Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Mental and behavioral disorders due to use of alcohol, withdrawal state …
Mental and behavioral disorders due to use of alcohol, withdrawal state :beer_mugs: :warning:
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
ข้อวินิจฉัยที่ 1
:star: :เสี่ยงต่อการทำร้ายตนเอง/ผู้อื่น และทำลายสิ่งของ เนื่องจากมีอาการขาดสุรา
ข้อมูลสนับสนุน
Subjective Data
เอะอะโวยวาย ไม่นอน
ทะเลาะกับภรรยา
ทำลายข้าวของ
ได้ยินเสียงคนมาด่าว่าเป็นคนไม่เอาไหน ไม่มีค่า
เห็นภาพหลอนเป็นเทวดามารับตัว
ได้ยินเสียงคนบอกให้ไปตาย
Objective Data
มีประวัติเคยพยายามฆ่าตัวตายด้วยการ
กระโดดบ้านและกระโดดน้ำตาย
วัตถุประสงค์การพยาบาล
เพื่อป้องกันการเกิดอุบัติการณ์ผู้ป่วย ทำร้ายตนเอง/ผู้อื่น
:star: เนื่องจากประสาทหลอน
เกณฑ์การประเมิน
1.ขณะรับไว้ในการดูแล ผู้ป่วยไม่มีพฤติกรรมการทำร้ายผู้อื่น
อาการประสาทหลอนลดลงภายใน 2 สัปดาห์
ผู้ป่วยอื่นและบุคลากรปลอดภัย สิ่งของไม่ได้รับความเสียหาย
กิจกรรมการพยาบาลและเหตุผล
1.สร้างสัมพันธภาพเพื่อบำบัด
2.ประเมินความรุนแรงของอาการที่เกิดขึ้น
การเห็น ภาพหลอน เห็นภาพ
เป็นคนหรือ สิ่งของ บางรายเห็นภาพคนจะมาทำร้าย
อาการหวาดระแวง หลงผิด มีอาการโกรธง่ายก้าวร้าว ชอบ ทะเลาะวิวาทกับผู้อื่น
อาการประสาทหลอนทางการได้ยิน หรือหูแว่ว มีอาการหูแว่วได้ยินเสียงจากภายนอกอาจเป็นคำ พูดหรือเสียง
3.กรณีผู้ป่วยแสดงพฤติกรรมที่เสี่ยงต่อการถูกทำร้าย :explode: เช่น เอะอะ เสียงดัง ด่าทอผู้อื่น ชี้แจงให้ผู้ป่วยอื่นทราบว่า เป็นการดำเนินของโรคช่วงเวลาหนึ่งและอาการจะสงบลง
4.ดูแลจัดสิ่งแวดล้อมให้ปลอดภัย ลดสิ่งกระตุ้น อากาศถ่ายเทสะดวก มีอุปกรณ์เครื่องใช้เท่าที่จำเป็น ไม่มีสิ่งที่ก่อให้เกิดอันตรายต่อผู้ป่วยและผู้ป่วยอื่นเช่น อาวุธ ของแหลม ไม้ แก้ว เป็นต้น
พิจารณาผูกยึดผู้ป่วยหากผู้ป่วยไม่สามารถควบคุมตัวเองได้โดยใช้ ผ้าผูกยึดที่บุฟองน้ำเพื่อป้องกันการระคายเคืองผิวหนังขณะผู้ป่วย เคลื่อนไหว
ยกไม้กั้นเตียงขึ้นเพื่อป้องกันอุบัติเหตุจากการตกเตียง
แจ้งให้ญาติทราบถึงเหตุผลของการผูกยึด
และการดำเนินของโรค
8.ตรวจเยี่ยมอาการ สังเกตสีผิวหนังเพื่อป้องกันการระคายเคือง หรือบาดแผล วัดสัญญาณชีพและประเมินอาการขาดสุรา ทุก 15-30 นาที
ดูแลให้ผู้ป่วยได้ปัสสาวะหรืออุจจาระตามที่ผู้ป่วยต้องการหรืออย่างน้อยทุก 4 ชั่วโมง
คลายผ้าผูกยึดเมื่อผู้ป่วยอาการสงบลง
ให้ยาตามแผนการรักษาของแพทย์
-Fluphenazine 25 mg. IM ทุก 2 สัปดาห์
-Perphenasine 4 mg. 1 tab oral tid. pc.
ประเมินอาการก่อนและหลัง การให้ยา
เฝ้าระวังการทำร้ายตนเอง/ผู้อื่น ดูแลใกล้ชิด อยู่กับผู้ป่วยตลอดเวลาเพื่อป้องกันการทำร้ายตนเอง/ผู้อื่น ของผู้ป่วย
ข้อวินิจฉัยที่ 2
: :star: เสี่ยงต่อการเกิดการชักหลังหยุดดื่มสุราและอุบัติเหตุตกเตียงจากภาวะเพ้อขณะถอนพิษสุรา
ข้อมูลสนับสนุน
Subjective Data
เอะอะโวยวาย ไม่นอน
ทะเลาะกับภรรยา
ทำลายข้าวของ
Objective Data
ผู้ป่วมดื่มสุรา 20 ปีก่อน ดื่มทุกวัน วันละ 1 ขวดเล็กและดื่มต่อมา5ปีเพิ่มปริมาณสุราวันละ2ขวดเล็ก
เมื่อ1ปีก่อนผู้ป่วยมาโรงพยาบาลผู้ป่วยเริ่มดื่มสุราอีกครั้งและหยุดดื่มสุราแบบหักดิบ2วัน
วัตถุประสงค์การพยาบาล
1.ป้องกันการเกิดอันตรายขณะถอนพิษสุรา
2.ป้องกันไม่ให้ผู้ป่วยเกิดการชักจากการขาดสุรา
เกณฑ์การประเมิน
1.ขณะรับไว้ในการดูแลไม่เกิดภาวะชัก
ผู้ป่วยไม่มีอาการสับสนจากภาวะเพ้อขณะถอนพิษสุรา ( ภายใน 10 วัน )
3.ผู้ป่วยไม่มีบาดแผลตามร่างกาย
กิจกรรมการพยาบาลและเหตุผล
1.สร้างสัมพันธภาพเพื่อการบำบัดเพื่อให้เกิดความไว้วางใจ
2.ประเมินภาวะถอนพิษสุราและอาการถอนพิษสุรา :explode: เช่น อ่อนเพลีย มือสั่น ตรวจวัดสัญญาณชีพและประเมินอาการขาดสุราตามระดับอาการ ขาดสุรา
ความดันโลหิตสูง โดยการใช้แบบประเมินทางคลินิกเรียกว่า Clinical Institute Withdrawal Assessment of Alcohol-Revised (CIWA-Ar)และ AWS :star: เพื่อประเมินความรุนแรงของภาวะถอนพิษสุรา
3.ประเมินอาการขาดสุราทุก 4 ชั่วโมงจนครบ 3 วันซึ่งเป็นระยะที่พ้นจากการเกิดอาการขาดสุรา และตรวจวัดสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมง
4.จัดสภาพแวดล้อมให้ปลอดภัย
ดูแลให้ผู้ป่วยได้พักผ่อนเพียงพอ
จัดสิ่งแวดล้อมไม่ให้มีเสียงดังอึกทึก ไฟกระพริบ
จัดผู้ป่วยนอนเตียงต่ำ เพื่อลดสิ่งกระตุ้นให้เกิดการชัก
ป้องกันการบาดเจ็บจากการตกเตียง หากเกิดภาวะชัก
ป้องกันอันตรายจากการจำกัดพฤติกรรม หรือ พิจารณาฉีดยา
:star: Vitamin B1 100 mg. IM OD x 3 วัน ตามความจำเป็น
6.ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับยาตามแผนการรักษาของแพทย์เพื่อป้องกัน ภาวะชักLorazepam :star: 1 mg. 1 tab tid. pc. และ 1 tab oral hs.
ข้อวินิจฉัยที่ 3
: :star: เสี่ยงต่อการเกิดกลับไปใช้สารเสพติดซ้ำ เนื่องจากขาดความรู้เรื่องผลเสียของสุรา
ข้อมูลสนับสนุน
**Objective Data
ผู้ป่วยเริ่มดื่มสุรา 20+ ปีก่อน
ผู้เริ่มดื่มสุราอีกครั้งเนื่องจากคิดว่าตนเองหายแล้ว ไม่จำเป็นต้องรับประทานยาต่อ
วัตถุประสงค์การพยาบาล
ป้องกันการกลับไปดื่มสุราซ้ำ
เกณฑ์การประเมิน
ผู้ป่วยไม่กลับไปดื่มสุราซ้ำหลังจำหน่ายกลับบ้าน อย่างน้อยภายใน 3 เดือน
2.ผู้ป่วยบอกโทษ/ผลเสียของสุราได้ถูกต้อง 8 ข้อ จาก 10 ข้อ :explode:(จำนวนข้อขึ้นอยู่กับความรู้ที่นักศึกษาจะให้ผู้ป่วย สามารถเปลี่ยนได้)
กิจกรรมการพยาบาลและเหตุผล
1.ประเมินอาการ การรับรู้ ความเข้าใจ เกี่ยวกับโรคติดสุรา ทัศนคติความเชื่อแรงจูงใจในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดื่มสุราของผู้ป่วย ทัศนคติของญาติต่อการดูแลผู้ป่วย
2.แนะนำการเลิกสุราที่ถูกต้องให้ผู้ป่วย การเลิกสุราให้สำเร็จต้องตั้งใจเลิกโดยเด็ดขาด เมื่อผู้ป่วยมีประวัติการดื่มสุราที่ยาวนานจนเกิดภาวะติดสุรา
3.สะท้อนให้ผู้ป่วยคิดว่าหากเกิดปัญหาเมื่อใช้สุราเป็นทางออก สุราอาจช่วยเพียงให้เกิดความเมาแล้วลืมปัญหาชั่วขณะแต่ปัญหาที่เกิดขึ้นจะหายหรือลดลงไปหรือไม่
4.บุคลากรทางการแพทย์แนะนำเทคนิควิธีแก้ไขปัญหาที่ถูกต้องเพื่อหลีกเลี่ยงการใช้สุราเป็นทางออก
5.แนะนำการหลีกเลี่ยงตัวกระตุ้นที่นำไปสู่การดื่มสุรา
6.ควรหากิจกรรมทำไม่ให้ว่างงานเพราะการว่างงานจะทำให้นึกถึงสุราและมีโอกาสหันกลับไปดื่มอีก
7.เมื่อถึงมื้ออาหารควรรับประทานอาหารให้อิ่มเพื่อช่วยป้องกันการเกิดอาการอยากดื่มสุรา
แนะนำผู้ป่วยให้คิดถึงผลกระทบที่เกิดจากการติดสุรา และเป้าหมายที่ต้องการให้เกิดในชีวิตพร้อมหนทางที่จะไปสู่เป้าหมาย
9.ประเมินความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการหยุดดื่มสุราและเทคนิคที่ผู้ป่วยจะนำไปใช้เพื่อหลีกเลี่ยงการดื่มสุราได้สำเร็จ
เสริมสร้างทักษะชีวิต ในการดำเนินชีวิตร่วมกับผู้อื่น ซึ่งเป็นการสร้างทักษะในการดําเนินชีวิตร่วมกับผู้อื่นในสังคม
11.ให้ความรู้เรื่องโทษของสุรา มีผลกระทบต่อร่างกาย
ข้อวินิจฉัยที่ 4
: :star: เสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงของยา Antipsychotic กลุ่มเก่า
ข้อมูลสนับสนุน
**Subjective Data
ผู้ป่วยได้รับยา
Fluphenazine 25 mg. IM ทุก 2 สัปดาห์ :explode:
Perphenazine 4 mg. 1 tab oral tid. pc. :explode:
วัตถุประสงค์การพยาบาล
ป้องกันการเกิดผลข้างเคียงกลุ่มยา Antipsychotic กลุ่มเก่า
เกณฑ์การประเมิน
1.ผู้ป่วยไม่มีอาการเกร็งของกล้ามเนื้อบริเวณ คอ ลำตัว หรือกล้ามเนื้อลูกตา
2 ผู้ป่วยไม่มีอาการกระสับกระส่าย อยู่ไม่ติดที่
3.ผู้ป่วยไม่มีอาการอ่อนเพลีย ปวดเมื่อยตามกล้ามเนื้อแขนขา
.ผู้ป่วยไม่มีอาการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติของกล้ามเนื้อบริเวณปาก ใบหน้าและแขนขา
5.ผู้ป่วยมี Vital sing ปกติ
กิจกรรมการพยาบาลและเหตุผล
สร้างสัมพันธภาพเพื่อการบำบัด
ประเมินอาการข้างเคียงของยาที่อาจจะเกิดขึ้น
บทบาทที่สําคัญของพยาบาล คือ ดูแลให้ผู้ป่วยได้รับยาตามแพทย์สั่งอย่างถูกต้องตามหลักการบริหารยา ประเมินผลตอบสนองที่คาดว่าจะเกิดขึ้นกับผู้ป่วย อาการข้างเคียงหรืออาการเป็นพิษ
ให้พยาบาลตามอาการที่เกิดจากฤทธิ์ข้างเคียงของยาในแต่ละชนิด
ให้ความรู้แก่ผู้ป่วยและญาติเกี่ยวกับชนิดของยา ผลข้างเคียง การดูแลตนเองในเบื้องต้น
แนะนําให้ผู้ป่วยต้องรับประทานยาอย่างต่อเนื่องตามแพทย์สั่ง ไม่ควรปรับลดหรือเพิ่มขนาดยาเอง
7.คําแนะนำผู้ป่วยว่าไม่ควรดื่มสุรา หรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ร่วมกับยารักษาโรคจิต
8.แนะนําให้ผู้ป่วยต้องรับประทานยาอย่างต่อเนื่องตามแพทย์สั่ง ไม่ควรปรับลดหรือเพิ่มขนาดยาเอง
9.ให้คําแนะนำผู้ป่วยว่าไม่ควรดื่มสุรา หรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ร่วมกับยารักษาโรคจิต
10.ให้คําแนะนำญาติผู้ป่วยเกี่ยวกับการควบคุมดูแลผู้ป่วยรับประทานยาให้สม่ำเสมอตามเวลา หมั่นสังเกตอาการของผู้ป่วยที่ผิดปกติไป
11.ดูแลให้ได้รับยา benzhexol ตามแผนการรักษาเพื่อลดอาการข้างเคียงของยา
ข้อวินิจฉัยที่ 6
:star: : เสี่ยงต่อการกลับมารักษาซ้ำ เนื่องจากขาดความรู้และการปฏิบัติตัว
ข้อมูลสนับสนุน
**Objective Data
ผู้ป่วยเริ่มดื่มสุราอีกครั้งเนื่องจากคิดว่าตนเองหายแล้ว :explode: ไม่จำเป็นต้องรับประทานยาต่อ
เกณฑ์การประเมิน
1.ผู้ป่วยมีความรู้ในการหยุดดื่มสุรา และมีความรู้ของโทษจากการดื่มสุรา
วัตถุประสงค์การพยาบาล
ผู้ป่วยเกิดความรู้ ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการหยุดดื่มสุรา
กิจกรรมการพยาบาลและเหตุผล
ประเมินความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการหยุดดื่มสุราของผู้ป่วย
ปัจจัยภายในตน
ปัจจัยจากครอบครัว
ปัจจัยทางสังคม
ให้คำแนะนำตามหลัก D-method การหลีกเลี่ยงตัวกระตุ้นที่นำไปสู่การดื่มสุรา
ควรหากิจกรรมทำไม่ให้ว่างงานเพราะการว่างงานจะทำให้นึกถึงสุราและมีโอกาสหันกลับไปดื่มอีก
เมื่อถึงมื้ออาหารควรรับประทานอาหารให้อิ่มเพื่อช่วยป้องกันการเกิดอาการอยากดื่มสุรา
แนะนำผู้ป่วยให้คิดถึงผลกระทบที่เกิดจากการติดสุรา และเป้าหมายที่ต้องการให้เกิดในชีวิตพร้อมหนทางที่จะไปสู่เป้าหมาย
ประเมินความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการหยุดดื่มสุราและเทคนิคที่ผู้ป่วยจะนำไปใช้เพื่อหลีกเลี่ยงการดื่มสุราได้สำเร็จ
7.ให้ความรู้เรื่องโทษของสุรา มีผลกระทบต่อร่างกาย
**ข้อวินิจฉัยที่ 5
:star: : เสี่ยงต่อการเกิดภาวะสมองเสื่อมจากการดื่มสุรามานาน
ข้อมูลสนับสนุน
**Subjective Data
เริ่มมีอาการหูแว่วได้ยินเสียงคนมาด่าว่าเป็นคนไม่เอาไหน ไม่มีค่า และบอกให้ไปตาย
เห็นภาพหลอนเป็นภาพเทวดา
*Objective Data
ผู้ป่วยเริ่มดื่มสุรา 20+ ปีก่อน
วัตถุประสงค์การพยาบาล
ป้องกันอาการสับสน ฉุนเฉียวง่าย อารมณ์ร้อน ขาดการยับยั้งชั่งใจ และสูญเสียความทรงจำ
เกณฑ์การประเมิน
ผู้ป่วยไม่มีอาการสับสน ฉุนเฉียวง่าย อารมณ์ร้อน ขาดการยับยั้งชั่งใจและสูญเสียความทรงจำ เป็นอาการของภาวะสมองเสื่อมจากการดื่มสุรา
กิจกรรมการพยาบาลและเหตุผล
1.ซักประวัติให้ละเอียดและการตรวจร่างกายอย่างครบถ้วน โดยเฉพาะทางระบบประสาท
2.ประเมินอาการสับสน ฉุนเฉียวง่าย อารมณ์ร้อน ขาดการยับยั้งชั่งใจซึ่ง และสูญเสียความจำบางระยะ
3.จัดอุปกรณ์ที่ช่วยในเรื่องความจําให้แก่ผู้ป่วย เช่น นาฬิกา ปฏิทิน รูปภาพของครอบครัว
4.จัดเตียงผู้ป่วยที่มีภาวะเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุในห้อง ให้อยู่ใกล้เคาน์เตอร์พยาบาล
5.การให้ยาตามแบบแผนการรักษาของแพทย์
Vitamin B1 100 mg. IM OD x 3 วัน :star:
Vitamin B1 100 mg. 1 tab oral tid. pc.
ยาที่ใช้ในการรักษา
กลุ่ม Antipsychotic ,Major tranquilizer,Neuroleptic drugs
(กลุ่มเก่า)
Perphenazine
ข้อบ่งชี้ของยา
ปริมาณ : 4 mg 1 tab oral tid pc
ใช้รักษาอาการทางบวกของโรคจิตเภท :star:เ นื่องจากผู้ป่วยมีอาการประสาทหลอน โดยมีอาการหูแว่วได้ยินคนด่าว่าเป็นคนไม่เอาไหน ไม่มีค่า และบอกให้ไปตาย และมีอาการเห็นภาพหลอนเป็นเทวดา
การออกฤทธิ์ของยา
ปิดกั้นการทำงานของ Dopamine (กลุ่มความแรงของยาปานกลาง)
ผลข้างเคียงของยา
ขนาดยาที่ให้ผลในการรักษาไม่ทำให้หลับอาจง่วงนอนแต่ไม่มาก
ไม่ทำให้เกิดการเสพติด
ทำให้เกิด EPS
ลด convulsive threshold
BP ต่ำ
ปัสสาวะคั่ง
การพยาบาล
ประเมิน V/S เพื่อประเมินสัญญาณชีพโดยเฉพาะ BP
ประเมิน I/O และการขับถ่ายปัสสาวะ
แนะนำผู้ป่วยให้เปลี่ยน ท่าทางหรืออริยาบถช้าๆ
ไม่ใช้ยาร่วมกับยาลดความดันโลหิตหรือยานอนหลับ
Fluphenazine :
การออกฤทธิ์ของยา : ปิดกั้นการทำงานของ Dopamine (กลุ่มความแรงของยาสูง) ออกฤทธิ์แบบ Long – acting Antipsychotic
ออกฤทธิ์แบบ Long – acting Antipsychotic
ทำให้ได้รับยาติดต่อกัน สม่ำเสมอ และ ง่ายต่อการควบคุมการใช้ยา
ยามีฤทธิ์อยู่นาน 2 – 6 สัปดาห์ภายหลังการฉีดเข้ากล้ามเนื้อเพียงครั้งเดียว
ข้อบ่งชี้ของยา
ปริมาณ : 25 mg IM ทุก 2 สัปดาห์
ใช้รักษาอาการทางบวกของโรคจิตเภท :star: เนื่องจากผู้ป่วยมีอาการประสาทหลอน โดยเมีอาการหูแว่วได้ยินคนด่าว่าเป็นคนไม่เอาไหน ไม่มีค่า และบอกให้ไปตาย และมีอาการเห็นภาพหลอนเป็นเทวดา
ผลข้างเคียงของยา
ขนาดยาที่ให้ผลในการรักษาไม่ทำให้หลับอาจง่วงนอนแต่ไม่มาก
ไม่ทำให้เกิดการเสพติด
ทำให้เกิด EPS
ลด convulsive threshold
BP ต่ำ
ปัสสาวะคั่ง
การพยาบาล
ประเมิน V/S เพื่อประเมินสัญญาณชีพโดยเฉพาะ BP
ประเมิน I/O และการขับถ่ายปัสสาวะ
แนะนำผู้ป่วยให้เปลี่ยน ท่าทางหรืออริยาบถช้าๆ
ไม่ใช้ยาร่วมกับยาลดความดันโลหิตหรือยานอนหลับ
Antianxiety , Anxiolytic drug, Minor Transquilizer
Lorazepam
การออกฤทธิ์ของยา
ยับยั้งการทำงานของเซลล์ประสาทในระบบประสาทส่วนกลาง ทำให้เซลล์ประสาทตอบสนองน้อยลง ส่งผลให้ความวิตกกังวลลดลงและง่วงนอน :no_entry:(ใช้เป็นยานอนหลับได้) :no_entry:
เพิ่มประสิทธิ์ผลของ GABA
ผลข้างเคียงของยา
มีน้อยและไม่มีอันตราย
ง่วงนอนและความคิดช้า
อาจทำให้เสพติดได้กรณีรับประทานขนาดสูงมากและเป็นเวลานานหลายเดือน
ข้อบ่งชี้ของยา
ใช้ยาเพื่อผู้ป่วยหลับในช่วงที่มีอาการถอนพิษสุรา :star: เนื่องจากผู้ป่วยเอะอะโวยวายไม่ยอมนอนและพยายามผูกคอตาย
ปริมาณ : 1 mg 1 tab tid pc และ 1 tab oral hs
ข้อควรระวังและการพยาบาล
ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์โดยเฉพาะช่วง 3 เดือนแรกในหญิงให้นมบุตร
การฉีด Diazepam เข้าหลอดเลือดดำอาจทำให้เกิด Apnea โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีโรคหัวใจและโรคปอด
ระวังผู้ป่วยโรคตับควรเลือกเป็น Lorazepam มากกว่า Diazepam
ไม่ควรใช้ยาในกรณีที่มีความเครียดน้อยในชีวิตประจำวัน
แนะนำผู้ป่วยในการหลีกเลี่ยงการขี่ยานพาหนะ
ไม่ควรหยุดยาทันที ต้องค่อยๆลดขนาดยาเพื่อป้องกันอาการถอนยาอย่ารุนแรง
ใช้ยาในปริมาณน้อยๆในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงในการฆ่าตัวตาย
กลุ่ม vitamin
Vitamin B1 (Thaiamine)
การออกฤทธิ์ของยา : ใช้ในการป้องกันการเกิดโรค alcoholic amnestic disorder ที่เกิดจากการใช้แอลกอฮอร์มานานร่วมกับการขาดวิตามิน B1 เกิดความจำเสื่อม (ปัจจุบัน-อดีต)
อาการเริ่มต้น คือสับสน เดินไม่ตรง การเคลื่อนไหวของลูกตาผิดปกติเรียกว่า
“ wernicke encephalopathy” :explode:
ถ้าไม่ได้รับการรักษาจะเกิด “korsakoff’s syndrome” :explode: (ความจำปัจจุบันเสื่อมอย่างมาก confabulation และเสียการรับรู้วันเวลาสถานที่)
ข้อบ่งชี้ของยา
ให้ในขนาดที่สูงทั้งกินและฉีดเข้ากล้ามเนื้ออย่างน้อย 100 mg ต่อวัน :star: เนื่องจากผู้ป่วยดื่มสุราเป็นเวลานานหลายปีทำให้ร่างกายทำลาย vitaminB1 (ขาดวิตามินB1)
ปริมาณ : 100 mg 1 tab oral tid pc และ 100 mg IM OD x3 วัน
ผลข้างเคียงของยา
เสียงแหบ
มีอาการบวมที่ใบหน้า
หายใจมีเสียงหวีด,หายใจลำบาก
ผื่นคัน
การพยาบาล : ให้ในทั้งกินและฉีดเข้ากล้ามเนื้ออย่างน้อย 100 mg ต่อวัน
กลุ่มยา : anticholinergic,antiparkinson
Trihexylphenidyl (Benzhexol)
ข้อบ่งชี้ของยา
ลดอาการ extrapyramidal symptoms (EPS) และอาการกระวนกระวายไม่หยุดนิ่ง :star: เนื่องจากผู้ป่วยรับประทานยา Antipsychotic ซึ่งลด convulsive threshold และอาจเกิด extrapyramidal symptoms (EPS) ได้
ปริมาณ : 2 mg 1 tab oral bid pc
การออกฤทธิ์ของยา : ปิดกั้นตัวรับ acetylcholine ทำให้ acetylcholine ไม่สามารถออกฤทธิ์ได้
ผลข้างเคียงของยา
มองเห็นไม่ชัด
ปวดศีรษะเวียนศีรษะ
ท้องผูก ปากแห้ง ง่วงซึม
ตื่นเต้นได้ง่าย
การพยาบาล : ให้ในผู้ใช้ยา Antipsychotic เพื่อลดการเกิด EPS
การรักษาอื่นๆ
ในผู้ป่วยรายที่มีอาการ alcohol withdrawal ที่ไม่รุนแรง
ให้รับประทานสารอาหารที่มี Thiamine และ folic acid และวิตามินรวม เพื่อป้องกันการเกิด wernicke-korsakoff syndrom
ให้เกลือแร่ทดแทน (ในรายที่มีอาการ dehydration)
สามารถรักษาตัวได้ที่บ้าน เนื่องจากอาการถอนพิษสุราหากไม่รันแรงมากสามารถทุเลาลงเองได้ แต่ควรอาศัยอยู่กับเพื่อนหรือครอบครัว เพราะจำเป็นต้องมีคนช่วยเหลือหากมีอาการกำเริบ และบริเวณที่อยู่ควรเงียบสงบ เหมาะกับการรักษาตัว
ในผู้ป่วยรายที่มี alcohol withdrawal ที่รุนแรง
พบแพทย์
ใช้ยาในการรักษา
Cognitive-Behavioural Theraphy (CBT)
ความนึกคิดและพฤติกรรมบำบัด
เป็นการบำบัดที่ผสมผสานกันระหว่างปรับเปลี่ยนความคิดและประบเปลี่ยนพฤติกรรม โดยมีผู้บำบัดคอยให้คำปรึกษา
มุ่งเน้นให้ผู้ป่วยได้แก้ไขปัญหามากกว่าหลีกเลี่ยงปัญหา และยังได้ฝึกทักษะต่างๆทางสังคม เช่น การสร้างสัมพันธภาพ
หลักการพยาบาล
ระยะถอนพิษสุรา
ซักประวัติการดื่มสุรา
ดื่มมานานมากกว่า5ปี
เคยมีอาการชักจากขาดสุรามาก่อน
เคยมีอาการขาดสุรารุนแรงแบบเพ้อคลั่ง สับสน (Delirium Tremens; DTs)
ประเมินระดับความรุนแรง
แบบประเมินอาการ ถอนพิษสุรา Clinical Institute Withdrawal Asessment for Alcoho-Revised Version (CIWA- Ar)
ประเมินสัญญาณชีพ ประเมิน neurological signsและ Glasgow coma scale
ดูแลผู้ป่วยให้ได้รับสารน้ำและอาหารอย่างพอเพียงกับความต้องการของร่างกาย
ดูแลความสะอาด ความสุขสบายและ ให้ผู้ป่วยได้รับการพักผ่อนอย่างพอเพียง ลดสิ่งเร้าที่มากระตุ้น
ดูแลผู้ป่วยให้ได้รับยา และสังเกตอาการ ไม่พึงประสงค์ของยาหลังผู้ป่วยได้รับยา
ฤทธ์ิของยาจะกดระบบประสาทส่วนกลาง
ง่วงนอนมาก
สับสน (confusion)
เดินเซ
หายใจช้า
เฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อนทางกายจาก อาการถอนพิษสุรา
ระยะบําบัดรักษาและฟื้นฟูสภาพ
หลัก D-METHOD
Diagnosis ความรู้เก่ียวกับโรคสุรา อาการ สําคัญภาวะแทรกซ้อนที่จะเกิดขึ้น ผลจากภาวะ ถอนพิษสุรา
Medication ความรู้เกี่ยวกับยา เช่น ชื่อยา การออกฤทธิ์ วัตถุประสงค์ในการใช้ยา
Environment ความรู้เก่ียวกับการจัดการสิ่งแวดล้อม ส่ิงของ และ สถานท่ีท่ีบ้านให้เหมาะสมกับภาวะสุขภาพใช้แหล่งประโยชน์จากชุมชน
Treatment ใหผู้ป่วยทราบเกี่ยวกับแผนการ รักษา การปฏิบัติตัวเก่ียวกับโรค การจัดการกับ ภาวะฉุกเฉินได้ด้วยตนเองอย่างเหมาะสม
Health ให้ผู้ป่วยเข้าใจภาวะสุขภาพของ ผู้ป่วยว่ามีข้อจํากัดอะไรบ้าง เข้าใจผลกระทบของ ภาวะความเจ็บป่วยต่อร่างกาย
Outpatient referral ให้ผู้ป่วยเข้าใจเกี่ยวกับความสําคัญของการมาตรวจตามนัด ทั้งเวลา สถานที่ แหล่งท่ีให้ความช่วยเหลือในกรณี เกิดภาวะฉุกเฉิน หรือมีอาการฉับพลัน
Diet ให้ความร้ผู้ป่วยในการับประทานอาหาร อย่างถูกต้องและเหมาะสม
ระยะการติดตามหลังการรักษา
เน้นการช่วยเหลือผู้ป่วยให้เลิกดื่มสุราได้อย่างถาวร
ผู้ป่วยสามารถควบคุมการดื่มได้
ติดตามผู้ป่วยอย่างต่อเนื่องในชุมชน
หลัก 4 S
Sedation โดยการให้ยาในกลุ่ม benzodiazepine เพื่อลดหรือป้องกันการเกิดอาการถอนพิษสุรา
ในผู้ป่วยทั่วไปจะใช้ยา benzodiazepine ที่ออกฤทธิ์ระยะยาว (long haft-lift) เช่น diazepam
ในผู้ป่วยที่มีความบกพร่องของตับหรือผู้สูงอายุ benzodiazepine ที่ออกฤทธ์ิระยะสั้น (short half-life) เช่น lorazepam
Symptomatic relief เป็นการให้ยาตามอาการเพื่อบรรเทาอาการอื่นที่ร่วม
antacid ยาลดกรด
metoclopramide ยาแก้คลื่นไส้อาเจียน
paracetamol ยาแก้ปวด
Supplement เป็นการให้สารอาหาร หรือเกลือแร่เพื่อทดแทน
ให้อาหาร สารน้ําอย่างเพียงพอ ต่อความต้องของร่างกาย
ให้thiamine (vitamin B1) เพื่อป้องกันภาวะ wernicke-kosarkoff syndrome อาการเพ้อสับสน (delirium)
Supportive environment การจัดสิ่งแวดล้อมทางกายภาพให้เหมาะสมในการดูแลผู้ป่วย
ความสงบ ความปลอดภัย
อากาศถ่ายเทสะดวก
มีแสงสว่างเพียงพอ
มีสิ่งรบกวนน้อย
พยาธิสภาพของโรค
ทฤษฎี
อาการที่เกิดขึ้นเกิดจากการเปลี่ยนแปลงในหน้าที่ของสารสื่อประสาทต่างๆซึ่งอาจแบ่งออกเป็น 2 ระบบใหญ่ ระบบแรกทำหน้าที่ยับยั้ง ซึ่งพบว่ามีการทำงานลดลง โดยมี gamma-amino-butyric acid (GABA) และ alpha -2- adrenergic receptor activity ลดลง ส่วนระบบที่สองซึ่งทำหน้าที่กระตุ้นนั้นพบว่ามีการทำงานเพิ่มขึ้น ซึ่งส่วนที่สำคัญ คือ มี N-methyl-D-aspartateactivity เพิ่มขึ้นจากการลดลงของ magnesium ทำให้เกิดภาวะ hyperexcit-ability นอกจากนี้ ยังมีการเปลี่ยนแปลงอื่นติดตามมา เช่นมี catecholamine และ corticotropin หลั่งออกมามาก
กลุ่มอาการเนื่องจากการขาดสุรา เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงในหน้าที่ของระบบประสาทส่วนกลาง เกิดขึ้นในผู้ที่หยุดดื่มหรือลดการดื่มสุราลง กระทันหันหลังจากที่ดื่มติดต่อกันมานานเป็นระยะเวลาหนึ่ง ผู้ป่วยจะมีอาการตามภาวะต่างๆ ดังนี้
alcoholic withdrawal เกิดขึ้นหลังจากลดปริมาณการดื่ม หรือหยุดดื่มทันทีหลังจากที่ดื่มมา อย่างหนักเป็นเวลานาน ลําดับอาการตามระยะเวลาหลังหยุดดื่ม
-6-8 ชั่วโมงหลังหยุดดื่มมีอาการสั่น ระบบประสาทอัตโนมัติทํางานมากกว่าปกติ
เช่น เหงื่อแตก ชีพจรเต้นเร็ว ความดันโลหิตสูง
-8-12 ชั่วโมงหลังหยุดดื่ม มีอาการกระวนกระวาย นอนไม่หลับ
-12-24 ชั่วโมงหลังหยุดดื่ม มีอาการชัก
alcoholic withdrawal delirium หรือ delirium tremens เป็นภาวะที่เกิดจากการดื่มสุราในปริมาณสูงเป็นระยะเวลานาน และดื่มน้อยลงหรือหยุดดื่มทันที อาการจะปรากฏหลังการหยุดดื่ม 48 -72 ชั่วโมง หรือมีอาการภายใน 7 วัน จะมีอาการ คลื่นไส้ อาเจียน ตื่นเต้น ไม่ค่อยรู้สึกตัว มีอาการสับสน ประสาทหลอนเห็นคนจะมาทำร้าย เห็นตำรวจจะมาจับหรืออาจเห็นเป็นสัตว์ต่างๆ บางครั้งหูแว่ว ได้ยินเสียงคนพูด เสียงคนข่มขู่ มีเหงื่อออกมาก ความดันโลหิตสูงขึ้น ชัก
alcoholic dementia สมองเสื่อมจากการใช้แอลกอฮอล์ มาเป็นเวลานาน เสื่อมทั้งสติปัญญา ความจํา การตัดสินใจ และความคิดด้านนามธรรม
alcoholic amnestic disorder เกิดจากการใช้แอลกอฮอล์ มาเป็นเวลานานประกอบกับการขาดสารอาหาร โดยเฉพาะวิตามิน B จึงทําให้เกิดความจําเสื่อม อาการเริ่มต้น คือ สับสน เดินไม่ตรง การเคลื่อนไหวของลูกตาผิดปกติ
alcoholic hallucinosis ภาวะประสาทหลอนที่เกิดขึ้นในผู้ที่ดื่มสุรามาเป็นเวลานาน และลดปริมาณที่ดื่ม หรือหยุดการดื่มในทันที อาการจะเกิดใน 24 ชั่วโมงหลังจากหยุดดื่ม
กรณีศึกษา
-ได้ยินเสียงคนมาด่าว่าเป็นคนไม่เอาไหน ไม่มีค่าและบอกให้ไปตาย
-มีอาการหูแว่ว
-เห็นภาพหลอนเป็นเทวดาจะมารับตัวไปอยู่ด้วย
เกณฑ์การวินิจฉัย
กรณีศึกษา จำแนกโรคตาม ICD10
F10.3 : Mental and behavioral disorders due to use of alcohol, withdrawal state
ความผิดปกติทางพฤติกรรมและจิตประสาท ซึ่งเกิดจากการเสพแอลกอฮอล์, ภาวะถอนพิษสุรา
ทฤษฎี
The Fifth Edition of the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorder (DSM5)
1.มีระดับการดื้อยาหรือทนทานต่อการดื่มสุรา โดยมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้
1.1มีความต้องการดื่มเพิ่มปริมาณการดื่มสุรามากขึ้น
1.2ได้รับผลจากการดื่มสุราต่อร่างกายลดลงอย่างมาก หากยังดื่มเท่าเดิม
2.มีอาการถอนพิษสุรา (withdrawal) โดยมีอารการทางกายเมื่อไม่ได้ดื่มดังต่อไปนี้
2.1 มีลักษณะอาการทางกายที่บ่งชี้ว่ามีภาวะของการขาดสุรา คือ เหงื่อออก ชีพจรเต้นเร็วกว่าปกติ มือสั่นมากขึ้น นอนไม่หลับ คลื่นไส้อาเจียน หูแว่ว เห็นภาพหลอน มองเห็นภาพผิดจากความเป็นจริง กระวนกระวายกระสับกระส่าย วิตกกังวล ชักทั้งตัว
2.2 เมื่อดื่มสุรา สามารถลดอาการถอนพิษสุราหรือจำกัดอาการขาดสุราได้
3.ดื่มมากกว่าที่ตั้งใจไว้หรือดื่มเป็นเวลานานกว่าความต้องการหรือควบคุมการดื่มไม่ได้ มีความต้องการดื่มสุราอยู่ตลอดเวลา
4.มีความต้องการอยู่เสมอ มีความพยายามที่จะเลิกดื่มหรือพยายามหลายครั้งแต่ไม่สำเร็จ
5.ใช้เวลาส่วนใหญ่ในการทำกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการดื่มสุราหรือหมกหมุ่นกับการดื่มสุรามากเกินไป
6.มีความบกพร่องต่อหน้าที่ อาชีพ สังคม การงานหรือหยุดทำกิจกรรมที่สำคัญต่างๆ
7.ยังคงดื่มสุราอยู่ทั้งๆที่ทราบว่าการดื่มสุรามีปัญหาส่งผลกระต่อร่างกายและจิตใจ เช่น ยังคงดื่มสุราแม้ทราบว่าสุราจะทำให้เกิดอาการแผลในกระเพาะอาหารหรือทำให้เกิดอาการหูแว่ว เป็นต้น
ลักษณะของการใช้แอลกอฮอล์ผิดปกติ
-มีประวัติดื่มสุราในช่วงระยะเวลานานและดื่มน้อยลงหรือหยุดดื่มทันที :
-มีอาการหลังจากการลดขนาดหรือหยุดสุราเป็นเวลา 12-72 ชั่วโมง
-มีอาการอย่างน้อย 2 อาการต่อไปนี้ หงุดหงิด รู้สึกตัวสั่น วิตกกังวล ใจสั่น มือสั่น ระบบประสาททำงานมากกว่าปกติ
-คลื่นไส้ เบื่ออาหาร โมโหง่าย อารมณ์แปรปรวน ซึมเศร้า นอนไม่หลับ เหงื่อออกมาก ชีพจรเต้นเร็ว นอนไม่หลับ 12-24 ชั่วโมงหลังหยุดดื่มอาจมีอาการชักร่วมด้วยได้
กรณีศึกษา
ข้อ 1 มีระดับการดื้อยาหรือทนทานต่อการดื่มสุรา
-ผู้ป่วยมีความต้องการดื่มเพิ่มปริมาณการดื่มสุรามากขึ้น
เมื่อ 20+ ปีก่อนดื่มทุกวัน วันละ 1 ขวดเล็ก ไม่มีอาการผิดปกติ 5 ปีก่อนดื่มมากขึ้นเป็นวันละ 2 ขวดเล็ก
-ผู้ป่วยได้รับผลจาการดื่มสุราต่อร่างกาย ไปทำงานไม่ไหว เริ่มขาดงานบ่อยขึ้น
ข้อ 2 มีอาการถอนพิษสุรา (withdrawal) -ผู้ป่วยมีลักษณะอาการทางกายที่บ่งชี้ว่ามีภาวะของการขาดสุรา 2 วันก่อนมา หยุดดื่มสุราแบบหักดิบ เริ่มมีอาการหูแว่ว ได้ยินเสียงคนบอกให้ไปตาย เห็นภาพหลอนเป็นเทวดาจำมารับตัวไปอยู่ด้วย พยายามจะผูกคอตาย
ข้อ 3 ผู้ป่วยดื่มมากกว่าที่ตั้งใจไว้หรือดื่มเป็นเวลานานกว่าความต้องการหรือควบคุมการดื่มไม่ได้ มีความต้องการดื่มสุราอยู่ตลอดเวลา 1 ปี ก่อน คิดว่าตนเองหายแล้ว ไม่จำเป็นต้องรับประทานยาต่อ เริ่มดื่มสุราอีกครั้งไม่ไปพบแพทย์ตามที่นัด
ข้อ 6 ผู้ป่วยมีความบกพร่องต่อหน้าที่ อาชีพ สังคม การงาน 1 เดือนก่อน ผู้ป่วยถูกให้ออกจากงาน จึงดื่มสุราหนักขึ้น ครั้งบ่นว่าตนเองเป็นคนไม่ดี ทะเลาะกับภรรยา เอะอะโวยวาย ทำลายข้าวของ
ข้อ 7 ผู้ป่วยยังคงดื่มสุราอยู่ทั้งๆที่ทราบว่าการดื่มสุรามีปัญหาส่งผลกระต่อร่างกายและจิตใจ เช่น ทำให้เกิดอาการหูแว่ว เป็นต้น
ความหมาย
องค์การอนามัยโลก (WHO) 2004 เป็นความผิดปกติของการดื่มสุราที่มีลักษณะของการดื่มสุราในปริมาณและความถี่มากและดื่มมานานเรื้อรังจนทำให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพร่างกายและจิตใจ ตลอดจนเศรษฐกิจและสังคม
ลักษณะการใช้สุราอย่างไม่เหมาะสม นำไปสู่ความบกพร่องหรือความทุกข์ทรมานอย่างมาก มีความสำคัญทางการแพทย์ ซึ่งมีการแสดงออกด้านร่างกายที่ต้องเพิ่มปริมาณการดื่ม เมื่อมีการลดหรือหยุดดื่มภายใน 6-48 ชั่วโมง จะพบอาการทนต่อการดื่มสุรา (tolerance) มีอาการถอนพิษสุรา (withdrawal) และมีอาการขาดสุรา (sings of withdrawal) ควบคุมการดื่มไม่ได้และยังคงดื่มอยู่ทั้งๆ ที่ยังเป็นปัญหาและเกิดผลเสียขึ้นแล้ว
: