Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Pathophysiology of Gastrointestinal System - Coggle Diagram

- - - - พันธุกรรม
      - ภาวะแวดล้อม (Environment) : ขาดสารอาหาร, ติดเชือ, ยา, สารเสพติด, รังสี
    - - ปัญหาการดูด กลืน สำลัก หายใจ
      - ภาวะแทรกซ้อน : ติดเชือที่ปอด + หูชันกลาง
      - ความผิดปกติของขากรรไกร ฟัน บดเคี้ยว
        พูดไม่ชัด (dysarthria)
  - - - Solitary lesion
      - Aphthous ulcer (แผลร้อนใน)
      - Chronic ulcer : Cancer
    - - การบาดเจ็บ สารเคมี ความร้อน
      - เครียด พักผ่อนไม่เพียงพอ ทำให้ภูมิคุ้มกันไม่ดี
      - ติดเชื้อไวรัสและเชื้อรา ex. Herpes simplex virus
    - - การอักเสบ เจ็บ
      - กลืนลำบาก
      - รับประทานอาหารลดลง
  - - - กรรมพันธ์ุ : Sjogren’s syndrome
      - Facial nerve palsy
      - ติดเชื้อ : คางทูม (mump)
      - รังสี เคมีบำบัด
    - - ปากแห้ง
      - รับประทานอาหารไม่อร่อย
      - กลืนลำบาก
      - น้ำหนักตัวลดลง
- - - - Motor
        
        1) การทำลาย / เสื่อม
        • เส้นประสาทคู่ที่ 5,9,10
        • ก้านสมองส่วนศูนย์การกลืน
        2) กล้ามเนื้ออ่อนแรง : Myasthenia Gravis, อัมพาต
        3) กล้ามเนื้อแข็งเกร็ง : Parkinson’s disease
        4) หมดสติ ยาสลบ
      - Mechanism
        
        1) ตีบ อุดกั้น กดเบียด
        • อักเสบ ติดเชื้อ : คออักเสบ ต่อมทอนซิลโต
        • ลดความยืดหยุ่น : สารเคมี ผ่าตัด ฉายแสง
        • มะเร็ง
        2) ลดปริมาณน้ำลาย
    - - ลดแรงในการกลืนลำบากในช่อง Oropharynx
      - เพดานอ่อน (Soft palate) / ลิ้นไก่ (Uvula) ปิด Nasopharynx ไม่สนิท
      - ฝาปิดกล่องเสียง (Epiglottis) ปิดกล่องเสียงไม่สนิท
      - กลืนเจ็บ ต่อมน้ำเหลืองโต หูดับ จากอุดตัน Eustachian tube
- - - - น้ำลายมาก (Hypersalivation) : น้ำลายเข้าสู่กระเพาะอาหารไม่ได้
      - สำลัก ไอ เขียว หยุดหายใจ : น้ำลายเข้าสู่หลอดลม
      - ท้องป่อง : อากาศเข้าสู่กระเพาะ
    - - ปอดอักเสบ หายใจลำบาก
      - ติดเชื้อในระบบหายใจ
      - ภาวะเลี้ยงไม่โต (Failure to thrive)
  - - - ความผิดปกติของกลุ่มเซลล์ประสาทในผนังหลอดอาหาร
    - - ไอ / อาเจียนโดยไม่มีอาการคลื่นไส้
      - สำลักเข้าหลอดลม ปอดอักเสบ
      - ติดเชื้อ เกิดแผลเรื้อรัง หลอดอาหารแตก และเสียชีวิต
  - - - Fibrous tissue แทนที่กล้ามเนือเรียบ
    - - Lower esophageal sphincter แข็ง กระด้าง ไม่ยืดหยุ่น
      - อาหารและกรดในกระเพาะอาหารย้อนขึนมาที่หลอดอาหาร → โรคกรดไหลย้อน → โรคหลอดอาหารอักเสบ
      - แสบร้อนอก (heartburn),
        กลืนลำบาก (dysphagia),
        ปวดขณะกลืน (odynophagia)
- - - - ความบกพร่องกระบังลม
    - - Sliding hiatal hernia : ดันกระเพาะและหลอดอาหาร
      - Paraesophageal hiatal hernia : ดันกระเพาะอาหาร
    - - หลอดอาหารสั้นลง กลืนผิดปกติ ระคายเคือง เพิ่มแรงดัน เกิด reflux จากกระเพาะ
  - - - ปวดท้อง อึดอัดแน่นท้อง (dyspepsia) อาเจียนเป็นเลือด
    - - หลั่งกรดมากเกิน
      - Barrier น้อยเกิน
      - ใช้ NSAIDs
      - Duodenal-gastric reflux
      - Helicobacter pylori (H. pylori)
    - - เกิด fibrosis / scar : อุดกั้นในทางเดินอาหาร (gastric outlet obstruction)
      - เกิด perforation ท่ี duodenum → นาย่อยเข้าช่องท้อง → ปวดท้องรุนแรง
      - เลือดออก (Upper GI bleeding) : อาเจียนเป็นเลือด (hematemesis), ถ่ายอุจจาระสีดำกลิ่นเหม็น (melena)
- - - - สาเหตุภายนอก : การกดเบียด (compression), พังผืด (adhesion), การเลื่อน
      - สาเหตุภายใน : สิ่งอุดกัน (obstruction), พังผืดภายในลำไส้, ผ่าตัดหน้าท้อง, กระเพาะอาหารทะลุ, ติดเชื้อในกระแสเลือด
    - - การคั่งของสิ่งต่างๆ ภายในลำไส้เหนือส่วนที่อุดกัน
        
        เพิ่มแรงบีบตัวของลำไส้
        
        ลำไส้ขาดเลือด
        
        ลำไส้ทะลุ
        
        เยื่อบุช่องท้องอักเสบ
        
        ช็อก
        
        ลำไส้บวม
        
        ลดปริมาณเลือด
        
        ความดันภายในลำไส้สูง
        
        อาเจียน
        
        เพิ่มของเหลวเข้าสู่โพรงช่องท้อง
        
        ขาดน้ำ
    - - ปวดท้องทันทีทันใด : ปวดเป็นพักๆ ปวดบิด (colicky pain), ปวดตลอดเวลารุนแรง
      - คลื่นไส้อาเจียน : อาเจียนต่อเนื่องรุนแรง, อาเจียนสีน้ำดี, อาเจียนสีและกลิ่นอุจจาระ
      - ท้องอืด เคาะโปร่ง
      - ผายลมและถ่ายอุจจาระ
- - - - Membrane กั้นส่วนปลายลำไส้ใหญ่กับด้านนอกทวารหนักไม่สลายตัว
      - ไม่มีรูทางทวารหนัก
      - การอุดตันลำไส้ใหญ่ เพิ่มความดันในลำไส้ส่วนบน
    - - ทารกไม่ถ่าย Meconium
      - อาเจียน
      - ขาดน้ำและเกลือแร่ มีภาวะ malnutrition
    - - ลำไส้อักเสบ, ลำไส้ใหญ่ทะลุ, ช่องท้องอักเสบ (Peritonitis)
  - - - ผนังลำไส้ไม่มีการเจริญของ ganglion
        ที่ควบคุมการหดตัวของกล้ามเนื้อผนังลำไส้ (Aganglionosis)
    - - ทารกไม่ถ่าย Meconium
      - อาเจียน
      - ขาดน้ำและเกลือแร่ มีภาวะทุโภชนาการ
  - - - ลดกากอาหาร : ไม่มีอุจจาระเป็นก้อน
      - การอุดตัน : มะเร็ง ไส้ติ่งอักเสบ ถุงน้ำดีอักเสบเฉียบพลัน
      - การอุดตัน : มะเร็ง ไส้ติ่งอักเสบ ถุงน้ำดีอักเสบเฉียบพลัน
      - ขาด Ganglionic cell ในผนังลำไส้ : ไม่มีการบีบตัว (Megacolon)
      - ลำไส้ใหญ่ยาวมาก : เพิ่มการดูดน้ำ
  - - - อุจจาระเคลื่อนผ่านลำไส้ใหญ่อย่างรวดเร็ว
    - - แผลในลำไส้ใหญ่ สารเคมี การติดเชื้อในลำไส้ (Enteritis)
      - การขาดแลคเตส (Lactase deficiency)
      - ลดการดูดซึม
      - สภาพจิตใจ (psychogenic diarrhea)
    - - เสียน้ำและเกลือแร่ เช่น ติดเชื้ออหิวา (cholera)
  - - - ไข้ ปวดท้อง ท้องเสีย
    - - Crohn’s disease : อักเสบตำแหน่งที่ไม่ต่อเนื่องกัน (transmural inflammation)
      - Ulcerative colitis : อักเสบแบบต่อเนื่องใน colon ชั้น submucosa
  - - - External hemorrhoid : ใต้ต่อ pectinate line
      - Internal hemorrhoid : เหนือต่อ pectinate line
    - - Constipation, Portal hypertension, Pregnancy
        
        เพิ่มแรงดันในช่องท้อง
        
        ลดการไหลของเลือดดำกลับ Inferior vena cava
        
        การคั่งของเลือดดำที่ anal canal โป่งพอง