Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาเซลล์เจริญผิดปกติ - Coggle Diagram

- - - - Leukemia หมายถึง มะเร็งของระบบโลหิตเกิดจากความผิดปกติของ Stem cell ที่อยู่ใน Bone marrow เกิดการแบ่งตัวผิดปกติ ไม่สามารถ differentiate ไปเป็นเซลล์ตัวแก่ได้
      - ส่งผลให้เม็ดเลือดขาวตัวอ่อนมีจำนวนมากขึ้นอย่างรวดเร็ว การสร้างเม็ดเลือดแดงและเกร็ดเลือดลดลง
      - acute lymphoblastic leukemia แบ่งเป็น
        
        T-cell lymphoblastic Leukemia
        
        B-cell lymphoblastic Leukemia ส่วนใหญ่พบชนิด B-cell
      - มะเร็งชนิด ALL จะพบบ่อยที่สุดในเด็ก
      - เมื่อมีการแบ่งตัวอย่างรวดเร็วและคุมไม่ได้ในไขกระดูกจึงมีเซลเม็ดเลือดขาวตัวอ่อน (Blast cell) จำนวนมากในไขกระดูก
      - ผลของการที่มีเซลเม็ดเลือดขาวตัวอ่อนจำนวนมาก ทำใ้การสร้างเม็ดเลือดแดงและเกร็ดเลือดลดลง ผู้ป่วยจะซีด เลือดออกง่าย อ่อนเพลีย ติดเชื้อง่าย
  - - - เด็กที่เป็นดาวน์ซินโดรม มีความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิด ALL และ AML มากกว่าคนปกติ
      - ครอบครัวที่มีสมาชิกเป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิด ALL มีโอกาสเป็นโรคนี้ได้สูงกว่าคนทั่วไป
      - ในฝาแฝดที่เป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิด ALL จะทำให้ฝาแฝดอีกคนมีโอกาสเป็นได้
    - - การมีประวัติได้รับสี lonizing radiation
      - การมีประวัติได้รับยาเคมีบำบัดในการรักษาโรคมะเร็งมาก่อน
      - การสัมผัสสารเคมีที่เป็นพิษบางชนิด
      - อาจเกิดจากการได้รับสารเคมีที่เป็นพิษต่อสิ่งแวดล้อม
- - - - ต่อมน้ำเหลืองจะโตเป็นปี ไม่ปวด ลักษณะเฉพาะคือ พบ Reed-Sternberg cell ไม่มีในต่อมน้ำเหลืองชนิดอื่น
    - - อาการจะเร็วและรุนแรง อาจมีก้อนที่ช่องท้อง ช่องอกหรือในระบบประสาท
    - - มีต้นกำเนิดมาจาก B-cell (B lymphocyte) มีการแทรกกระจายในเนื้อเยื่อ มีเนื้องอกที่โตเร็วมาก มักพบเฉพาะที่ ในช่องท้อง รอบกระดูกขากรรไกร
  - - - คลำพบก้อนบริเวณต่างๆ เช่น คอ รักแร้ ขาหนีบ เต้านม แต่ไม่มีอาการปวด การติดเชื้อมักมีอาการเจ็บที่ก้อน
      - มีไข้ หนาวสั่น เหงื่อออกมากเวลากลางคืน คันทั่วร่างกาย
      - เบื่อ อาหาร น้ำหนักลด อ่อนเพลียไม่ทราบสาเหตุ
      - ไอเรื้อรัง หายใจไม่สะดวก ทอนซิลโต
      - ปวดศีรษะ (พบในมะเร็งต่อมน้ำเหลืองในระบบประสาท)
    - - ซีด เลือกออกง่าย จุดเลือดออกตามตัว จ้ำเลือด
      - ในรายที่เป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองในช่องท้อง จะมีอาการแน่นท้อง อาหารไม่ย่อย ท้องโตขึ้น จากการมีน้ำในช่องท้อง
- - - - เป็นการให้ยาเพื่อทำลายเซลล์ในเวลาสั้น มีอันตรายต่อเซลล์ปกติให้น้อยที่สุด ทำให้ไขกระดูกสามารถสร้างเซลล์เม็ดเลือดขาวได้ปกติ ใช้เวลา 4-6 สัปดาห์
    - - เป็นการให้ยาหลายชนิดร่วมกันภายหลังที่ผู้ป่วยอยู่ในระยะโรคสงบแล้ว เพื่อให้ยาทำลายเซลล์มะเร็งให้เหลือน้อยที่สุด ใช้เวลาประมาณ 4 สัปดาห์
    - - เป็นการให้ยาเพื่อป้องกันไม่ให้โรคลุกลามเข้าสู่ระบบประสาทส่วนกลาง ผู้ป่วยทั่วไปหลังการให้ยามักมีโอกาสกลับเป็นโรคอีกครั้ง โดยเฉพาะผู้ป่วยที่มีเกร็ดเลือดต่ำ ตับ ม้าม โต
    - - เป็นการให้ยาเพื่อควบคุม และรักษาโรคอย่างถาวร นิยมให้ 6-MP รับประทานทุกวันร่วมกับการให้ Metrotrexate
  - - - รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวโดยออกฤทธิ์จับหรือรวมตัวกับดีเอ็นเอของเซลล์มะเร็ง (Cross link) ส่งผลให้เพิ่มจำนวนไม่ได้
      - ผลข้างเคียงที่ต้องระวัง คือ การตกค้างของยาในกระเพาะปัสสาวะ ทำให้เกิด Hemorrhagic คือ เลือดออกในกระเพาะปัสสาวะ หลังการให้ยาต้องมีการตรวจ U/A เพื่อดู RBC ในปัสสาวะ แพทย์จะมีการให้ผู้ป่วยได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำที่มากพอ Hydration ร่วมกับให้ยา Mesna ป้องกันการเกิดเลือดออกในกระเพาะปัสสาวะ
    - - รักษามะเร็ง acute leukemia ยาตัวนี้มักเกิดภาวะแทรกซ้อนที่ตับ แพทย์จะติดตามค่า Liver function Test และภาวะแทรกซ้อนที่ไต Acute renal failure (ARF)
      - ยาจะส่งผลให้เกิดอาการคลื่นไส้ Nausea อาเจียน Vomiting และ เยื่อบุช่องปากอักเสบ Stomatitis
    - - รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเฉียบพลัน
    - - เป็นยารักษามะเร็ง ALL ที่มีโอกาสเกิดการแพ้ยาสูงมาก Anaphylaxis จึงต้อง Test dose ก่อนให้ยา ยาจะมีผลต่อตับอ่อนในการหลั่ง Insulin มีผลให้น้ำตาลในเลือดสูง