Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Elderly pregnancy (Choronic HT,Previous C/S) นศพต.ธัญรดา งามช่วง เลขที่…

- - - - Down’s syndrome
        
        Invasive
        
        1.ตรวจชิ้นเนื้อรก [CVS:chorionic villous samping] (ไตรมาส1)
        ใช้นำท่อส่องกล้องเข้าไปดึง/ดูดนำตัวอย่างรกไปตรวจทางห้องปฏิบัติการ เสี่ยงแท้ง 0.5-2%
        
        2.เจาะน้ำคร่ำ [Amniocentesis] ไตรมาส 2 16-18 wks.
        แม่นยำ 99% ตรวจได้ทุกโครโมโซมในร่างกาย เสี่ยงแท้ง 1%
        
        3.เจาะเลือดจากสายสะดือ 18-22 wks.
        ความเสี่ยงสูง เจาะเลือดสายสะดือ umbilical vein เพื่อส่งตรวจ
        
        Non-invasive Prenatal Screening
        (NIPS, NIFTY)
        ก่อน 15 wks. (อ่านผล 2 wks.)
        
        เจาะเลือดแม่หาสารชีวเคมีจากลูก
        
        ไตรมาส 2
        
        Duo test : AFB, β HCG (สูง)
        
        Triple test : 2 + estriol
        
        Quadruple test : 3 + Inhibin A (สูง)
        
        จุดตัดความเสี่ยง 1: 250
        
        ฝากครรภ์ครั้งแรก ปฏิเสธ A/C
        ฝากครรภ์ครั้งที่ 3 GA 11+2 wks. ส่ง NIFTY รอผล 3 Wks.
        ผล xx Low risk 13,28,21
        
        แปลผล
        
        High risk : เจาะน้ำคร้ำ for Dx.
        
        Low risk
        
        ไตรมาส 1
        
        Free β HCG สูง
        
        PAP-A (chain PT) ต่ำ
        
        ก่อนมาฝากครรภ์ รพ.ตร. 28/07/63
        เจาะ β HCG จากคลินิก
        xx Low risk 13,18,21
        
        สารพันธุกรรมของโครโมโซมคู่ที่ 21 เกิน
      - GDM
        
        ฝากครรภ์ครั้งแรก
        50 gm. GCT = 105 mg/dL
        
        ฝากครรภ์ครั้งที่ 8 GA 26+2 wks.
        50 gm. GCT = 133 mg/dL
      - ความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์
        (Hypertension in pregnancy)
        
        ทั่วไป ญ ตั้งครรภ์ HT ต่ำ
        ตัดที่ 20 สัปดาห์ (รกเริ่มเต็มที่)
        ต่ำกว่า 20 Wks. + ความดันโลหิตสูง = Choronic HT
        
        อิทธิพลจากรก จะหยุดประมาณ 12 Wks. หลังคลอด
        หาก BP > 140/90 mmHg = Choronic HT
        (GHT,preclampsia ต้องลด)
        
        BP > 140/90 mmHg ค่าตัวใดตัวนึง
        
        ประเภท
        
        1.Gestational hypertension (GCT)
        
        พบครั้งแรกหลังหลัง 20 wks.+BP ผิดค่าใดค่านึง
        ไม่ต้องทำอะไร
        
        2.preclapmsia
        
        Preclampsia without severe features
        
        BP > 140/90 mmHg
        
        PT รั่วในปัสสาวะ [มากกว่า 300 mg ใน 24 ชม.]
        
        urine dipstick มากกว่าเท่ากับ +1
        (ใช้กรณีไม่สามารถตรวจ urine PT in 24 hr)
        
        รีบ ! UPCR (รอผล 1 hr)
        ดู PT/Creatinine หารกัน > 0.3 = เป็น / < 0.3 GCT
        
        1 more item...
        
        Preclampsia with severe features
        
        BP > 160/110 mmHg
        
        PT รั่วในปัสสาวะ [มากกว่า 600 mg ใน 24 ชม.]
        
        UPCR > 1.1, > 1.2
        
        ปวดหัว ตราพร่ามัว จุกแน่นลิ้นปี่
        
        1 more item...
        
        Eclampsia
        
        ชัก เกร็งร่วมด้วย - C/S ส่วนมาก
        
        HELLP syndrome
        
        1.Homolysis
        LDH มากกว่าเท่ากับ 600 U/L
        
        Elevate liver enzyme
        AST or ALT > 2 เท่า ของ normal upper limit
        
        Low platelet
        Plt < 100,000 U/L
        
        3.Choronic hypertension
        
        ก่อน 20 wks. + BP >140/90 mmHg
        
        ปัจจัยเสี่ยง
        
        สตรีตั้งครรภ์แรก
        
        อายุมากกว่า 35 ปี
        
        มีภาวะอ้วน
        
        นน.ตัวเพิ่มขึ้น > 2kg/wk
        
        มีภาวะโลหิตจาง
        
        มีประวัติเป็นโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูงเรื้อรัง โรคไต
        
        การตั้งครรภ์แฝด ทารกบวมน้ำ ตั้งครรภ์ไข่ปลาอุก
        
        มีประวัติ preeclampsia ในครรภ์
        
        เสี่ยง IUGR สูงเนื่องจากการไหลเวียนของเลือดจากแม่สู่ลูกไม่ดีมาตลอด
        
        ทารก
        Abortion
        IUGR
        Low birth weight
        preterm
        
        หญิงตั้งครรภ์
        DIC,ปวดศีรษะ ตาพร่ามัว จุกแน่นลิ้นปี่
        
        หญิงตั้งครรภ์มีภาวะ Choronic hypertension
        ปรับยาทานจาก prenolol > ASA 1*1 oral p.c.
        หยุดเมื่อ GA 36+2 wks.
        
        ครั้ง 10
        BP 140/80 mmHg , 134/78 mmHg
        
        ครั้ง 11
        BP 150/81 mmHg , 136/81 mmHg
        
        ครั้งที่ 12
        BP 141/84 mmHg , 119/72 mmHg
        **ตรวจ NST ทุกครั้งก่อนพบแพทย์
    - - Thalassemia
        
        1 คัดกรอง
        MCV/OF : < 80 fL (α, β)
        DCIP/Hb E screening : Negative (E)
        ค่าผิดปกติตัวใดตัวหนึ่ง
        
        2 วินิจฉัย
        Hb typing (E,β)
        บอก E กี่ % ผลแลป
        A2 น้อยกว่า 4 % : มีโอกาส α แฝง
        
        3
        Screening α Thal : Neg
        
        4
        PCR α-1 Thal
        
        บิดา : Negative
        
        บิดา : Positive
        
        มารดา
        Hb typing CS A2A
        Hb A2 2.1%
        Hb A 97.4%
        
        บิดา
        Hb typing A2A
        Hb A2 2.9 %**
        Hb A 97.1 %
        
        ความผิดปกติทางพันธุกรรมที่ถ่ายทอดจากบิดามารดาสู่ทารก แบบ autosomal recessive
        
        Thalassemia major รุนแรงมาก
        
        1. Hb Bart hydrop/Homozygous alpha-thal (α-thal1/α-thal1)
        ตายคลอด หลังคลอดเสียชีวิต ซีด บวมน้ำ
        มารดา ครรภ์เป็นพิษ ตกเลือดหลังคลอด ความดันโลหิตสูง
        
        Homozygous beta-thal (β-thal/β-thal)
        ซีดตั้งเเต่ขวบปีแรก ร่างกายเเคระเเกรน จำเป็นต้องได้รับเลือดและยาขับเหล็กตลอดชีวิต
        
        Beta-thal/Hb E (β-thal/hbE)
        น้อย-มาก เหมือนข้อ 2
        
        การถ่ายทอด
        
        แบบที่ 1พาหะ + พาหะ
        โรค 25 พาหะ 50 ปกติ 25
        
        แบบที่ 2 ปกติ + พาหะ
        พาหะ 50 โรค 50
        
        แบบที่ 3 โรค + พาหะ
        พาหะ 100
        
        แบบที่ 4 โรค + พาหะ
        พาหะ 50 โรค 50
        
        แบบที่ 5 โรค + โรค
        โรค 100
- - - - ไตรมาส 1
        ฝากครรภ์ครั้งเเรก GA 7+2 wks. - ครั้ง 4 GA 14+2 wks.
        70.3 > 71.6 นน.เพิ่ม 1.3 kg
        ควรเพิ่ม 1-2 kg
        
        ไตรมาส 2
        ครั้ง 4 GA 14+2 wks. - ครั้ง 8 GA 26+2 wks.
        71.6 > 77.0 นน.เพิ่ม 5.4 kg (0.45/wks.)
        
        ไตรมาส 3
        ครั้ง 8 GA 26+2 wks. - ครั้ง 13 GA 37+2 wks.
        77.0 > 83.2 นน.เพิ่ม 6.2 kg (0.56/wks.)
- - - - ข้อมูลสนับสนุน
        หญิงตั้งครรภ์อายุ 40 ปี
        วัตถุประสงค์
        เพื่อคัดกรองเเละวินิจฉัย Down’s syndrome
        เกณฑ์การประเมิน
        1.มารดาได้รับการคัดกรองเเละวินิจฉัย Down’s syndrome เช่น Amniocentesis,CVS,เจาะเลือดจากสายสะดือ,NIPS เป็นต้น
        2.มารดามีความรู้และความเข้าใจเกี่ยวกับภาวะ Down’s syndrome ที่อาจเกิดขึ้นได้
        
        การพยาบาล
        
        1.ซักประวัติ ตรวจครรภ์ และ Ultrasound เพื่อ confirm อายุครรภ์ในการมาฝากครรภ์ครั้งแรก เพื่อประเมินความเสี่ยงของมารดา ทารกในครรภ์ และวางแผนในการทำ Amniocentesis ของแพทย์เพื่อวินิจฉัยภาวะ Down’s syndrome
        
        2.อธิบายให้มารดาเข้าใจเกี่ยวกับภาวะ Down’s syndrome ที่อาจเกิดขึ้นได้กับทารกในครรภ์
        
        3.ให้คำแนะนำเกี่ยวกับการตรวจคัดกรองเเละวินิจฉัยภาวะ Down’s syndrome ได้แก่ Amniocentesis (การวินิจฉัย)โดยปกติจะทำในช่วงอายุครรภ์ 16-18 สัปดาห์ มีความแม่นยำ และสามารถตรวจได้ทุกโครโมโซมในร่างกาย มีโอกาสแท้ง 1 %
        
        แนะนำให้มารดามาตรวจ Ultrasound screening ตามนัดเพื่อประเมินความผิดปกติของทารกในครรภ์
        
        ติดตามผลตรวจคัดกรองเเละวินิจฉัยของภาวะ Down’s syndrome
        
        การประเมินผล
        ไตรมาสที่ 1 ก่อนมาฝากครรภ์ รพ.ตร. (28/07/63) เจาะ β HCG จากคลินิก ผล xx Low risk 13,18,21
        ไตรมาสที่ 2 ฝากครรภ์ครั้งเเรก มารดาปฏิเสธ A/C ฝากครรภ์ครั้งที่ 3 GA 11+2 wks. ส่งตรวจ NIFTY ผล xx Low risk 13,28,21
        มารดามีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับความผิดปกติของโครโมโซมที่อาจเกิดขึ้นได้กับทารกในครรภ์ ได้แก่ Down’s syndrome
    - - ข้อมูลสนับสนุน
        มารดาอายุ 40 ปี
        โรคประจำตัวมารดา Hypertension
        วัตถุประสงค์
        เพื่อคัดกรองเเละวินิจฉัยภาวะ GDM
        เกณฑ์การประเมิน
        
        Glucose challenge test < 140 mg/dL
        
        OGTT อยู่ในเกณฑ์ปกติ ได้แก่ 95,180,155,140 mg/dL
        
        Urine strip test ผล Sugar : Negative
        
        ไม่พบอาการเเละอาการแสดงของภาวะ GDM ได้แก่ รู้สึกหิวกระหายน้ำมากกว่าปกติ ปัสสาวะบ่อย รู้สึกเหนื่อย อ่อนเพลีย เป็นต้น
        
        น้ำหนักของมารดาในไตรมาสเเรกควรเพิ่ม 1-2 kg
        
        การพยาบาล
        
        ตรวจคัดกรองเบาหวาน 50 gm. glucose challenge test เพื่อดูภาวะของ GDM
        หากปกติน้อยกว่าหรือเท่ากับ 140 mg/dLให้นัดมาตรวจอีกครั้งในช่วงอายุครรภ์ 24-28 wks. หากผิดปกติให้นัดมาตรวจ OGTT อีก 1 สัปดาห์
        
        ตรวจ OGTT เพื่อดูภาวะ GDM หากผิดปกติ 1 ค่าให้มาตรวจซ้ำอีกครั้งภายใน 1 เดือนหรือถ้าหากผิดปกติเกิน 2 ค่าเเพทย์จะนัดตรวจ FBS, 2 hr.pp. เพื่อวิจฉัยว่าเป็นโรคเบาหวานชิด A1 หรือ A2
        
        สังเกตอาการและอาการเเสดงของภาวะ GDM ได้แก่ ปัสสาวะบ่อย รู้สึกเหนื่อย อ่อนเพลีย เป็นต้น
        
        แนะนำเกี่ยวกับการรับประทานอาหารให้รับประทานอาหารอ่อน ย่อยง่าย น้ำตาลต่ำ เช่น ต้มปลา เเก้วมังกร เเตงโม เป็นต้น ในไตรมาสเเรกน้ำหนักควรเพิ่มขึ้นประมาณ 1-2 kg
        5.เน้นย้ำให้มารดามาตรวจตามแพทย์นัดทุครั้ง
        
        ประเมินผล
        
        ฝากครรภ์ครั้งแรก
        50 gm. GCT = 105 mg/dL
        
        ฝากครรภ์ครั้งที่ 8 GA 26+2 wks.
        50 gm. GCT = 133 mg/dL
        
        Urine strip test ไม่พบน้ำตาลในปัสสาวะ
        
        ไม่พบอาการเเละอาการแสดงของภาวะ GDM ได้แก่ รู้สึกหิวกระหายน้ำมากกว่าปกติ ปัสสาวะบ่อย รู้สึกเหนื่อย อ่อนเพลีย เป็นต้น
        
        ไตรมาสเเรก ฝากครรภ์ครั้งเเรก GA 7+2 wks. - ครั้ง 4 GA 14+2 wks. 70.3 > 71.6 นน.เพิ่ม 1.3 kg
  - - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        มารดา hypertension
        
        ความดันโลหิตเมื่อมาฝากครรภ์
        ครั้ง 10 BP 140/80 mmHg , 134/78 mmHg
        ครั้ง 11 BP 150/81 mmHg , 136/81 mmHg
        ครั้งที่ 12 BP 141/84 mmHg , 119/72 mmHg
        วัตถุประสงค์
        เพื่อป้องกันการเกิดภาวะครรภ์เป็นพิษ
        เกณฑ์การประเมินผล
        1.ไม่มีอาการและอาการเเสดงของภาวะ preclampsia ได้แก่อาการหน้ามืด เวียนศีรษะ ปวดจุกแน่นลิ้นปี สายตาพร่ามัว มองภาพไม่ชัด เป็นต้น
        2.ความดันโลหิตไม่ควรเกิน SBP <160 mmHg DBP <110 mmHg
        3.ไม่พบโปรตีนในปัสสาวะ
        
        ผลการตรวจ UPCR <0.3
        5.ไม่มีอาการชัก
        
        การพยาบาล
        1.ซักประวัติ ตรวจครรภ์ และเก็บสิ่งส่งผลตรวจทางห้องปฏิบัติการเพื่อประเมินภาวะความดันโลหิตสูง
        2.สังเกตอาการและอาการแสดงที่ผิดปกติเพื่อเฝ้าระวังการเกิดอันตรายและต้องรีบมาพบแพทย์ทันทีได้แก่ ปวดศีรษะรุนแรงบริเวณหน้าผากท้ายทอย
        จุกแน่นลิ้นปี่ มึนงง ตาพร่ามัว เป็นต้น
        3.จำกัดกิจกรรมหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องออกแรงมากเพื่อลดการบีบตัวของหัวใจซึ่งส่งผลให้ความดันโลหิตสูง
        4.แนะนำให้หญิงตั้งครรภ์นอนพักผ่อนให้เพียงพอในสิ่งแวดล้อมที่สงบเพื่อป้องกันการรบกวนสมอง
        
        แนะนำให้สังเกตและนับการดิ้นของทารกในครรภ์ไม่ควรน้อยกว่า 10 ครั้งต่อวันและแนะนำให้ชั่งน้ำหนักอย่างน้อยสัปดาห์ละ 2 ครั้งไตรมาสที่ 3 น้ำหนักควรเพิ่ม 0.25-0.5 kg/wk
        6.แนะนำให้หญิงตั้งครรภ์มาตรวจตามนัดทุกครั้งเพื่อประเมินสุขภาพและภาวะของทารกในครรภ์
        
        ประเมินผล
        1.มารดาไม่มีอาการและอาการเเสดงของภาวะ preclampsia ได้แก่อาการหน้ามืด เวียนศีรษะ ปวดจุกแน่นลิ้นปี สายตาพร่ามัว เป็นต้น
        2.ฝากครรภ์ครั้งที่ 13 (29 มี.ค. 63) BP = 122/70mmHg
        3.Urine strip test : Neg/Neg ไม่พบโปรตีนในปัสสาวะ , UPCR <0.3 และไม่มีอาการชัก
        4.มารดารับประทานยาสม่ำเสมอเเละมาพบแพทย์นัดทุกครั้ง
    - - ข้อมูลสนับสนุน
        
        มารดาอายุ 40 ปี hypertension
        
        ความดันโลหิตเมื่อมาฝากครรภ์
        ครั้ง 10 BP 140/80 mmHg , 134/78 mmHg
        ครั้ง 11 BP 150/81 mmHg , 136/81 mmHg
        ครั้งที่ 12 BP 141/84 mmHg , 119/72 mmHg
        วัตถุประสงค์
        เพื่อป้องกันไม่ให้ทารกมีภาวะ IUGR
        เกณฑ์การประเมินผล
        
        อัตราการเต้นหัวใจทารก ในครรภ์อยู่ในเกณฑ์ปกติ 110-160 ครั้ง/นาที
        
        ผลการตรวจ NST = Reactive
        
        ทารกดิ้นมากกว่า 10 ครั้ง/วัน หรือไม่น้อยกว่า 3ครั้ง/ชั่วโมง
        
        ขนาดมดลูกสัมพันธ์กับอายุครรภ์
        5.estimate fetal weight; EFW สัมพันธ์กับอายุครรภ์
        
        AFI 5-25 cm.
        
        การพยาบาล
        
        ตรวจครรภ์เพื่อประเมินทารกในครรภ์โดยเทียบกับขนาดหน้าท้องเเละอายุครรภ์ว่าสัมพันธ์กันหรือไม่
        
        แนะนำให้หญิงตั้งครรภ์สังเกตและนับการดินของทารกในครรภ์เพื่อเฝ้าระวังอาการผิดปกติของทารกในครรภ์ ถ้าลูกดิ้นน้อยให้รีบมาพบเเพทย์ที่รพ.ทันที
        
        แนะนำให้หญิงตั้งครรภ์มาตรวจตามนัดทุกครั้ง โดยมาพบอาทิตย์ละ 1 ครั้ง เพื่อประเมินสุขภาพและสภาวะของทารกในครรภ์
        -เสียงอัตราการเต้นหัวใจของทารกอยู่ในเกณฑ์ที่ปกติคือ 110-160 ครั้ง/นาที
        
        แนะนำให้ควรนอนตะแคง ข้างซ้ายเพื่อให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงทารกได้มากขึ้น
        
        แนะนำให้ชั่งน้ำหนักทุกวันในช่วงเวลาเดียวกันเพื่อประเมินการเพิ่มขึ้นหรือลดลงของน้ำหนักตัวซึ่งมีผลต่อทารกในครรภ์ (ควรเพิ่มขึ้นประมาณ 0.25 kg/wks)
        
        แนะนำให้รับประทานอาหารครบ 5 หมู่ โปรตีนสูง ได้แก่ เนื้อ นม ไข่ เป็นต้น อาหารที่มีแคลเซียมสูง เช่น นมจืดประมาณ 1-2 แก้วต่อวัน อีกทั้งอาหารที่มีกากใยและธาตุเหล็กสูง ได้เเก่ เครื่องใสัตว์ ตับ ผักใบเขียว ผลไม้ที่มีน้ำตาลต่ำ เเก้วมังกร แตงโม แอปเปิ้ล เป็นต้น
        
        7.แนะนำให้รับประทานยาอย่างสม่ำเสมอ ASA (81 mg/d) 1*1 oral p.c.ตามแผนการรักษาของแพทย์และสังเกตอาการข้างเคียงของยาได้แก่ เลือดออกมากผิดปกติ ผื่นลมพิษ ระคายเคืองกระเพาะอาหาร เป็นต้น เฝ้าระวังการเกิดอุบัติเหตุ
        
        เน้นย้ำให้มารดามาตรวจตามนัดทุกครั้งเพื่อติดตามและประเมินอาการผิดปกติของทารกในครรภ์
        
        การประเมินผล
        
        ทารกดิ้นมากกว่า 10 ครั้งต่อวัน
        
        ผล NST : Reactive ,FHS 120-130 bpm
        
        ขนาดมดลูกสัมพันธ์กับอายุครรภ์ 3/4>สะดือ GA 37+2 wks.
        
        Repeat lab (GA 30+2 wks.) EFW 1,650 gm ,AFI 10.5 cm