Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่10 การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาเซลล์เจริญผิดปกติ - Coggle Diagram
บทที่10 การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาเซลล์เจริญผิดปกติ
มะเร็งไต Nephroblastoma
หมายถึง
ภาวะที่เนื้อไตชั้น พาเรนไคมา(Parenchyma) มีการเจริญผิดปกติ
เนื้องอกชนิดร้ายแรงที่พบบ่อยได้ในเด็กอายุน้อยกว่า 5 ปี
มีต้นกำเนิดมาจาก
เซลล์ของระบบประสาท(Neural cerst)
เนื้อเยื่อ Sympathetic nervs
ต่อมหมวกไตในช่องท้อง (adrenal gland)
อาการและอาการแสดง
อาการอื่น
มีไข้
ปวดกระดูก
ตาโปนมีรอยช้ำที่ขอบตา
ตำแหน่งที่พบห้อนครั้งแรก
ต่อมหมวกไต
มีก้อนในช่องท้อง ท้องโต ปวดท้อง
การรักษาด้วยยาเคมีบำบัด Chemotherapy
ระยะการรักษา
ระยะชักนำให้โรคสงบ
ให้ยาเพื่อทำลายเซลล์ในเวลาอันสั้นให้มากที่สุด
มีอันตรายต่อเซลล์ปกติให้น้อยที่สุด
ระยะเวลาในการให้ยา 4-6 สัปดาห์
ระยะให้ยาแบบเต็มที่
ให้หลายชนิดร่วมกัน
เพื่อให้ยาทำลายเซลล์มะเร็งให้เหลือน้อยที่สุด
ระยะเวลาในการให้ยา ประมาณ 4 สัปดาห์
ระยะป้องกันโรคเข้าสู่ระบบประสาทส่วนกลาง
ป้องกันไม่ให้โรคลุกลามเข้าสู่ระบบประสาทส่วนกลาง
โดยเฉพาะผู้ป่วยที่มีจำนวนเกล็ดเลือดต่ำ ตับม้ามโต
ระยะควบคุมโรคสงบ
ใช้เพื่อควบคุม และรักษาโรคอย่างถาวร
ยาที่นิยมใช้
6- MP ร่วมกัการให้ Metrotrexate
การรักษาประคับประคอง
แบ่งออกเป็น 2 แนวทาง
การรักษาทดแทน
การรักษาด้วยเกล็ดเลือด
วิธีการให้ยาเคมีบำบัด
IT
ทางช่องไขสันหลัง intrathecal
IM
ระวังเลือดออก
IV
ระวังการรั่วของยาออกนอกเลือด
ตัวอย่างยาเคมีบำบัด
Cyciophosphamide และ Ifosfamide
ผลข้างเคียง
เกิด Hemorrhagic cystitis คือออกในกระเพาะปัสสามวะ
แผนการรักษา
ให้ผู้ป่วยได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำที่มากพอ Hydration ร่วมกับการให้ยา Mesna
Methotrexate
Mercaptopurine (6-MP)
L-asparaginase
การพยาบาลที่ได้รับยาเคมีบำบัด
Ondasetion (onsia)
ป้องกันการคลื่นไส้ อาเจียน
การรั่วซึมของยาออกนอกหลอดเลือด
อาการเเสดง
ปวด บวม เเสบร้อน เกิดการทำลายเนื้อเยื่อรอบๆเส้นเลือด
ปัจจัยที่ทำให้เกิดความรุนเเรง
ชนิดของยาเคมีบำบัด
ความเข้มข้นของยาเคมีบำบัด
ปริมาณที่รั่ว
การดูเเล
ประคบเย็น ครั้งละ 20 นาที วันละ 4 ครั้ง ใน 1-2 วันเเรก
Bactrim
ป้องกันการติดเชื้อฉวยโอกาส เนื่องจากผู้ป่วยมีภูมิต้านทานต่ำ
มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเฉียบพลัน (Acute lymphoblastic leaukemia)
หมายถึง
การเจริญที่ผิดปกติของเซลล์ พบบ่อยในเด็ก
โดยพบมากในช่วงอายุ 2-5 ปี
Leukemia
อาการเเสดง
ซีด
เลือดออกง่าย
ติดเชื้อง่าย
หมายถึง
มะเร็งของระบบเลือด
เกิดจากความผิดปกติของเซลล์ต้นกำเนิด ที่อยู่ในไขกระดูก
แบ่งเป็น
ALL (Acute Lymphoblastic Leukemia )
พบในทุกช่วงวัย ทั้งเด็กเเละผู้ใหญ่ พบบ่อยในเด็ก 2-5 ปี
AML (Acute myelogenous leukemia)
พบในผู้ใหญ่มากกว่าเด็ก เเละพบในผู้ชายมากกว่าผู้หญิง
CLL (Chronic lymphocytic leukemia)
พบในผู้ใหญ่ ยิ่งอายุมากยิ่งเสี่ยงมาก
CML (Chronic myelogenous leukemia)
พบได้น้อย พบได้ทุกวัย เเต่พบบ่อยในเด็กอายุมากกว่า 4 ปี
สาเหตุ
ปัจจัยด้านพันธุกรรม
ในฝาแฝดที่เป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิด ALL
ในครอบครัวที่มีสมาชิกป่วเป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิด ALL
เด็กที่เป็นดาวน์ซินโดรม
ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม
สัมผัสสารเคมีบางชนิด
มีประวัติได้รับรังสี Ionizing radiation
การสูบบุหรี่/ควันบุหรี่
การมีประวัติได้รับยาเคมีบำบัดในการรักษามะเร็งชนิดอื่นมาก่อน
อาการและอาการแสดง
อาการเบื้องต้น
เบื่ออาหาร น้ำหนักลด ซีด อ่อนเพลีย
เลือดออกง่าย เนื่องจากจากมีเกร็ดเลือดต่ำ
เช่น
จ้ำเขียวขึ้นตามตัว
ประจำเดือนมามากกว่าปกติ
เลือดออกตามไรฟัน
มีเม็ดเลือดขาวชนิดตัวอ่อนปริมาณมาก
คลำพบก้อนที่ขาหนีบ ต่อมน้ำเหลือง ขา คอ หรือมีตับ ม้ามโต
การวินิจฉัย
การเจาะเลือดตวรจหาเซลล์เม็ดเลือดตัวอ่อนของเซลล์เม็ดเลือดขาว
การเจาะไขกกระดูก Bone marrow transplanted
มะเร็งต่อมน้ำเหลือง (Lymphoma)
บริเวณที่พบบ่อย
ต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอ
แบ่งเป็น
Hodgkin lymphoma
ไม่มีอาการเจ็บปวด
จะพบต่อมน้ำดหลืองโตมาเป็นปี
พบ Reed-sternberg cell
Non-hodgkin lymphoma
อาการจะเร็วเเละรุนเเรง
มีก้อนที่ช่องท้อง ช่องอกหรือในระบบประสาท
Burkitt lymphoma
ต้นกำเนิดมาจาก B-cell
เเพร่กระจายในเนื้อเยื่อ
ก้อนเนื้องอกที่โตเร็วมาก พบเฉพาะที่ช่องท้องรอบกระดูกขากรรไกร
อาการเเละอาการเเสดง
ระยะเริ่มต้น
เบื่ออาหาร น้ำหนักลด อ่อนเพลียไม่ทราบสาเหตุ
มีไข้ หนาว สั่น คันทั่วร่างกาย เหงื่อออกตอนกลางคืน
ไอเรื้อรัง หายใจไม่สะดวก ต่อมทอนซิลโต
คลำพบก้อนบรืเวณต่างๆ เช่น คอ รักเเร้ ขาหนีบ หรือเต้านม ไม่มีอาการปวดหรือเจ็บ
ปวดศีรษะ เนื่องจากเป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองในระบบประสาท
ระยะลุกลาม
ซีด เลือดออกง่าย มีจ้ำเลือดตามตัว
ท้องโต เเน่นท้อง หรืออาหารไม่ย่อย เนื่องจากต่อมน้ำเหลืองโตในช่องท้อง
การวินิจฉัย
CT scan
MRI
ตัดชิ้นเนื้อไปตรวจ
Bone scan
ตรวจไขกระดูก
PET scan
การรักษา
การฉายรังสี (Radiation Therapy)
การปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิด (Transplantation)
การใช้ยาเคมีบำบัด (Chemotherapy)