Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

TV5 Ontdekkers en Hervormers 1500-1600 - Coggle Diagram

- - - - Oorspronkelijk teksten werden vergeleken met teksten uit hun eigen tijd
      - Dus: kritische denkhouding
      - Universele mens
        
        Van alles wat af weten (filosofie, wiskunde, biologie, etc.)
      - Leonardo da VInci heeft het allemaal, de absolute universele humanist
- - - - Paus streeft naar wereldlijke macht :red_cross:
      - Luxe leven, rijkdom, corruptie van hoge geestelijkheid :red_cross:
      - Slecht opgeleide parochiepriesters :red_cross:
    - - Inquisitie doet z'n werk
      - Na 15e eeuw: kritiek is steeds lastiger tegen te houden (boekdrukkunst, snelle verspreiding)
      - Begin van Reformatie
    - - Katholieke kerk
        
        Kerk bepaalt geloofsregels :check:
        
        Geestelijkheid is necessary voor contact tussen God en gelovigen :check:
      - Humanisten
        
        Erasmus, Luther, Calvijn
        
        Kerk is niet bezig met geloof maar bijgeloof :red_cross:
        
        Bijbel is basis van het geloof, niet de katholieke kerk :red_cross:
        
        Geestelijkheid is (dus) niet nodig :red_cross:
        
        Kerk moet hervormd worden!!!!!! :recycle:
      - STANDPUNTEN
        
        Katholieke kerk
        
        Paus = leider van de kerk
        
        Taken in de kerk moeten uitgevoerd worden door geestelijken
        
        Geestelijken mogen niet trouwen :red_cross:
        
        Eucharistieviering (avondmaal) staat centraal
        
        Je kunt alleen bij God komen door geestelijken en heiligen
        
        Protestantse kerk
        
        We hebben geen leider nodig
        
        Taken in de kerk worden vervuld door leken (behalve werk van predikanten)
        
        Predikanten mogen wel trouwen :check:
        
        Preek door predikant adhv een Bijbeltekst staat centraal
        
        IEDEREEN kan bij God komen gewoon door zichzelf
        
        Luther
        
        Verering van relikwieën en heiligen is bijgeloof :red_cross:
        
        Je komt alleen in de hemel door oprecht te geloven :check:
        
        De vorst mag het geloof van zijn gebied bepalen
        (wiens gebied, diens gebed) :check:
        
        Calvijn
        
        Verering van relikwieën, heiligen, branden van kaarsen en muziek (orgelspel) is bijgeloof :red_cross:
        
        God heeft van tevoren al bepaald of jij in de hemel komt (predestinatie) :check:
        
        Je mag zelf je geloof bepalen en je mag in opstand komen als de vorst in de weg staat :fire:
      - GEVOLGEN
        
        Godsdienstoorlogen in Duitsland
        
        Ik hoef niet meer naar de paus te luisteren
        (wiens gebied, diens gebed) :check:
        
        1555: Vrede van Augsburg
        
        Vorsten mogen zelf bepalen of hun gebied katholiek of protestants is
        
        Contrareformatie
        
        Protestantisme bestrijden :fire:
        
        Verbetering van misstanden binnen de katholieke kerk
- - - - Kleine groepjes protestanten zijn boos :fire:
      - Zij vernielen katholieke kerken en kloosters
      - Rest van NL denkt: woooowwwww that´s pretty cool
      - Reactie van Filips II
        
        AnGeR
        
        Hij stuurt Alva naar NL om t effetjes op te lossen
        
        Alva mag alle ketters opsporen en veroordelen
        
        1567: Raad van Beroerten wordt opgericht (speciale tak binnen inquisitie voor Beeldenstorm ppl)
        
        1569: Tiende penning wordt opgericht (extra belasting want alles kost geld)
        
        Willem van Oranje vlucht naar het Duitse rijk
        
        Hij maakt wel plannen voor een opstand
        
        Opstand van 1568-1648 (Tachtigjarige oorlog)
        
        1568: Slag bij Heiligerlee
        
        1572: geuzen nemen Den Briel in
        
        1576: Spaanse furie
        
        Spanjaarden gaan weg uit NLen en plunderen rijke Vlaamse steden
        
        Ook Vlaanderen staat op tegen de Spanjaarden :fire:
        
        1576: Pacificatie van Gent
        
        Gewest NL sluit vrede met alle andere gewesten :dove_of_peace:
        
        Nu komen we met z'n 17en in opstand tegen Spanje :fire:
        
        1579: Unie van Atrecht (3 zuidelijke gewesten)
        Unie van Utrecht (rest van de gewesten)
        :arrow_right: breuk NE-VL
        
        1581: Plakkaat van Verlatinghe
        
        Bye bye Filips II :wave:
        
        Wij mogen jou verlaten want dat heeft Calvijn gezegd
        
        1588: Republiek der Zeven Verenigder Nederlanden
        
        1609-1621: Twaalfjarig bestand
        
        Even rust guys
        
        1648: Vrede van Munster
        
        Spanje verklaart Nederlandse onafhankelijkheid :tada:
        
        FiNaLlY
  - - - Hertog van Bourgondië wilt centraliseren :check:
      - Hier komt veel verzet tegen vanuit steden, want ze raakten hun privileges kwijt :cry:
      - Plan van hertogen gaat toch door
- - - - Spaanse veroveraars die een groot deel van Midden- en Zuid-Amerika onder Spaans bestuur brachten
    - - Handelsnetwerk tussen Europa, Afrika en Amerika.
    - - Systeem in Spaans-Amerika waarbij lokale indianen verplicht werkten op plantages en in mijnen.
    - - Handelspost aan een buitenlandse kust die werd gebruikt als steunpunt voor de overzeese handel.
    - - Afrikanen vervoeren naar Amerika om hen daar als slaven te werk te stellen.
    - - Voorstelling van de werkelijkheid en van de wereld.
    - - Rassenscheiding in Zuid-Amerika, met voor elke etnische groep een vastomlijnde maatschappelijke en juridische positie.
  - - - Cultuurgoed dat is overgeleverd uit eerdere tijden
    - - Geestelijke beweging uit de 15e en 16e eeuw die zich kenmerkte door studie van de Klassieke Oudheid en door zelfstandig en kritisch denken.
    - - Cultuurstroming in de 15e en 16e eeuw die de mens centraal stelde en de kunst uit de Klassieke Oudheid als voorbeeld nam.
  - - - Reactie van de katholieke Kerk op de hervorming die leidde tot het verbeteren van sommige misstanden.
    - - Verboden preek van een protestants predikant, gehouden in de open lucht op een locatie buiten de stad.
    - - Protestbeweging tegen misstanden en manier van geloven in de Kerk. (Reformatie)
    - - Kerkelijke rechtbank die niet-katholieken (ketters) opspoorde en berechtte.
    - - Beslissing van de paus om iemand uit de kerkgemeenschap te verwijderen.
    - - Christen die afwijkt van de opvattingen van de katholieke Kerk.
    - - Verzamelnaam voor verschillende christelijke geloofsrichtingen die ontstonden door de Reformatie.
    - - Protestbeweging tegen misstanden en manier van geloven in de Kerk. (hervorming)
    - - Het rechteloos maken van een persoon door de keizer van het Heilige Roomse Rijk.
  - - - Vergadering van vertegenwoordigers van de standen (geestelijkheid, adel en burgerij) in een gewest.
    - - Verboden preek van een protestants predikant, gehouden in de open lucht op een locatie buiten de stad.
    - - Verzamelnaam voor verschillende christelijke geloofsrichtingen die ontstonden door de Reformatie.
    - - Plaatsvervanger van de landsheer in de Nederlanden.
    - - Het rechteloos maken van een persoon door de keizer van het Heilige Roomse Rijk.
    - - Plaatsvervanger van de landsheer in een gewest.
    - - Vergadering van vertegenwoordigers van de Gewestelijke Staten.
    - - Voorheen een graafschap of hertogdom dat in de Vroegmoderne Tijd tot de Nederlanden hoorde en een mate van zelfstandigheid behield. Later ook provincie genoemd.
  - - - Geestelijke beweging uit de 15e en 16e eeuw die zich kenmerkte door studie van de klassieke Oudheid en door zelfstandig en kritisch denken.
    - - Voorstelling van wat de mens is, zowel in geestelijke als in lichamelijke zin.
    - - Cultuurstroming in de 15e en 16e eeuw die de mens centraal stelde en de kunst uit de Klassieke Oudheid als voorbeeld nam.
    - - Voorstelling van de werkelijkheid en van de wereld.
    - - Persoon die actief en begaafd is op diverse terreinen.