Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลหญิงที่มีเลือดออกระยะตั้งครรภ์ (ภาวะแท้ง) - Coggle Diagram
การพยาบาลหญิงที่มีเลือดออกระยะตั้งครรภ์
(ภาวะแท้ง)
ความหมาย
การแท้ง (abortion) หมายถึง การสิ้นสุดการตั้งครรภ์ก่อนในเวลาที่ทารกไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้
องค์กรอนามัยโลกใช้เกณฑ์ตั้งครรภ์น้อยกว่า 20 สัปดาห์
ประเทศไทยใช้น้อยกว่า 28 สัปดาห์
สาเหตุการแท้ง
ด้านมารดา
อายุ หญิงที่อายุน้อยกว่า20ปี และมากกว่า40ปี
ติดเชื้อ เช่น เชื้อซิฟิลิส เชื้อคลาไมเดีย ทำให้เกิดอุ้งเชิงกรานอักเสบ
ความผิดปกติของต่อมไร้ท่อ
ภาวะทุพโภชนาการ
แรงกระทบกระเทือน เช่น อุบัติเหตุ
ภาวะด้านอารมณ์ ได้รับความกระทบกระเทือนจิตใจอย่างรุนเเรง
ได้รับสารพิษ สารเสพติด เช่น มารดาสูบบุหรี่ ได้รับคาเฟอีน
ความผิดปกติของอวัยวะสืบพันธุ์ เช่น มีมดลูกสองอัน เนื้องอกกล้ามเนื้อมดลูก ชนิด submucous myoma
immunological factors เช่น หมู่เลือดไม่เข้ากัน
ด้านทารก/รก
ความผิดปกติของจำนวนโครโมโซม โครโมโซมบางคู่เกินมา 1 ตัว เรียกว่า ไตรโซมี่
จำนวนโครโมโซมปกติ แท้งหลัง 12 wks
ด้านบิดา อายุมากกว่า 40 ปี
ชนิดการแท้ง
การแท้งเกิดขึ้นเอง (spontaneous abortion)
การแท้งคุกคาม (threatened abortion)
มีเลือดออกก่อนอายุครรภ์ 20 wks
อาการและอาการเเสดง
มีเลือดแดงสดหรือคล้ำปริมาณเล็กน้อย
คลำมดลูกได้โตเท่ากับอายุครรภ์ ปวดท้องเล็กน้อยหรือไม่ปวด ไม่มีชิ้นส่วนออกมา ปากมดลูกปิด
การวินิจฉัย
วินิจฉัยโรค
1.จากประวัติอาการเเละอาการเเสดง
2.Pregnancy test ผล Pos
3.Ultrasonography ทารกมีชีวิต
4.ตรวจภายในพบปากมดลูกปิด คลำมดลูกได้โตเท่ากับอายุครรภ์
วินิจฉัยแยกโรค
1.เลือดประจำเดือน
2.เลือดออกจากการฝังตัวของรก
3.เลือดออกจากปากมดลูก
4.ตั้งครรภ์นอกมดลูก ไข่ปลาอุก
การรักษา
แนะนำให้นอนพักผ่อนห้ามลุกจากเตียง 24-48 ชั่วโมง
ถ้ามารดาปวดท้อง ให้ยาระงับปวด
ตั้งครรภ์ในไตรมาสที่ 1 ตรวจปัสสาวะเพื่อทดสอบการตั้งครรภ์ โดยดูจากผลฮอร์โมน Beta hCG เพื่อประเมินว่ายังตั้งครรภ์อยู่หรือไม่
การแท้งหลีกเลี่ยงไม่ได้ (inevitable abortion)
มีเลือดออกจากโพรงมดลูกก่อนอายุครรภ์ 20 wks ไม่สามารถตั้งครรภ์ต่อได้
อาการเเละอาการเเสดง
เลือดออกทางช่องคลอดมากกว่าแท้งคุกคาม ตรวจภายในปากมดลูกเปิด ถุงน้ำคร่ำเเตก ปวดท้องเล็กน้อยถึงปวดรุนแรง ปากมดลูกปิด ไม่มีชิ้นส่วนออกมา
การรักษา
ถ้าปวดท้องมากให้ยาแก้ปวด เช่นมอร์ฟีน
ถ้าซีดมากให้เลือด
ทำให้การตั้งครรภ์สิ้นสุดลงโดยดูจากอายุครรภ์ โดยอายุครรภ์น้อยกว่า 12 wks ใช้วิธีขูดมดลูก หรือเครื่องดูดสุญญากาศ ถ้ามากกว่า 12 wks ใช้ยากระตุ้นหดรัดตัวของมดลูก เช่น oxytocin 10 U ใน 5% D/NSS
การแท้งไม่ครบ (incomplete abortion)
การแท้งที่พบชิ้นส่วนทารก
อาการเเละอาการแสดง
ปากมดลูกเปิด ปวดท้องรุนแรง มีเลือดออกมาก พบชิ้นส่วนทารกออกมาไม่ครบ ปากมดลูกเปิด
การรักษา
ขูดมดลูก ในกรณีที่ชิ้นส่วนของรกหรือเยื่อหุ้มรกค้างอยู่ในโพรงมดลูก
ในรายที่มีเลือดออกให้เหน็บยา misoprotol เพื่อเพิ่มการหดรัดตัวของมดลูก ให้ขับสิ่งที่ค้างอยู่ออกมา
การแท้งค้าง (missed abortion)
ทารกเสียชีวิต แต่รก ทารกยังค้างอยู่ในโพรงมดลูก
อาการและอาการแสดง
ขาดประจำเดือน คลื่นไส้อาเจียน ไม่คัดตึงเต้านม เด็กเคยดิ้นเเล้วหยุดดิ้น ฟังเสียงหัวใจทารกไม่ได้ยิน ปากมดลูกปิด
การวินิจฉัย
ตรวจปัสสาวะหาฮอร์โมน Beta hCG ผล neg
ฟังเสียงหัวใจทารกไม่ได้ยิน
ตรวจคลื่นเสียงความถี่สูงพบถุงน้ำเล็กกว่าอายุครรภ์ มีการเกยกันของกะโหลกศรีษะทารก (Spalding's sign)
การรักษา
เจาะเลือดหาระยะเวลาการแข็งตัวของเลือด
ให้สารน้ำหรือเลือดในกรณีที่เสียเลือด
เมื่อตรวจการแข็งตัวของเลือดปกติ ทำให้สิ้นสุดการตั้งครรภ์ ครรภ์อายุน้อยกว่า 12 wks ใช้วิธีขูดมดลูก อายุครรภ์มากกว่า 12 wks ใช้วิธีเหน็บยาโพรสตาเเกลนดิน
ภาวะเเทรกซ้อน
ติดเชื้อ
การแข็งตัวของเลือดบกพร่อง plateletsลดน้อยลง
การแท้งเป็นอาจิณ
แท้งเองติดต่อกัน 3 ครั้งขึ้นไป
สาเหตุ
ความผิดปกติของฮอร์โมนส์
ความผิดปกติของโครโมโซม
ติดเชื้อ
ความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน
การแท้งครบ (complete abortion)
เป็นการแท้งที่ตัวทารก รก ออกมาครบ
อาการและอาการแสดง
เลือดออกทางช่องคลอดลดลง มีถุงเยื่อหุ้มการตั้งครรภ์หลุดออกมาครบ มีเลือดออกเล็กน้อย 2-3วัน ปากมดลูกปิด ถ้าแท้งไม่นานปากมดลูกอาจเปิดน้อย
การรักษา
แนะนำให้พักผ่อน
ให้ยาวิตามิน ยาเสริมธาตุเหล็กบำรุงร่างกาย
แท้งหลังอายุครรภ์ 20 wks ให้ยาระงับการหลังน้ำนม
แนะนำให้สังเกตอาการเลือดออก อาการปวดท้อง ถ้ามีอาการผิดปกติให้มาพบแพทย์
การทำแท้ง (induced abortion)
การทำแท้งเพื่อการรักษา (therapeutic)
วินิจฉัยว่าการตั้งครรภ์นั้นเป็นอันตรายต่อสุขภาพของผู้ตั้งครรภ์
เช่น โรคหัวใจ โรคเลือด โรคจิต ตั้งครรภ์จากการข่มขืน
ผู้เยาว์ที่อายุต่ำกว่า 13ปี
วิธีทำแท้ง
อายุคครภ์ก่อน 9 wks กินยา mifepristone 200 mg 1 tab
จากนั้น 24-48 ชั่วโมง ใช้ยา misoprostol 800 ไมโครกรัม อมใต้ลิ้น
อายุครรภ์ 9-24 wks กินยา mifepristone 200 mg จากนั้น 36-48 hrs ให้misoprostol 800 ไมโครกรัม สอดเข้าช่องคลอด ตามด้วย misoprostol 2 เม็ด อมใต้ลิ้น
ให้ออกซิโตซินเข้าหลอดเลือดดำ
ฉีดสารน้ำความเข้มข้นสูงเข้าในโพรงมดลูก
ยุติด้วยหัตถการ
ขยายปากมดลูกและขูดด้วยเเรงดูดสุญญากาศ
ขยายปากมดลูก และขูดมดลูก โดยใช้เครื่องมือแหลมคมเข้าไปขูด
ผ่าตัดมดลูกในรายที่มีบุตรเพียงพอแล้ว
การทำแท้งผิดกฎหมาย
อันตรายของการทำแท้งผิดกฎหมาย
ตกเลือด มดลูกทะลุ ติดเชื้อ เกิดภาวะอุดตันของหลอดเลือดจากฟองอากาศ
การแท้งติดเชื้อ
อาการและอาการแสดง
มีเลือดออกทางช่องคลอด อาจเป็นเลือดปนหนอง กลิ่นเหม็น
ไข้สูง หนาวสั่น ชีพจรเต้นเร็ว
ปวดกดเจ็บทั่วท้อง
การวินิจฉัย
ซักประวัติการทำแท้ง
ตรวจเลือดพบ hbต่ำ WBCต่ำ
พบเม็ดเลือดแดงและขาวในปัสสาวะ
เพาะเชื้อจากปากมดลูก พบเชื้อเเบคทีเรีย
ถ่ายภาพรังสีพบว่ามีอากาศในช่องท้อง
ภาวะแทรกซ้อน
ไตวายเฉียบพลัน จากการติดเชื้อคลอสทิเดียม ทำให้เกิดการแตกตัวของเม็ดเลือดแดง จะถ่ายปัสสาวะสีดำเข้มแบบโคล่า
การแข็งตัวของเลือดบกพร่อง
การรักษา
ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
ในกรณีที่ปวดท้องมาก ให้ morphine
ให้ยาปฏิชีวนะตามผลการเพาะเชื้อ
ในรายที่ช็อกจัดให้นอนราบเเละให้ออกซิเจน