Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ALDAKETAK MATERIAN - Coggle Diagram
ALDAKETAK MATERIAN
Dalton teorian
-
Elementu kimiko batean, atomo guztiak berdinak dira, eta beste edozein elementu kimikoren atomoen desberdinak.
Konposatu bat proportzio finkoan konbinatzen diren bi elementuren edo gehiagoren atomoz osatuta dago.
Atomoak, molekulak eta kristalak
Atomo solatuak
<helioa (He), neona (Ne), argona (Ar), kriptona (Kr), xenona (Xe) eta radona (Rn).
-
Kristalak oso atomo kopuru handia era ordenatuan biltzen duten solidoak dira.
Atomo kopurua kristalaren tamainaren araberakoa da. Kristala osatzen duten atomoen arabera, substantzia bakun kristalinoak eta konposatu kristalinoak ditugu.
Konposatu kristalinoak
Proportzio finkoan dauden bi elementuren edo gehiagoren atomoz osatutako kristal-solidoak dira. Formulan, elementuen ikurra idazten da, baita zer proportziotan konbinatzen diren adierazten duen azpiindizea ere; 1 azpiindizea ez da idazten.
-
Ur molekula
-
Konposatua: proportzio finkoan konbinatutako atomo mota batez baino gehiagoz osatuta dagoen substantzia da.
Materia eta materialak
-
Esaterako, koaderno bat egiteko papera.
-
Adibidez, papera egiteko zura.
• Material naturalak: naturan daudenak dira. Haiek erabiltzeko, aldaketa fisikoak eragin behar zaizkio lehengaiari.
-
• Material sintetikoak: naturan ez daudenak dira. Haiek lortzeko, aldaketa kimikoak eragin behar zaizkio lehengaiari. Adibideak: plastikoak eta beira.
-
-
-
Tenperatura
• Tenperatura igotzen bada, erreakzioaren abiadura handitu egiten da.
• Tenperatura jaisten bada, erreakzioaren abiadura txikitu egiten da.
-
Ukipen-azalera
• Erreaktiboaren partikulak handiak badira, erreakzioa motelagoa izango da.
Katalizatzaileak
Katalizatzaileak erreakzioen abiadura handitzeko erabiltzen diren substantziak dira. Oso kantitate txikian jarduten dute, eta oso espezifikoak dira.