอด ถ่ายทอดทางพันธุกรรม ไตมีขนาดใหญ่ทั้งสองข้าง ผิวหนังเรียบ มี cyst ที่ cortex และ medulla ทำให้มีลักษณะพรุน
medullary cyst
medullary sponge kidney
มีการขยายใหญ่เป็นถุงของ collecting tubule ไตทำงานปกติ
uremic medullary cystic disease
เป็นโรคทางพันธุกรรม พบ cyst ที่ medulla เป็นสาเหนุของไตวาย
simple cyst
พบ cyst อันเดียวหรือหลายอัน ทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ มักพบบริเวณ cortex
เกิด dilatation ของ tubule อาจทำให้มีเลือดออก หรือ calcification
glomerular diseases
พยาธิสภาพที่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกัน (glomerulonephritis)
การอักเสบภายนอกไตที่มีผลต่อไต ส่วนใหญ่เป็นภาวะแพ้ภูมิตนเอง
กลไกการเกิด
Ag+Ab
Ag-Ab complex
เข้า glomerulus
Ag-Ab complex เป็นเหมือนสิ่งแปลกปลอม
กระตุ้น complement system เพื่อเร่งการอักเสบ
กระตุ้น neutrophil และ monocyte ให้ย่อย Ag-Ab complex
1 more item...
พยาธิสภาพที่ไม่เกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกัน
โรคไตจากเบาหวานหรือจากการรักษาเบาหวาน คือทำให้เกิดภาวะโซเดียมในเลือดต่ำ จึงเกิดภาวะขาด ADH ตามมา
กลไกการเกิด
การเปลี่ยนแปลงกลไกการทำงานของเรนิน
ผู้ป่วยไตจากเบาหวานจะพบโปรตีน prorenin เพิ่มขึ้น และการหลั่ง renin เข้าสู่เลือดลดลง
ทำให้เกิดภาวะ hyperkalemia ภาวะกรดเกิน ภาวะน้ำเกิน
การกรองเพิ่มขึ้น
เนื่องจากกล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดนำเลือดเข้า glomerulus ทำให้มีระดับน้ำตาลลดลง
ทำให้ขาดพลังงานในการหดตัว เกิดการขยายตัวของหลอดเลือด เลือดจึงไหลไปกรองที่ไตเพิ่มขึ้น
tubulo-interstitial diseases
เป็นกลุุ่มโรคที่มีความปกติในรูปร่างและหน้าที่ของ tubule และ interstitium
acute interstitial nephritis
พบ interstitial edema ร่วมกับ leukocytic infiltration และ tubular necrosis
chorion interstitial nephritis
พบ interstitial fibrosis, tubular atrophy และ mononuclear cell infiltration
tubular diseases
acute tubular necrosis = ภาวะที่มีการถูกทำลายอย่างเฉียบพลันของ renal tubule
ชนิด
nephrotoxin type = ได้รับสารพิษ
ischemic type = shock
ระยะ
ระยะที่ 1 = oliguric phase
เกิดในช่วงแรก มีการตายของ renal tubule ทำให้ renal cell หลุดมาอุดตันทางเดินปัสสาวะ
ปัสสาวะได้น้อย มีอาการบวม
ระยะที่ 2 = diuretic phase
มีการสร้างเซลล์ใหม่
แต่เซลล์ใหม่ที่สร้างไม่สามารถดูดน้ำกลับได้เต็มที่
ระยะที่ 3 = recovery phase
เกิดในช่วงหลัง สามารถกลับมาดูดน้ำได้ปกติ ปริมาณปัสสาวะปกติ
urinary tract infection
pyelonephritis (กรวยไตอักเสบ) = อาจเกิดเพียงข้างเดียวหรือเกิดพร้อมกันทั้งสองข้าง
acute pyelonephritis
เกิดทันที และรุนแรง มีอาการไตบวม มีเลือดเลือดคั่ง พบจึดหนองกระจายเป็นทาง
chronic pyelonephritis
อักเสบไม่รุนแรง แต่เป็นๆหายๆ ไตจะมีขนาดเล็กลง ผิวขรุขระ เนื่องจากรอยแผลเป้นที่เกิดจากการทำลายของเนื้อไต
urolithiasis(นิ่วในทางเกิดนปัสสาวะ)
ประกอบด้วย amorphous ( uric acid , calcium , oxalate , magnesium phosphate
ภาวะ nephrocalcinosis = ภาวะมี calcium สะสมในเนื้อไต
สาเหตุเกิดจาก hypercalcemia
กลไกการเกิด
มีระดับแคลเซียมในเลือดสูง
กรองที่ไต
แคลเซียมถูกดึงไว้ในกระดูกและถูกจับออกทางปัสสาวะ
เลือดมีแคลเซียมสูง
1 more item...
ปัจจัยเสริม
crystalloid conc. เพิ่มขึ้นในปัสสาวะ = ปัสสาวะน้อย
crystalloid conc.ตกตะกอนมากขึ้น = การคั่งของปัสสาวะ
foreign bodies = bacteria
urinary tract obstruction (ภาวะที่มีการอุดตันของทางเดินปัสสาวะ)
สาเหตุ
พิการแต่กำเนิด
อุดตันจากรอยโรคที่เกิดขึ้นภายหลัง
ความผิดปกติของระบบประสาท
ผล
ทำให้ทางเดินปัสสาวะส่วนที่อยู่เนือตำแหน่งที่มีการอุดตันขึ้นไป ขยายตัว
มีโอกาสเกิดนิ่วและการติดเชื้อเพิ่มขึ้น และทำลายเนื้อไตอย่างถาวร
hydronephrosis
ภาวะมี dilatation ของ renal pelvis และ calyx ร่วมกับมี progressive atrophy ของเนื้อไต
ความผิดปกติในส่วน ureter
ureteric obstruction
การอุดตันเหล่านี้ทำให้ปัสสาวะที่สร้างแล้วขับถ่ายออกจากร่างกายไม่ได้ หรือได้น้อย ทำให้เกิด hydronephrosis
อาจเกิดการโป่งพองของ ureter
สาเหตุ
นิ่วที่หลุดมาจากส่วนของไต
หลอดไตตีบ = เป็นมาแต่กำเนิดหรือเป็นผลมาจากการอักเสบ
เนื้องอก
vesicoureteral reflux
เป็นความผิดปกติที่เกิดจากการไหลย้อนกลับของน้ำปัสสาวะ จากกระเพาะปัสสาวะเข้าไปในหลอดไต
สาเหตุ
ทำศัลยกรรม
ติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ
พันธุกรรม
มีความผิดปกติของหูรูด
มีการอุดตันทางเดินปัสสาวะ
กระเพาะปัสสาวะอักเสบ (cystitis)
เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย
สาเหตุ
กลั้นปัสสาวะ เกิดกการอักเสบของท่อปัสสาวะ
สิ่งแปลกปลอมในทางเดินปัสสาวะ ดื่มน้ำน้อย อาหารหรือยา
หลังมีเพศสัมพันธ์
ท่อปัสสาวะ
ผู้ชาย = มีขนาดยาว อยู่ทั้งภายนอกและภ่ายในร่างกาน
ผู้หญิง = มีขนาดสั้นมาก อยู่ในร่างกายทั้งหมด
ท่อปัสสาวะอักเสบ
เป็นการบาดเจ็บ อักเสบ บวม ผู้หญิงมีโอกาสเป็นได้มากกว่าผู้ชาย
สาเหตุ
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
ติดเชื้อจากโรหนองใน
เริม ซิฟิลิส เอดส์
โรคติดต่อที่ไม่ใช่จากการมีเพศสัมพันธ์
การบาดเจ็บจากการสวนปัสสาวะ เช่น ในการผ่าตัด
อาการ
อาจมีหนองที่ปลายอวัยวะเพศ(ในผู้ชาย)
คลำเจอต่อมน้ำเหลืองขาหนีบโต เจ็บข้างเดียวหรือสองข้าง