PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC KHXH Ở TH
PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRA
ưu - nhược điểm
Cách tiến hành
Tác dụng
Lưu ý
Khái niệm :
Là PPDH , trong đó giáo viên tổ chức và hướng dẫn học sinh tìm hiểu một số vấn đề và sau đó dựa trên các thông tin thu nhập được tiến hành phân tích , so sánh , tổng hợp và khái quát đẻ rút ra kết luận , nêu ra các giải pháp hoặc kiến nghị .
Ví dụ minh hoạ
Năng lực điều tra nghiên cứu , giúp học sinh tìm hiểu môi trường tự nhiên và xã hội gần gũi xung quanh nhằm kĩ năng thu thập thông tin , truyền đạt thông tin và học sinh có kĩ năng làm việc theo kế hoạch
giúp học sinh biết sử dụng các phương pháp toán học, sơ đò hoá , xử lý số liệu ....
Khi tổ chức học sinh tiến hành điều tra , trên thực tế giáo viễn đã dẫn dắt học sinh tham gia vào 1 hình thức độc lập , sáng tạo
Phương pháp đóng vai
Khái niệm
- Là cách thức GV tổ chức HĐ học tập cho HS tham gia giải quyết 1 tình huống của nội dung học tập gắn liền với thực tế cuộc sống bằng cách diễn xuất 1 cách ngẫu hứng, có thể không cần kịch bản hay tập trước, từ đó rút ra KL khoa học cần thiết.
Tác dụng
- Hình thành và phát triển cho HS các năng lực: giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề, tư duy,..
- Phát huy trí tưởng tượng của HS, rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề 1 cách tự nhiên mà hợp lí, học tập được các phẩm chất, tính cách của các nhân vật lịch sử,..
- Tiếp thu tính tự giác, tích cực, đồng thời HS cảm thấy vui vẻ, nhanh nhẹn, cởi mở hơn
ưu điểm
Nhược điểm
Học sinh được tham gia vào hoạt động độc lập sáng tạo , tập dượt hoạt động nghiên cứu . pp này rèn luyện cho học sinh kỹ năng quan sát , đo đạc
Phù hợp với lứa tuổi học sinh : tò mò , thích tìm hiểu thế giới xung quanh , thích làm việc trao đổi vơi bạn ,....
Hình thành kĩ năng thu thập , xử lý , trình bày và truyền đạt thông tin . Phát hiện và làm phong phú nội dung học tập
Không phát huy được nhiều khả năng sáng tạo , chủ động , tích cực cho học sinh
Thiếu tính thực tiễn nên chóng quên , không có khả năng giải quyết tình huống thực tiến
Học sinh tiếp thu một cách thụ động , nắm bắt nài chưa sâu , liên miên
Ưu nhược điểm
Ưu điểm
- Kích thích hứng thú học tập, tham gia vào HĐ học tập của HS
- Dễ dàng gắn vào thực tiễn, liên hệ với thực tiễn
- Tạo không khí lớp sôi nổi
Nhược điểm
- Tâm lí e ngại, ngượng ngùng của HS có thể làm giảm hiệu quả của phương pháp. Mặt khác nhiều tình huống và vai diễn đôi khi vượt ra ngoài tầm hiểu biết của HS
- Gây tốn kém về mặt thời gian, phương tiện, đồ dùng, kinh phí,…
Yêu cầu
. Lựa chọn/Thiết kế trò chơi
Phải đảm bảo tính giáo dục, phù hợp MT, ND bài học
- Phải phù hợp khả năng, trình độ nhận thức của HS
- Phải liên hệ với thực tiễn đời sống, phù hợp với bối cảnh lớp học
Tổ chức chơi
Dùng lời nói ngắn gọn, dễ hiểu để phổ biến, HD luật chơi, cách chơi
Đảm bảo cho tất cả HS đều được tham gia và an toàn khi chơi
Cách tiến hành
Chuẩn bị:
- MĐ sử dụng trò chơi đóng vai
- Hình thức tổ chức chơi: theo nhóm, đội,..
- Lựa chọn trò chơi: tên, xây dựng tình huống, nội dung, luật chơi, cách chơi
- Chuẩn bị đồ dùng, phương tiện chơi
- Dự kiến: thời gian, địa điểm chơi, các tình huống,…
Chuẩn bị
Tiến hành tổ chức
Dự kiến thời gian , hình thức , địa điểm điều tra
Chuẩn bị nhiệm vụ điều tra và các tình huống có thể xảy ra
Đồ dùng cần thiết để điều tra
Tiến hành
Bước 1: Giới thiệu trò chơi
Bước 3 : Tiến hành cho học sinh Báo các kết quả điều tra
Bước 2 : Tiến hành cho học sinh Điều tra :
giới thiệu nội dung điều tra , phân công nhiệm vụ và hướng dẫn học sinh điều tra và ghi chép
Bước 1 : Xác định mục đích , nội dung và đối tượng điều tra
GV giới thiệu trò chơi và mục đích chơi.
Bước 2: Thảo luận về trò chơi
Nêu tình huống
giao nhiệm vụ rõ ràng , cụ thể , có thể thêm thiếu học tập . Lượng kiến thức phù hợp với học sinh
Thiết kế phiếu tra trình bày khoa học , đẹp , đưa ra được các yêu cầu cụ thể , rõ ràng
giáo viên phải tìm hiểu trước địa điểm tổ chức điều tra
- GV chia nhóm, giao tình huống đóng vai cho từng nhóm và quy định rõ thời gian chuẩn mực, thời gian đóng vai.
Bước 3 học sinh tiến hành đóng vai
Bài 36 : Vệ sinh môi trường ( TN-XH lớp 3 )
Điều tra rác thải ở địa phương em
Bước 2 : Tiến hành cho học sinh Điều tra :
- việc điều tra được tiến hành trước giờ học
- điều tra theo nhóm , có thể giao từng nhiệm vụ cho các nhóm
- hướng dẫn cho học sinh cách thu thập thông tin
Bước 3 : Tiến hành cho học sinh Báo các kết quả điều tra : Rút ra kết luận và các biện pháp khắc phục định hướng hành vi đúng
Bước 1 : Xác định mục đích , nội dung và đối tượng điều tra
Nội dung :
- liệt kê những nơi có rác và ảnh hưởng của rác thải
- liệt kê những loại rác mà em thấy
- tìm nguyên nhân và người vứt rác bừa bãi
- rác thải ở đó được xử lí như nào
Mục đích :
- tìm hiểu ảnh hưởng của rác thải đến truờng học và nới học sinh sinh sống
- tìm ra nguyên nhân và biện pháp khắc phục
Đối tượng :
- môi trường trường học , xung quanh trường và nơi học sinh sinh sống
- giáo viên , học sinh , người lao động , người dân địa phương
click to edit
- Các nhóm thảo luận, tập đóng vai trong nhóm trước
- Các nhóm tiến hành đóng vai trước lớp
Bươc 4: Nhận xét đánh giá
- Các nhóm nhận xét, bổ sung
- GV nhận xét
Bước 5: Tổng kết
Giáo viên kết luận về cách ứng xử cần thiết trong tình huống
Ví dụ: - Lựa chọn BH: PHÒNG TRÁNH NGỘ ĐỘC KHI Ở NHÀ (TN&XH L2)
- Lựa chọn HĐ: Hoạt động 3: Đóng vai: Xử lí tình huống khi bản thân hoặc người nhà bị ngộ độc.
a, Chuẩn bị
click to edit
- MĐ sử dụng trò chơi đóng vai: Giúp HS Xử lí tình huống khi bản thân hoặc người nhà bị ngộ độc.
- Hình thức tổ chức chơi: theo nhóm
- Lựa chọn/Thiết kế trò chơi:
- Tên: Đóng vai: Xử lí tình huống khi bản thân hoặc người nhà bị ngộ độc.
- Cách chơi: vào vai các nhân vật trong tình huống cho sẵn để xử lí tình huống khi bản thân hoặc người nhà bị ngộ độc, yêu cầu xử lí tình huống không quá 10 phút.
- Chuẩn bị đồ dùng, phương tiện chơi: bánh mì, một vài lọ thuốc tây,…
- Dự kiến: thời gian: 10p, địa điểm: tại lớp, các tình huống,…
b, Tiến hành
Bước 1: Giới thiệu trò chơi
Hành động của giáo viên: - GV giới thiệu trò chơi và mục đích chơi.
Hành động của học sinh: học sinh nghe
Bước 2 thảo luận về trò chơi
Hoạt động của giáo viên
click to edit
- Giáo viên chia 4 người 1 nhóm.
- Nêu tình huống:
- Giao tình huống đóng vai cho từng nhóm:
- Các nhóm số thứ tự lẻ 1,3,5,.. thì đóng vai TH1
- Các nhóm STT chẵn thì đóng vai TH2
- Quy định rõ thời gian chuẩn mực, thời gian đóng vai: không quá 10p.
- TH1: Đi học về, bụng đang đói, em về nhà mở tủ ra thấy chiếc bánh mì và bóc ra ăn, sau khi ăn em mới phát hiện ra bánh mì đã hết hạn sử dụng và 10p sau khi ăn em cảm thấy đau bụng, buồn nôn. Em sẽ làm gì trong tình huống này?
- TH2: Bố mẹ vắng nhà, em của bạn tình cờ ăn nhầm một loại thuốc vì tưởng đó là kẹo, bạn đang chơi ngoài sân thì thấy em khóc, kêu đau bụng và rất sợ hãi. Bạn hãy thể hiện những gì bạn sẽ làm
Hoạt động của học sinh
- HS chia nhóm
- Các nhóm nhận nhiệm vụ.
B3: HS tiến hành đóng vai
Hoạt động của giáo viên
Cho HS thảo luận trong nhóm
Gọi các nhóm lên đóng vai trước lớp
Hoạt động của học sinh
- HS thảo luận, tập đóng vai trong nhóm
- Các nhóm thể hiện trước lớp
B4: Nhận xét, đánh giá
Hoạt động của giáo viên
- Giáo viên phỏng vấn học sinh đóng vai:
- Vì sao em lại ứng xử như vậy?
- Cảm xúc, thái độ của em khi thực hiện cách ứng xử? Khi nhận được cách ứng xử (đúng hoặc sai)
Hoạt động của sinh
- Lớp thảo luận, nhận xét: Cách ứng xử của các vai diễn phù hợp hay chưa phù hợp?; Chưa phù hợp ở điểm nào?; Vì sao?
B5: Tổng kết
Hoạt động của giáo viên
- Giáo viên kết luận về cách ứng xử cần thiết trong tình huống
- Khi bản thân bị ngộ độc, phải tìm mọi cách gọi người lớn và nói mình đã ăn hay uống thứ gì.
- Khi người thân bị ngộ độc, phải gọi ngay cấp cứu hoặc người lớn; thông báo cho nhân viên y tế biết người bệnh bị ngộ độc bởi thứ gì.
Hoạt động của học sinh
- HS lắng nghe, ghi nhớ