Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

CHƯƠNG IV: CẠNH TRANH VÀ ĐỘC QUYỀN TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG - Coggle…

- - - - Độc quyền
        
        Là sự liên minh giữa các doanh nghiệp lớn, có khả năng thâu tóm việc sản xuất và tiêu thụ một số loại hàng hóa, có khả năng định và giá cả độc quyền, nhằm thu lợi nhuận độc quyền cao
        
        Nguyên nhân
        
        Sự phát triển của LLSX
        
        Do tác động của cạnh tranh
        
        Do khủng hoảng phát triển của hệ thống tín dụng
        
        Lợi nhuận độc quyền: Khi các tổ chức độc quyền xuất hiện, họ có thể ấn định giá để thu lợi nhuân độc quyền cao
        
        Giá cả độc quyền: giá cả do các tổ chức độc quyền áp đặt trong mua và bán hàng hóa; có 2 loại: giá cả độc quyền thấp và giá cả độc quyền cao
      - Độc quyền nhà nước
        
        Là kiểu độc quyền trong đó nhà nước nắm giữ vị thế độc quyền trên cơ sở duy trì sức mạnh của các tổ chức độc quyền ở những lĩnh vực then chốt của nền kinh tế nhằm tạo ra sức mạnh vật chất cho sự ổn định của chế độ chính trị xã hội ứng với điều kiện phát triển nhất định trong các thời kì lịch sử
        
        Nguyên nhân
        
        Tích tụ và tập trung vốn càng lớn sinh rai những cơ cấu kinh tế to lớn đòi hỏi phải có sự điều tiết từ một trung tâm sản xuất và phân phối
        
        Do sự phát triển của phân công lao động làm xuất hiện những ngành mới có vai trò quan trọng nhưng tư bản tư nhân không muốn đầu tư đòi hỏi nhà nước phải đứng ra đảm nhận
        
        CNTB phát triển, mẫu thuẫn giữa tư bản và vô sản ngày càng tăng, đòi hỏi nhà nước phải điều chỉnh bằng các chính sách kinh tế xã hội
        
        Xu hướng quốc tế hóa đời sống kinh tế thế giới, sự bành trướng của liên minh độc quyền quốc tế vấp phải hàng rào quốc gia dân tộc đòi hỏi nhà nước phải can thiệp
        
        Bản chất trong CNTB
        
        Phục vụ lợi ích của các tổ chức độc quyền tư nhân và tiếp tục phát triển duy trì CNTB
        
        Là sự kết hợp sức mạnh của độc quyền tư nhân và nhà nước tư sản thành một thiết chế và thể chế thống nhất
        
        Là hình thức vận động mới của quan hệ sản xuất TBCN
    - - Tích cực
        
        Tạo khả năng to lớn trong việc nghiên cứu và triển khai các hoạt động KHKT, thúc đẩy sự tiến bộ kĩ thuật
        
        Có thể làm tăng NSLĐ, nâng cao năng lực cạnh tranh của bản thân tổ chức độc quyền
        
        Góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển theo hướng sản xuất lớn hiện đại
      - Tiêu cực
        
        Làm cạnh tanh không hoàn hảo gây thiệt hại cho người tiêu dùng và xã hội
        
        Có thể kìm hãm sự tiến bộ kĩ thuật, theo đó kìm hãm sự phát triển kinh tế, xã hội
        
        Chi phối các quan hệ kinh tế, xã hội, làm tăng sự phân hóa giàu nghèo
  - - - Cạnh tranh trong nội bộ các tổ chức độc quyền
- - - - Biểu hiện về vai trò của tư bản tài chính trong các tập đoàn độc quyền
        
        Biểu hiện mới của xuất khẩu tư bản
        
        Biểu hiện mới về liên minh quốc tế giữa các tổ chức độc quyền
        
        Biểu hiện mới về sự phân chia thế giới giữa các liên minh độc quyền
  - - - Những biểu hiện mới về sở hữu nhà nước
        
        Những biểu hiện mới về vai trò công cụ điều tiết kinh tế của độc quyền nhà nước
  - - - Thúc đẩy phát triển LLSX
        
        Chuyển nền sản xuất nhỏ thành nền sản xuất lớn hiện đại
        
        Thực hiện xã hội hóa sản xuất
    - - Tập trung chủ yếu vì lợi ích của thiểu số giai cấp tư sản
        
        Là một trong những nguyên nhân châm ngòi của hầu hết các cuộc chiến tranh thế giới
        
        Sự phân hóa giàu nghèo ngay trong lòng các nước tư bản và ngày càng sâu sắc