Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Metabolizam ugljikohidrata - Coggle Diagram
Metabolizam ugljikohidrata
GLIKOLIZA
niz od 10 reakcija kojima nastaju 2 molekule piruvata iz glukoze
odvija se u citosolu (stanici)
SVRHA
dobivanje energije za sintezu ATP-a
osigurati prekursore za sintezu određenih staničnih sastojaka
MOGUĆE SUDBINE
C6H12O6 --> CH3COCOO- -->
CO2 + H2O
CH3CH2OH (etanol)
CH3CHOHCOO- (laktat)
Skupna reakcija
glukoza + 2Pi + 2ADP + 2NAD+ --> 2 piruvat + 2ATP + 2NADH + 2H+ + 2H2O
U aerobnim organizmima
piruvat prelazi u mitohondrije te se potpuno oksidira u CO2 i H2O
CIKLUS LIMUNSKE KISELINE
U anaerobnim organizmima
FERMENTACIJA
piruvat prelazi u LAKTAT
piruvat prelazi u ETANOL
PUT PENTOZA-FOSFATA (FOSFOGLUKONATSKI PUT)
oksidacija glukoze uz nastanak NADPH
zbiva se u citoplazmi
DVIJE FAZE
OKSIDACIJSKA
glukoza-6-fosfat + 2NADP+ + H2O --> riboza-5-fosfat + 2NADPH + 2H+ + CO2
NADPH se koristi u biosintetskim putevima u kojima nastaju
nukleotidi
kolesterol
neurotransmiteri
masne kiseline
riboza-5-fosfat ulazi u sastav RNA, DNA, ATP, NADH, FAD i koenzim A
NEOKSIDACIJSKA
dolazi do međusobne pretvorbe šećera od 3, 4, 5, 6 i 7 ugljikovih atoma
RAZLIKA U GRAĐI I UPOTREBI
NADH
oksidira se u respiracijskom lancu da bi nastao ATP
NADPH
fosforilna skupina na 2-hidroksilnoj skupini jedne jedinice riboze
reducens u biosintetskim procesima
METABOLIZAM GLIKOGENA
REGULACIJA
u jetri su sinteza i razgradnja glikogena kontrolirane kako bi se održala normala razina glukoze u krvi
GLUKAGON
hormon gušterače koji se luči kada padne koncentracija glukoze u krvi
potiče razgradnju glikogena
GLIKOGEN
lako dostupni skladišni oblik glukoze, velik i razgranat polimer
glukozne jedinice povezane su α-1,4 glikozidnim vezama, a na mjestu grananja α-1,6 glikozidnim vezama
prisutnost u organizmu povećava količinu glukoze kojom raspolažemo između obroka i u vrijeme mišićne aktivnosti
NASTAJE
U stanicama jetre, mišića, mozga i želuca
u mišićnim stanicama ima ulogu izravnog izvora glukoze
NAKON OBROKA
raste koncentracija glukoze
gušterača izlučuje inzulin
glukoza dolazi do jetre, inzulin stimulira enzime (glikogen-sintazu)
glukoza se veže za glikogen
NAKON PROBAVE
smanjuje se koncentracija glukoze u krvi i izlučivanje inzulina
prestaje sinteza glikogena
nekoliko sati nakon obroka glikogen se počinje razgrađivati i glukoza se otpušta u krvotok
GLUKONEOGENEZA
ZBIVA SE U
jetri
bubrezima
mozgu
prugastom i srčanom mišiću
REAKCIJA
2 piruvat + 4ATP + 2GTP + 2 NADH + 6H2O --> glukoza + 4ADP + 2GDP + 6Pi + 2NAD+ + 2H+
AKTIVACIJA
za vrijeme gladovanja
dijete s vrlo niskim prinosom ugljikohidrata
veliki fizički napor
biokemijski put sinteze glukoze iz neugljikohidrata - piruvat se konvertira do glukoze
NEUGLJIKOHIDRATNE PRETEČE
aminokiseline - nastaju iz proteina razgradnjom u mišiću tijekom gladovanja
laktat - nastaje kao posljedica rada mišića te se pretvara u piruvat u jetri
CORIJEV CIKLUS
glicerol i masne kiseline - nastaju hidrolizom triacilglicerola u masnim stanicama