Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ผู้ป่วยทารกเพศหญิง อายุ 2 เดือน 20 วัน Dx.Bronchopulmonary dysplasia…

- - - - ทารกเกิดก่อนกำหนด หมายถึง ทารกที่เกิดก่อนอายุครรภ์ครบ 37 สัปดาห์ นับจากวันแรกของการมีประจำเดือนครั้งสุดท้ายของมารดา โดยไม่คำนึงถึงน้ำหนักตัว สามารถจำแนกทารกตามอายุครรภ์ที่เกิดก่อนกำหนด
    - - ทารกเกิดก่อนกำหนด GA 27+5
  - - - Late preterm infant หมายถึง ทารกที่เกิดระหว่างอายุครรภ์ครบ 34 - 36 สัปดาห์ 6 วัน ทารกในกลุ่มนี้เกิดปัญหาน้อยที่สุด ไม่แตกต่างไปจากทารกแรกเกิดครบกำหนดมากนัก
      - Moderately preterm infant หมายถึง ทารกที่เกิดระหว่างอายุครรภ์ 32-33 สัปดาห์ 6 วัน สรีรของอวัยวะต่างๆ ในร่างกายของทารกกลุ่มนี้ยังพัฒนาไม่สมบูรณ์ มีโอกาสเกิดปัญหาในระบบต่าง ๆ ได้มากกว่าทารกกลุ่มแรก
      - Very preterm infant หมายถึง ทารกที่เกิดระหว่างอายุครรภ์ 28-31 สัปดาห์ 6 วัน
      - Extremely preterm infant หมายถึง ทารกที่เกิดระหว่างอายุครรภ์ 24-27 สัปดาห์ 6 วัน
        ทารกกลุ่ม very และ Extremely preterm infant เสี่ยงต่อการเกิดปัญหาระบบการหายใจ ระบบทางเดินอาหารความสามารถในการรับนม และปัญหาของระบบประสาทในระยะยาว ทารกจึงมีอัตราการเสียชีวิตและความพิการสูง
    - - Extremely preterm infant เกิดระหว่างอายุครรภ์ 27+5
        week
  - - - ปัจจัยด้านมารดา
        
        โรคประจำตัวของมารดาที่มีผลทำให้เลือดไปเลี้ยงไม่เพียงพอ เช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจ โรคไต
        
        อายุของมารดา เช่น มารดาอายุน้อยกว่า 16 ปี หรือมากกว่า 35 ปี
        
        การดูแลสุขภาพมารดาขณะตั้งครรภ์ เช่น ภาวะโภชนาการไม่ดี การใช้สารเสพติด การทำงานหนัก ความเครียด
        
        ภาวะแทรกซ้อนของมารดาขณะตั้งครรภ์ เช่น ภาวะ ดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ ภาวะรกเกาะต่ำ รกลอกตัวก่อนกำหนด การติดเชื้อ เป็นต้น
      - กรณีศึกษา
        
        ปัจจัยด้านมารดา คือ มีการดูแลสุขภาพขณะตั้งครรภ์ที่ไม่ถูกต้อง เนื่องจากมารดาเพิ่งทราบว่าตนเองตั้งครรภ์เมื่ออายุครรภ์ 18 สัปดาห์
    - - ปัจจัยด้านทารก
        
        ทารกที่มีความผิดปกติของโครโมโซม ความพิการของปัจจัยด้านทารก คือ ทารกมีน้ำน้อยตัวน้อย
        รูปร่างแต่กำเนิด หรือการเจ็บป่วยของทารกเนื่องจากการติดเชื้อในครรภ์
      - กรณีศึกษา
        
        ทารกน้ำหนักตัวน้อย 935 กรัม ไม่เจริญเติบโต
  - - - รีเฟล็กซ์ต่าง ๆ มีน้อยหรือไม่มี เช่น การดูดกลืน ไอ เสียงร้องเบาร้องน้อยกว่าทารกเกิดครบกำหนด
        
        ความตึงตัวของกล้ามเนื้อไม่ดี ทารกมักจะเหยียดแขน และขาขณะนอนหงาย มีการเคลื่อนไหวน้อย การเคลื่อนไหวแขนและขาทั้งสองข้างไม่พร้อมกัน และมักเป็นแบบกระตุก
        
        กล้ามเนื้อระหว่างกระดูกซี่โครงยังไม่เจริญไม่สมบูรณ์กระดูกซี่โครงอ่อนนิ่ม ขณะหายอาจถูกกะบังลมดึงรั้งเข้า(retraction) หายใจไม่สม่ำเสมอ (periodic breathing) เขียว และหยุดหายใจได้ง่าย (apnea)
        
        ลายฝ่าเท้ามีน้อยและเรียบ มองเห็นชัดเจน บริเวณปลายนิ้วตอนอายุครรภ์ 32 สัปดาห์ เล็บมือเล็บเท้าเล็บมือเล็บเท้าอ่อนนิ่มอ่อนนิ่มและสั้น
        
        หัวนมและลานนมมีขนาดเล็ก มองเห็นได้ชัดเมื่ออายุครรภ์ 34-36 สัปดาห์ อวัยวะเพศมีขนาดเล็ก ในเพศชายถุงอัณฑะมีข้าง อัณฑะมีรอยย่นรอยน (rugae) น้อย ลูกอัณฑะยังไม่ลงในถุงอัณฑะยังไม่ลงในถุงอัณฑะ จนกว่าจะมีอายุครรภ์ครบ 37 สัปดาห์ ในเพศหญิงเห็น labia minora และ clitoris ชัดเจน
        
        การเจริญของกระดูกมีน้อย ใบหูอ่อนนิ่มเป็นแผ่นเรียบ งอพับได้ง่าย เนื่องจากยังไม่มีกระดูกอ่อนจนกว่าอายุครรภ์ครบ 36 สัปดาห์
        
        ผิวหนังมีลักษณะบาง สีแดง กล้ามเนื้อและไขมัน ผิวหนังน้อย (Subcutaneous fat) มองเส้นเลือดใต้ผิวหนังชัดเจน มือและเท้าบวมนูน พบไขมันเคลือบตัว (Vernix caseosa) ระหว่างอายุครรภ์ 24-36 สัปดาห์ พบระหว่างอายุครรภ์ 20-32 สัปดาห์ พบขนอ่อน บริเวณหน้าผาก ไหล่ และต้นแขนจำนวนมากในทารกที่อายุครรภ์ระหว่าง 20-30 สัปดาห์
        
        รูปร่างรวมทั้งแขนขามีขนาดเล็ก ศีรษะมีขนาดใหญ่เมื่อเทียบกับลำตัว กะโหลกศีรษะนุ่ม รอยกะโหลก ความยาวรอบอกมีขนาดศีรษะและกระหม่อมกว้าง
        
        น้ำหนักตัวน้อยกว่า 2,500 กรัม
      - กรณีศึกษา
        
        น้ำหนักตัว 935 กรัม แขนขาเล็ก ศีรษะมีขนาดใหญ่เมื่อเทียบกับลำตัว กะโหลกศีรษะนุ่ม ความยาวรอบศีรษะ 26 ซม. ผิวหนังมีลักษณะบาง สีคล้ำ กล้ามเนื้อน้อย มองเห็นเส้นเลือดใต้ผิวหนัง ใบหูพับง่าย หัวนมมีเล็ก เห็น labia minora และ clitoris ชัดเจน ลายฝ่าเท้ามีน้อย เล็บมือเล็บเท้าอ่อนนิ่ม กล้ามเนื้อกระดูกซี่โครงมีน้อยมองเห็นซี่โครง หายใจไม่สม่ำเสมอ หยุดหายใจแล้วกลับมาหายใจใหม่ หายใจมี retraction ที่ Substernal และ Subcostal ทารกมักจะเหยียดแขน และขาขณะนอนหงายเคลื่อนไหวน้อย และมักเป็นแบบกระตุก ยังไม่ดูดกลืน ไม่ไอ เสียงร้องแทบไม่ได้ยินเสียง และร้องน้อย
  - - - ระบบทางเดินหายใจศูนย์ควบคุมการหายใจในสมองส่วน Medulla และปอดยังเจริญไม่สมบูรณ์ขาดสารลดแรงตึงผิวเส้นเลือดฝอยในปอดมีน้อยความตึงตัวของกล้ามเนื้อกระบังลมและทรวงอกไม่ดีกระดูกซี่โครงไม่แข็งแรงทางเดินหายใจมีขนาดเล็กและปฏิกิริยาสะท้อนกลับเกี่ยวกับการไอมีน้อย
      - ระบบควบคุมอุณหภูมิของร่างกายร่างกายของทารกเกิดก่อนกำหนดขาดความสมดุล
        2.1 การสร้างความร้อนและการระบายความร้อน ดังนี้ ไขมันสีน้ำตาล (brow fat) เป็นแหล่งผลิตความร้อนที่สำคัญของทารก ทารกเริ่มสร้างไขมันสีน้ำตาลสะสมบริเวณกระดูกสะบักรอบคอรักแร้บริเวณเหนือกระดูกไหปลาร้ารอบหลอดลมหลอดอาหารรอบไตและต่อมหมวกไตขณะที่มารดามีอายุครรภ์ 25-27 สัปดาห์การสร้างจะสิ้นสุดเมื่อทารกคลอดจากครรภ์มารดา - ต่อมไทรอยด์ (Thyroid gland) จะถูกกระตุ้นจากต่อมใต้สมองส่วนหน้าให้สร้างและหลั่งไทรอยด์ฮอร์โมนเพื่อควบคุมกระบวนการเมตาบอลิซึมของร่างกายทำให้เกิดพลังงานความร้อนในร่างกายเพิ่มขึ้นทารกสามารถสังเคราะห์ไทรอยด์ฮอร์โมนได้ตั้งแต่อายุครรภ์ 11-12 สัปดาห์
        
        การหดตัวและคลายตัวของหลอดเลือดที่ผิวหนังทารกเกิดก่อนกำหนดที่มีน้ำหนักตัวต่ำกว่า 1,000 กรัมยังไม่สมบูรณ์
        2.2 การป้องกันการสูญเสียความร้อน
        -ไขมันใต้ผิวหนังมีน้อยทารกใช้ไขมันใต้ผิวหนังเพื่อเป็นฉนวนห่อหุ้ม ร่างกายไม่ให้ความร้อนที่สะสมในร่างกายสูญเสียให้กับสิ่งแวดล้อมที่มีอุณหภูมิเย็นกว่าทารกกลุ่ม Very preterm infant และ Extremely preterm infant แทบจะมีไขมันใต้ผิวหนังดังนั้นทารกจึงสูญเสียความร้อนให้กับสิ่งแวดล้อมได้ง่าย - พื้นที่ผิวกาย (surface area) มีมากเมื่อเทียบกับน้ำหนักตัวรวมถึงลักษณะทางกายภาพของกล้ามเนื้ออ่อนแรงแขนขาเหยียดจึงเพิ่มพื้นที่ผิวในการสูญเสียความร้อนทางผิวหนังได้ง่ายจึงมีข้อจำกัด ในการสร้างและรักษาความร้อนไว้ในร่างกายทำให้เกิดภาวะอุณหภูมิกายต่ำกว่าปกติ (hypothermia) ขณะเดียวกันยังมีความสามารถ จำกัดในการรระบายความร้อนออกจากร่างกายทำให้มีโอกาสเกิดภาวะอุณหภูมิกายสูงกว่าปกติ (hyperthermia)
      - ระบบทางเดินอาหารทารกเกิดก่อนกำหนดยังพัฒนาไม่สมบูรณ์ร่างกาย การสะสมพลังงานและสารอาหารในปริมาณจำกัด ทารกเกิดก่อนกำหนดที่มีน้ำหนักต่ำกว่า 1,500 กรัมจัดเป็นกลุ่มเสี่ยงสูงต่อการขาดสารอาหารเนื่องจากตับทำงานไม่สมบูรณ์สร้างน้ำดีได้น้อยความจุของกระเพาะอาหารน้อยหูรูดกระเพาะอาหาร (cardiac sphincter) ไม่แข็งแรงปิดไม่สนิทการบีบตัวของลำไส้น้อยทำให้อาหารค้างในกระเพาะอาหารนานนอกจากนี้การดูดการกลืนและการหายใจของทารกยังทำงานไม่สัมพันธ์กันจนกว่าจะมีอายุครรภ์ 32-34 สัปดาห์ส่งผลให้ทารกไม่สามารถรับนม (feeding intolerance) ผ่านทางลำไส้ทำให้เยื่อบุผนังลำไส้ฝ่อตัวสำไส้เน่า (Necrotizing Enterocolitis: NEC)
      - ระบบภูมิคุ้มกันทารกเกิดก่อนกำหนดยังพัฒนาไม่สมบูรณ์เม็ดเลือดขาวมีจำนวนน้อยและทำหน้าที่ไม่สมบูรณ์ยังไม่สามารถสร้าง IgM ได้ภูมิคุ้มกันชนิด IgG ที่ได้รับจากมารดามีน้อยเนื่องจากทารกจะได้รับ IgG ตั้งแต่สัปดาห์ที่ 16 ของการตั้งครรภ์และ IgG ที่ผ่านจากมารดาไปสู่ทารกจะเพิ่มปริมาณมากขึ้นตามอายุครรภ์ที่เพิ่มขึ้นจนมีระดับสูงสุดในระยะ 4 สัปดาห์สุดท้ายของการตั้งครรภ์ดังนั้นทารกที่เกิดก่อนกำหนดจึงมีปริมาณ IgG น้อยประกอบกับทารกแรกเกิดยังไม่ได้รับนมมารดาจึงไม่ได้รับ IgA จากนมมารดาทารกเกิดก่อนกำหนดจึงมีโอกาสเกิดภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด (sepsis)
      - ระบบหัวใจและหลอดเลือดทารกเกิดก่อนกำหนดมักมีปัญหา Patent Ductus Arteriosus (PDA) ที่ทำให้เกิดภาวะหายใจลำบากเฉียบพลันได้บ่อย
      - ระบบไหลเวียนเลือดผนังหลอดเลือดของทารกเกิดก่อนกำหนดยังพัฒนาไม่สมบูรณ์เปราะแตกง่ายปริมาณ prothrombin ต่ำกว่าปกติเม็ดเลือดแดงเป็นชนิด fetal hemoglobin ที่มีคุณสมบัติในการจับออกซิเจนไว้ในเม็ดเลือดแดงสูงและปล่อยออกซิเจนให้กับเนื้อเยื่อน้อยเนื้อเยื่อจึงขาดออกซิเจนได้ง่ายประกอบกับเม็ดเลือดแดงมีอายุสั้นเพียง 65 วันและขาดฮอร์โมน erythropoietin ที่มีผลต่อการกระตุ้นให้เกิดกระบวนการสร้างเม็ดเลือดแดงเหล็กที่ได้รับจากมารดาในช่วงไตรมาสสุดท้ายของการตั้งครรภ์น้อยทารกเกิดก่อนกำหนดจึงเกิดภาวะซีดภาวะเลือดออกในโพรงสมอง (Intraventricular Hemorrhage: IVH) และภาวะบิลิรูบินในกระแสเลือดสูง (hyperbilirubinemia)