Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 10 การพยาบาลเด็กที่มีปัญหา เซลล์เจริญผิดปกติ 3-37208_transparent…

- - - - มะเร็งของระบบโลหิต
        
        เกิดจากความผิดปกติของเซลล์ต้นกำเนิด(Stem cell) ที่อยู่ในไขกระดูก (Bone Marrow)
        
        ไม่สามารถ differentiate ไปเป็นเซลล์ตัวแก่ได้
        
        ส่งผลให้
        
        จำนวนเม็ดเลือดขาวตัวอ่อนมีจำนวนเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
        
        การสร้างเม็ดเลือดแดงและเกร็ดเลือดลดลง
    - - อาการซีด เลือดออก และติดเชื้อได้ง่าย
  - - - พบได้ในทุกช่วงอายุ ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่
      - บ่อยที่สุดในเด็กอายุ 2-5 ปี
    - - พบได้ในผู้ใหญ่มากกว่าในเด็ก
      - พบในผู้ชายบ่อยกว่าผู้หญิง
    - - พบได้บ่อยในผู้ใหญ่
      - ความชุกของโรคมากขึ้นตามอายุ
    - - พบได้น้อย พบได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่
      - มักพบในเด็กอายุมากกว่า 4 ปี
  - - - ครอบครัวที่มีสมาชิกเป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิด ALL
      - ในฝาแฝดที่เป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิด ALL
        
        ประมาณ 25%
      - เด็กที่เป็นดาวน์ซินโดรม
    - - การมีประวัติได้รับยาเคมีบำบัดในการรักษาโรคมะเร็งชนิดอื่นมาก่อน
      - การสัมผัสสารเคมีที่เป็นพิษบางชนิด
      - การมีประวัติได้รับสีไออนไนซ์ (Ionizing radiation)
      - จากควันบุหรี่และการสูบบุหรี่
  - - - เบื่ออาหาร น้ำหนักลด ซีด อ่อนเพลีย
    - - เช่น
        
        มีจ้ำเขียวขึ้นตามตัว
        
        มีประจำเดือนมากผิดปกติ
        
        ออกตามไรฟัน
- - - - ไม่มีอาการเจ็บปวด
      - พบ Reed-Sternberg cell
        
        ไม่มีในมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดอื่น
      - พบต่อมน้ำเหลืองจะโตมาเป็นปี
    - - อาการจะเร็วและรุนแรง
      - มีก้อนที่ช่องท้อง ช่องอกหรือในระบบประสาท
    - - ลักษณะพิเศษ
        
        ต้นกำเนิดมาจาก B-cell
      - แทรกกระจายในเนื้อเยื่อ
      - ก้อนเนื้องอกที่โตเร็วมาก มักพบเฉพาะที่
        
        ในช่องท้อง
        
        รอบกระดูกขากรรไกร
  - - - คลำพบก้อนที่บริเวณต่าง ๆ เช่น คอ รักแร้ ขาหนีบ หรือเต้านม ไม่มีอาการเจ็บ
      - ปวดศีรษะ
        
        มะเร็งต่อมน้ำเหลืองในระบบประสาท
      - ไอเรื้อรัง หายใจไม่สะดวก ต่อทอนซิลโต
      - เบื่ออาหาร น้ำหนักลด อ่อนเพลียไม่ทราบสาเหตุ
      - มีไข้ หนาว สั่น เหงื่อออกมากตอนกลางคืน คันทั่วร่างกาย
    - - ซีด มีเลือดออกง่าย เช่น จุดเลือดออกตามตัว จ้ำเลือด
      - มะเร็งต่อมน้ำเหลืองที่เกิดขึ้นภายในช่องท้อง
        
        แน่นท้อง หรืออาหารไม่ย่อย ท้องโตขึ้น
- - - - เนื้อเยื่อ Sympathetic nerve
        
        ต่อมหมวกไต(adrenal gland) ในช่องท้อง
  - - - มีไข้
      - ปวดกระดูก
      - ตาโปนมีรอยช้ำรอบตา(raccoon eyes)
    - - ต่อมหมวกไต
- - - - ให้ยาเพื่อทำลายเซลล์ในเวลาอันสั้นให้มากที่สุด
      - มีอันตรายต่อเซลล์ปกติให้น้อยที่สุด
      - ระยะเวลาในการให้ยา
        
        4 – 6 สัปดาห์
    - - ระยะเวลาในการให้ยา
        
        ประมาณ 4 สัปดาห์
      - ให้ยาหลายชนิดร่วมกัน
        
        เพื่อให้ยาทำลายเซลล์มะเร็งให้เหลือน้อยที่สุด
    - - ป้องกันไม่ให้โรคลุกลามเข้าสู่ระบบประสาทส่วนกลาง
        
        โดยเฉพาะผู้ป่วยที่มีจำนวนเกล็ดเลือดต่ำ ตับม้ามโต
    - - ให้ยาเพื่อควบคุม และรักษาโรคอย่างถาวร
      - ยาที่นิยมใช้
        
        6 – MP ร่วมกับการให้ Metrotrexate
  - - - การรักษาทดแทน (Replacement therapy)
        
        ให้เลือดเพื่อให้ระดับฮีโมโกลบินไม่น้อยกว่า 7-8 กรัม/ดล.
        
        ระยะแรกก่อนโรคสงบ
      - การรักษาด้วยเกร็ดเลือด
        
        กรณี
        
        ผู้ป่วยมีเลือดออก ,จำนวนเกร็ดเลือดต่ำ
        
        ช่วยรักษาชีวิตผู้ป่วยได้สูง
  - - - ระวังเลือดออก
    - - ระวังการรั่วของยาออกนอกหลอดเลือด
    - - ทางช่องไขสันหลัง intrathecal
  - - - ผลข้างเคียง
        
        เกิด Hemorrhagic cystitis คือเลือดออกในกระเพาะปัสสาวะ
        
        แผนการรักษา
        
        ให้ผู้ป่วยได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำที่มากพอ Hydration ร่วมกับการให้ยา Mesna
    - - รักษามะเร็ง Acute leukemia
        
        กดการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง
        
        ยับยั้งการสร้าง DNA และ RNA
      - ผลค้างเคียง
        
        เกิดภาวะแทรกซ้อนที่ตับ
        
        ติดตามค่า Liver function Test
        
        Acute renal failure(ARF)
        
        เกิดอาการเคลื่นไส้ อาเจียน
        
        เยื่อบุช่องปากอักเสบ
    - - การออกฤทธิ์
        
        ยับยั้งการสร้าง Purine
        
        ยับยั้งการสร้างกรดนิวคลีอิกของ cell มะเร็ง
    - - โอกาสเกิดการแพ้ยาสูงมาก
      - มีผลต่อตับอ่อนในการรั่ง Insulin
        
        น้ำตาลในเลือดสูงขึ้น
        
        ตรวจดูน้ำตาลในปัสสาวะ
- - - - อาการ
        
        ปวด แสบร้อน บวม
        
        การทำลายเนื้อเยื่อบริเวณรอบๆเส้นเลือด
      - ปัจจัยความรุนแรง
        
        ชนิด
        
        ความเข้มข้นของยาเคมีบำบัด
        
        ปริมาณยาที่รั่ว
      - การดูแล
        
        ดูแลคือการปะคบเย็น ครั้งละประมาณ 20 นาที
        
        ทำซ้ำอย่างน้อยวันละ 4 ครั้ง ในช่วง 1-2 วันแรก
  - - - เนื่องจาก
        
        ผู้ป่วยมีภูมิต้านทานต่ำ