parainfluenza viruses (type 1-3) : พบได้ร้อยละ 50-75 ของผู้ป่วยโรคนี้

influenza A และ B

พบน้อย

Mycoplasma pneumoniae : มักพบในเด็กโตและอาการไม่รุนแรง

มีการอักเสบและบวมของกล่องเสียง หลอดคอ และหลอดลม โดยเฉพาะที่ตำแหน่งใต้กล่องเสียง (Subglottic region )

ส่งผลทำให้เกิดภาวะอุดกั้นของทางเดินหายใจส่วนบนแบบเฉียบพลัน

ไข้

เจ็บคอ

ส่วนใหญ่อาการจะไม่รุนแรงและหายได้เอง ยกเว้นบางรายที่มีอาการรุนแรงจนเกิดภาวะพร่องออกซิเจนเฉียบพลัน
อาการจะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว มักจะไม่ตอบสนองต่อการพ่นยาทั่วไป ส่วนใหญ่จะพ่น Adrenaline ต้องใส่ Endotracheal tube

Beta Hemolytic streptococcus gr. A

ไข้

มีตุ่มใสหรือแผลตื้นที่คอหอย หรือเพดานปาก : เกิดจาก Coxsackie Virus เรียกว่า Herpangina

ให้กินยา Antibioticให้ครบ 10 วัน เพื่อป้องกัน ไข้รูห์มาติค และหัวใจรูห์มาติค หรือกรวยไตอักเสบเฉียบพลัน AGN

ทำเมื่อมีข้อบ่งชี้ในเรื่องของการติดเชื้อเรื้อรัง(chronic tonsillitis) หรือเป็นๆหายๆ(recurrent acute tonsillitis)

เป็นเรื้อรังหรือเป็นๆหายๆ จนรบกวนคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย

มีการอุดกั้นทางเดินหายใจส่วนบน ทำให้เกิดอาการนอนกรน และ/หรือมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับ(obstructive sleep apnea)

รายที่สงสัยว่าเป็นมะเร็งของต่อมทอนซิล(carcinoma of tonsils)

หลังผ่าตัดควรให้เด็กนอนตะแคงไปด้านใดด้านหนึ่ง เพื่อสะดวกต่อการระบายเสมหะ
น้ำลายหรือโลหิตอาจมีคั่งอยู่ในปากและในคอจนกว่าเด็กจะรู้สึกตัวดี และสามารถขับเสมหะได้เอง

สังเกตอาการและการเปลี่ยนแปลงอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะระยะแรกหลังผ่าตัด ถ้าชีพจร 120 ครั้ง/นาที เป็นเวลาอย่างต่อเนื่อง
ประกอบกับเด็กเงียบ ซีด และมีการกลืนติดต่อกันเป็นข้อบ่งชี้ว่ามีเลือดออก โดยทั่วไปจะเกิดภายใน 6-8 ชั่วโมงแรก

เมื่อเด็กรู้ตัวดี จัดให้เด็กอยู่ในท่านั่ง 1-2 ชั่วโมง ให้อมน้ำแข็งก้อนเล็กๆรับประทานของเหลว
ในรายที่ปวดแผลผ่าตัดให้ใช้กระเป๋าน้ำแข็งวางรอบคอ ถ้าปวดมากให้ยาแก้ปวด

ผู้ป่วยส่วนใหญ่สามารถกลับบ้านได้หลังผ่าตัด 24-48 ชั่วโมง และไม่มีภาวะแทรกซ้อน สามารถรับประทานน้ำและอาหารได้

ผู้ป่วยจะมีแผลที่ผนังในคอทั้งสองข้าง บางรายยังมีอาการเจ็บคอ กลืนอาหารหรือน้ำลายลำบากจากแผลผ่าตัด ทำให้รับประทานไม่ค่อยสะดวก อาจทำให้น้ำหนักลดได้แนะนำให้รับประทานอาหารอ่อนที่ค่อนข้างเย็น เช่น ไอศกรีมข้นๆ

หลังการผ่าตัด 1-2 วันแรก เพดานอ่อนหรือผนังในคออาจบวมมากขึ้นได้ ทำให้หายใจอึดอัด ไม่สะดวก ดังนั้นจึงควรนอนศีรษะสูง โดยใช้หมอนหนุน

อมและประคบน้ำแข็งบ่อยๆ ในช่วงสัปดาห์แรก เพื่อลดอาการบวมบริเวณที่ทำผ่าตัด ถ้าอาการหายใจไม่สะดวก เป็นมากขึ้นเรื่อยๆ
จนถึงขั้นรุนแรง หลังออกจากโรงพยาบาลแล้ว ควรรีบไปโรงพยาบาลเพื่อปรึกษาแพทย์ทันที

หลีกเลี่ยงการแปรงฟันเข้าไปในช่องปากลึกเกินไป

การประคบหรืออมน้ำแข็งควรประคบหรืออมสลับกับพักประมาณ 10 นาที แล้วจึงเอาออกประมาณ 10 นาที แล้วค่อยประคบหรืออมใหม่
เป็นเวลา 10 นาที ทำเช่นนี้สลับกันไปเรื่อยๆถ้าเลือดออกไม่หยุดหรือออกมากผิดปกติ ควรรีบไปโรงพยาบาลเพื่อปรึกษาแพทย์ทันที

ควรรับประทานอาหารอ่อน เช่น โจ๊ก หรือข้าวต้ม ไม่ควรรับประทานอาหารที่แข็งหรือร้อน หรือรสเผ็ดหรือรสจัดเกินไป

เป็นอาการอักเสบของโพรงอากาศข้างจมูก

เกิดจากการติดเชื้อ เชื้อไวรัส แบคทีเรีย เชื้อรา

เมื่อเกิดการติดเชื้อจะทำให้เกิดการบวมของเยื้อบุในโพรงอากาศ และส่งผลทำให้เกิดภาวะอุดตันช่องระบายของโพรงอากาศข้างจมูก(osteomeatal complex) ทำให้เกิดการคั่งของสารคัดหลั่งทำให้ความดันโพรงอากาศเป็นลบ เมื่อมีอาการจาม สูดหรือสั่งน้ำมูกจะทำให้เชื้อแบคทีเรียที่บริเวณ nasopharynx มีโอกาสเข้าไปในโพรงอากาศข้างจมูกได้ง่าย อากาศข้างจมูกได้ง่าย ออกมามาก และมีความหนืดมากขึ้น

Acute sinusitis ระยะของโรคไม่เกิน 12 สัปดาห์

Chronic sinusitis อาการจะต่อเนื่องเกิน 12 สัปดาห์

ในรายที่ติดเชื้อแบคทีเรีย อาการมักจะนานมากกว่า 10 วัน และมีอาการรุนแรง

การตรวจด้วยการส่องไฟผ่าน (Transilumination)

ยา paracetamal เพื่อลดไข้ และบรรเทาอาการปวดศีรษะ

ยาแก้แพ้ ในรายที่ไซนัสอักเสบเรื้อรังที่มีสาเหตุชักนำมาจากโรคภูมิแพ้

ยาแก้แพ้จะช่วยลดอาการจาม น้ำมูกไหล และเยื่อบุจมูกบวม

ยา Steroid เพื่อลดอาการบวม ลดการคั่งของเลือดที่จมูก ทำให้รูเปิดของโพรงไซนัสสามารถระบายสารคัดหลั่งได้ดีขึ้น

ช่วยชะล้างมูก คราบมูก หรือหนองบริเวณโพรงจมูก/ไซนัส และหลังโพรงจมูกออก ทำให้โพรงจมูกสะอาด ป้องกันการลุกลามของเชื้อโรคจากจมูกและไซนัสไปสู่ปอด
ช่วยลดจำนวนเชื้อโรค และยังช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้อีกด้วย บรรเทาอาการคัดแน่นจมูก ทำให้หายใจโล่งขึ้น บรรเทาอาการระคายเคืองในจมูก

การล้างจมูกก่อนใช้ยาพ่นจมูก จะทำให้ยาพ่นจมูกมีประสิทธิภาพดีขึ้น

ล้างจมูกวันละ 2 ครั้ง ตามแผนการรักษาของแพทย์

น้ำที่ใช้ล้าง คือ น้ำเกลือความเข้มข้น 0.9% NSS เนื่องจากมีคุณสมบัติช่วยลดความเหนียวของน้ำมูกและทำให้เชื้อโรคไม่เจริญเติบโต

ในรายที่มีเสมหะ จะไม่ใช้วิธีการเคาะปอดในเด็กที่เป็น Asthma ที่กำลังหอบ เพราะจะทำให้หลอดลมเกิดการหดเกร็งมากขึ้น