Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
พยาธิสรีรวิทยาของภาวะสมดุล กรด-ด่างในร่างกาย, นางสาววริศราวัลย์ วสุพลวัตร…
พยาธิสรีรวิทยาของภาวะสมดุล
กรด-ด่างในร่างกาย
การผลิตกรดในร่างกาย
• Oxidation ของสารประกอบคาร์บอน
ทำให้เกิด
CO2 อัตราการเกิดขึ้นอยู่กับอัตราเมตะบอลิซึม ซึ่งถูกกำจัดออกจากร่างกายทางการหายใจ
• การเปลี่ยนสารอาหารเป็นกรดอินทรีย์ ซึ่งจะถูกเปลี่ยนเป็น
• CO2 และกรดอินทรีย์บางส่วนถูกขับออกทางไต
• การสลายสารประกอบฟอสเฟต เกิดเกลือฟอสเฟต ถูกขับออกจากร่างกายทาง
ไต
• Oxidation ของสารประกอบซัลเฟอร์ จะมี H+ และ SO4 เกิดขึ้น ไอออนทั้ง
สองจะถูกไตขับออกจากร่างกาย เช่นเดียวกับกรดอื่น ๆ
ไฮโดรเจนไอออนในร่างกาย
• H+ในพลาสมามีความเข้มข้นเปลี่ยนแปลงอยู่ในช่วง 44 ถึง 36 นาโนโมลต่อลิตร
• ค่า pH ปกติของเลือดมีค่าอยู่ระหว่าง 7.35 - 7.45
• ค่า pH สูงขึ้น (> 7.45 เรียกว่า alkalosis)
• ค่า pH ต ่าลง (< 7.35 เรียกว่า acidosis)
การควบคุมสมดุลกรด-ด่าง
การควบคุม ไฮโดรเจนไอออนในน้ำนอกเซลล์ หรือควบคุม pH ให้มีค่าคงที่ คือ 7.35-7.45 ทำให้การทำงานของเอ็นไซม์และเมตะบอลิซึมปกติ
ความเป็นกรดในร่างกาย
วัดจาก pH< 7.35 (ตามความเข้มข้นของH+)
Volatile acid
Fixed acid
กรดอินทรีย
ระบบบัฟเฟอร์ (Buffer systems)
ระบบไบคาร์บอเนต/กรดคาร์บอนิก
เมื่อ H+ มากขึ้นจะทำปฏิกิริยากับ HCO3 เป็น H2 CO3 (กรดคาร์บอนิก) มักสลายเป็น CO2+H2O
ระบบฟอสเฟต
พบมากในเม็ดเลือดแดง (red blood cell; RBC) และใน renal tubule cell
ระบบนี้จึงสำคัญสำหรับในเซลล์มากกว่านอกเซลล์
ระบบโปรตีน
โปรตีนหลายชนิดในเลือด ได้ เฮโมโกลบิน อัลบูมิน
การปรับค่า pH ของเลือดให้เข้าสู่ระดับปกติ
• เมื่อค่า pH ของเลือดเปลี่ยนไปจากเดิม จะมีกระบวนการปรับให้อัตราส่วนความเข้มข้น ของ HCO3 ต่อ H2CO3 ให้กลับมาอยู่
อัตราส่วน 20 ต่อ 1
การควบคุมสภาวะกรด-ด่าง
การควบคุมผ่านการหายใจ (Respiratory regulation)
ศูนย์หายใจใน
medulla จะไวมากต่อระดับ CO2 และความเป็นกรดของเลือด ถ้ามีการเพิ่มขึ้นของอย่างใดอย่างหนึ่งหรือทั้งสองอย่าง จะท าให้มีการหายใจเพิ่มขึ้น เพื่อให้ pH กลับเข้าสู่ภาวะปกติได้
การควบคุมโดยไต (Kidney excretion)
ไตควบคุมกรด - ด่าง 3 วิธี
ดูดซึมกลับไฮโดรเจนคาร์บอเนต (HCO3
) ซึ่งจะถูกดูดกลับหมด 4,500 mEq/day
ขับกรด H+ (ถูกขับออกใน distal tubule 50-100 mEq/day)
ขับ H+ ซึ่งเมื่อ H+ไตสร้างแอมโมเนีย ได้เป็นเกลือแอมโมเนียไอออน (NH4) ในหลอดฝอยไต
การควบคุมภาวะกรด-ด่างเกิน
ในภาวะด่างมากเกินไป การขับ H+ , HCO3 จะลดลง ปัสสาวะจะเป็นด่าง
ความผิดปกติของสมดุลกรด-ด่าง
Respiratory acidosis
เป็นภาวะที่ PaCO2 ในเลือดมากกว่า 45
mmHg ส่งผล pH ลดลง
Respiratory alkalosis
เป็นภาวะที่ PaCO2 ลด ส่งผล pH
เพิ่มขึ้น
Metabolic acidosis
เป็นภาวะที่ HCO3 ลดลง ส่งผล pH ลดลง
Metabolic alkalosis
เป็นภาวะที่ HCO3 เพิ่ม ส่งผล pH เพิ่ม
ความผิดปกติของสมดุลกรด (acidosis)
• Respiratory acidosis: CO2 ถูกกำจัดออกจากร่างกายได้น้อยกว่ำปริมำณที่เพิ่มขึ้น เลือดมีค่ำ PaCO2 มำกกว่ำ 45 mmHg
• Metabolic acidosis: เกิดกรดไม่ระเหยจำกเมตะบอลิซึม
• ค่า pH ของเลือด < 7.35
ความผิดปกติของสมดุลด่าง (alkalosis)
• Respiratory Alkalosis: เกิดจากการหายใจเพิ่มขึ้น(hyperventilation)
• Metabolic alkalosis: ภาวะมีHCO3 ในเลือดสูงจากการได้รับมาก หรืออำจเกิดจำกเสียกรดออกไปจำกร่างกาย
ค่า pH ของเลือดมากกว่า 7.45
นางสาววริศราวัลย์ วสุพลวัตร รหัสนักศึกษา 634N46133