Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

สรุปการเรียนรู้บทที่ 11 - Coggle Diagram

- - - - simple febrile seizure
      - complex febrile seizure
    - - เกิดจากไข้สูง(>39ํ ํ)จากการติดเชื้อในระบบต่างๆในร่างกาย
    - - ตัวร้อน หน้าแดง กระสับกระส่าย ร้องกวน เมื่อชักอาจตัวแข็งหรือตัวอ่อน ชักเกร็ง/กระตุก ไม่รู้สึกตัว
    - - ระยะกำลังชัก
        
        ชักเกิน 5 นาที ต้องทำให้หยุดเร็วที่สุดโดยยาระงับ เช่น diazepam
        
        ให้ยาลดไข้ ร่วมกับ เช็ดตัว 🚫ห้ามนำยากินให้ขณะชัก
      - ระยะหลังชัก
        
        ซักประวัติ ตรวจร่างกายแบบละเอียด ให้ยากันชัก ทาน 1-2 y เช่น Phenobarbital , Depakine
    - - เช้ดตัวลดไข้+ให้ยาลดไข้
      - จัดท่านอนตะเเคงศีรษะต่ำกว่าลำตัว suction เมื่อมีเสมหะ
      - วัดสัญญาณชีพทุก 4 h
      - ไม่ผูกยึดขณะชักและไม่ต้องนำสิ่งใดใส่ปากเด็ก
      - ระมัดระวังอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นขณะชัก
      - สังเกตและบันทึกระยะเวลาของการชักลักษณะการชัก
  - - - Generalized seizure
        
        Clonic seizure
        
        กระตุกเป็นจังหวะ
        
        Tonic clonic seizure /Grand mal
        
        เกร็ง > กระตุก
        
        Tonic seizure
        
        แข็งเกร็ง
        
        Atonic seizure
        
        สูญเสียความตึงตัวของกล้ามเนื้อ
        
        Myoclonic seizure
        
        หดตัวเป็นระยะสั้นเร็วกว่า clonic
        
        Absence seizure /Petit mal
        
        ตากระพริบ/กระตุก
        
        Infantile spam
        
        เกิดตั้งแต่ 3 m - 2 y > งอหัว ลำตัว เเขนขา เข้าหากันช่วงสั้นๆแล้วคลาย คล้ายสะดุ้ง
      - Partial seizure
        
        Complex partial seizure
        
        ชักที่มีอาการเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรม
        
        Partial seizure evolving to secondary generalize seizure
        
        มีอาการของทั้ง 2 อันดังกล่าวร่วมกับชักเกร็ง/กระตุกทั้งตัว
        
        Simple partial seizure
        
        กระตุก/ชาที่แขนขา 5-10 s
      - Unclassified epileptic seizure
    - - มีรอยโรคในสมองทำให้คลื่นไฟฟ้าในสมองผิดปกติและส่งผลถึงอวัยวะที่สมองควบคุมทำให้ชัก
      - การวินิจฉัย
        
        การตรวจคลื่นไฟฟ้าสมอง(electroencephalography : EEG)
    - - on Diazepam 0.2-0.4 มก./กก./นาที vain ถ้ายังไม่หยุดใน 2-5 นาที ให้ซ้ำอีกครั้ง
      - ถ้าเกิน 5 นาที on phenytoin 20 มก./กก.ผสม
        0.9% NSS vain ไม่เกิน 1 mg/kg/min โดยวัดสัญญาณชีพหลังให้ 20-30 นาที
      - ยากันชัก
        
        Benzodiazepine
        
        diazepam (valium) ง่วง พฤติกรรมเปลี่ยน เดินเซ เสมหะเยอะ
        
        Phenobarbital
        
        ง่วงซึม เดินเซ
        
        Phenytoin (dilantin)
        
        ง่วงซึม เซ เห็นภาพซ้อน ตากระตุก คลื่นไส้อาเจียน เหงือกหนา ซีดจาก folic acid ต่ำ ผื่นขึ้น ขนดก
        
        Valproic acid
        
        ง่วงซึม คลื่นไส้อาเจียน มือสั่น
  - - - แบคทีเรีย, ไวรัส, พยาธิ, เชื้อรา
    - - Cerebrospinal fluid test
        
        Pressure
        
        เด็กโต = 110-150 mmH2O
        
        ทารก 100 mmH2O
        
        Red cells
        
        no
        
        White cell count
        
        no
        
        Protein
        
        14-45 mg/dl
        
        Glucose
        
        50-75 mg/dl(ครึ่งหนึ่งของน้ำตาลในเลือด)
    - - แสดงอาการติดเชื้อ เช่น มีไข้
      - ปวดหัวมาก กระหม่อมโป่งตึง อาเจียน ชัก
      - อาการเเสดงระคายเคืองเยื่อหุ้มสมอง
        
        Stiffness of neck,Kernig’s sign+, Brudzinski’s sign+
    - - รักษาตามอาการ ให้ยาลดไข้ ให้ยานอนหลับ ยากันชัก ยาลดบวม on IV อาจต้องเจาะคอหรือใช้เครื่องช่วยหายใจ
      - การป้องกัน > ควรฉีดวัคซีน เช่น Hib vaccine , JE vaccine,BCG
      - ให้ antibiotic ให้สอดคล้องกับผลเชื้อน้ำไขสันหลัง
  - - - เนื้อสมองผิดปกติอาจเกิดจากการติดเชื้อไข้สมองอักเสบจากเชื้อไวรัส(Virus encephalitis)
      - ไวรัส
        
        Primary viral encephalitis
        
        นำโดยแมลง > JE virus ไวรัสเริม ไวรัสโรคพิษสุขนัขบ้า
        
        Secondary viral encephalitis
        
        ไวรัสหัด ไวรัสหัดเยอรมัน ไวรัสอีสุกอีใส ไวรัสคางทูม รวมทั้งวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้า
    - - เชื้อไวรัสทำให้ lymphocyte คั่งในเนื้อสมองและเยื่อหุ้มสมอง > ทำให้สมองบวม > สมองสูญเสียหน้าที่
      - เริ่มเฉียบพลันโดยเริ่มไข้สูง ปวดหัวและต้นคอ คอแข็ง อาเจียน หายใจไม่สม่ำเสมอ ซึมลง บางรายชัก
    - - ตรวจน้ำไขสันหลัง สีใส ไม่มีสี WBC 10-1000 cell/ลบ.มม ส่วนใหญ่เป็น lymphocyte
      - ความดันของน้ำไขสันหลัง > 180 mm เล็กน้อย
      - โปรตีนในน้ำไขสันหลัง > 40mg/dl
      - น้ำตาลในน้ำไขสันหลังปกติ(50-70 mg/dl)
    - - ให้ยากันชัก ยาที่ลดอาการบวมของสมองหลอดเลือดดำในผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยโรคไข้สมองอักเสบจากเชื้อไวรัสเริม (herpes simplex virus)
      - ยาต้านจุลชีพหรือยาปฏิชีวนะ เพื่อรักษาภาวะติดเชื้อแทรกซ้อน
    - - การฉีดวัคซีน การฉีดป้องกันโรคไข้สมองอักเสบเจอี
      - หลักเลี่ยงการสัมผัสกับเชื้อโรคหรือพาหะ เช่น ป้องกันไม่ให้ยุงกัด
- - - - เป็นสาเหตุที่ทำให้สมองพิการ 30% > สมองขาดออกซิเจน คลอดยาก รกพัน คลอดท่าก้น ใช้คีมดึง
    - - เป็นสาเหตุสมองพิการ 5% > ศีรษะกระทบกระเทืนอ ตัวเหลืองเมื่อแรกเกิด เส้นเลือดที่สมองผิดปกติ ขาดออกซิเจนจากการจมน้ำ การติดเชื้อบริเวณสมอง
    - - มีเลือดออกในขณะตั้งครรภ์ 6-9 m มารดาขาดสารอาหาร มีภาวะชัก ปัญญาอ่อน หรืออาจใช้ยาบางชนิด หรือได้รับอุบัติเหตุหรือติดเชื้อขณะตั้งครรภ์
      - อาจคลอดก่อนกำหนด น้ำหนักน้อย เด็กพัฒนาการผิดปกติ
  - - - กล้ามเนื้อเกร็ง เคลื่อนไหวช้า เป็นที่ขา > แขน / ผิดปกติครึ่งซีก ควบคุมกล้ามเนื้อไม่ได้
    - - ไม่สามารถคุมให้อยู่นิ่งๆได้ แสดงสีหน้า คอบิด แขนงอ หรือเหยียดเปะปะ พูดกลืนลำบาก อาจกระตุกอย่างรวดเร็ว คล้ายขว้างลูกบอล
- - - - Ventriculo-peritoneal Shunt (V-P Shunt)
        การให้ยาลดการสร้างน้ำไขสันหลัง (Diamox)
  - - - 2.วัดเส้นรอบวงศีรษะทุกวันเวลาเดียวกัน
      - 3.จัดท่านอนศีรษะสูง 15-30 องศา
      - 1.ประเมินอาการความดันในกระโหลกศีรษะสูง
    - - 1.จัดให้นอนบนที่นอนนุ่มๆ ใช้หมอนนุ่มรองศีรษะไหล่เปลี่ยนท่านอนบ่อยๆ
      - 2.รักษาความสะอาดของผิวหนัง
      - 3.จัดปูที่นอนให้เรียบตึง
      - 4.ตรวจสอบประเมินการเกิดแผลกดทับสม่ำเสมอ
    - - 2.ขณะให้นมอุ้มท่าศีรษะสูงเสมอ
      - 3.หลังให้นมจับเรอไล่ลม
      - 1.ดูแลให้รับนมน้ำครั้งละน้อยๆโดยแบ่งให้บ่อยครั้ง
- - - - ไม่นุ่งผ้าอ้อม
      - ดูแลถุงน้ำให้ชุ่มชื่น ระวังไม่ให้เกิดแผล
      - จัดท่านอนตะแคงหรือนอนคว่ำ
      - หมั่นตรวจสอบการฉีกขาด รั่ว
      - ประเมินการติดเชื้อ
    - - ทำความสะอาดทุกครั้งหลังขับถ่าย
      - ทำ Crede’manuever ทุก 2-4 hr
      - ให้ยา Antibiotic ตามแผนการรักษา
    - - สอนผู้ปกครองในการกระตุ้นการเคลื่อนไหวของผู้ป่วย
      - สังเกตอาการอ่อนแรงของแขนขา การควบคุมการขับถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะ
      - ทำ Passive Exercise ให้ผู้ป่วย
  - - - ดูแลทำความสะอาดแผล
      - ดูแลให้ยา Antibiotic / check V/S
      - จัดท่านอนตะแคงหรือคว่ำไม่นุ่งผ้าอ้อม
    - - วัดสัญญาณชีพ ทุก 2-4 hr
      - วัดเส้นรอบศีรษะทุกวันเพื่อประเมินภาวะHydrocephalus
      - เฝ้าระวังและสังเกตภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญคือ แผลติดเชื้อ และ Hydrocephalus
      - บริหารแขนขา/ เปลี่ยนท่านอนบ่อยๆ
- - - - เริ่มเหน็บชา เจ็บ ปวดโดยเฉพาะปลายแขนปลายขา คล้ายเป็นตะคริวที่ส่วนปลาย > อาจรุนเเรงต้องใช้ยาแก้ปวด >อ่อนแรง ชา สูญเสีย reflex
    - - กล้ามเนื้ออ่อนแรง (Flaccid motor paralysis) เริ่มจากขาเดินลำบาก ลามไปแขนและลำตัวด้านบนรวมกล้ามเนื้อทรวงอก บางรายไม่รุนเเรงอาจปลายเท้าตก เมื่อลามไปกล้ามเนื้อที่ช่วยหายใจทำให้หายใจล้มเหลว
    - - โดยเฉพาะส่วนใบหน้า ประสาทสมองคู่ที่ 7 (Facaial nerve) พบความผิดปกติบ่อยที่สุด มีอัมพาตของหน้า ปิดตา และปากไม่สนิทและ คู่ที่ 9 (Glossophryngeal nerve) , และคู่ที่ 10 (Vagus nerve) ผู้ป่วยจะมีอาการกลืน พูด และหายใจลำบาก
    - - เกิดอาการผิดปกติในระบบประสาทอัตโนมัติซึ่งถือเป็นปัญหาที่พบบ่อยในผู้ป่วย GBS ได้แก่ การเต้นหัวใจผิดจังหวะ ความดันโลหิตไม่คงที่ หัวใจเต้นช้าหรือเร็ว หน้าแดง เหงื่อออก ปัสสาวะคั่ง และท้องอืดจาก paralytic ileus