Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Neurologie - Coggle Diagram

- - - - infectieus
        
        <--
        
        viraal: caniene distemper virus, hondeziekte, ziekte van Carré; feliene inf.virus (FIP)
        
        protozoair: Toxoplasma, Neospora
        
        bact, mycosen (Cryptococcus)
        
        Caniene distemper virus:
        
        ... maanden - jaren myoclonieën (contracties bep.spieren)
        
        FIP (meningo)encephalitis:
        <-- feliene coronavirus mutant
        
        anamnese +KOZ:
        
        frequent voorkomend, alle leeftijden (vnl jong), rassen
        
        (sub)acuut, progressief
        
        NOZ: granulomen in vnl meningen, ook hersenen, uvea, (RM); multifocaal (MEM)
        
        alg. ziek, evt. sympt oog
        
        diagnose:
        
        (bloed, FIP serologie)
        
        MRI !
        
        csv !: polymorfonucleaire pleocytose (vnl neutrofielen!), eiwit :arrow_upper_right::arrow_upper_right:, PCR FeCoV
        
        ...definitief op histol.
        
        behandeling:
        palliatief cortico's
        
        prognose:
        slecht (geen genezing)
      - vnl. niet-infectieus
        (idiopathisch / immuun)
        
        <-- multifactorieel (gen.predisp. (kleine rassen), overdreven immuunrespons)
        
        (SRMA (steroid responsieve meningitis arteritis))
        
        meningoencephalitis of unknown origin (MUO) obv signalement, NOZ, MRI, csv;
        verschil enkel te maken op postmortem histol.:
        
        EME (eosinofiele ME) zeldzaam
        
        GME (granulomateuze ME(M))
        
        NE (necrotiserende E(M))
        
        anamnese + KOZ:
        
        vnl kleine rassen (Mops, Yorkshire, Pekingese, Shi Tzu, Chihuahua, Maltezer,..), maar in principe elk ras, leeftijd, geslacht
        
        vaak (sub)acuut (aantal d - w), progressief
        
        NOZ: vnl cerebrum en herstenstam (zelden myelopathie (ataxie, parese/plegie, rug/nekpijn)), multifocaal
        
        diagnose:
        
        zelden syst.klachten of afw. BOZ (koorts, leucocytose, neutrofilie)
        
        MRI (soms geen / niet alle letsels te zien)
        
        csv (caud zo dicht mogelijk bij het letsel: cervicaal/lumbaal) --> aantal wbc (maar vaak normaal (= <5/μL)), type wbc (vnl mononuclaire), eiwit :arrow_upper_right:,
        uitsluiten infectieuze oorzaken ( csv --> PCR Distemper, toxoplasma, neospora,..; serologie --> As Toxoplasma, neospora; (cultuur --> bact, mycose))
        
        ...definitief op histol.
        
        csv macroscopie
        
        celtelling microscopie: celkamer, kleuring wbc en rbc kapotgemaakt
        ... >5 wbc/μL
        
        bezinking --> cytologie: type wbc (lymfoc, macrofagen)
        
        behandeling: immunosuppressie
        
        in afwachting van resultaten infectieuze OZ: clindamycine
        
        prednisolone, Cytosine arabinoside, ... (69w)
        
        prognose:
        
        beter als jonger, focale letsels, snelle diagnose+beh; slechter als epilepsie, gestoord bewustzijn,..
        
        gereserveerd, regelmatig sterfte voor/tijdens beh (<3m), als 1j overleefd dan beter
    - - primair:
        
        h: vnl meningioma (benigne) en glioma (soms choroid plexus tumor, CZS lymfoma, maligne histiocytosis, ependymoma,...
        
        k: vnl meningioma (soms ...)
        
        anamnese + KOZ:
        
        frequent bij h, alle rassen maar vnl Golden retriever en Boxer (dolichocefalen vnl meningioma, brachycefalen vnl glioma), alle leeftijden maar vnl middelbaar
        
        sympt ~waar de tumor zit + sec.effecten (peritumoraal oedeem, peritumorale infl, obstructieve hydrocephalus, bloeding)
        helft vd prim.tumoren neemt >1 hersenregio in beslag --> multifocaal
        
        beginstadium (1e weken) vage sympt (apathie, eetlust :arrow_lower_right:, meer slapen,..) vnl bij meningioma
        ... subacuut (dagen) tot chron. (weken) focale sympt ~lokalisatie; progressief
        soms plots verergeren (door bloeding, hydrocephalus, oedeem, herniatie)
        
        asymm. (blindheid en abn.houdingsreacties contralat., dwanggedrag ipsilat,..)
        
        h vnl epilepsie (frontale lob, bulbus olfact., lobus piriformis)
        k minder epilepsie (vnl bij glioma, lymfoma), abn.gedrag (meningioma)
        
        diagnose:
        
        eerst BOZ --> metab.oorzaken uitsluiten
        
        MRI > CT, (RX hersenen --> enkel voor sec.hersentumoren zoals neustumor / schedeltumor ..)
        
        ...definitief op histol. (biopt kan mbv CT, maar hier niet gedaan)
        
        uitzaaiingen opzoeken op CT thorax en abdomen, echo abdomen, (RX thorax)
        
        evt. csv (maar gevaar voor herniatie vd hersenen!) --> nauwelijks afwijkend csv indien tumor (itt infl)
        
        behandeling:
        
        symptomatisch: prednisolone (tegen peritumoraal oedeem/infl.), anti-epileptica
        --> nog 1-6m te leven
        
        massa verwijderen/verkleinen:
        
        chirurgie: vnl k meningioma vaak wel curatief :check:
        
        radiotherapie
        
        (chemo)
        
        multimodality treatment (combi's: chirurgie + radiotherapie): vnl h
        --> nog 1-1,5j te leven
        
        prognose:
        gereserveerd - slecht
        (h glioma slecht)
      - secundair
    - - anamnese + KOZ:
        
        h > k, vnl dwergrassen en brachycephalen, pups
        
        cerebraal --> abn.gedrag ('dom'), abn.bewustzijn, epilepsie, blindheid, soms parese en ataxie
        
        te bolle schedel, open fontanellen (fysiol. bij chihuahua), strabismus (naar lat staan)
        
        diagnose:
        
        echo hersenen doorheen open fontanel
        
        CT, MRI
        (grote variabiliteit in normale grootte vd lat.ventrikels)
      - <--
        
        obstructief: ruimte innemende processen (neoplasie), congenitale stenose mesencephalic aquaduct / lat.aperturen
        
        niet-obstructief:
        
        compensatoir (verminderd volume hersenparenchym na trauma,..)
        
        verminderde resorptie (bij MUO) / verhoogde productie (bij choroid plexus tumor)
      - behandeling:
        
        csv prod :arrow_lower_right:: cortico's, omeprazole, furosemide, acetazolamide
        
        chirurgische drainage: atrioventriculaire shunt, peritoneoventriculaire shunt
        
        prognose:
        gereserveerd, tgv drukatrofie hersenen nooit meer voll.normaal
    - - teveel hersenparenchym in caudale fossa schedel ... cerebellum doorheen foramen magnum
        
        ...compressie cervicomedullaire overgang thv foramen --> gestoorde flow csv --> syringomyelie
        = accum. vocht (≠csv) in RM (vnl cervicaal, soms andere plekken in RM)
      - anamnese + KOZ:
        
        vnl brachycephale kleine rassen , vnl Cavalier King Charles Spaniel (Brusselse Griffon, Mops, Franse bulldog, Pers kat,..) (wss erfelijk)
        
        begint meestal op <4j (tussen 6m-10j), sympt vaak erger als al op <2j
        
        vnl vaak fantoomkrabben aan oor, nek, flank tgv hyperesthesie (DDX dermatol.aand, otitis); janken (pijn); scoliose (zijwaartse kromming, indien cervicaal ''head tilt'')
        
        diagnose:
        
        MRI !
      - behandeling:
        
        medicamenteus:
        
        analgetica (NSAIDs bij pijn, Gabapentine bij krabben,,..)
        
        csv prod :arrow_lower_right:: "
        
        ... cortico's (prednisolon)
        
        (chirurgie: moeilijk en resultaat teleurstellend)
        
        prognose:
        
        gereserveerd
        
        meestal goede maar tijdelijke respons op medicatie
        
        chirurgie ..vaak recidief, soms ondoeltreffend
  - - - "cerebrum:
        
        infl
        
        neoplasie
    - - primaire hypothyroidie h
        
        anamnese + KOZ:
        
        h middelbare leeftijd, acuut, niet progressief
        
        scheve kop, strabismus (n. VIII), ipsilat. n.fac.paralyse <-- myxoedeem thv rotsbeen)
        
        sufheid
        
        behandeling:
        thyroxine supplementatie --> sympt reversibel
        
        prognose gunstig
      - idiopathisch geriatrisch vestibulair syndroom
        
        anamnese + KOZ:
        
        vnl h >10j, k alle leeftijden, peracuut syndroom, meestal unilat, erge stoornissen
        
        vaak nystagmus (hor.,draaiend)
        
        soms braken
        
        diagnose:
        
        peracuut, ernstig
        
        .. otoscopie, CT/MRI hersenen, csv, BOZ TT4 / TSH
        
        behandeling:
        
        geen spec.beh, spontane genezing
        evt. sedatie/medicatie tegen misselijkheid
        
        prognose: gunstig
        
        sterke verbetering in 1-3d, voll herstel in 2-3w
        
        soms blijvend milde scheve kop, recidieven
      - vnl
        
        otitis media (bulla)
        
        otitis interna (cochlea)
        
        <-- in extensie van otitis externa / hematogeen / via nasofarynx
        (Staphylo-, Streptococcus, Pseudomonas, Proteus, Malassezia
        
        anamnese + KOZ:
        
        acuut - chron. perifeer vestib.syndroom
        
        soms ook doofheid (n.cochlearis), in 50% ook n.facialis paralyse ( - dreigrespons, - ooglidreflex), soms ook Horner syndroom (n.sympaticus)
        
        uitbreiding inf. --> meningoencefalitis (hersensympt), zien op CT / MRI / csv
        
        diagnose:
        
        otoscopie
        
        myringotomie --> staal doorheen trommelvlies, voor bacteriologie en ABgram
        
        (RX (bulla, os petrosum)), CT, MRI
        
        DDX nasofaryngeale poliep (k);
        
        Primary Secretory Otitis Media (cocker king charleston spaniel): ook doofheid, vestib.stoornissen, n.fac.paralyse; geen otitis externa; verder ook ongemak hoofd/nek, ++ niet-inf. mucus in bulla; diagnose mbv otoscopie (bombage trommelvlies, myringotomie)
        
        behandeling:
        
        AB 4-6w (na cultuur en ABgram)
        
        ...bulla osteotomie
        
        prognose:
        
        otitis --> goed
        
        soms blijvende scheve kop
        
        soms persisterende n.fac.parese
  - - - "cerebrum
        
        inflammatie <-- Neospora (tropisme voor cerebellum)
        
        neoplasie
        
        trauma
  - - - KOZ:
        
        - dreigrespons (aff n.opticus, eff. n.fac, ook bij blindheid)),
        - ooglidreflex =med.ooghoek (aff n.trigeminus, eff n.fac) !
        
        afhangend ooglid,..
      - behandeling:
        
        spontane genezing (onvoll.) na w-m
        
        kunsttranen
  - - - meningitis
        
        niet-inf.
        = aseptische meningitis
        = steroid responsieve meningitis (arteritis) (SRMA)
        
        anamnese + KOZ:
        
        h vnl (middel)grote rassen (Boxer, Berner sennen, Beagle,..), jong (<2j)
        
        (sub)acute nekpijn, koorts, kop laaghouden, stijf / niet stappen, GEEN neurol.uitval
        
        soms i.c.m. auto-immune niet-erosieve polyartritis
        
        diagnose:
        
        BOZ: neutrofiele leukocytose, CRP :arrow_upper_right:, serum IgA :arrow_upper_right:
        
        csv: macr. wolkachtig/hemorrh./xantochroom, micr. polymorfonucleaire pleocytose (neutrof, géén bact), eiwit :arrow_upper_right:, IgA :arrow_upper_right:
        
        uitsluiten inf. (PCR, serologie)
        DDX bact.meningitis (zelden)
        
        behandeling:
        
        evt. clindamycine in afwachting van inf.OZ
        
        prednisolone ...traag afbouwen (3-6m)
        ..... soms recidief --> langdurig prednisolone / cyclosporine / cytosine arabinoside / ..
        
        prognose:
        
        meestal zeer goed (wel langdurig beh bij recidief)
        
        <-- steriele immuun-gemedieerde infl., IgA antistoffen een centrale rol
        
        inf. (zelden)
      - fibrocartilagineus infarct
      - discospondylitis
    - - degeneratieve myelopathie
    - - Cervicale spondylomyelopathie (CSM)
    - - degeneratieve lumbosacrale stenose
  - - - ischemische neuromyopathie
    - - traumatische neuropathie
      - n.ischiadicus paralyse
      - n.femoralis paralyse / klapraam
      - plexus brachialis avulsie
    - - acute idiopatische polyradiculoneuritis h
        = motorische polyneuropathie
        = Coonhound paralyse
        (gegeneraliseerde neuromusc.aand. zenuwtype)
        
        <-- auto-immuun?; =infl. ventr.zenuwwortels
        
        anamnese + KOZ:
        
        stijve gang .... snel progressieve tetraparese/plegie (eerst AP ...VP)
        
        cervicale en faciale zwakte, soms AH paralyse, dys/aphonie (blaffen)
        
        geen spinale reacties, hypotonie, neurog.spieratrofie, wel pijnperceptie (soms hyperesthesie)
        
        diagnose:
        
        BOZ, urine OZ, RX thorax, echo abdomen normaal --> uitsluiten andere oorzaken polyneuropathie
        
        elektrofysiol. OZ (EMG,..)
        
        csv: normaal celgetal, eiwit :arrow_upper_right:
        
        evt. zenuwbiopt
        
        behandeling: (geen spec.beh)
        
        spontaan herstel
        
        sneller dmv IV Ig; nursing care, fysiotherapie
        
        prognose:
        
        gunstig als geen complicaties (verslikkingspneumonie, AH paralyse, cystitis, ligwonden)
        
        verbetering na aantal w ...voll herstel na aantal w-m
        
        soms recidief
      - myasthenia gravis
        (gegeneraliseerde neuromusc.aand. spiertype)
        
        anamnese + KOZ:
        
        h (alle rassen) > k (vnl raskatten)
        
        spierzwakte erger na inspanning, koude (steeds stoppen en verder)
        
        dysfagie, dysfonie, faciale zwakte, regurgitatie
        
        diagnose:
        
        ACh r As
        
        ...
        
        <-- = post-synaptische aand.
        
        (congenit)
        
        verworven: auto-immuun --> As tegen ACh r
        
        behandeling:
        
        AChE inhibitor --> ++ ACh
        
        ...
        
        prognose: gunstig indien geen complicaties
- - - - uitval cran.hersen nn.: (vnl. II - VIII)
        
        meerdere hersen nn --> hersenstam
        
        1 --> eerder perifere deel vd betrokken n.
        
        1 / meerdere soms OOK bij gegeneraliseerde neuromusculaire aand. (polyneuropathie, synaps, polymyopathie,..)
      - tetra/hemiplegie (verlies), tetra/hemiparese (verminderde kracht):
        
        a of b, ~centrale mot.banen (cerebrum - hersenstam (UMN) - RM (UMN) --> LMN)
      - abn.bewustzijn
        "
      - (cardiovasc + respir.problemen (zelden))
      - gestoorde houdingsreacties:
        
        ipsilat. ve unilat letsel
    - - omval(neiging), rollen, leunen
        
        naar aangetaste kant
      - cirkelen, zeilen (= van zijn looplijn afwijken)
        
        naar aangetaste kant
      - positionele vestibulaire strabismus (=abn.oogstand):
        
        aan aangetaste kant, testen door hoofd omhoog brengen --> oog gaat dan NIET mee omhoog (normaal wel)
      - nystagmus (=ritmische ongecontr.bew. vd oogbol; hor./vert./schuine):
        
        snelle fase naar gezonde kant, trage fase naar aangetaste kant
        
        OOK bij cerebellum
      - scheve kopstand (head tilt)
        
        naar aangetaste kant
      - soms braken
      - bij acute erge sympt moeilijk NOZ uitvoeren
      - BILAT:
        
        van L naar R zwaaien met kop, kop laag, (head tilt niet goed zien)
        
        wijdbeens staan
        
        géén fysiol.nystagmus kunnen uitlokken (=bij draaien kop ogen meebewegen)
    - - vestibulair syndroom:
        
        evenwichtsstoornissen
        
        (lobus flocculonodularis)
        
        (paradoxaal vestibulair syndroom)
      - - dreigreflex:
        normaal zicht en normale n.facialis
        
        <3-4m sowieso - dreigreflex, want cerebellum rijping!
        
        OOK bij blindheid, n.facialis paralyse
      - cerebellaire ataxie:
        =gegeneraliseerde coördinatiestoornissen: ogen (nystagmus), kop ((intentie)tremor), romp (truncal sway), ALLE poten
        
        stoornis in sensorische ZS (asc.RM = spinale ataxie / cerebellum = cerebellaire)
        
        soms vnl. bij traplopen
        
        OOK bij RM
      - <-- Cerebellitis tgv Neospora, neuronale ceroid lipofuscinose, cerebellaire hypoplasie tgv panleukopenie virus in-utero, erfelijke spinocerebellaire ataxie,...
    - - aanvallen van epilepsie
        
        1e sem
      - abn.bewustzijn:
        
        verminderd (sopor (in slaap vallen, wel nog wakker worden), stupor)
        
        verlies (coma (niet wakker worden))
        
        OOK bij hersenstam:
        abn. bewustzijn ~ RAS (reticulair activatiesysteem) = cerebrum + hersenstam
        
        letsel cerebrum --> pupillen normaal / miose
        
        letsel hersenstam --> pupillen mydriase
      - abn.gedrag:
        
        dwanggedrag (geen functie): cirkelen (naar kant vh letsel in hersenen), gedraaide kopstand (") (≠head tilt), pleurototonus ('komma' lichaam) ("), met kop tegen muur / in hoek staan / vastlopen onder tafel
        
        afwezig gedrag: geen interesse in omg, eigenaar niet meer herkennen,..
        
        (excitatie): hyperactiviteit / hyperagressiviteit
      - centrale blindheid :
        
        contralat ve unilat.letsel
        
        wel nog + pupilreflex
        <-- letsel centrale visuele banen (optische radiatie, corpus geniculatum laterale, optische cortex)
        
        totaal vs partieel, unilat vs bilat; partieel en unilat moeilijk te diagnosticeren
        
        :left_right_arrow: perifere blindheid:
        
        - pupilreflex
        <-- letsel perifere visuele banen (n.opticus, chiasma, tractus opticus): n.opticus neuritis, hypofysetumor,..
        
        blindheid testen:
        
        dreigrespons (hand naar oog (zonder windverplaatsing), normaal knipperen (n.opticus ...n.facialis))
        
        wattenproptest (watje laten vallen, normaal volgen met ogen)
        
        visuele plaatsingsreacties (poot verplaatsen naar tafelpoot, normaal verplaatsen voordat gebotst)
        
        obstakels plaatsen in vreemde omg. (laten rondlopen, normaal nergens tegenaan lopen)
        (blindheid NIET met pupilreflex bepalen, daarmee enkel type bepalen)
      - gestoorde houdingsreacties:
        
        contralat. ve unilat.letsel
        
        h met een cerebraal letsel stappen steeds vrij normaal!
        (bij tetraplegie nooit enkel cerebraal )
        
        proprioceptietesten (overkoot plaatsen, normaal binnen 1-3s terug)
        
        huppelen (3 poten opheffen en lat. bewegen, normaal huppelt ene poot mee)
        
        tactiele en visuele plaatsing (thorax opheffen en poten aan rand vd tafel, normaal poten op tafelopp zetten)
        
        kruiwagentest (normale wandelbewegingen)
      - thalamic pain:
        <-- letsel diencephalon (vaak neoplasie)
        
        niet-pijnlijke stimulus = pijnlijk, nekpijn (hoofd laag, nekstijfheid), onduidelijke verklaring
      - NIET altijd ALLE afwijkingen
  - - - h
        
        gegeneraliseerde zwakte:
        
        tetraparese (bij polymyositis,..) - tetraplegie=slappe paralyse (bij botulisme, polyneuropathie)
        
        episodisch (bij myasthenia gravis,..)
        
        zelden: sommige aand. eerder spierstijfheid (bij myotonia,..)
        
        zenuwtype: (neuropathie, synapsaand. (botulisme))
        
        tetraplegie/parese met hulp
        
        abn. houdingsreacties
        
        slechte - afwezige spinale reflexen in alle poten
        
        hypo-/atonie
        
        neurogene atrofie (1-2w)
        
        uitval cran.hersen nn. --> dysfagie (faryngeale dysfunctie), dysfonie (larynx (stridor)), dyspnee (larynx), regurgitatie (oesophagus), facialisparalyse
        
        (pijngevoel verminderd)
        
        spiertype: (myopathie, synapsaand.(myasthenia gravis))
        
        tetraparese (zelden plegie), vnl na inspanning
        
        normale houdingsreacties
        
        normale spinale reflexen
        
        normo-/hypertonie
        
        onbruiksatrofie (1-2m)
        
        (uitval cran.hersen nn.)
        
        (pijngevoel normaal)
      - k
        
        zwakte van halsspieren en ventroflexie vd hals (kin op borst)
        
        (DDX diabetes neuropathie, myasthenia gravis, organofosfaat intox, polymyositis, hypokalemie, hypernatremie, hyperthyroïdie, thiamine deficiëntie)
      - let op:
        
        sommige neuromusc aand. geen zwakte
        
        sommige niet-nm aand. ook zwakte
      - alle perifere nn en/of synapsen en/of spieren
    - - perifere nn (en/of synapsen) en/of spieren van AP
      - paraplegie/parese
        
        abn. houdingsreacties in AP
        
        LMN in AP (verminderde/afwezige spinale reflexen, verminderde/afwezige tonus, neurog.spieratrofie)
      - <-- thrombus aorta / iliaca, ..
    - - neuropathie (cellichaam, zenuwwortel, dist.axon of telodendron)
        
        synapsaand.
        
        myopathie
        
        combi: bijv. neuromyopathie,..
      - gegeneraliseerd: alle perifere nn en/of synapsen en/of spieren
        
        gelokaliseerd: 1 "
    - - monoplegie/parese
        
        abn. houdingsreacties in 1 poot
        
        LMN in 1 poot
      - perifere nn (en/of synapsen) en/of spieren van 1 poot
  - - - LMN sympt VP, HMN sympt AP
      - tetraplegie/parese, ataxie
      - abn.houdingsreacties
      - nekpijn
      - (Horner syndroom)
        (AH problemen)
        (urinelozing problemen)
      - onderbroken panniculusreflex
    - - normale spinale reflexen VP, HMN sympt AP
      - paraplegie/parese, ataxie
      - normale houdingsreacties VP, abn. op AP
      - rugpijn
      - onderbroken panniculusreflex
      - problemen urinelozing
      - nociceptie (=pijngevoel) --> asc.sensorische informatie:
        
        normaal: knijpen in teen --> omkijken / buigreflex --> omkijken
        
        bij zeer erg letsel caud. van T2 kan nociceptie verdwijnen --> NIET meer omkijken bij knijpen of buigreflex --> slechte prognose :red_cross:
    - - HMN sympt alle poten
      - tetraplegie/parese, ataxie
      - abn.houdingsreacties alle poten
      - nekpijn
        
        OOK bij bep.aand. (meningitis, discospondylitis, cervicale hernia,..)
        maar dan eerder nek/rugpijn dan uitvalsverschijnselen
      - (Horner syndroom)
        (AH problemen)
        (urinelozing problemen)
    - - normale spinale reflexen VP, LMN sympt AP
      - paraplegie/parese, ataxie
      - normale houdingsreacties VP, abn. op AP
      - rugpijn
      - problemen urinelozing, ontlasting
    - - n.sympaticus
        
        panniculus reflex