Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคหอบหืด (asthma), image, image, image, image, image - Coggle Diagram
โรคหอบหืด (asthma)
สาเหตุ
1.กรรมพันธุ์ พบว่าถ้าผู้ป่วยมีประวัติภูมิแพ้ในครอบครัว โอกาสที่จะเป็นโรคจะมีมากขึ้น
2.สิ่งกระตุ้นต่างๆ โดยการหายใจเข้าไป อาหาร หรือ ยาที่รับประทาน เช่น ฝุ่น, ตัวไรฝุ่น, เกสรดอกไม้ หญ้า, ควันบุหรี่, น้ำมันรถ สารเคมี, มลพิษในอากาศ, เชื้อราในอากาศ ,ขนและรังแคสัตว์ เช่น สุนัข แมว, อาหาร เช่น ไข่ นม อาหารทะเล
3.การออกกำลังกายหรือออกแรงในการทำกิจกรรมต่างๆรวมทั้งการหัวเราะมากๆอาจชักนำให้เกิดอาการหอบหืดกำเริบได้ในผู้ป่วยบางรายโดยเฉพาะอย่างยิ่งในรายที่ออกกำลังจนเหนื่อยหรือหักโหมมากเกินไปหรือออกกำลังกายในที่ที่มีอากาศแห้งและเย็น
4.การติดเชื้อทางระบบหายใจ เช่น ไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ ไซนัสอักเสบ ทอนซิลอักเสบ หลอดลมอักเสบ หลอดลมฝอยอักเสบ
5.การเปลี่ยนแปลงของอากาศ
พยาธิสรีรวิทยา
หลอดลมของผู้ป่วยมักไวต่อสารกระตุ้น (bronchial hyperresponsiveness) เมื่อสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้จะเกิดการอักเสบในหลอดลม
สารก่อภูมิแพ้เหล่านี้จะกระตุ้น T และ B lymphocyte ให้ผลิตสาร interleukin-3 และ 4 เพื่อกลับไปกระตุ้นให้ B lymphocyte ผลิต IgE มาตอบสนองต่อตัวกระตุ้น
หลังจากนั้น IgE จะไปกระตุ้น mast cell, macrophages, eosinophils, neutrophils และ lymphocytes ที่ผนังหลอดลมให้หลั่งสารอักเสบออกมาที่ผนัง หลอดลมจนเกิดการเปลี่ยนแปลงของหลอดลม
โดยพบมี epithelial cell ของผนังหลอดลมลอกหลุด มีการสร้างสาร เมือกมากขึ้นในหลอดลม ส่วน basement membrane ของผนังหลอดลมมีการหนาตัวขึ้น และเซลล์กล้ามเนื้อหลอดลมเพิ่มจํานวนมากขึ้น พบทั่วทั้งหลอดลมขนาดเล็กและใหญ่
อาการ
ผู้ป่วยที่รับรู้อาการได้ไม่ดี (poor perceiver) จะมาด้วยหอบฉุกเฉินและอาการรุนแรงถึงตาย (fatal asthma) ได้จนต้องรับตัวไว้พักรักษาในโรงพยาบาลบ่อยๆ
Status asthmaticus คือมีหลอดลมตีบที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาภายใน 30-60 นาที
Near fatal asthma มี respiratory arrest หรือภาวะหายใจล้มเหลว (PaCO2 > 50 มม.ปรอท)
Fatal asthma คือเสียชีวิตจากหอบหืด
slow onset near fatal asthma พบในผู้ป่วยที่มีอาการหอบหืดเรื้อรัง และมีอาการแย่ลงเรื่อยๆในหลายวัน
rapid onset near fatal asthma อาการแย่ลงจนอันตรายถึง ชีวิตภายใน 3 ชั่วโมง
อาการและอาการแสดง
เหนื่อยหอบ
แน่นหน้าอก
ไอ มีเสมหะมาก โดยเฉพาะเวลาออกกำลังกายหรือเวลากลางคืน
หายใจลำบากมีเสียงวี๊ดออกจากปอด
ความรุนแรงของโรคหอบหืด
ขั้น 1 ผู้ป่วยที่มีอาการนานๆครั้ง Mild Intermittent
1.อาการก่อนรักษา
หอบแต่ละครั้งไม่นาน 2-3 ชั่วโมง
อาการหอบกลางวันน้อยกว่า 2 ครั้งต่อสัปดาห์
ช่วงที่ไม่หอบจะไม่มีอาการและสมรรถภาพปอดปกติ
อาการหอบหืดกลางคืนน้อยกว่าเดือนละ 2 ครั้ง
2.สมรรถภาพปอด
PEF>80%ของค่ามาตรฐาน
ค่าผันผวน<20%
ขั้น 2 โรคหืดระดับรุนแรงน้อย Mild Persistent
1.อาการก่อนรักษา
อาการหอบกลางวันมากกว่า 2 ครั้งต่อสัปดาห์
แต่น้อยกว่า 1ครั้งต่อวัน
อาการหอบแต่ละครั้งมีผลต่อการนอน หรือ การทำงาน
หอบในเวลากลางคืนมากกว่า 2 ครั้งต่อเดือน
2.สมรรถภาพปอด
PEF>80%
ค่าผันผวน20-30%
ขั้น 3 โรคหืดระดับรุนแรงปานกลาง Moderate Persistent
อาการก่อนรักษา
อาการหอบหืดทุกวัน
อาการหอบแต่ละครั้งมีผลต่อการนอนหรือการทำงาน
ใช้ยาพ่นทุกวัน
หอบในเวลากลางคืนมากกว่า 1 ครั้งต่อสัปดาห์
ขั้น 4 โรคหืดระดับรุนแรงมาก Severe Persistent
อาการก่อนรักษา อาการหอบตลอดเวลา
หอบบ่อยมาก
กิจกรรมต่างๆถูกจำกัดด้วยอาการหอบ
อาการหอบกลางคืนบ่อยมาก
2.สมรรถภาพปอด -PEF <60% -ค่าผันผวน>30%
เป็นภาวะหลอดลมตีบชั่วคราว (reversible airfow obstruction) ซึ่งเกิดจากผู้ป่วยสัมผัสกับสารก่อ ภูมิแพ้อันจะกระตุ้นให้หลอดลมอักเสบจนกระทั่งเกิดภาวะหลอดลมตีบตามมา
